کامیار رییسی فر

در سال های اخیر، ناتوانی در درک درست نیازمندی های کاربران، یکی از مهم ترین علل شکست پروژه های توسعه ی سیستم های اطلاعاتی بوده است. به همین دلیل، روش های متعددی جهت تحلیل بهتر نیازمندی های کاربران سیستم های اطلاعاتی معرفی گردیده اند. یکی از این روش ها، روش نشانه شناسی سازمانی است که با نگاهی پدیدارشناختی و کنش گرا به سازمان، تلاش دارد درک بهتری از نیازمندی های سیستم اطلاعاتی ارائه نماید. در پژوهش حاضر، در قسمت اول روش نشانه شناسی سازمانی و روش ساخت یافته تحلیل و طراحی سیستم از نقطه نظر تجزیه و تحلیل نیازمندی های کاربران با هم مقایسه شده اند، و در قسمت دوم سیستمی به عنوان نمونه با استفاده از روش های موجود در نشانه شناسی سازمانی تجزیه و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در بسیاری ابعاد در تحلیل نیازمندی ها، نشانه شناسی سازمانی از روش ساخت یافته تحلیل و طراحی سیستم بهتر و در مواردی نیز ضعیف تر است. بنابراین استفاده از نشانه شناسی سازمانی می تواند در تحلیل بهتر نیازمندی های کاربران سیستم اطلاعاتی مفید واقع شود.

با توجه به تحولات کسب و کار، امروزه تیم ها سنگ بنای تشکیل دهندهی سازمان های موفق هستند و از این میان تیم های مجازی با توجه به گستردگی و نوآوری های تکنولوژیک در زمینه ارتباطات و اطلاعات، از اهمیت بیشتری برخوردارند. بنابراین تعیین عوامل مؤثر بر عملکرد این تیم ها اهمیت دارد. در ادبیات مدیریت یکی از عوامل مؤثر بر عملکرد، رفتار شهروندی سازمانی است. در این پژوهش به بررسی تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر کارایی و اثربخشی تیم های مجازی پرداخته شده و در نهایت تاثیرگذاری هریک از ابعاد رفتار شهروندی سازمانی بر عملکرد تیم های مجازی، مورد بررسی قرار گرفته است. جهت این امر از تحلیل معادلات ساختاری، رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر استفاده شده است. براساس نتایج به دست آمده، رفتار شهروندی سازمانی بر کارایی و اثربخشی تیم های مجازی مؤثر است و از میان ابعاد رفتار شهروندی سازمانی تنها بعد رادمردی و گذشت در سطح معناداری 5% فاقد تاثیر بوده ولی سایر ابعاد چون نوع دوستی، وجدان، احترام و تکریم و اخلاق و فضیلت مدنی تاثیر مستقیم دارند.

تحقیقات روایی در علوم اجتماعی در دهه های اخیر رواج قابل ملاحظه ای داشته اند، تا حدی که از این روی آوری به چرخش روایی یاد می شود. یکی از حوزه های تحقیقاتی اخیر در مطالعات سازمانی که به استفاده از روش روایی روی آورده است، مسیر شغلی است. در این پژوهش سعی شده، ابتدا به مبانی نظری روش های تحقیق روایی در علوم اجتماعی پرداخته شود، و سپس با اتخاذ روش تحقیق مناسب، داستان مسیرشغلی با رویکرد تحلیل روایت(ساختاری و محتوایی) مورد بررسی قرار گیرد. تحلیل ساختاری و محتوایی مسیرشغلی افراد، حاکی از آن است که می توان 4 گونه داستانی، شامل صعود، فرازونشیب، بی تفاوتی و افول را در داستان های مسیرشغلی مشارکت کنندگان شناسایی کرد. به علاوه، مضامین روابط میان فردی، کنترل، آمادگی مقابله، جایگاه شغلی و آسیب روانی نیز از مهم ترین مضامینی است که در داستان مسیرشغلی مشارکت کنندگان تکرار شده است. نتایج این بررسی نشان می دهد روش های روایی به فهم معنای افراد از تجربه مسیرشغلی شان کمک کرده، و امکان تغییر یا بهبود آن را نیز فراهم می آورند.

1 یکی از متغیرهای شخصیتی، ریسک پذیری است که هم به عنوان یک ویژگی کارآفرینان و هم به عنوان ضرورتی برای برخی از مشاغل در درون سازمان، اهمیت زیادی یافته است؛ ازاین رو یافتن متغیرهای رفتاری مرتبط با آن، سازمان ها را در راستای گماشتن افرادی مناسب با مشاغل سازمانی یاری می رساند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان سیستم رفتاری دلبستگی، رفتار کاوشگرانه و ریسک پذیری است. این پژوهش، ماهیتی توصیفی تحلیلی دارد و از طریق آزمون همبستگی و به طور مشخص مدل معادلات ساختاری ) SEM ( روابط یادشده را بررسی میکند. نتایج پژوهش که در نمونه ای به حجم 176 نفر از کارکنان یکی از بیمارستان های شهر تهران صورت پذیرفت، حاکی از آن است که بین دلبستگی و رفتار کاوشگرانه رابطه منفی، بین رفتار کاوشگرانه و ریسک پذیری رابطه مثبت و بین دلبستگی و ریسک پذیری نیز رابطه منفی وجود دارد.

فرسودگی شغلی یکی از مهم ترین آسیب هایی است که در سال های اخیر، پس از استرس شغلی، بیشترین توجه محققان حوزه سلامت کاری و شغلی را به خود معطوف ساخته است. اهمیت این آسیب و پیامدهای آن برای فرد و سازمان سبب شده است رویکردهای متعددی برای مواجهه و مقابله با آن طرح شود و درمورد این رویکردها پژوهش هایی انجام گیرد. یکی از این رویکردها، رفتار سازمانی مثبت گراست. رفتار سازمانی مثبت گرا به عنوان شاخه ای از رفتار سازمانی- که در سال های اخیر در زمینه روان شناسی مثبت گرا مطرح شده- زمینه ساز کاهش آسیب های شغلی، از جمله فرسودگی شغلی در افراد است. به همین منظور، پژوهش حاضر با مدل سازی رابطه میان این دو در قالب مدل معادله های ساختاری، به بررسی ارتباط آنها پرداخته است. نتایج نشان می دهد میان سرمایه روان شناختی، به عنوان سازه اصلی رفتار سازمانی مثبت گرا و فرسودگی شغلی به عنوان یک آسیب شغلی، رابطه منفی معناداری وجود دارد. به علاوه، یافته ها نشان می دهد از میان ابعاد سرمایه روان شناختی، امید بیشترین رابطه منفی را با فرسودگی شغلی دارد.

در تحقیق حاضر تأثیرات نوآوری جویی، پیش نگری و ریسک پذیری به عنوان ابعاد جهت گیری کارآفرینانه بر عملکرد شرکت های بخش گردشگری با درنظر گرفتن قابلیت های بازاریابی به عنوان متغیر میانجی و فرهنگ یادگیرنده به عنوان متغیر تعدیل گر بررسی شده است. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع پیمایشی و براساس مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش، شرکت ها و کسب وکارهای فعال در حوزه گردشگری در استان تهران بودند. در این راستا 103 پرسشنامه تکمیل شد و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پیمایش نشان می دهد پیش نگری و نوآوری جویی اثر مثبت معناداری بر عملکرد دارند و قابلیت های بازاریابی در این رابطه نقش میانجی را ایفا می کنند؛ اما اثر ریسک پذیری بر عملکرد معنادار نیست. اگرچه نقش تعدیل گر فرهنگ یادگیرنده تأیید نشد، اما تأثیر مثبت آن به عنوان متغیری مستقل بر قابلیت های بازاریابی معنادار است.

زمینه و هدف: از آنجایی که گردشگری، یکی از صنایع بزرگ و مهم در اقتصاد به شمار می رود، لذا هر گونه تلاش اثربخش در جهت افزایش رضایت گردشگران و ایجاد نیّات رفتاری مثبت در آن ها، سهم به سزایی در رونق اقتصاد این صنعت خواهد داشت. نیّات رفتاری بازدیدکنندگان از مقاصد گردشگری، به عنوان پیش بینی کننده رفتارهای آتی بازدیدکنندگان، متغیر مهمی در ادبیات گردشگری محسوب می شود. لذا بررسی عوامل مؤثر بر آن می تواند بر ارتقای عملکرد شرکت های فعال در صنعت گردشگری و تحقق اهداف آن ها مؤثر باشد. بنابراین، تحقیق حاضر به بررسی ارتباط میان کیفیت تجربه، ارزش ادراک شده و رضایت گردشگر با نیّات رفتاری گردشگران می پردازد.روش شناسی: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی است که با بهره گیری از روش مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزار Smart-PLS 3 و بر اساس داده های به دست آمده از توزیع پرسش نامه های معتبر در بین تعداد ۲۹۱ نفر از بازدیدکنندگان یکی از موزه های شهر تهران انجام شده است.یافته ها: نتایج این تحقیق حاکی از آن است که میان کیفیت تجربه گردشگر و رضایت وی رابطه معناداری با شدت متوسط وجود دارد. همچنین، میان ارزش ادراک شده توسط گردشگر و رضایت وی رابطه معناداری با شدت کم برقرار است و در نهایت میان رضایت گردشگر و نیّات رفتاری وی نیز رابطه معناداری با شدت زیاد وجود دارد.نتیجه گیری و پیشنهادات: با توجه به یافته های تحقیق، توجه فعالان صنعت گردشگری و مدیران موزه ها به ایجاد تجربه هایی متنوع و مطابق با انتظارات بازدیدکنندگان می تواند رضایت آن ها را در پی داشته و نیّات رفتاری شان را در جهت بازدید مجدد و یا توصیه دیگران به بازدید از مقصد گردشگری، سوق دهد. رضایت نیز از سویی تابع تجربه گردشگر و ارزشی است که او از دریافت خدمت گردشگری ادراک می کند، و از سوی دیگر، می تواند بر نیّات رفتاری وی اثرگذار باشد. لذا هدف افزایش رضایت گردشگر با عطف توجه به بالا بردن کیفیت تجربه و بهبود ارزش ادراک شده محقق خواهد شد، که آن نیز به نوبه خود نیّات رفتاری مثبت بازدیدکنندگان از مقاصد گردشگری را به دنبال خواهد داشت.نوآوری و اصالت: از جمله موارد نوآوری تحقیق حاضر می توان به بررسی ارتباط میان کیفیت تجربه، ارزش ادراک شده و رضایت با نیّات رفتاری در میان بازدیدکنندگان موزه ها اشاره داشت.