اسماعیل نصیری هنده خاله

اسماعیل نصیری هنده خاله

مدرک تحصیلی: دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور -ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۲ مورد.
۱.

تبیین معیارهای کالبدی مؤثر در ارتقای تاب آوری سکونتگاه های غیر رسمی در برابر مخاطرات محیطی (مورد مطالعه: شهر همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۵ 79 - 94

کلید واژه ها: تاب آوری معیارهای کالبدی سکونتگاه های غیررسمی مخاطرات محیطی شهر همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 790 تعداد دانلود : 270
آسیب پذیری سکونتگاه های غیررسمی در برابر مخاطرات محیطی، توجه به تاب آوری را ضروری می سازد. در واقع تاب آوری به دلیل پویا بودن واکنش جامعه در برابر مخاطرات، نوعی آینده نگری است و یکی از راه های کاهش ریسک و آسیب پذیری در سکونتگاه های انسانی است. هدف اصلی از انجام این پژوهش، شناسایی فاکتورهای اثرگذار کالبدی بر ایجاد محلات تاب آور در مناطق درگیر با اسکان غیررسمی شهر همدان در برابر مخاطرات محیطی است. شاخص های پژوهش در پنج طیف شاخص کاربری، شاخص تراکم، شاخص دسترسی، شاخص ساختار کالبدی و شبکه معابر مورد ارزیابی قرار گرفت. روش این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی بوده و به منظور جمع آوری اطلاعات و داده ها از روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. سطح تاب آوری سکونتگاه های غیررسمی شهر همدان  از حد متوسط پایین تر است و عامل اول (مقاومت ساختمان) بیشترین نقش را در تبیین ارتقای تاب آوری سکونتگاه های غیررسمی شهر همدان دارد. این عامل می تواند در مقابله و انطباق با تاب آوری  موفق عمل کند. از بین عوامل شناسایی شده، عامل تراکم بر ارتقای تاب آوری سکونتگاه های غیر رسمی تأثیر ندارد و سایر عوامل تأثیر مستقیم و مثبت دارند.
۲.

تاثیر گردشگری خوراک در آفرینش فرصت های کارآفرینی شهرها؛ مطالعۀ موردی: شهرهای شرقی استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه تابستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱ 166 - 192

کلید واژه ها: گردشگری خوراک فرصت کارآفرینی توسعه گردشگری شرق گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 732 تعداد دانلود : 423
گردشگری خوراک گونه ای از گردشگری است که مواد غذایی را یکی از عوامل ایجاد انگیزه برای سفر به شمار می آورد. استان گیلان در این زمینه قابلیت های منحصربه فرد و فراوانی دارد و می تواند با بسیاری از کشورهای مطرح در این صنعت رقابت کند؛ اما متأسفانه این مهم تا به امروز کمتر در استان گیلان مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر شناسایی اثر گردشگری خوراک بر خلق فرصت های کارآفرینی در شهرهای شرق استان گیلان است. شهرهای شرقی استان گیلان جغرافیای تغذیه مخصوص به خود را دارند. تنوع گسترده با منشأ گیاهی و نقش رنگ های مختلف غذا در بازارهای محلی ازجمله برجسته ترین ویژگی های عناصر فضایی در سفره غذایی شرق گیلان است. روش تحقیق مبنی بر دو بخش کیفی و کمّی است که در بخش کیفی از طریق مصاحبه با خبرگان و در بخش کمّی با استفاده از پرسشنامه تحلیل یافته ها انجام شد. به منظور بررسی روابط بین متغیرها از روش معادلات ساختاری استفاده شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار LISREL، SPSS صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که گردشگری خوراک بر خلق فرصت های کارآفرینی اثر مستقیمی دارد. در بین متغیرهای وابسته بیشترین تأثیرگذاری بر فرصت های کارآفرینی در حوزه اقامتی، پذیرایی است (P≤ 0/05). خلق فرصت کارآفرینی در حوزه سیاحتی، فرهنگی با ضریب بتا 72/0 در رتبه دوم و ایجاد مراکز تجاری، اداری با ضریب مستقیم 162/0 در مقام سوم قرار دارند؛ بنابراین نتیجه گیری براساس نتایج رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری بیانگر تأثیرپذیری گردشگری خوراک بر خلق فرصت های کارآفرینی به ترتیب از چهار مؤلفه اقامتی، پذیرایی-سیاحتی، فرهنگی-تجاری، اداری و حمل ونقل عمومی بوده است. با توجه به بیشترین تأثیر گردشگری خوراک بر ایجاد کارآفرینی در حوزه اقامتی، پذیرایی، لزوم سرمایه گذاری بیشتر در این حوزه پیشنهاد می شود.
۳.

اثر کارآفرینی بانوان و درک کار بانوان بر توسعه برند گردشگری کشاورزی زنان (مورد مطالعه: مطالعه اورامانات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال چهاردهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 43 - 60
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 246
توانمندسازی زنان به یکی از اجزای حیاتی توسعه گردشگری پایدار در مقاصد گردشگری تبدیل شده است. در همین حال، دستیابی به برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان، پنجمین هدف برنامه توسعه پایدار سازمان ملل متحد است. هم چنین، صنعت گردشگری می تواند زمینه مناسبی برای کارافرینی و مشارکت بانوان در کار و گردشگری کشاورزی ایجاد کند. با معرفی کارآفرینی زنان، مشارکت زنان در روند توسعه اقتصادی به طرق گوناگون افزایش یافته است. با این وجود، موانع بسیاری در زمینه توانمندسازی زنان در دستیابی به کارآفرینی وجود دارد، هم چنین، درک کار بانوان در جوامع گوناگون متفاوت می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر کارآفرینی بانوان و درک کار بانوان بر توسعه گردشگری کشاورزی از راه توانمند سازی روانی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بانوان است. یک چارچوب چهار بعدی برای اندازه گیری توانمندی استفاده گردید که شامل ابعاد (1) اقتصادی، (2) روانی، (3) اجتماعی و (4) سیاسی می شود. پژوهش حاظر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت یک پژوهش توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه مورد مطالعه شامل بانوان گردشگری هستند که به روستای اورامانات سفر کرده و گردشگری کشاورزی را تجربه نموده اند. روش نمونه گیری به صورت غیر تصادفی در دسترس انجام شد. جهت انتخاب نمونه از فرمول کوکران برای جوامع نامحدود استفاده شد. نتایج نشان داد که کارآفرینی بانوان و درک کار بانوان بر توسعه گردشگری کشاورزی از راه توانمند سازی روانی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بانوان موثر است.
۴.

