هیوا حسن پور

هیوا حسن پور

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۸ مورد از کل ۱۸ مورد.
۱.

تحلیل گفتمان زیست محیطی در آثار علی اشرف درویشیان: مطالعۀ موردی مجموعه داستان های آبشوران و همراه آهنگ های بابام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زبان شناسی زیست محیطی برجسته سازی هویت محوسازی قالب سازی و واقع بودگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۴۸
زبانشناسی زیست محیطی از دانش های بینارشته ای معاصر است که به مطالعه و بررسی ارتباط بین زبان و محیط زیست می پردازد. پیوند میان زبان و محیط زیست بر پایه نحوه برخورد انسان ها با جهان طبیعت است که متأثر از دیدگاه ها، مفاهیم و جهان بینی ها است و تمام این ها در زبان شکل می گیرد. در همین راستا در پژوهش حاضر با استفاده از شیوه پژوهش توصیفی – تحلیلی به مطالعه تأثیرپذیری علی اشرف درویشیان (1320-1396ه.ش) از زبان شناسی زیست محیطی و نحوه انعکاس آن در آثار منتخب او (آبشوران و همراه آهنگ های بابام) می پردازیم. درویشیان در خانواده ای کم برخوردار و در حاشیه شهر کرمانشاه – آبشوران- متولد شد. به همین خاطر او از کودکی شاهد فقر گسترده ای بود که گریبانگیر خانواده شده بود. لذا طبیعت و محیط پیرامونی او به نحو خشنی اوضاع را برای این قشر از مردم سخت تر کرده بود. این ارتباط دو سویه طبیعت و زندگی طبقه فرودست به نحو بارزی درویشیان را تحت تأثیر قرار داده بود که در این پژوهش در قالب دسته بندی هایی شامل «برجسته سازی»، «هویت»، «محوسازی»، «قالب ها و قالب سازی» و «واقع بودگی» نشان داده شده است. تفسیر موارد ذکر شده نشان از آن دارد که زیست بوم، نقش بسیار زیادی در شکل گیری واقعیت و طرز تلقی آن، نامگذاری ها، ایدئولوژی و سلطه آن بر مردم فرودست دارد. این داستان ها بازنمایی واقع گرایانه از زندگی افرادی بود که نقش طبیعت را در ارتباط با زندگی و روح و روان خود به خوبی درک کرده بودند.
۲.

آسیب شناسی و نقد متون منظوم و منثور فارسی دوره اول متوسطه با تکیه بر استعاره، تشبیه و کنایه (تناسب فرم و تدریس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دوره اول متوسطه استعاره تشبیه کنایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۶۹
امر یادگیری به فرآیند و عوامل زیادی بستگی دارد. یکی از این عوامل، متن و انتخاب هایی از متون است که بر اساس آن، آموزش دهنده سعی در پرورش فکری و تربیتی فراگیر دارد. متون ادبی در قیاس با سایر متون، نقش بیشتری در تربیت و پرورش کودک و نوجوان دارند چون امکان استفاده از تخیّل را برای آن ها فراهم می کنند و در پرورش قریحه و هنر در فراگیر تأثیر زیادی دارند. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی در پی آسیب شناسی و نقد متون منظوم و منثور فارسی دوره اول متوسطه است. ضرورت انجام این پژوهش در منطقی تر کردن انتخاب و گزینش متون برای رسیدن به یادگیری بهتر در فراگیر است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که: گردآورندگان متون، توجهی به توزیع و پراکندگی آرایه ها در دوره ها و نیز دروس هر دوره نداشته اند و این امر به نوبه خود، دلزدگی و احساس ترس را در فراگیر به وجود می آورند. از سوی دیگر، گردآورندگان متون، رسالت واحدی برای تمام آرایه ها بدون توجه در ماهیت و نقش آن ها در یادگیری داشته اند و توجهی به دیریاب بودن برخی از آرایه ها در قیاس با آرایه های دیگر نداشته اند. به کارگیری کنایه در متون این دوره تقریباً منطقی تر صورت گرفته است.
۳.

تحلیل گفت و گو: واکاوی پاره گفتارها در دو رمان حصار و سگ های پدرم و یکلیا و تنهایی او(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حصار و سگ های پدرم یکلیا و تنهایی او تحلیل گفتگو قدرت تعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۹۷
یکی از زیرمجموعه های تحلیل گفتمان، تحلیل گفتگوهای اثر مورد بررسی است. جدا از معنای ظاهری و شیوه طرح جمله-ها در گفتگوها، می توان از دل آن ها پی به ذهنیت های پنهانی برد که خود را در قالب واژه ها، معانی، نشانه ها، رفتارها و حرکات طرفین گفتگو نمایان می کنند. با واکاوی شیوه تعامل طرفین گفتگو، آغاز و پایان گفتگو، نوبت گیری، بازخورد و اصلاح در گفتگوها می توان جنبه ها و جلوه هایی از گفتگو را نشان داد که اغلب در نگاه اول به چشم نمی آیند. بر این اساس، در این نوشتار تلاش شده است که نحوه استفاده از زبان و شیوه ارتباط طرفین گفتگو که در قالب جمله ها و عبارات بازنمایی شده است، همراه با ناگفته های دیگری که در پس پشت جمله ها و معانی قرار گرفته اند، مورد بررسی قرار بگیرند. به عبارت دیگر، در این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی، مدیریت تعامل افراد با یکدیگر و نحوه شکل گیری ارتباط اجتماعی در گفتگوهای دو اثر ادبی-روایی حصار و سگ های پدرم و یکلیا و تنهایی او مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد در هر دو گفتمان، قدرت از بالا به پایین اعمال می شود و یک نفر در رأس هرم قدرت قرار دارد. در برابر گفتمان غالب، سوژه ها بسیار ناتوان اند و عاملیت و نقش چندانی در داستان ندارند. در رمان یکلیا و تنهایی او، علاوه بر نهاد قدرت، نهاد دین و مردم نیز در اداره امور جامعه ایفای نقش می کنند اما نهاد قدرت و دین، سعی بر آن دارند که مردم را به سمت خود بکشند.
۴.

ارزیابی و الگوهای ارزش گذاری بوم گرایانه در دو اثر همراه آهنگ های بابام و آبشوران از درویشیان (قرائتی بوم گرایانه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتمان ارزیابی ارزشگذاری درویشیان آبشوران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۸۰
ارزیابی ها و الگوهای ارزشی از جمله مواردی هستند که بر اساس آن ها می توان متون ادبی را بررسی و تحلیل کرد. این پژوهش بر پایه الگوهای ارزش گذاری متن و با تکیه بر بوم گرایی و دانش بینارشته ای به بررسی و تحلیل دو مجموعه داستان همراه آهنگ های بابام و آبشوران از درویشیان پرداخته است. روش انجام پژوهش توصیفی و تحلیلی است. این دو مجموعه داستان از جمله آثاری هستند که در حوزه واقع گرایی نوشته شده-اند و با تکیه بر الگوهای ارزش گذاری در آن ها می توان کانونی سازی ها، برجسته سازی ها و ارزیابی های نویسنده از بوم را در آن ها سنجید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که درویشیان در قالب عناصر زیست محیطی و برای بیان آلام و رنج های قشر متوسط و ضعیف جامعه در تقابل با قشر مرفّه، دستکاری ها و تخریب های زیست محیطی را هرچند همسو با مظاهر فرهنگ و پیشرفت نیز باشد، نمی پسندد و همواره ارزیابی هایی منفی نسبت به آن ها دارد. همچنین با توجه به الگوهای ارزشی متون می توان فهمید که زندگی مسالمت آمیز در کنار طبیعت و مخاطرات آن، ریشه در احترام به وابستگی های چند سویه سیاسی، اجتماعی و... انسان با طبیعت دارد. ذکر این نکته لازم است که موقعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی راوی برای شکل دهی دیدگاهی در پیوند با زیست بوم تأثیر بسزایی دارد.
۵.

خشونت اکولوژیکی علیه زنان در آثار علی اشرف درویشیان (مطالعه موردی: فصل نان، سال های ابری، همراه آهنگ های بابام، آبشوران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشونت اکولوژیکی علی اشرف درویشیان زنان محیط زیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲ تعداد دانلود : ۴۴
خشونت اکولوژیکی علیه زنان، گونه ای از خشونت است که در آن زنان در پیوند با طبیعت و عناصر آن مورد ظلم واقع می شوند. این نوع خشونت بر یک نوع پیوند بین زن و طبیعت اشاره دارد که هر دو را در حد سوژه هایی منفعل، تنزل می دهد. در این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی به بررسی و تحلیل خشونت اکولوژیکی علیه زنان در داستان های درویشیان پرداخته شده است. درویشیان از جمله نویسندگان واقع گرای ادبیات فارسی است که شخصیت های زن داستان های او بر اساس واقعیت های موجود، شخصیت هایی هستند بدون اراده و آزادی. ضرورت انجام این پژوهش در نشان دادن نوع بینش فرهنگی اجتماعی دوره ای است که داستان ها در آن شکل گرفته اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که فقر در تمام ابعاد آن، خرافات، فرهنگ و باورهای موجود، تشدید کننده خشونت علیه زنان هستند و در این میان، طبیعت به دلیل پیوندخوردگی بیشتر با زنان، سهم بیشتری در این بازنمایی دارد. شخصیت های مرد داستان های درویشیان، حتّی وقتی که به ظلم علیه زنان می پردازند آن ها را در قالب عناصر محیط زیست بازنمایی می کنند. این بازنمایی نشان از پیوند و تناسب این دو با هم دارد. در داستان های درویشیان، شخصیت های زن، سوژه هایی منفعل هستند که مانند طبیعت و عناصر آن، امکان دفاع از خود ندارند.
۶.

نقش ادبیات در تحولات گفتمان محیط زیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بوم شناسی فرهنگی مدل کاربردی سه گانه زپف گفتمان های محیط زیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۰۵
ادبیات در تعامل و گفت وگوی دائمی با جامعه و محیط اعم از محیط زیست طبیعی و مصنوعی است. به موازاتی که از تحولات گفتمانی از جمله گفتمان محیط زیست تأثیر می پذیرد، می تواند در تغییر و تحولات گفتمانی نقش ایفا کند. در این مقاله ضمن معرفی مدل کاربردی سه گانه ادبیات به عنوان بوم شناسی فرهنگی، به سه نقش ادبیات در مواجهه با گفتمان های محیط زیستی پرداخته شده است. این سه نقش عبارت اند از: فراگفتمان فرهنگی منتقدانه، ضد گفتمان تخیلی و سوم میان گفتمان الحاق مجدد. در ادامه به نقد و بررسی نمونه یا نمونه هایی از آثار ادبی در هر یک از این نقش ها در تاریخ ادبیات معاصر پرداخته شده است. مبتنی بر این پژوهش می توان نتیجه گرفت که ادبیات قادرست با استفاده از انرژی تخیل و ایجاد جهان های ممکن، سه عملکرد برجسته داشته باشد: نقد و اصلاح گفتمان محیط زیستی موجود، جایگزینی یکباره گفتمان محیط زیستی به حاشیه رانده یا فراموش شده و دیگر، گفت وگو و آشنایی گفتمان های محیط زیستی متنوع و نزدیک کردن آن ها به یکدیگر. هرسه کارکرد ادبیات می تواند در برجسته ساختن و پیشگیری از مخاطرات محیط زیستی که غالباً به دلیل تدریجی بودن از چشم یک نسل پنهان است، نقش قابل توجهی داشته باشد.
۷.

بازنمایی گفتمان قدرت و جایگاه سوژه در رمان مرد گرفتار از محمود کیانوش(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۳
تحلیل گفتمان ادبی، به تحلیل داده های زبانی و فرازبانی متن ادبی برای رسیدن به مفاهیم و تعابیر متفاوت از آن گفته می شود. این پژوهش به شیوه توصیفی – تحلیلی به بررسی و تحلیل رمان مرد گرفتار از منظر تحلیل گفتمان حاکم بر آن پرداخته است. ضرورت انجام این پژوهش در آن است که نشان می دهد متن ادبی تنها داده های زبانی و زیبایی شناسانه نیست و می توان از رهگذر داده های زبانی و فرازبانی، تعابیر و برداشت های متفاوتی از آن به دست داد. این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای انجام شده است. این داستان را از لحاظ گفتمان می توان در سه بخش دسته بندی کرد: گفتمان غالب، گفتمان تازه و نافرجامی گفتمان تازه. گفتمان قدرت با تک صدا کردن زبان و جامعه و سرکوب گفتگو و دیگر ارتباطات، در جهت گسترش قدرت و تثبیت هرچه بیشتر آن گام می نهد که خود در ساخت جامعه و سوژه های همگون تأثیر فراوانی دارد. در نهایت، از آن جا که هیچ گفتمانی نمی تواند به تمامی خود را تثبیت کند، در تقابل با گفتمان غالب، گفتمانی تازه سر برمی آورد که شخصیت اول داستان آن را نمایندگی می کند. با تولید گفتمان تازه، که یکی از ملزومات آن هویت تازه است، سوژه هویت تازه ای پیدا می کند و به تدریج گفتمان پیشین به حاشیه می رود.
۸.

تحلیل گفتمان آگهی های بازرگانی بوم محور (مطالعه موردی: ایزی پیک، پاپیا، کریستال کوالا، آیری پلاست)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آگهی های بازرگانی بوم گرایی تحلیل گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۶۶
آگهی های بازرگانی یکی از اشکال پیام ها به شمار می روند که تبلیغ کنندگان از طریق برساخت های زبانی و تصویری به تبلیغ و فروش محصول خود می پردازند. این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی به تبیین و تحلیل چهار آگهی که تأثیر مستقیمی بر محیط زیست می گذارند، پرداخته است. دلیل انتخاب این چهار آگهی جدا از بحث بوم و تأثیراتی که بر آن می گذارند، تکرارشدگی آن ها در رسانه صدا و سیماست. لزوم بازاندیشی در آگهی ها با در نظر گرفتن عواقب و پیامدهایی که بر محیط زیست می گذارند، ضرورت انجام این پژوهش را تشکیل می دهد. نتایج این بررسی حاکی از آن است که آگهی های مذکور در قالب زبان و تصاویر به برساخت گفتمان مصرف گرایی کمک می کنند. تبلیغ کنندگان در پی فروش محصول خود هستند بدون آنکه جوانب آن را کامل در نظر بگیرند. بجز آگهی «کریستال کوالا» که هم در قالب زبانی و هم در ترسیم تصویر و جان بخشی که تا حدودی محیط زیست نیز یکی از دغدغه های آن ها بوده است، آگهی های دیگر نه تنها هیچ کمکی به محیط زیست نمی کنند بلکه به اشکال مختلف، طبیعت و بوم را به مخاطره می اندازند.
۹.

نظریه و متن ادبی (آسیب شناسی مقالات منتشرشده بر پایۀ آرای گریماس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقد نظریه گریماس نظریه زدگی آسیب شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۱۸۵
گریماس یکی از نظریه پردازان ساختارگرای حوزه روایت است که آرای او در این حوزه، بسیار زیاد مورد استناد پژوهشگران قرار گرفته است. نظریه روایی او به دلیل تقسیم بندی های خاصی که دارد، درخور توجه است. این پژوهش با شیوه توصیفی- تحلیلی به آسیب شناسی بیش از 60 مقاله پژوهشی که تا سال 1400 در نشریات داخلی چاپ شده اند، پرداخته است. ضرورت انجام این پژوهش در برداشت های نارسا و ناقصی است که از نظریه گریماس شده و باعث شکل گیری پژوهش هایی قالب بندی شده و به دور از تحلیل و تفسیر شده است. نتایج حاکی از آن است که عموم پژوهش ها بر اساس نظریه گریماس، با ارجاع به اصل کتاب او نبوده و اکثراً با مراجعه به مقالات یا کتاب هایی که به نوعی به آرای گریماس پرداخته اند، صورت گرفته است. در برخورد با نظریه گریماس، متن ادبی نادیده گرفته شده و متن در حکم، تمرین نقدگونه ای است برای اثبات نظریه؛ خود پژوهشگران نیز در مقالات خود گاه به صورت برجسته به این نکته که پژوهش انجام گرفته انطباق کامل با الگوی گریماس دارد به شیوه های مختلف اشاره کرده اند که نشان از عدم درک درست از انجام پژوهش های نظریه محور دارد.
۱۰.

راوی نوجوان و شگردهای اعتمادپذیرکردن رویدادها در رمان دشتبان (با تکیه بر تفکّر و جهان بینی نوجوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: روایت راوی نوجوان دشتبان راوی قابل اعتماد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۲۲۶
رمان دشتبان از جمله رمان های موفّق دفاع مقدّس است که احمد دهقان آن را از زبان راوی اوّل شخص گزارش می کند. آنچه تشخّص خاصی به سبک روایتی این داستان داده است، نحوه گزارش راوی از رویدادها و وقایع است که دهقان با برجسته ساختن راوی نوجوان، سعی داشته است فضا، مکان، وضع و حال مردم جنگ زده را نشان دهد و در این راه تمام تلاش خود را در اقناع روایت شنو به شیوه های مختلف بکار بسته است. در این مقاله به شیوه توصیفی - تحلیلی به روش های اعتمادپذیرکردن روایت در این رمان و ارتباط آن با راوی اول شخص درون داستانی (راوی نوجوان) پرداخته شده است. راوی به شیوه های مختلفی سعی در اقناع روایت شنو و اعتمادپذیر کردن رویدادها داشته است. این شیوه ها عبارتند از: توصیف های ریزبینانه از وقایع و رویدادها، تشکیک در روایت، ذکر و توصیف مکان و درگیر کردن روایت شنو با رخداد داستانی. ضمن اینکه نشان دادن لحن در نوشتار نیز از مشخّصه های اصلی این روایت است که دهقان با تأکید بر راوی نوجوان و درون داستانی آن را نشان داده است. بی توجّهی نویسنده به جهان معرفتی نوجوان و برخی از ویژگی های گریزناپذیر آن ها، باعث شده است که باورپذیری گزارش ها از زبان یک راوی نوجوان تا حدودی سخت باشد چرا که اقتضائات خاص نوجوان در بیان رخدادها، نادیده گرفته شده است. از یک سو، نویسنده تلاش کرده است که به شیوه های مختلف، رویدادهای داستانی را باورپذیر و قابل اعتماد کند و از سوی دیگر با انتخاب راوی نوجوان، تا حدود زیادی از این هدف و خواسته دور شده است.
۱۱.

بررسی اسطوره های دوقلو در رمانی از سردار ازکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رز گمشده سردار ازکان اسطوره های دوقلو نماد رمان فرم داستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۳۳۵
این نوشتار به تحلیل رمان «رز گمشده» می پردازد. بسامد بالای عناصر اسطوره ای و مولفه های عرفانی در کنار یکدیگر، حضور هر کدام از آن دو دسته را در این رمان دلالت مند ساخته است. در این پژوهش، اولا وحدت اسطوره های دوقلو در متن و ثانیا فرم داستان و شگردهای ادبی آن در ارتباط با وحدت مذکور تحلیل شده و نشان داده شده است که رمان مذکور بستر بسیار مناسبی برای بازتاب اسطوره های آرتمیس و مریم مقدس است. ازکان از این اسطوره های قدیمی، خوانشی نو کرده و سر انجام میان آنها این همانی و وحدت ایجاد کرده است و بدین سان مهر تایید دیگری بر نظر جوزف کمبل اسطوره شناس بزرگ زده است که معتقد است اسطوره های متفاوت و دوگانه شرق و غرب علی رغم خصایص متضادی که دارند، در ابتدا یکی بوده و از یک اسطوره واحد مشتق شده اند. نیزنشان داده شده است که فرم داستان با درونمایه اصلی آن دارای هماهنگی و تناسب دلالت مند و هنرمندانه ای است و فرم داستان به نحو موثری در خدمت درونمایه اصلی رمان قرار گرفته-است.
۱۲.

راوی غیرقابل اعتماد در داستان شاه و کنیزک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مولوی مثنوی شاه و کنیزک راوی غیرقابل اعتماد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۴۲۹
راوی غیرقابل اعتماد، از مباحث جدید در علم روایت­شناسی است. راوی اگر ساده­اندیش، کودک، دروغگو، ناآگاه، مداخله­گرِ یک­جانبه یا متعصّب باشد، می­تواند داستان را به گونه­ای مغایر با واقعیّت آن به مخاطب نشان داده و او را به اشتباه بیاندازد. در داستان شاه و کنیزک که یکی از مهم­ترین و بحث­برانگیزترین داستان­های مثنوی است، راوی به دلیل داشتن تعصّب نسبت به شخصیت­های شاه و حکیم و نداشتن آگاهی کافی از روابط علّی و معلولی داستان و نیز دخالت­گری بسیار، غیرقابل اعتماد است و با تفسیرها و مداخله­گری­های یک جانبه و فراوان خود در داستان ابهاماتی ایجاد کرده است. اعتقاد به ظلّ اللهی سلطان و تعصّب بر بری بودن او از خطا، باعث شده که راوی این داستان تفسیرهایی نادرست ارائه دهد و عمل غیراخلاقی شاه و حکیم را که منجر به فریب دادن و قتل زرگر سمرقندی می­شود، توجیه نماید؛ درحالیکه بررسی دقیق داستان نشان می­دهد که شاه، شخصیتی فریبکار و نیرنگ­باز دارد. همچنین راوی، دلیل سرد شدن کنیزک را زشت­رو شدن زرگر می­داند. این در حالی است که بر اساس شواهد درون متنی، می­توان دلیل آن را وصال جنسی دانست. این مطلب که وصال، پایان و مرگ عشق است؛ امروزه در نظریات روانشناسان بزرگی چون رولو می مطرح شده است.
۱۳.

وحدت راوی ها در رمان منِ او و خلق مضمون عرفانی (با تکیه بر مؤلّفه های پسامدرن)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پست مدرن رضا امیرخانی من او راوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۴ تعداد دانلود : ۴۵۴
درباره پست مدرنیسم نمی توان تعریف جامع و مشخّصی ارائه داد. امّا با تمام اختلاف نظرها در این زمینه، ویژگی های مشترکی هست که بر اساس آن ها، می توان اثر پست مدرن را از غیرِ آن تا حدّی شناسایی و مرزبندی کرد. رمان «منِ او» نوشته رضا امیرخانی از رمان های برجسته فارسی است که شگردهای روایی پیچیده و منحصر به فردی دارد. از ویژگی های این رمان، حضور پررنگ و برجسته مؤلّفه های پست مدرن است. شناخت و بررسی این مؤلّفه ها به درک بهتر و خوانش دقیق تر داستان کمک می کند. همچنین، سبب می شود که لایه های پنهان متن آشکار شوند. در این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از مطالعه کتابخانه ای به بررسی رمان «منِ او» از رضا امیرخانی از منظر پسامدرن و اصول حاکم بر آن پرداخته شده است تا نشان داده شود که در نهایت این اصول در خدمت کدام معنا، مضمون و یا هدفی به خدمت گرفته شده اند. نتایج حاکی از آن است که استفاده از شگردهای فراداستان، بینامتنیت، پایان چندگانه، تداخل سبک های ادبی و فرم بدیع و نو از مؤلّفه های پست مدرن در این اثر ادبی است که تمام این موارد در نهایت با اتّحاد برقرار کردن بین راوی ها در سطوح مختلف، معنا و مضمونی عرفانی خلق کرده اند. راوی، در این داستان بسیار پیچیده است. درواقع، می توان گفت که داستان منِ او، داستان شخصیتِ یک راوی پست مدرن است که مرز میان سنّت و مدرنیته و گذشته و حال را برداشته است و تمام هستی ها و باورها را به رسمیت می شناسد.
۱۴.

بی نظمی زمانی در منظومه خسرو و شیرین نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زمان روایت نظامی خسرو و شیرین ژنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۶ تعداد دانلود : ۸۵۹
منظومه خسرو و شیرین نظامی، پس از مخزن الاسرار سروده شده و در واقع دومین منظومه نظامی است. این منظومه، یکی از منظومه های فاخر ادب فارسی است که بعد از نظامی، شاعران زیادی به نظیره گویی و استقبال آن روی آوردند. بررسی عنصر زمان روایی در این اثر و نشان دادن چگونگی بهره نظامی از آن در خلق داستان، می تواند روشنگر مباحث زیادی باشد و تفاوت او را در چگونگی روایت داستان با شاعران پس از او روشن و مبرهن سازد. در این پژوهش، به بررسی یکی از شاخصه های زمان روایی، یعنی زمان پریشی در خسرو و شیرین نظامی پرداخته شده است. بر اساس داده های این پژوهش، آشکار می شود که نظامی، با انواع زمان پریشی (گذشته نگر و آینده نگر) نظام خطی روایت را شکسته و هر تمهید زمانی برای او در حکم مقدّمه ای است برای کش دارتر کردن روایت. بسامد گذشته نگرهای مکرّر بسیار زیاد است و همین یکی از دلایل اطناب این منظومه است و اغراضی مانند: تأکید بر کنش انجام پذیرفته، تعلیل وقایع داستان، هنرنمایی نظامی در بیان چندباره موضوع و... را در بر می گیرند. بسامد زیاد گذشته نگرها نسبت به آینده نگرها نیز تعلیق خواننده در داستان را رقم می زنند.
۱۵.

بررسی ترجمه ی کُردی «زاری» از لیلی و مجنون «نظامی»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: لیلی و مجنون نظامی ترجمه و تأثیرپذیری لیلی و مجنون زاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ترجمه
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق شاعران و نویسندگان فارسی زبان بر یکدیگر
تعداد بازدید : ۲۵۵۶ تعداد دانلود : ۱۰۱۰
نظامی، از شاعران بزرگ داستان سرای ادب فارسی است که منظومه های او همواره مورد استقبال و پیروی دیگر شاعران قرار گرفته است. «زاری» (1283 ه.ش، 1360 ه.ش) از شاعران معاصر کُرد، یکی از این شاعران است که لیلی و مجنون نظامی را به زبان کُردی برگردانده است. این مقاله، به بررسی و توصیف مقایسه ای لیلی و مجنون «زاری» با لیلی و مجنون «نظامی» پرداخته است. برای نیل به این مقصود، ساختار داستان (هم خوانی ترجمه با اصل آن) و همچنین شیوه ی ترجمه ی آن (بیت به بیت یا مفهومی و...) مورد بررسی قرار گرفته و در سه بخش: حذف و ایجاز، افزوده ها، و تغییر، تقسیم بندی شده است. با توجّه به داده های این مقاله، در بخش حذف و ایجاز، حکایت هایی که در دل لیلی و مجنون «نظامی» آمده در برگردان این اثر به زبان کُردی، حذف شده و برخی از توصیف ها نیز به جانب اختصار گراییده است. در بخش افزوده ها که تنها دو مورد است به نظر می رسد توجیه بیشتر دو رخداد داستان، باعث شده است که شاعر این دو بخش را اضافه کند و آخرین بخش نیز که بخش تغییر است، تغییر در جزئیات داستان بوده است نه در ساختار کلّی داستان و توالی رخدادهای آن.
۱۶.

تا جزایر ناخودآگاه تحلیل پنج داستان از مثنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فنا تأویل هرمنوتیک مثنوی معنوی ناخودآگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۷ تعداد دانلود : ۶۱۰
«تا جزایر ناخودآگاه» نوشتاری است تحلیلی درباره پنج داستان مهم از دفتر اول مثنوی مولوی. تأویل این پنج داستان («شاه و کنیزک»، «وزیر و شاه جهود متعصب مسیحی کش»، «شیر و نخچیران»، «طوطی و بازرگان»، «پیر چنگی و عُمر») دربرگیرنده ساختار مشترکی از دیدگاه تأویل است. تأویل، با توجه به نشانه های موجود در متن، می تواند پلی باشد از جهان صورت به عالم معنا. درحقیقت در تأویل، معنا کشف نمی شود، بلکه بازآفرینی می شود. با توجه به این که مثنوی از متون باز و سیال است، داستان هایش ظرفیت تأویل دارند. این مقاله، با استناد به نشانه های موجود در متن و تأویل صورت داستان ها، به ساختاری مشترک و هدف مند در زمینه شناخت انسان می رسد. همچنین، با استفاده از جدول ها و بررسی آن ها، این نتیجه به دست می آید که شخصیت های پویا در این داستان ها، نمادهایی از نفس واحد بشرند که برای رسیدن به کمال، مسیر مشترکی طی می کنند. آن ها از «نیمة خودآگاهی» به سمت «خودآگاهی» رشد می کنند و درنهایت، به مرحله «ناخودآگاهی» می رسند. «ناخودآگاه» از اصطلاحات رایج در روان شناسی یونگ است که در این پژوهش، با واژه «فنا»، که از اصطلاحات رایج صوفیه است، مطابقت دارد.
۱۷.

چراغ های مُرده نقدی بر تصحیح دیوان بیدل دهلوی از اکبر بهداروند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقد تصحیح تناقض دیوان بیدل دهلوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۸ تعداد دانلود : ۷۶۱
از هنـــر آیینة مقدار هرکس روشن است رشتة شمع است بیـدل موج جوهر تیغ را تصحیح متون همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است و محققان و مصححان توجه ویژه ای به آن مبذول داشته اند. بدیهی است که امر تصحیح، همانند دیگر علوم، دانش هایی را می طلبد که بدون دست یابی بدان ها، نیل به تصحیحی علمی متعذر می نماید. در این مجال، سعی بر آن است که به شیوه ای علمی، تصحیح دیوان بیدل دهلوی از اکبر بهداروند را نقد و ارزیابی کنیم. در این تصحیح، اصول و موازین علمی رعایت نشده و اشتباهاتی از قبیل گزاره های نادرست، جمله های نامفهوم، و تناقض در جملات سراسر مقدمه را فرا گرفته است. ایرادهای وزنی، یک دست نبودن نوشتار کلمات، اشتباهات نوشتاری، و سرهم نوشتن کلمات مرکب متنِ تصحیح را دربر گرفته است. انتشارات نگاه این کتاب را در 1386 در دو مجلد به چاپ رسانده است.
۱۸.

منبع شناسی احادیث گلشن راز شیخ محمود شبستری برمبنای چاپ دکتر دزفولیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وحدت وجود عرفان و تصوف احادیث گلشن راز منابع و مآخذ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی بازتاب آیات و احادیث
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی شاعران و نویسندگان مذهبی و شیعی
تعداد بازدید : ۲۵۳۹ تعداد دانلود : ۱۱۴۶
گلشن راز شیخ محمود شبستری، یکی از ارزنده ترین آثار عرفان نظری برپایه ی اندیشه های ابن عربی است که شیخ، آن را در پاسخ به پانزده و به روایتی، هفده سؤال امیر حسین هروی، به نظم آورده و در آن به اصول عرفان و تصوّف اسلامی پرداخته است. در این مقاله، از دید منبع شناسی به بررسی احادیثِ آن پرداخته شده است و نشان داده شده که کدام یک از احادیث موجود در گلشن راز در منابع بیشتری آمده و مورد اعتنای گردآورندگان بیشتری قرار گرفته است که این دسته از احادیث، بیشتر ناظر به اندیشه های عرفانی و کشف و شهود است خاصّه خود شیخ نیز، با فلسفه میانه ی خوبی نداشته و عقل و استدلال را در راه شناخت حقایق ضعیف و ناتوان می دانسته است. و همچنین، نشان داده شده که کدام یک از احادیث، ابیات بیشتری از این منظومه را به خود اختصاص داده که این احادیث نیز، بیشتر بیانگر اندیشه ی وحدت وجودی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان