محمدمهدی قمیان

علوم انسانی یکی از عوامل تأثیر گذار در حوزه آینده پژوهی است. از اینرو، خود علوم انسانی هم می تواند موضوع آینده پژوهی باشد. در این مطالعه، سعی بر آن بوده تا به نقش آینده پژوهی در مدیریت دانش حوزه علوم انسانی پرداخته شود. لذا به مطالعه ای موردی با استفاده از مصاحبه عمیق با خبرگان (که شامل اعضای هیأت علمی دانشگاه از پنج رشته تحصیلی مختلف حوزه علوم انسانی بوده اند) پرداخته ایم. در این پژوهش از رویکرد گلوله برفی برای انتخاب نمونه ها و از روش اشباع تم ها به عنوان استانداردی برای پایان نمونه گیری استفاده گردیده است. از آنجایی که تم های برگزیده با بهره گیری از نظرات خبرگان، احصاء شده، روایی مصاحبه ها مورد تأیید قرار گرفته و برای تأیید پایایی مصاحبه ها نیز از روش بازآزمایی استفاده شده است. با توجه به نظرات احصاء شده در این پژوهش، سوگیری علوم انسانی، پیچیدگی های رفتار انسان و موانع شناخت انسان، بعنوان مهمترین ملاحظات اثرگذار علوم انسانی بر فرایند آینده پژوهی شناسایی شده است. از سویی دیگر. تحقق پیش بینی ها، رسیدن به آینده مورد نظر و ارتقای دانش آینده پژوهی، مهمترین دستاوردهای تعامل دو سویه آینده پژوهی و مدیریت دانش حوزه علوم انسانی تشخیص داده شده است. همچنین پیش بینی آینده، ایجاد تغییرات مطلوب در آینده و شناسایی عوامل تغییر، مهمترین اثرات ناشی از فرایند آینده پژوهی بر علوم انسانی قلمداد گردیده است.

تا کنون برای ارزیابی عملکرد سازمان ها، مدل های مختلفی استفاده شده که هریک به عمکرد سازمان رویکردی متفاوت داشته است. روش کارت ارزیابی متوازن (BSC)، برای اندازه گیری عملکرد، مدلی راهبردی، نتیجه محور و چند بعدی به شمار می رود. برخلاف سایر مدل های سنّتی که هدف اصلی سازمان را کسب سود تلقی می کنند، روش کارت ارزیابی متوازن، چارچوبی از فعالیت های مرتبط با هدف ها و راهبردها را برای مدیریت فراهم کرده، اجرای راهبرد را به مجموعه ای از ابعاد مختلف عملکردی منوط می کند. این مدل، عملکرد سازمان ها را از چهار منظر: مالی، مشتری، فرایندهای درونی، و رشد و یادگیری مورد سنجش قرار می دهد. در این پژوهش، با استفاده از مدل کارت ارزیابی متوازن، عملکرد سازمان های تابع شهرداری مشهد (در حوزه حمل و نقل و ترافیک) با یکدیگر مقایسه شده است. نتیجه های آزمون فرضیه های تحقیق، با استفاده از آزمون فریدمن در سطح اطمینان 95 درصد، نشان می دهد که عملکرد سازمان های تابع شهرداری، از نظر سویه های چهارگانه کارت ارزیابی متوازن (به طور جداگانه و در مجموع) با یکدیگر اختلاف معناداری دارند.

پیش بینی درماندگی مالی یک پدیده بااهمیت برای سرمایه گذاران، اعتباردهندگان و سایر استفاده کنندگان از اطلاعات مالی محسوب می شود. تعیین احتمال درمانده شدن یک شرکت قبل از بروز درماندگی یک موضوع بسیار جالب و جذاب محسوب می شود و می تواند هم برای مدیران و هم برای سرمایه گذاران و اعتباردهندگان مفید واقع شود. این پژوهش با استفاده از اطلاعات 6 سال مالی طی دوره 1390 الی 1395 در بخش صنعت و معدن بازار سرمایه به بررسی تأثیر متغیرهای اقتصادی بر درماندگی مالی و پیش بینی آن با استفاده از الگوریتم هوش مصنوعی (کلونی زنبور عسل) پرداخته است. نتایج تحقیق حاکی از تأثیر متغیرهای اقتصادی بر درماندگی مالی شرکت های بخش صنعت و معدن بازار سرمایه است و همچنین نتایج نشان می دهد الگوریتم زنبور عسل توانایی بالایی در تحلیل و پیش بینی درماندگی مالی با متغیرهای اقتصادی دارد.

این مطالعه تأثیر یکپارچگی داخلی و خارجی را بر توانمندی های رقابتی بررس ی م ی کن د. میزان یکپارچگی، درجه ای است که تولیدکننده به طور اس تراتژیک ب ا ش رکای زنجی ره تأمین خ ود تشریک مساعی کرده و فرایندهای داخل و خارج سازمانی را به منظور دستیابی به جریان ات م ؤثر و کارا از محصولات و خدمات، اطلاعات، پول و تصمیمات جهت فراهم ک ردن بیش ترین ارزش ب رای مشتری، به صورت مشارکتی مدیریت می کند. این مطالعه رابطه بین یکپارچگی در سازمان را که شامل ابعاد زنجیره تأمین یکپارچه می شود، با توانمندی های رقابتی بررسی می کند. ب رای دستیابی به این هدف، رابطه بین ابعاد زنجی ره تأمین یکپارچ ه (یکپ ارچگی داخل ی و یکپ ارچگی خارجی) و توانمندی های رقابتی (هزینه، کیفیت، تحویل، نوآوری محص ول)، ب ا اس تفاده از ی ک م دل مفهومی مورد بررسی قرار گرفته است. ابعاد یکپارچگی و نیز ابعاد توانمندی های رقابتی با استفاده از نظرات مدیران این حوزه (به عنوان خبره) و با بهره گیری از روش دلفی احصاء گردیده است. ابزار گردآوری این تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته می باشد و نمونه آماری شامل 44 نفر از مدیران بنگاه های صنعتی و معدنی است که از بین پاسخگویان 42 نفر مرد (%95) و 2 نفر زن (%5) بوده اند. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان می دهد که به طورکلی یکپارچگی داخلی و خارجی اثر غیرمستقیم و معناداری به ترتیب به میزان 0/71 و 0/19 بر توانمندی های رقابتی دارند.به عبارت دیگر، نتایج نشان می دهد که یکپارچگی داخلی پیش نیازی برای یکپارچگی خارجی می باشد. مطالعه همچنین نشان می دهد که یکپارچگی داخلی و یکپارچگی خارجی تأثیر مثبتی روی بهبود توانمندی های رقابتی شرکت دارند. قابل ذکر است که یکپارچگی داخلی توانمندی های رقابتی را از طریق یکپارچگی خارجی نیز، بهبود می دهد.

یکی از مباحث انکارنشدنی در سازمان های امروزی این مسئله است که دانش به طور فزاینده ای به عنوان یک دارایی مهم مورد توجه قرار گرفته و در سازمان های بخش دولتی، عمومی و خصوصی برای ایجاد مزیت رقابتی، مدیریت می شود. در این پژوهش، میزان تأثیر مؤلفه های مدیریت دانش برکارایی (خلاقیت و یادگیری) کارکنان بخش مالی شهرداری منطقه یک کلانشهر مشهد، مورد مطالعه قرار گرفته است. منطقه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شده است. برای تعیین حجم نمونه کارکنان از جدول مورگان و جهت انتخاب نمونه ها از روش تصادفی ساده استفاده گردیده است. ابزار سنجش، پرسشنامه پنج گزینه ای در مقیاس لیکرت (حاوی 58 پرسش متناظر با زیر متغیرهای پژوهش) بوده که روایی آن با استفاده از روش تحلیل محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (نرم افزار R)، تأیید شده است. برونداد پژوهش نشان داده که ابعاد مدیریت دانش باعث افزایش خلاقیت سازمانی و افزایش یادگیری سازمانی می گردد.

صمیم گیری درست سازمانی جز در سایه سلامت اداری مهیا نمی شود که نتیجه آن کارآمدی و اثر بخشی خدمات سازمانی می باشد. عوامل مختلفی بر شکل گیری سلامت اداری در سازمانها نقش دارند. وجدان کاری نیز می تواند از جمله از عوامل موثر بر سلامت اداری می باشد. هدف این تحقیق بررسی وجدان کاری بر سلامت اداری در شهرداری استان خراسان رضوی در سال 94 می باشد. با توجه به اینکه پژوهش حاضر قصد دارد بدون دستکاری در متغیرهای مورد نظر به شرح مفصلی از متغیر های وجدان کاری کارکنان و شرایط مربوط به سلامت اداری بپردازد، لذا روش توصیفی پیمایشی را به کار برده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که رابطه معنی داری بین متغیرهای پرکاری کارکنان، کیفیت کاری کارکنان، کنترل درونی کارکنان، استفاده حداکثر از منابع کارکنان و انگیزه های درونی مانند ارزشهای دینی، فرهنگی، شخصی با سلامت اداری شهرداری استان خراسان رضوی وجود دارد.

این پژوهش به بررسی رابطه بین مؤلفه های نگرش سازمانی با جوسازمانی در بانک ملی پرداخته است. جامعه آماری موردبررسی تحقیق شامل کارکنان بانک ملی مشهد می باشد، که حجم نمونه موردنیاز این پژوهش از بین آن ها به صورت تصادفی انتخاب شده است. بر اساس حجم نمونه برای مطالعات تحلیل عاملی و وجود چهار عامل تعداد 120 نفر کارمند رده های مختلف به عنوان نمونه نهایی در نظر گرفته شد. قلمرو زمانی تحقیق سال 1395 و زمان جمع آوری اطلاعات موردنیاز در سه ماهه دوم سال 95 می باشد. پژوهش حاضر یک تحقیق توصیفی و پیمایشی مبتنی بر همبستگی می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نگرش سازمانی بر جوسازمانی بانک ملی مشهد رابطه مستقیم و معناداری دارد و با افزایش نگرش سازمانی جوسازمانی افزایش خواهد یافت. علاوه بر این بین مؤلفه ماهیت شغل و سازمان بر جوسازمانی بانک ملی رابطه مستقیم و معناداری وجود ندارد و بین مؤلفه نیروی انسانی پیرامون بر جوسازمانی بانک ملی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد همچنین بین مؤلفه عوامل سازمانی و محیطی بر جوسازمانی بانک ملی رابطه مستقیم و معناداری وجود ندارد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی، احصاء و تبیین شاخص های پایش اثربخشی و کارایی حسابرسی داخلی در شهرداری ها می باشد. روش: این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث شیوه گردآوری اطلاعات، کیفی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش خبرگان حسابرسی داخلی در بخش های مختلف شهرداری مشهد بودند. برای گردآوری اطلاعات از نمونه گیری گلوله برفی و از معیار اشباع نظرات به عنوان استاندارد پایان نمونه گیری استفاده شده است. یافته ها: پس از انجام 21 جلسه مصاحبه عمیق، اشباع اطلاعاتی بدست آمد و برای تجزیه وتحلیل مصاحبه ها از روش تجزیه وتحلیل تم استفاده گردید که 39 شاخص به عنوان تِم های اصلی این پژوهش احصاء شده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد مهم ترین تم های پایش اثربخشی حسابرسی داخلی در شهرداری ها شامل میزان رفع نقاط ضعف در حوزه حسابرسی رعایت، میزان رفع نقاط ضعف در حوزه حسابرسی عملیاتی، میزان پیشنهادهای حسابرسی رعایت اجرا شده، میزان رضایت مدیران ارشد حسابرسی داخلی، میزان صرفه جویی ایجاد شده حاصل از حسابرسی داخلی، اظهارنظر انجمن های حرفه ای، پیاده سازی حسابرسی عملیاتی و جانمایی حسابرسی عملیاتی در چارت سازمانی شهرداری بودند. مهم ترین تم های پایش کارایی حسابرسی داخلی در شهرداری ها شامل میزان نظام مند کردن دستورالعمل های حسابرسی داخلی، میزان مکانیزه شدن فرایند حسابرسی، میزان دوره های آموزشی برگزار شده برای حسابرسان داخلی، میزان توانمندی حسابرسان داخلی، عضویت ها و مدارک حرفه ای کار، وجود نماینده عامل حسابرسی داخلی در مناطق، و وجود نماینده عامل حسابرسی داخلی در سازمان ها و شرکت های تابعه بودند.