اثر رضایت گردشگر از مناطق گردشگری بر تبلیغات شفاهی با میانجی گری هویت مقصد، مورد پژوهش: قلعه رودخان و ماسوله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال ۱۳ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 109 - 124

کلید واژه ها: رضایت گردشگر تبلیغات شفاهی هویت مقصد گردشگری ماسوله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 129 تعداد دانلود : 894
هدف از مطالعه حاضر، سنجش اثر رضایت گردشگر از مناطق گردشگری بر تبلیغات شفاهی با میانجی گری هویت مقصد گردشگری در بین گردشگران قلعه رودخان و ماسوله (شهر فومن) بوده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش پژوهش توصیفی می باشد که با استفاده از پیمایش اجرا شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه گردشگران در دو منطقه گردشگری ماسوله و قلعه رودخان بود که با توجه به نامشخص بودن تعداد جمعیت جامعه مورد بررسی، تعداد 385 نفر با استفاده از فرمول جوامع نامحدود کوکران به عنوان حجم نمونه تعیین گردید. جهت نمونه گیری از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته شامل متغیرهای میزان رضایت گردشگران از مقصد، هویت مقصد، وابستگی نسبت به مقصد، دلبستگی عاطفی به مقصد، پیوند اجتماعی، خاطره از مقصد و انتظار از مقصد بود. پایایی ابزار با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ با ضریب بالاتر از 7/0 مورد تأیید قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که دلبستگی مکانی و زیرشاخه های آن از آیتم های اصلی رضایت گردشگران است؛ همچنین هویت مقصد، وابستگی نسبت به مقصد، دلبستگی عاطفی به مقصد، پیوند اجتماعی، خاطره از مقصد و انتظار از مقصد گردشگران بر تبلیغات شفاهی اثرگذار است. از نوآوری حاصل در این پژوهش می توان به این مورد اذعان کرد که رضایت گردشگر از مقصدهای گردشگری بر تبلیغات شفاهی اثرگذار است؛ اما این اثر از طریق متغیر میانجی گری هویت مقصد رخ می دهد.
۵.

بررسی تأثیرات خزش شهری بندر انزلی در پایداری کالبدی –فضایی سکونتگاه های پیراشهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه پایدار فضا دوره سوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 82 - 98

کلید واژه ها: خزش شهری پایداری کالبدی - فضایی شهر انزلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 601 تعداد دانلود : 772
طی بیست سال اخیر استان گیلان همواره در کانون اصلی مهاجرپذیری و رشد جمعیت شهرهای بزرگ وکوچک قرار داشته است. شهر بندر انزلی نیز به شدت متأثر از شرایط یاد شده بوده است؛ به طوری که طی دهه های اخیر به طور فزاینده ای به سمت پیرامون خود گسترش یافته است. پدیده خزش در شهر انزلی رو به رشد است و بستر ساز تحولات کالبدی –فضایی در سکونتگاه های پیراشهری شده است. خزش شهری بیشتر در فضاهای پیرامونی گسترش یافته و زمین های اطراف شهر را در خود می بلعد. گسترش فیزیکی شهر بندر انزلی ، سبب الحاق سکونتگاه ها و ادغام آنها شده است. هدف این پژوهش بررسی ابعاد مختلف تاثیرات خزش شهری بندر انزلی در پایداری کالبدی –فضایی سکونتگاه های پیراشهری در ابعاد کالبدی – زیربنایی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی است. نتایج نشان می دهد میان شاخص های خزش شهری و پایداری سکونتگاه های مورد مطالعه با ضریب 638/0 رابطه همبستگی وجود دارد. ضریب تعیین تعدیل شده نیز نشان می دهد 8/64 از پایداری سکونتگاه های روستایی به وسیله ترکیب خطی چهارشاخص است. ارزش افزوده زمین، بهبود وضعیت اقتصادی، دسترسی مطلوب به خدمات، تنوع در ساختار فضایی، سرزندگی سهم بیشتری را نسبت به سایر زیرمعیارها در پیش بینی متغیر وابسته نسبت به سایر متغیرها دارد و کمترین اثرگذای در زمینه زیست محیطی با زیرمعیارهای تنظیف و پسماندها، آلودگی زیست محیطی و چشم انداز فضای سبز مشاهده می شود. شاخص کالبدی بیشترین تأثیر را بر پایداری سکونتگاه های پیراشهری مورد مطالعه داشته اند و شاخص زیست محیطی با ضریب 352/0 کمترین تأثیر را در پایداری داشته است.
۶.

تبیین ارتباط بین عناصر فرم کالبدی شهر وتحقق پذیری شکوفایی شهری (مطالعه موردی: شهر لاهیجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ششم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۴) 885 - 898

کلید واژه ها: شکوفایی شهری تراکم اختلاط شبکه های ارتباطی شهرلاهیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 412 تعداد دانلود : 611
مقدمه:   فرم شهر، ظرفی است که فعالیت های شهری در آن به وقوع می پیوندد. اهمیت فرم شهر به دلیل عملکردهایی است که برای ساکنان یک شهر دارد. با توجه به ارتباط مؤلفه های این مفهوم با ابعاد مختلف شکوفایی شهری، نقش آن بر جوانب مختلف تحقق پذیری شکوفایی شهری انکارناپذیر خواهد بود. هدف:  این پژوهش با هدف تبیین ارتباط بین عناصر فرم کالبدی شهر وتحقق پذیری شکوفایی شهری در شهر لاهیجان به بررسی تاثیرات این شاخص ها( تراکم، اتصال،اختلاط، شبکه های ارتباطی و حمل و نقل توزیع فضایی فعالیت ها ) بر تحقق پذیری شاخص شکوفایی شهری پرداخته شده است. روش شناسی :  این پژوهش با رویکردی تحلیلی - توصیفی و مدل مورد استفاده در این پژوهش تحلیل عاملی است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون T تک نمونه و نیز نرم افزار spss بهره گرفته شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: لاهیجان شهری است در شرق استان گیلان که از شمال به دریای خزر، از شرق به لنگرود، از جنوب به دیلمان، از جنوب غربی به سیاهکل و از غرب به آستانه اشرفیه محدود می شود که جمعیت آن در سرشماری سال1395برابر با 167544اعلام شده است. یافته ها و بحث: یافته ها نشان می دهد که بیشترین میزان میانگین ۳/۸۸ متعلق به توزیع فضایی فعالیت ها است. کمترین میزان میانگین 19/2 متعلق به اتصال و ارتباطات فضایی است. مقدار ویژه واریانس متناظر نشان می دهد که عوامل اول تا سوم ( توزیع فضایی فعالیت ها، شبکه ارتباطی و حمل و نقل و تراکم) روی هم رفته ۶۶/۹۶ درصد از واریانس را شامل می شود. عامل تراکم233/16  درصد از کل واریانس عوامل تاثیرگذار را بر میزان تحقق پذیری شکوفایی شهری به خود اختصاص داده است. نتیجه گیری:  اهمیت نقش عامل اول و دوم به ترتیب یعنی توزیع فضایی فعالیت ها، شبکه ارتباطی و حمل و نقل به تنهایی برابر  ۴۹/۹۶۶ درصد از میزان تحقق پذیر شکوفایی شهری در محدوده مورد مطالعه را تبیین می کند. و به هر اندازه که تاثیر فرم کالبدی شهر افزایش می یابد به همان اندازه میزان تحقق پذیری شکوفایی شهری در محدوده مورد مطالعه ارتقاء و افزایش می یابد.
۷.

اثر آوازه برند جشنواره های گردشگری بر تعلق خاطر به برند شهر گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۸) 280 - 249

کلید واژه ها: جشنواره های گردشگری گردشگری برند تصویر برند جشنواره ها وفاداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 227 تعداد دانلود : 438
در دنیایی کنونی یکی از روش های جذب گردشگران، برگزاری جشنواره ها و رویدادهای مختلف گردشگری است. رویدادها از مهیج ترین و پرسرعت ترین صنایع روبه رشد در ارتباط با فراغت، تجارت و گردشگری محسوب می شوند. این پژوهش می کوشد تا به بررسی اثر آوازه برند جشنواره های گردشگری بر تعلق خاطر به شهر گردشگری از طریق متغیرهای آگاهی از برند، کیفیت درک شده، تصویر برند در جشنواره های گلاب گیری شهر کاشان بپردازد. شهر کاشان با توجه به نزدیکی به مراکز عمده جمعیتی کشور، قابلیت های زیادی برای جذب گردشگران دارد. در این پژوهش، گردشگران داخلی انتخاب شده اند. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، جزء تحقیقات پیمایشی و توصیفی دسته بندی می شود. جامعه آماری مطالعه حاضر تمامی شرکت کنندگان در جشنواره گلاب گیری کاشان بودند و روش نمونه گیری، در دسترس بود. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد، مؤلفه های آوازه برند شامل قابلیت اطمینان، آشنایی و تخصص بر آگاهی، کیفیت درک شده و تصویر برند شهر کاشان اثر مثبت و معناداری دارد. یافته های این پژوهش حاکی از آن بود که آشنایی با برند جشنواره گلاب گیری کاشان بر آگاهی از برند جشنواره گلاب گیری اثر مثبت و معناداری دارد که این امر نشان می دهد، آشنا بودن با جشنواره یکی از عواملی است که می تواند باعث بهبود ارتباط با شرکت کنندگان شود. زمانی که آشنایی با برند جشنواره گردشگری به درستی صورت گیرد، باعث موفقیت برنامه های جشنواره می شود و از این طریق شرکت کنندگان بهتر از برنامه های جشنواره بهره مند می شوند. نتایج این پژوهش نشان داد، متغیر قابلیت اطمینان از جشنواره گلاب گیری بر آگاهی از برند جشنواره گلاب گیری اثر مثبت و معناداری دارد.  
۸.

ارزیابی تأثیر مولفه های ادراکی- بصری بر تاب آوری منظر شهری؛ مورد مطالعه: شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۷ 165 - 180

کلید واژه ها: تاب آوری منظر منظر تا ب آور مولفه های ادراکی - بصری رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 286 تعداد دانلود : 620
تاب آوری به عنوان مفهومی نوین در ادبیات پایداری، فهم جدیدی از ارتباط انسان و محیط را ایجاد کرده است. تاب آورى برگرفته از نظم و انضباط بیولوژیکی است، که توانایی ارگانیسم یک سیستم براى مقاومت در برابر یک شوک، فاجعه و بیمارى و بهبود یافتن از آن تعیین می گردد. تحقیق حاضر، به ارزیابی ارزیابی تأثیر مولفه های ادراکی- بصری بر تاب آوری منظر شهری کلانشهر رشت میپردازد. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت؛ اسنادی و میدانی پرسشنامه و مصاحبه است. متغیرهای مستقل این تحقیق شاخص های عملکردی، زیباشناختی ،فرم و ریخت شناسی ، زیست محیطی ومتغیر وابسته پژوهش تاب اوری منظر است . پرسشنامه مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن از طرف متخصصان (اساتید و متخصصان حوزه منظر شهری) مورد تأیید قرار گرفت حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 384 پرسشنامه محاسبه و به روش نمونه گیری تصادفی ساده توزیع گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که با توجه به اینکه متغیر مؤلفه های کیفیت ادارکی – بصری (شامل مؤلفه های عملکردی، تجربی و زیباشناختی، فرم و ریخت شناسی، زیست محیطی) با متغیر وابسته این پژوهش (منظر تاب-آور) دارای ضریب همبستگی 568/0 است. رقم ضریب تعدیل شده نیز در این پژوهش بیانگر آن است که 76 درصد از تغییرات مربوط به منظر تاب آور در متغیرهای زیست محیطی، فرم و ریخت شناسی و زیباشناختی قابل تبیین است. بررسی ضرایب تولرانس نشان می دهد که متغیرهای زیست محیطی فرم و ریخت شناسی و زیباشناختی به ترتیب با 452/0، 328/0 و 312/0 بالاترین ضرایب را دارند و نسبت به متغیرهای دیگر به عنوان متغیر پیش بین عمل می نمایند. بنابراین می توان افزود که مؤلفه های کیفیت ادراکی – بصری بر منظر تاب آور تأثیرگذار است . رقم ضریب تعدیل شده نیز در این پژوهش بیانگر آن است که 76 درصد از تغییرات مربوط به منظر تاب آور در متغیرهای زیست محیطی، فرم و ریخت شناسی و زیباشناختی قابل تبیین است.
۹.

بررسی مؤلفه های کالبدی – محیطی تأثیرگذار بر امنیت گردشگران در بافت های تاریخی شهریزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 101 - 119

کلید واژه ها: امنیت محور گردشگری بافت تاریخی شهریزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 850 تعداد دانلود : 454
احساس امنیت گردشگران در فضاهای تاریخی شهر امری انکارناپذیر است، لذا امنیت از اثرگذارترین شاخص های جذب گردشگردراین گونه فضاهای شهری محسوب می شود. در میان عوامل تأثیرگذار برامنیت گردشگران، مؤلفه های کالبدی بافت تاریخی شهر دارای اهمیت ویژه ای است که کمتر به آن توجه شده است بنابراین هدف این پژوهش بررسی مؤلفه های تأثیرگذار بر امنیت در دربافتهای تاریخی در شهر یزد است. این شهر با داشتن جاذبه های گردشگری تاریخی هر ساله تعدادزیادی از گردشگران را جذب می کند. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش – توصیفی، تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش را کلیه گردشگران تشکیل می دهد که تعداد حجم نمونه با استفاده از روش دسترسی 189 نفر محاسبه شد. روایی سؤالات پرسشنامه توسط اساتید و متخصصان حوزه گردشگری شهری تأیید شد و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ رقم 748/0 محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مطالعات پیمایشی از نرم فزار SPSS استفاده شد. براساس نتایج پژوهش همه مؤلفه های کالبدی (کیفیت معابر، مبلمان و پوشش گیاهی، فرم و خوانایی بافت، تنوع کاربری و کالبدی) بر احساس امنیت گردشگران تأثیرگذار هستند. محاسبات نشان داد که متغیرهای فرم و خوانایی بافت با 328/0 Beta=و تنوع کالبدی و کاربری نسبت به سایر متغیرها پیش بینی کننده قوی تر هستند. کاربرد پژوهش آن است که یافته های آن میتواند افق گسترده ای را فراروی برنامه ریزان برای جذب گردشگران ارایه دهد.
۱۰.

تحلیل عملکرد مدیریت شهری بر دسترسی شهروندان به خدمات رفاه اجتماعی؛ مطالعه موردی: محلات منطقه 18 شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۶ 75 - 95

کلید واژه ها: عملکرد مدیریت شهری رفاه اجتماعی محلات شهری منطقه 18 شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 463 تعداد دانلود : 112
امروزه هدف مدیریت شهری، دستیابی عموم شهروندان به رفاه اجتماعی، یافتن چگونگی ارتقای سطح زندگی و راه های دریافت خدمات عمومی و در نهایت تأمین نیاز اساسی جامعه شهری است. هدف این پژوهش سنجش متغیرهای عملکرد مدیریت شهری در رابطه با دسترسی شهروندان به شاخص های رفاه اجتماعی در محلات منطقه 18 شهر تهران است. روش پژوهش، از نوع «تحلیل محتوا» و «پیمایشی» است. داده ها با استفاده از پرسش نامه گردآوری شده اند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS, GIS استفاده شده است. بر اساس نتایج مدل تلفیقی میانگین رتبه ها در این پژوهش عملکرد مدیریت شهری و تأثیر آن بر میزان برخورداری از رفاه شهروندان با استفاده از مدل های تاپسیس، فازی، ویکور و WASPAS نشان داد که محلات بهداشت، ولیعصر شمالی، صاحب الزمان، ولیعصر جنوبی، در رتبه برخورداری، و محلات شهرک فردوس، شهرک امام خمینی، هفده شهریور، شهید رجایی در رده نیمه برخوردار از رفاه شهری و محلات یافت آباد، شمس آباد، در ردیف برخوردار کم و محلات خلیج فارس و صادقیه نیز در رتبه عدم برخورداری از رفاه شهری قرار می گیرند. اختلاف معناداری بالاتر از 05/0 بیانگر آن است که در محلات صادقیه با اختلاف میانگین 2/5-، خلیج فارس با اختلاف میانگین 88/4- و محله شمس آباد با اختلاف 83/4- بیشترین نارضایتی شهروندان به چشم می خورد. شاخص های بعد کالبدی در محلات موردمطالعه متفاوت است و در محلات بهداشت با اختلاف میانگین (27/0-) ولیعصر شمالی (32/0-)، صاحب الزمان (34/0-)، ولیعصر جنوبی (41/0-) با اختلاف کمتری و در سطح معناداری بالاتر از 05/0 بیانگر آن است که عملکرد مدیریت شهری در رفاه شهروندان بیشتر از محلات دیگر بوده است.
۱۱.

پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش در قلمرو کوچ نشینان (مطالعه موردی: حوضه طالقان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی قلمرو کوچ نشینان دوره دوم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴) 65 - 76

کلید واژه ها: زمین لغزش سیستم های اطلاعات جغرافیایی LNRF حوضه طالقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 972 تعداد دانلود : 866
مقدمه: یکی ازمهم ترین مخاطرات ژئومورفولوژیکی که خسارات زیادی بر منابع طبیعی، کشاورزی و فعالیت های عمرانی وارد نموده و دارای اثرات اقتصادی و اجتماعی متعددی است، پدیده زمین لغزش می باشد.هدف پژوهش: این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر در ایجاد زمین لغزش و تعیین مناطق مستعد زمین لغزش جهت پیش گیری وقوع آن روش  LNRF انجام شده است.روش شناسی تحقیق: در این پژوهش بعد از جمع آوری اطلاعات پایه، مدل رقومی ارتفاعی(DEM)، ازنقشه های توپوگرافی به منظور ایجاد لایه های اطلاعاتی شیب، جهت شیب، ارتفاع، استفاده شد و پس از قطع دادن نقشه ه ای عام ل ب ا نقشه پ راکنش زمین لغ زش ه ا، LNRF ب رای ه ر واح د ی ک نقشه محاسبه شد. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه این پژوهش حوضه طالقان یکی از شهرستان های استان البرز است که در فاصله 120 کیلومتری شمال غرب شهر تهران واقع شده است.یافته ها و بحث: در ابتدا پارامترهایی مانند شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از گسل، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه، زمین شناسی و کاربری اراضی به عنوان عوامل موثردر محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه و رقومی شدند. سپس نقشه پراکنش زمین لغزش ها با استفاده از نقشه زمین شناسی با مقیاس1:100000 و بازدیدهای میدانی و با استفاده از سیستم موقعیت یاب جهانی تهیه شد. با استفاده از روابط حاکم بر مدل، وزن هر یک از عوامل موثر که نشان دهنده میزان تاثیر آن ها در ایجاد زمین لغزش است محاسبه شده است.نتایج: نتایج نشان داد که اصلی ترین متغیرهای موثر در وقوع و پیش بینی خطر زمین لغزش ها، شیب، جهت شیب، مارن های نئوژن وکواترنر و کاربری مراتع متوسط می باشند. از سوی دیگر پهنه بندی خطر زمین لغزش و بررسی پهنه های خطر خیلی زیاد حاصله از مدل نشان داد که در36 درصد مساحت کل منطقه مورد مطالعه، حدود46 درصد از زمین لغزش ها اتفاق افتاده است.
۱۲.

The Impact of the Second Homes on the Physical and Economic Development of Rural Settlements (Case Study: Hendeh Khaleh Rural District in Someh Sara County)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳۷ 41 - 59

کلید واژه ها: Second home tourism Physical Development Hendeh Khaleh Rural District Someh Sara County

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 172 تعداد دانلود : 418
Purpose - The main purpose of this study is to evaluate the impact of the second homes on the physical and economic development of rural settlements in Hendeh Khaleh Rural District of Someh Sara County. Design/methodology/approach- The research method was descriptive-analytical. The main part of the data was obtained by a survey and interviews. The statistical population of this study is the villages of Hendeh Khaleh Rural District. Based on the estimation of the sample size using Cochran's formula, the sample size was detemined to be 385 of the heads of households. The independent variable (second home tourism) and the dependent variables (physical and economic development of rural settlements) for Hendeh Khaleh Rural District were analyzed in SPSS software. Findings - The findings of statistical tests show that second homes have caused physical and economic changes in Hendeh Khaleh Rural District. Second home tourism had influenced physical components, especially the indicators of “improvement of facilities and amenities”, and “increasing the construction”. The villages of Sofiandeh, Hendeh Khaleh, Now Khaleh Jafari and Akbari, Siah Darvishan, Lakesar had the highest number of built villas. The villages of Sheykhmahale, Kishestan, Lakesar, and Nargestan had the highest ranks in earning income from having houses to rent. The highest distance from the optimal limit regarding the physical components is for “increasing the construction” (1.89) and regarding the economic components is for “earning income from having the house to rent” (1.83). Practical implications - Providing a comprehensive review of all related literature, this study may help the researchers in choosing the appropriate method for planning the development of second home tourism as a strategy of development policies. Originality/value- This resaerch is the first study conducted about the impact of the second homes on the physical expansion in Hendeh Khaleh Rural District, which examined the relationship between the creation of the second homes and physical and economic development together.
۱۳.

ارزیابی پایداری اجتماعی محلات شهری با تاکید برشاخص ترکیب کاربری اراضی (مطالعه موردی منطقه 15 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۸ 363 - 376

کلید واژه ها: اختلاط کاربری ها پایداری اجتماعی محلات شهری منطقه 15 شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 275 تعداد دانلود : 520
در طول چند دهه گذشته توجه به پایدار اجتماعی در سطح محلات شهری تبدیل به یک الگوی برنامه ریزی مهم در کشورهای پیشرفته شده است. هدف این پژوهش ارزیابی پایداری اجتماعی محلات شهری منطقه 15 شهر تهران با تاکید برشاخص اختلاط کاربری اراضی است. اختلاط کاربری ها و توزیع فعالیت ها از عوامل تاثیرگذار بر الگوهای پایداری اجتماعی در سطح محلات شهری است .این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی است و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای، شاخص های اختلاط کاربری مؤثر بر پایداری اجتماعی در ۵شاخص دسترسی پذیری به کاربری ها، نحوه توزیع کاربری ها، تنوع و برابری کاربری ها، قدمت و سازگاری کاربری ها، ملاحظات طراحی در برنامه ریزی کاربری ها تعیین شدند. جامعه آماری مدیران و کارشناسان شهری وساکنین محلات مورد مطالعه است. . ابتدا میزان اختلاط کاربری هر یک از محله های شهر از طریق ضریب آنتروپی شانون محاسبه وشاخص های مورد مطالعه در محلات ، با استفاده ازتکنیک کوپراس رتبه بندی شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد مقدار بتای شاخص دسترسی پذیری به کاربری های(485/0β=)، تراکم کاربری ها(482/0β= )و نحوه توزیع کاربری ها(479/0 β= )به ترتیب بیشترین اهمیت را در سطح پایداری اجتماعی محلات مورد مطالعه دارند و محلات مورد مطالعه از نظر پایداری اجتماعی سطوح متفاوتی دارند؛ به طوری که محلات افسریه شمالی (23/98) و افسریه جنوبی (83/96) و کیان شهر شمالی(23/84) از لحاظ شاخص های اختلاط کاربری اراضی بهترین وضعیت را دارند و محلات هاشم آباد با (043/27 NJ= )و مینایی با (43/22 NJ=) در بدترین وضعیت قرار دارند.
۱۴.

بررسی مولفه های کالبدی برالگوها ی رفتاری شهروندان خیابان سی تیر شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۷۵ 279 - 292

کلید واژه ها: فضای شهری الگوی های رفتاری خیابان سی تیر فضای عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 738 تعداد دانلود : 654
بیشترین تاثیر را بر الگوهای رفتاری شهروندان دارد؟. متغیرهای مستقل این تحقیق (براساس نظریه بنتلی)شامل شاخص های تنوع، انعطاف پذیری، نفوذ پذیری، تناسب بصری، خوانایی، غنای حسی ومتغیر وابسته الگوهای رفتاری شهروندان است. رویکرد این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات این پزوهش از طریق مطالعات میدانی انجام شد و داده های به دست آمده در نرم افزار spss تحلیل شد. از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف نیز برای تعیین نرمال بودن داده ها استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، بهره وران استفاده از فضای خیابان سی تیر است. نتایج نشان داد که ارتباط مستقیم و پیوستگی آماری و معناداری بین همه مؤلفه ها و شاخص های محیطی -کالبدی با الگوهای رفتاری شهروندان وجود دارد. بالاترین ضریب همبستگی در بین ابعاد مؤلفه های کالبدی با الگوهای رفتاری شهروندان بین نفوذ پذیری (01/0>P ، 579/0=r ) و پایین ترین ضریب همبستگی بین غنای حسی و الگوهای رفتاری وجود (01/0>P ، 142/0r =) دارد. ضریب تفاضل نیز نشان می دهد که متغیرهای کیفیت معابر و دسترسی ها، انعطاف پذیری فضا، تناسب معماری به ترتیب با 86/0، 83/0 و 78/0 بالاترین ضرایب را دارند که نسبت به دیگر متغیرها پیش بینی کننده قوی تر است و ضریب تفاضل شاخص غنای حسی با 15/0 در پایین ترین سطح تأثیرگذاری بر الگوهای رفتاری شهروندان قرار دارد
۱۵.

تحلیل آسیب پذیری اجتماعی بافتهای فرسوده شهری کلانشهر کرج در برابر بحران زلزله با استفاده از مدل ویکور (مطالعه موردی کرج کهن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 31 - 50

کلید واژه ها: آسیب پذیری اجتماعی بافت فرسوده مدل ویکور کلان شهر کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 619 تعداد دانلود : 422
این پژوهش با هدف طیف بندی آسیب پذیری اجتماعی محله کرج کهن در قالب روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از مدل VIKOR انجام یافته است.در این پژوهش ابتدا به صورت نمونه گیری هفت محله از کرج کهن از بافت فرسوده کرج براساس طرح تفضیلی انتخاب و براساس فرمول کوکران حجم جامعه نمونه مشخص شد.بر این اساس در این پژوهش ضمن سنجش آسیب پذیری اجتماعی در محلات مورد هدف بدین منظور ابتدا شاخصهای موثر در آسیب پذیری محلات شهری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند سپس با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شدند و در مراحل بعد با استفاده از روش VIKOR محلات مورد هدف مورد اولویت بندی و در نهایت با استفاده از آمار ناپارامتری مورد تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش ضمن سنجش آسیب پذیری اجتماعی در نتایج تحقیق نشان داد قلمستان و کلاک در دامنه آسیب پذیری اجتماعی خیلی کم و محله ترک آباد در دامنه آسیب پذیری متوسط و دامنه آسیب پذیری اجتماعی محله شیخ سعدی و کرج کهن خیلی زیاد است و محلات اصفهانی ها و قلمستان به ترتیب با 0=QI و 883=QI به گزینه ایده ال مدل ویکور نزدیک می باشند و از نظر شاخص های آسیب پذیری اجتماعی کمتر در معرض خطر قرار دارند.متغیرهای ظرفیتهای انسانی و اجتماعی 37/0 میزان طیف آسیب پذیری اجتماعی را در محلات مورد مطالعه پیش بینی می کند.بنابراین در تمام محلات مورد هدف شاخص های مذکور(43/0= (P
۱۶.

سنجش و ارزیابی اثرات حکمروایی خوب بر بازآفرینی پایدار بافت های فرسوده شهری خرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ ۱۵۰-۱۳۳

کلید واژه ها: حکمروایی خوب شهری بازآفرینی پایدار بافت فرسوده شهر خرم اباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 779 تعداد دانلود : 137
ﻫﺪف این ﭘﮋوﻫﺶ، سنجش و ارزیابی اثرات حکمروایی خوب بر بازآفرینی پایدار بافت های فرسوده شهری خرم آباد است. در طی چند دهه اخیر با تشدید مسائل بازآفرینی بافت های فرسوده، رویکرد حکمروایی خوب شهری به عنوان اثربخش ترین، و پایدارترین شیوه در بازآفرینی معرفی شده است. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ به اینکه ﺷﻬﺮ خرم آباد دارای 28 ﻣﺤﻠﻪ با بافت ﻓﺮﺳﻮده است و نزدیک به 7 درﺻﺪ از مساحت این شهر را شامل می شود به عنوان عرصه پژوهش انتخاب شد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز از دو روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. اعتبار پرسشنامه نیز توسط اساتید متخصص در حوزه بافت های فرسوده شهری مورد تایید قرار گرفت. در بررسی پایایی پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که برابر با 886/0 است. اطلاعات به دست آمده از پیمایش میدانی با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شهروندان بافت فرسوده است که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 384 نفر محاسبه شد. یافته ها ﻧﺸﺎن داد که وضعیت شاخص های حکمروایی خوب شهری در حوزه بافت های ناکارآمد شهر خرم آباد در شرایط مطلوبی قرار ندارد. در بین شاخص های حکمروایی خوب شهری، شاخص حاکمیت قانونی با ضریب تاثیر 98/2 قدرت بیش بینی کننده بیشتری نسبت به سایر شاخص ها دارد. شاخص های پاسخ گویی، مشارکت و مسئولیت پذیری به ترتیب با ضرایب بتا، 643/0، 612/0،610/0 در رتبه های بعدی قرار دارند و شاخص شفافیت با ضریب بتا 421/0 در رده آخر تاثیرگذاری قرار دارد از این رو در سیاست گذاری های بازآفرینی پایدار در بافت های ناکارآمد شهری خرم آباد، لزوم توجه به تقویت عملکرد حکمروایی خوب شهری بر شاخص های بازآفرینی پایدار به طور قطع تاثیرگذار است
۱۷.

نقش مراکز تجاری در افزایش سرزندگی فضاهای شهری (مطالعه موردی مرکزخرید کوروش شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۸) 1473 - 1489

کلید واژه ها: شهر تهران فضای شهری فضای عمومی مراکز تجاری مرکز خرید کوروش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 10 تعداد دانلود : 199
مراکز تجاری در کلان شهر تهران یکی از مهم ترین کاربری های فضاهای شهری و بخشی از سیستم فضای شهری محسوب می شوند که اثر های قابل توجهی دارند. این مراکز خرید ، به عنوان بخشی از فضاهای عمومی در شهرها، نقش مهمی در سرزندگی شهری ایفا می کنند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل نقش مرکز تجاری کوروش بر سرزندگی فضای شهری است. این مرکز تجاری واقع در اتوبان شهید ستاری در منطق ه 5 کلان شهر تهران با داشتن بیش از 500 واحد تجاری و بزرگ ترین پردیس سینمای کشور، و کافی شاپ های متعدد، یکی از بزرگ ترین مراکز تجاری، خرید، و تفریحی در کشور محسوب می شود. هشت مؤلف ه اصلی سرزندگی شهری (ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری، ظرفیت سازمانی، ارتباطات، خلاقیت، هویت و تمایز، تنوع) از دیدگاه چارلز لاندری در این پژوهش بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش، بر اساس فرمول کوکران، 385 نفر از بازدیدکنندگان این مرکز تجاری را تشکیل می دهد. برای جمع آوری داده ها از روش میدانی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آمار ناپارامتری و نرم افزار spss انجام شد. نتایج نشان می دهد که متغیر مستقل می تواند بیش از 80 درصد از واریانس سرزندگی فضای شهری را تبیین نماید و از مجموع شاخص های فرعی در این پژوهش 22 شاخص برای بیان سنجش سرزندگی فضاهای شهری مناسب است. شاخص های اصلی همچون ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری نقش مؤثری در سرزندگی فضای شهری دارند؛ به طوری که ضریب تولرانس در این شاخص ها به ترتیب با 98 / 0، 94 / 0، و 91 / 0 بالاترین ضرایب را به خود اختصاص داده اند و نسبت به دیگر متغیرها پیش بینی کننده قوی تری در این پژوهش اند و عمده ترین رضایت شهروندان از سرزندگی متعلق به سه شاخص ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری است. متغیرهای دیگر این پژوهش همچون ظرفیت سازمانی با شاخص رفتار مناسب فروشندگان با آماره 5 / 1- = T و متغیر ارتباطات با شاخص حمل و نقل عمومی آماره 2 / 1- = T و شاخص ضوابط برای افراد با نیازهای خاص با آماره 1 / 1-= T کمترین تأثیرگذاری را از منظر شهروندان به سرزندگی شهری داشته است. که باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد تا میزان سرزندگی مجتمع تجاری کوروش افزایش یابد.
۱۸.

تاثیر کیفیت محیطی در جذب گردشگر به مقاصد گردشگری در شهرهای کوچک "مطالعه موردی شهر کلور"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 327 - 340

کلید واژه ها: کیفیت محیطی جذب گردشگر شهرهای کوچک مقصد گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 617 تعداد دانلود : 733
 امروزه یکی از مقاصد جذب گردشگر، شهرهای کوچک هستند سطح کیفیت محیط، میران جذب گردشگر را در این گونه مقاصد گردشگری تعیین می کند . شهر کوچک کلور از توابع شهرستان خلخال در استان اردبیل است که با توجه به اقلیم مناسب و نیز وجود جاذبه های متعدد طبیعی، مورد توجه گردشگران بسیاری قرار دارد. اما هم اکنون، استفاده ای مناسب از این توان گردشگری در راستای جذب حداکثری گردشگر انجام نمی شود. هدف پژوهش ارزیابی تاثیر کیفیت محیط بر اساس مولفه های کالبدی-زیست محطی، عملکردی–ساختاری، اجتماعی–فرهنگی و مدیریتی، وارتباط آن با جذب گردشگر در این شهر کوچک است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. ابزار گردآوری داده های اصلی پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که میان عوامل کیفیت محیطی (کالبدی-زیست محیطی، عملکردی-ساختاری، اجتماعی-فرهنگی و مدیریتی) به عنوان متغیر مستقل در این پژوهش وجذب گردشگر به مقصد گردشگری به عنوان متغییر وابسته رابطه معنی دار وجود دارد. مولفه کالبدی-زیست محیطی (با میانگین 14/4) بالاترین درصد میانگین را در بین مولفه های چهارگانه به خود اختصاص داده است و مولفه های اجتماعی، فرهنگی ومدیریتی ،عملکردی-ساختاری در رتبه های بعدی قرار دارند. مولفه کالبدی 183/0، مولفه اجتماعی وفرهنگی 139/0 مولفه مدیریت 126/0، مولفه عملکردی-ساختاری 118/0 رابطه معنی داری با جذب گردشگر دارند. و با توجه به اینکه بعد کالبدی-زیست محیطی بیش ترین میزان بتا را دارا می باشد. لذا، از قدرت تبیین کنندگی لازم برخوردار است ونسبت به سایر متغییرها تاثیر بیش تری بر روند جذب گردشگر دارد.
۱۹.

تبیین عوامل موثر برارتقا کیفیت بصری منظر خیابان با تا کید برابعاد زیبا شناسی مطالعه موردی: (حد فاصل فلکه اول تا فلکه دوم صادقیه شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۹) 172 - 184

کلید واژه ها: منظرشهری کیفیت بصری برنامه ریزی شهری ابعادزیباشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 59 تعداد دانلود : 318
منظر خیابان یکی از ملموس ترین سطوحی که شهروندان در شهر با آنها برخورد می کنند. هدف این پژوهش توجه به ویژگی های خاص کیفیت بصری منظر خیابان حد فاصل فلکه اول تا فلکه دوم صادقیه شهر تهران با تأکید بر ابعاد زیبایی شناسی و زیست محیطی است. پژوهش حاضر توصیفی _ تحلیلی است. روش جمع آوری دادهای از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شده است. که در روش میدانی معیار جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل شهروندان ومتخصصان حوزه برنامه ریزی شهری است . حجم نمونه با استفاده از فرمل کوکران 384 نفر به دست آمده است. متغیرهایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته اند عبارتند از زیبایی شناختی، عملکردی، ادراکی و زیست محیطی نتایج تحلیل داده ها نشان داد که معیارهایی عینی چون: خطوط نما، تناسب، ارتفاع نما و معیارهای ذهنی چون زمینه گرایی، جذابیت، بامعنابودن و... بر ادراک زیبایی شناسانه تأثیر دارند. ارتباط مولفه های کیفیت بصری وتاثیر بر زیباشناسی منظر شهری دارای 843/0 همبستگی است و رقم ضریب تعدیل نیز با عدد 854/0 بیانگر ارتباط مستقیم بین مولفه ها می باشد. متغیر مستقل در این پژوهش 854/0 درصد از تغییرات متغیر وابسته (تاثیر بر زیباشناسی منظر خیابان) را تعیین می نماید. . به طوری که شاخص خوانایی از نظر اولویت در شرایط موجود با 66/2 بیشترین تأثیر را بر زیبا شناسی دارد.
۲۰.

پایش زیست پذیری سکونتگاه های ناکارامد پیراشهری کلانشهر رشت مورد: محله عینک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه فضاهای پیراشهری سال سوم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶) 129 - 146

کلید واژه ها: فضاهای پیراشهری زیست پذیری سکونتگاه های ناکارآمد شهری کلانشهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 950 تعداد دانلود : 58
امروزه زیست پذیری ، نقشی اساسی را در کیفیت زندگی سکونتگاه های ناکارامد شهری دارد. محرومیت وعدم برخورداری از امکانات شهری سبب شده تا این نواحی با کاهش میزان زیست پذیری مواجه باشند. شهر رشت به عنوان یکی از مهم ترین کانون های مهاجر پذیر از جمله کلان شهرهایی است که با پدیده اسکان غیر رسمی درنقاط پیراشهری مواجه است. لذا هدف این پژوهش پایش زیست پذیری محله عینک کلانشهر رشت است. در این این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی است . روش جمع آوری داد های این پژوهش از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شده است. که در روش میدانی معیار جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل سرپرستان خانوار ساکن در محله عینک شهر رشت است . حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 360 نفر به دست آمده است. متغیرهایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته اند در چهار شاخص اصلی: کالبدی – فضایی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی و در قالب 16 گویه مورد ارزیابی قرار گرفت. روش نمونه گیری به صورت تصادفی انجام گرفت و اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه ها توسط نرم افزار spss تحلیل و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج نشان داد بین ابعاد مختلف زیست پذیری در سطح محله عینک تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان دادکه بیشترین مقدار همبستگی زیست پذیری محله عینک با شاخص کالبدی – فضایی (748/0 = R²) است.چنانکه تحلیل مسیر نیز نشانگر آن است که بیشترین اثر مستقیم بر زیست پذیری به ترتیب اولویت ،اختصاص به شاخص کالبدی – فضایی (649/0= B شاخص های زیست محیطی( 573/0 = B) و شاخص اقتصادی با (423/0 = B) و شاخص اجتماعی با (352/0= B) در محله عینک دارند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان