محسن حلاجی

یکی از مهم ترین دستاوردهای رهبری، تعهد است (باس،2006). استفاده از سبکهای مناسب رهبری میتواند به افزایش تعهد و وفاداری پیروان منجر شود. هدف از این تحقیق، تعیین رابطه بین سبکهای رهبری عمل گرا و تحول گرا ی مربیان در چارچوب مدل باس (1985) و تعهد ورزشی بازیکنان تیم های لیگ برتر هندبال ایران است. سبک رهبری مربیان از طریق پرسشنامه رهبری چندعاملی و تعهد بازیکنان از طریق پرسشنامه مقیاس تعهد ورزشی اندازه گیری شد. پرسشنامه های مذکور پس از تعیین اعتبار (ظاهری، صوری، محتوایی و سازه از طریق تحلیل عاملی تأییدی) و پایایی (95/0 α= برای MLQ و90/0 α= برای SCMS) در بین نمونه آماری که برابر کل جامعه آماری توزیع شد که تعداد آن ها 218 نفر بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و برای تعیین رابطه و پیش-بینی میزان تعهد ورزشی بازیکنان از طریق سبکهای رهبری عمل گرا و تحول گرا ی مربیان، از رگرسیون تک متغیره و چندمتغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد رهبری تحول-گرا با 53/0ß= توان پیش بینی تعهد بازیکنان و رهبری عمل گرا با 44/0 ß= توان پیش بینی تعهد بازیکنان را دارند. از بین مؤلفه های رهبری تحول گرا، ترغیب به تلاش فکری (32/0ß=) و توجه به تفاوت های فردی (28/0(ß= و از بین مؤلفه های رهبری عمل گرا، مدیریت مبتنی بر پاداش های اقتضایی(40/0(ß= و مدیریت منفعل مبتنی بر استثنائات (18/0ß=) ارتباط مثبت و معنی داری با تعهد بازیکنان دارند. از یافته ها چنین استنباط میشود که سبک رهبری تحول گرا بیش از سبک رهبری عمل گرا در افزایش تعهد بازیکنان اثر دارد؛ بنابراین به مربیان توصیه میشود برای بهبود ویژگی های تحول گرایی در سبک رهبری خود بکوشند.

هدف این پژوهش، توصیف و تحلیل نظرات معلمان از آگاهی های مرتبط با نقشهای تربیتی خود و میزان همپوشانی آن با انتظارات برنامه درسی ملی بوده است. با بهره گیری از روش های پدیدارشناختی و زمینه یابی از نوع توصیفی تحلیلی، نخست پرسشنامه محقق ساخته با یک سؤال باز میان 80 نفر از آنها به شکل تصادفی توزیع و گرد آوری شد. سپس با استخراج برداشتها و تعابیر ارائه شده، پرسشنامه نظرسنجی نهایی نقشهای تربیتی معلمان، تولید و میان 239 نفر از دبیران زن دوره دوم متوسطه شهر تهران با نمونه گیری تصادفی خوشه ای اجرا شد. نتایج چرخش تحلیل عاملی در نرم افزار لیزرل نشان می دهد که از دیدگاه دبیران این خرده نقشها می تواند به ترتیب در چهار گروه نقشهای ارتباطی و خلاقانه، آموزشی و اجرایی، انگیزشی و هدایتگرانه دسته بندی شود. میزان آگاهی معلمان با میانگین تجربی کل با عدد 55/1 کمتر از میانگین نظری (3) به دست آمده است که نشان دهنده آگاهی کمتر از حد متوسط معلمان نسبت به نقش های تربیتی خود است. مقایسه خرده نقش های تربیتی سند برنامه درسی ملی با خرده نقش های تربیتی ارائه شده از سوی معلمان، نشان می دهد که معلمان درباره خرده نقشهای تربیتی و خلاقانه آگاهی و شناخت کافی ندارند، اما درباره سایر نقشها از آگاهی کافی برخوردارند. از این رو، همپوشانی بالایی میان نقشهای تربیتی برگرفته از سند برنامه درسی ملی و نظرات معلمان مشاهده می شود.