جویا جهانبخش

جویا جهانبخش

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۵۸ مورد.
۲۱.

فردوسی در رسائل العشاق

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۱ مرداد و شهریور ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۸۳) 253 - 265

کلید واژه ها: رسائل العشاق و وسائل المشتاق علی بن احمد سیفی نیشابوری خوارزمشاهیان عشق عاشق معشوق نگارش نامه های عاشقانه فردوسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۴۶۲
کتاب رسائل العشاق و وسائل المشتاق علی بن احمد سیفی نیشابوری، کهن ترین و نخستین آیین نامه مبسوط نگارش نامه های عاشقانه در زبان فارسی بوده و مجموعه نمونه هایی از نامه های مناسب احوال مختلف عاشق و معشوق را در برمی گیرد. به دیگر سخن، دستورالعمل و سرمشقی برای نگارش نامه های عاشقانه است که نویسنده در آن یکصد نامه عشقی زیبا با نثر فارسی مزین به اشعار ممتاز شعرای بزرگ آورده است. هر یک از نامه ها به موضوعی اختصاص دارد. نویسنده در نوشتار حاضر، کتاب مذکور را در بوته بررسی قرار داده است. در کتاب سیفی به ذکر سروده هایی از فردوسی بازمی خوریم. ازاین رو، نویسنده در بخشی از مقاله، یادکردهای سیفی از فردوسی را بیان داشته و در مقابل، برخی از ابیاتی را که در شاهنامه نیافته و یا متفاوت است را متذکر می شود.
۲۳.

هر باب ازین کتاب نگارین که برکُنی (بازخوانی بیتی از غزلهای سعدی)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۱ خرداد و تیر ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۸۲) 5 - 18

کلید واژه ها: غزل سعدی شیرازی غزلیات سعدی معنای شعر اشعار سعدی واژه برکُنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۳۲۳
نویسنده در نوشتار حاضر می کوشد معنای واژه «برکُنی» و مصرع «هر باب ازین کتاب نگارین که برکُنی» را مورد کاوش و بازخوانی قرار دهد. وی در راستای این هدف، دیدگاه برخی از شارحان اشعار سعدی را پیرامون واژه «برکُنی» و معنای مصرع، بیان می دارد و در ادامه، به بیان دیدگاه خود می پردازد. به زعم نویسنده، واژه «برکُنی» به معنای از برکردن، حفظ کردن و به خاطر سرپردن نیست بلکه به معنای بازکردن، گشودن و برگشودن است که هم در شعر سعدی بتکرار آمده و هم فرهنگ نویسان در جای خود، ثبت کرده و معروف سخن شناسان است. به این ترتیب، نویسنده، معنای بیت مذکور را این گونه بیان می دارد که: «خواننده هر فصل این دفتر را که بگشاید از باب دیگر خوشتر و دلاویزتر است».    
۲۴.

زبان شاهنامه و «برسری خوانی»

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۸۱) 55 - 80

کلید واژه ها: شاهنامه فردوسی متون کهن خوانش متون زبان شاهنامه متن خوانی متون حماسی معنی واژگان معنی عبارات ادبیات حماسی معنی ابیات پهلوان خادم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۷ تعداد دانلود : ۵۷۶
برخی واژگان در کتاب شاهنامه فردوسی، در معانی و کاربردهایی رخ می نمایند که با تصور ابتدایی یک فارسی زبان امروزین، تفاوت های معنی دار و بااهمیت دارد و بدون توجه به آنها، مفاد پاره ای از بیت ها و عبارت های شاهنامه، روشن نمی شود. نویسنده در نوشتار پیش رو می کوشد تا معانی دو واژه «پهلوان» و «خادم» را که از واژگان پرکاربرد و کلیدی در شاهنامه فردوسی هستند، مورد مداقه قرار دهد. از این رو، به ذکر شاهدمثال هایی از متن شاهنامه می پردازد. سپس معنای مصرع «ورا پیش من رفتن آیین بود» و مقصود فردوسی از «وی» در «ورا» را بررسی می کند. نویسنده در راستای این هدف، پس از بیان دیدگاه برخی از شاهنامه پژوهان، دیدگاه خود را عرضه داشته و  بیان می دارد که «ورا پیش من رفتن آیین بود» یعنی: نزد من و به باور من که سیاووشم، روان شدن فرمان شاه، آیین و عین صواب است. / صواب آن است که حکم شاه نفاذ یابد و من سیاووش، فرمان شاه را امتثال کنم. به این ترتیب، وی در ورا به فرمان شاه برمی گردد. در نهایت، با بررسی معنای واژه بهتری در بیت گذشتم ازین سد اسکندری / همه بهتری باد و نیک اختری، نوشتار را به پایان می رساند.
۲۵.

به سوری که دستانش چوبین بود... بررسی گمانه زنی ها درباره بیتی از شاهنامه و گمانه زنی برسری

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۱ خرداد و تیر ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۸۲) 49 - 74

کلید واژه ها: شاهنامه معنای شعر اشعار فردوسی فردوسی ابیات شاهنامه بخش تاریخی شاهنامه ساسانیان داستان بهرام چوبینه داستان های شاهنامه داستان های تاریخی قصه های تاریخی حکومت ساسانی شاهنامه پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۷۱
  در بخشی از شاهنامه فردوسی که در اصطلاح شاهنامه پژوهان، «بخش تاریخی» خوانده می شود، در میان داستان های حکایتگر از روزگار شاهنشاهی ساسانیان، «داستان بهرام چوبیه» یکی از خواندنی ترین داستان ها به شمار می رود. محور نوشته حاضر، یکی از بیت های کلیدی و دشوار این داستان است که در یکی از بزنگاه های داستان نیز واقع شده و تاکنون نگاه بسیاری از خوانندگان شاهنامه را به خود کشیده و درباره صورت و معنای آن گماه زنی های گوناگونی صورت گرفته است. از این رو، نویسنده در نوشتار پیش رو، معنای بیت «به سوری که دستانش چوبین بود / چنان دان که خوانش نوآیین بود» از شاهنامه و اختلافی که بر سر فهم آن است را مورد توجه و مداقه قرار داده است. وی در راستای هدف مذکور، از برخی بازنوشتهای منثور شاهنامه سخن به میان آورده و دیدگاه برخی شارحان را درخصوص معنای این بیت بیان می دارد. وی در انتها، خوانش پیشنهادی خود را از این بیت ذکر می کند. به زعم وی، دستان به معنای دیگ یا دیگها یا ظروف غذاپزی و چیزی از قبیل است و گویا مضمون بیت فردوسی این باشد که: هرگاه در میهمانی دیگ های چوبین به کار رود، بدان که خودِ خوان بدیع و متفاوت با آنچه تاکنون دیده ای خواهد بود و میهمانی دیگرسان فراروی خواهی داشت و با خوراکی نامتنظر از تو پذیرایی خواهند کرد. نویسنده در نهایت، با بیان کنایه به کار رفته در این بیت، نوشتار را به پایان می رساند.    
۲۶.

کتابسازی سه چندان!!!، به مُناسَبَتِ اِنْتِشارِ مَقْتَلی که تَرجَمه ناخوبَش از أَبوالقاسِمِ پایَنده نیست!

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۸۱) 132 - 174

کلید واژه ها: ابوالقاسم پاینده کتاب استشهاد الحسین مقتل الحسین تاریخ طبری محمدبن جریر طبری حسین انوری پور تاریخ اسلام نقد کتاب تاریخ صدر اسلام واقعه عاشورا مقتل حسینی کتابسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۳۱۷
اهمیت اخبار تاریخ طبری درباره واقعه عاشورا، از دیرباز توجه بسیاری از جویندگان تاریخ واقعه کربلا را به این کتاب کهن معطوف داشته است. بخشی از اهمیت اخبار عاشورایی طبری، به بهره وری گستره طبری از روایات ابومخنف ازدی بازمی گردد. ابوالقاسم پاینده از جمله مترجمانی است که تاکنون بنابر بر روایت طبری از ابومخنف به ترجمه مقتل امام حسین (ع) دست یازیده است. حسین انوری پور در کتابی تحت عنوان استشهاد الحسین (ع) (مقتل الحسین (ع) از تاریخ طبری) که در سال 1397 توسط انتشارات شرکت چاپ و نشر بین الملل به زیور طبع آراسته شده است، ترجمه پاینده را برگرفته و به همراه متن عربی مقتل حسینی تاریخ طبری به صورت عربی به فارسی متقابل، منتشر کرده است. هدف نویسنده در نوشتار پیش رو، نقد این کتاب می باشد. وی در راستای این هدف، نخست پس از بیان مطالبی درخصوص طبری و کتاب تاریخی اش، نقدهای مطرح شده بر آن را مورد بحث قرار می دهد. سپس، موضوع ترجمه های ابوالقاسم پاینده از جمله ترجمه تاریخ طبری را مطرح می سازد. در نهایت، با هدف نقد کتاب انوری پور، ترجمه ای را که انوری پور در کتابش به نام ترجمه پاینده به چاپ رسانده با آنچه از پاینده در ترجمه تاریخ طبری به چاپ رسیده، مورد مقایسه قرار داده و شاهدمثال هایی ارائه کرده است.
۲۸.

« از نشستن بخیز! » دَرنگ دَر مَعنایِ بیْتی از بوستان

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷۵) 3 - 12

کلید واژه ها: بوستان سعدی سعدی شیرازی معنای ابیات تو بی دست و پای از نشستن بخیز خزیدن روی زمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۴۹۱
نویسنده در نوشتار پیش رو، بیت «گر آن بادپایان برفتند تیز /تو بی دست و پای از نشستن بخیز » از بوستان سعدی را مورد کنکاش و مداقه قرار داده و معنای «از نشستن بخیز » را بازگو می کند. به زعم وی، از نشستن بخیز یعنی: در حال نشستن بغیژ، همان طور که نشسته ای خود را بر سرین بسران و پیش برو، خود را (به حالت خزیدن) روی زمین بکش و برو جلو. و معنای بی دست و پای یعنی اینکه: تو، بدون یاری جستن از دست و پا و بی آنکه دست و پایت را در کار آوری، همانطور که نشسته ای بخیز/ بغیژ.
۲۹.

سیاحت در جهان واژه کاوی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال سی ام بهمن و اسفند ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۱۸۰) 35-53

کلید واژه ها: کتاب داستان واژه ها (کاوشی در دویست و سی واژه و اصطلاح) بهروز صفرزاده واژه شناسی لغات اصطلاحات ریشه شناسی واژه کاوی واژه واژگان ساختار واژه معرفی کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۲۷۹
نویسنده در نوشتار پیش رو، به معرفی کتاب «داستان واژه ها (کاوشی در دویست و سی واژه و اصطلاح)» اثر بهروز صفرزاده که در سال 1398 توسط انتشارات کتاب بهار به زیور طبع آراسته شده، همت گمارده است. وی پس از آشنایی اجمالی خواننده با محتوای کتاب، به نقد و بررسی پاره ای از توضیحات مندرج در کتاب از قبیل توضیحات مطرح در مدخل بز اخفش، واژه های پاچه خار، تفنگ، روضه خوانی و مداد، اقدام کرده است.
۳۰.

آیا کاربُرد واژه «تازی » به مَعنایِ «عَرَب » یا «عَرَبی ،» إِهانَت آلود است؟

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ مرداد و شهریور ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۷۷) 3 - 17

کلید واژه ها: واژه تازی زبان عربی نژاد عربی اهانت واژه اهانت آمیز کاربرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱۵ تعداد دانلود : ۷۱۴
در ادب و فرهنگ ما، کاربرد واژه تازی به معنای زبان عربی یا نژاد عربی، پیشینه ای دراز دارد. با این همه، برخی از افراد، کاربرد واژه تازی را به معنای عرب یا عربی متضمن نوعی بی احترامی انگاشته اند و نشان گونه ای موضع گیری در برابر اسام یا عرب، تلقی کرده اند. نویسنده در نوشتار پیش رو، درباره ساختار این واژه، سخن به میان آورده است و با درنگ در کاربردهای واژه تازی توسط پیشوایان علوم دین و ادب و فرهنگ قدیم، روشن می سازد که نشانی از اهانت یا سبکداشت در استخدام و استعمال واژه تازی، وجود ندارد.
۳۱.

زان نازنینْ پیاله دْلخواه

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ مهر و آبان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۷۸) 90 - 98

کلید واژه ها: معرفی کتاب کتاب زنده باد زبان حسن قریبی فرهنگ ایران تاجیکستان ت‍اج‍ی‍ک‍ان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۴۴۶
کتاب زنده باد زبان ) سه سال در میان تاجیکان(، بخشی از خاطرات فرهنگی، یادداشت ها، برداشت ها و تحریر سخنرانی ها و مقدمه هایی است که حسن قریبی در طول سه سال مأموریت خود در تاجیکستان در سمت ریاست پژوهشگاه فرهنگ فارسی تاجیکی نوشته و در سال 1398 توسط انتشارات آرون به زیور طبع آراسته شده است. نویسنده در نوشتار حاضر، با هدف معرفی کتاب مذکور، توجه خوانندگان را به بخش هایی از محتوای کتاب جلب می نماید.
۳۲.

رَوانِ روشَنِ سَعدی: کوشِشی برایِ روشَنْداشتِ عِباَرتی دَر غَزَلِ سَعدیِ شیرازی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ مرداد و شهریور ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۷۷) 32 - 43

کلید واژه ها: روان روشن سعدی شیرازی غزل سعدی بوستان ابیات سعدی خوانش شعر معنای شعر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۳۷۲
نگارنده در سطور ذیل، یکی از ابیات سعدی را مورد دقت نظر قرار داده است. وی تاش می کند تا با پاسخ به سؤالاتی پیرامون بیت: روان روشن سعدی که شمع مجلس توست/ به هیچ کار نیاید، گرش نسوزانی؛ به معنا و خوانش درست آن دست یابد. نویسنده در جهت رسیدن به هدف مذکور، ابتدا معنای بیت را از سوی برخی از شارحان مطرح می دارد و سپس اشاره ای به ضبط متفاوت این بیت در بعضی دست نوشته ها، می کند. در انتها، خوانش پیشنهادی خود را از بیت، پیش روی خوانندگان قرار می دهد. 
۳۳.

چگونه صاحِبْ هِمتان را «تَنْبیه » می کنَند؟!

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۷۶) 49 - 54

کلید واژه ها: ابوالطیب متنبی شعر متنبی کتاب تنبیه ذوی الهمم علی ماخذ ابی الطیب من الشعر و الحکم عبدالعزیز بیضاوی دیوان متنبی نقد کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۳۲۰
ابوالطیب متنبی، یکی از گفت و گوخیزترین فرهنگ آفرینان زبان تازی و تمدن اسامی است و سخنان وی همواره مورد بحث و بررسی سایرین قرار گرفته است. باوجود شروح و کتب بیشمار پیرامون شعر و شخصیت متنبی، هنوز نا گفته های بسیاری باقی است. کتاب تنبیه ذوی الهمم علی ماخذ ابی الطیب من الشعر و الحکم نوشته عبدالعزیز بیضاوی بوده که نویسنده در آن پاره ای از شروح و حواشی دیوان متنبی را گرد آورده و در قالب کتاب مذکور ارائه نموده است. نویسنده در نوشتار پیش رو، در راستای ارزیابی کلی اثر، چاپ این کتاب را که توسط کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسامی و با تحقیق صادق خورشا، گنجیان خناری و قربانی مادوانی در سال 1397 به زیور طبع آراسته شده، در بوته نقد و بررسی قرار داده است. 
۳۴.

«تُفَک» و «تُفَنگ» و ضَبْطِ نَصِ شَهْرآشوب وَحید قَزوینی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۷۶) 74 - 80

کلید واژه ها: مثنوی شهر آشوب وحید قزوینی شعر فارسی انواع شعر تفک تفنگ مشاغل اصناف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۳۵۷
شهر آشوب نام یکی از انواع شعر فارسی است که در آن سراینده به توصیف و مدح یا ذم اهل شهر و پیشه وران و ارباب مشاغل و اصناف گونا گون موجود در آن می پردازد. این گونه شعری، افزون بر ارزش هنری و ادبی عام آن، از چشم انداز جامعه شناسی تاریخی و وقوف بر لغات و اصطلاحات پیشه ها و صنعت های رایج در ادوار دور و فنون گونا گونی که در قدیم شایع بوده و همچنین شناخت مواد و ابزارهای مورد استفاده در حرف و صنایع مختلف، بسیار سودبخش است. مثنوی شهر آشوب وحید قزوینی مانند همه شهر آشوب ها و از جهاتی بیش از بسیاری از دیگر شهرآشوب ها، به کار مطالعه در تاریخ مشاغل و اصناف و بسیاری از دیگر مدنیات ایران کهن می آید. این کتاب اخیرا به کوشش رسول جعفریان در قالب چاپ حروفی از سوی نشر مورخ در سال 1398 به زیور طبع آراسته شده است. نویسنده در نوشتار حاضر با اشاره به یکی از اصناف مذکور در شهرآشوب وحید قزوینی یعنی تفنگ ساز، کندوکاوی در ضبط کلمه تفک و تفنگ در کتاب مذکور دارد. وی خوانش حدسی تفک را بر تفنگ ضبط کرده رسول جعفریان رجحان می نهد. نویسنده در ادامه، من باب نقد، معانی درست برخی واژه های دیگر متن را متذکر می شود. 
۳۵.

«بُتِ جان » یا «تَب جان ؟»: بازخوانیِ عِباَرتی از مَجموعَه رسائِلِ فارسیِ خواجه عَبدالله انصاری

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۷۶) 3 - 7

کلید واژه ها: بت جان تب جان رسائل فارسی خواجه عبدالله انصاری رسائل خواجه عبدالله انصاری محمد سرور مولائی حمی الروح رساله های فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۴۳۵
در مجوعه رسائل فارسی خواجه عبدالله انصاری که توسط محمد سرور مولائی به زیور طبع آراسته شده است، رساله ای زیر شماره 10 و با سرنویس رساله بی نام به چاپ رسیده که سخنانی منسوب به خواجه است که احتمالا بعضی دوستداران وی به نام ایشان گرد آورده و مدون ساخته اند. در رساله مذکور عبارتی به چشم میخورد: «چون یار اهل است کار سهل است، صحبت با اهل بابت جانست، صحبت نااهل بُتِ جانست ». نویسنده در نوشتار حاضر این عبارت را مورد بازخوانی قرار داده و اینگونه اظهار می دارد که صحبت نااهل تب جانست، نه بتِ جان. وی با بیان معنای این عبارت و نیز ترجمه دقیق تعبیر عربی آن «حمّی الروح » و ذکر مصادیقی از به کارگیری این تعبیر در متون قدیم، نوشتار را به پایان می رساند.
۳۶.

«شب پره» و «شب پره چشم»

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال بیست و نهم آذر و دی ۱۳۹۷ شماره ۵ (پیاپی ۱۷۳) 3 - 16

کلید واژه ها: شب پره شپره شب پره چشم گلستان سعدی سعدی شیرازی حکایات گلستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۹ تعداد دانلود : ۷۷۳
نویسنده در نوشتار پیش رو، این بیت از حکایتی در گلستان سعدی را مورد دقت نظر قرار داده است: گر نبیند به روز شپره چشم/ چشمه آفتاب را چه گناه؟! و سعدی دارد معنای واژه شب پره و شب پره چشم را استنتاج نماید. وی چنین بیان می کند که واژه شپره/ شب پره و ریخت های دیگر آن، در معنای خفاش از دیرباز در زبان ها و ادبیات ایرانی رواج داشته است. با این حال، دیده می شود که در زمان حاضر، این معنای شب پره اندک اندک مهجور شده و معنی )معانی( تازه ای از جمله پروانه یافته است و مصادیقی در تأیید این کلام ارائه می دهد. در ادامه، رسم الخط واژه شب پره و شپره و نیز ساختار دستوری بیت را بررسی می کند. در نهایت، خوانش امید مجد از این بیت گلستان سعدی را مطرح می نماید.
۳۷.

سعدی شیرازی و زوال مُلْکِ بَنِی الْعَباس: نیم نگاهی به پاره ای از خرده گیری های بی اساس

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال بیست و نهم مرداد و شهریور ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۷۱) 65 - 84

کلید واژه ها: سعدی شیرازی خلافت بنی عباس عباسیان خلیفه عباسی خلافت عباسیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۰ تعداد دانلود : ۷۷۳
برخی بر سعدی شیرازی خرده گرفته اند که چرا مرثیه سرای خلافت بنیعباس بوده است و چرا بر زوال ملک عباسیان و فروپاشی خلافت بغداد متأثر گشته و به تازی و پارسی در رثای واپسین خلیفه عباسی شعر سروده است. نویسنده، تحلیل و تبیین موضوع مذکور را محور نوشتار پیش رو قرار داده است. به زعم وی، ایرانیان عصر سعدی، خلافت عباسی را چونان یک عنصر حکومتگر بیگانه نمی نگریستند. بعلاوه، در سده های نخستین خلافت و در زمان ظهور برخی از جنبش ها و خیزشهای خلافت ستیز، توده های ایرانی با آن جنبش ها همدلی و همراهی نداشته اند. بلکه عقیده شایع در میان توده ها، مشروعیت دستگاه خلافت بویژه خلافت بنی عباس بوده است.
۳۸.

آیا موش قصد «ُکشتَن » دارَد؟! بازخوانیِ تک بیْتی از أبوطاهِرِ خاتونی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال بیست و نهم خرداد و تیر ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۷۰) 29 - 39

کلید واژه ها: ابوطاهر خاتونی سلجوقی شاعر قرن 5 هجری بیت موش چون بازماند از کشتن بر پلنگان گمیز کند کشتن لشتن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۴۳۶
ابوطاهر خاتونی از ادبا و سرایندگان سد ههای پنجم و ششم هجری و از رجال و کارگزاران دستگاه فرمانروایی سلجوقیان بوده است. از وی، دیوانی بر جای نمانده است؛ لیک بیت های پرا کنده و سروده های کوتاهی از او در تضاعیف آثار ادبی و لغوی و تاریخی و تذکره ها هست که مغتنم است. بیتی از ابوطاهر خاتونی که از رهگذر نزهه القلوب حمدالله مستوفی قزوینی به دست رسیده، این است: «موش چون بازماند از کشتن/ بر پلنگان گمیز کند ». سخن نویسنده در نوشتار حاضر، بر سر واژه کشتن است که در هر دو چاپ نزهه القلوب که در دسترس نویسنده بوده، به همین ریخت ضبط گردیده است. به زعم نویسنده، آنچه در بیت ابوطاهر خاتونی «کشتن » خوانده شده است؛ در اصل، «لشتن » بوده و بر اثر بدخوانی کاتبان یا طابعان یا حتی خود مستوفی یا ...، به «کشتن » تحریف گردیده است.
۳۹.

اخلاق ناصری در کهن جامه ای تازی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال بیست و نهم بهمن و اسفند ۱۳۹۷ شماره ۶ (پیاپی ۱۷۴) 87 - 100

کلید واژه ها: اخاق ناصری کتاب الاخاق النصیریه فی تعریب الاخاق الناصریه خواجه نصیرالدین طوسی رکن الدین جرجانی یپ لمیر معرفی کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۳۴۰
کتاب الاخاق النصیریه ترجمه عربی قدیم کتاب اخاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی است که به تصحیح و تقدیم و تعلیق خاورشناس یپ لمیر و با پیشگفتار و افزونه های فارسی حمید عطایی نظری در سال 1397 از سوی دفتر تبلیغات اسامی حوزه علمیه قم شعبه استان اصفهان به زیور طبع آراسته شده است. نویسنده در نوشتار حاضر در راستای معرفی اثر مذکور، ویژگی ها و اهمیت این ترجمه را در قالب نکاتی شرح و نمونه هایی از متن اخاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی و اخاق النصیریه جرجانی را به صورت تطبیقی ارائه نموده است. در ادامه، برداشت ها، نکات و حواشی یپ لمیر در تصحیح کتاب را بیان می دارد.
۴۰.

پارسایِ کنارِ دریا... (وا کاویِ إشاَرتی باریک در حِکاَیتی از گلِستانِ سَعدی)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۲۸ مرداد و شهریور ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۶۵) 3 - 13

کلید واژه ها: سعدی شیرازی گلستان سعدی حکایت سیزدهم حکایت گلستان کنار دریا زخم پلنگ اخاق درویشان پارسا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۳۴۹
حکایت سیزدهم دومین باب گلستان سعدی بابی در اخاق درویشان است. نویسنده در نوشتار حاضر مقصود شیخ شیراز از قید کنار دریا در این حکایت را مورد مداقه و وا کاوی قرار داده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان