رحیم یوسفی اقدم

رحیم یوسفی اقدم

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۸ مورد از کل ۸ مورد.
۱.

تاریخ طبیعی، تصویر عینی و شباهت مراحل ترقی: علوم طبیعی جدید و ظهور مفهوم تکاملی از تاریخ و تاریخ نگاری در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاریخ و تاریخ نگاری دوره قاجار صفت ترقی پذیری به عنوان قانون طبیعت علوم طبیعی جدید فیزیولوژی چشم فیزیک نور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۱۳۰
مقاله حاضر پژوهشی تاریخی در باره نسبت علوم طبیعی جدید و مفهوم ترقی در دوره قاجار است. با بررسی کتاب های تاریخ طبیعی (معرفت الارض، معرفت الحیوان) و کتاب های «تاریخ عالمِ» نوشته شده در این دوره نشان می دهیم که نخست این علوم از لحاظ نظری و روشی در دنباله یکدیگر هستند که مفهوم زمان در تاریخ را به زمانِ پیش رونده، انباشتی، بهبودیابنده و تکاملی تبدیل کردند که اجتناب ناپذیر و بدون مداخله انسانی در طبیعت درحالِ عمل است. قانونی که به عنوان «قانون طبیعیِ ترقی پذیری» از آن یاد می شد و ناظر بر تکامل و شکوفایی همه جانبه عقل، ادراکات، حواس، قانون ها، سازمان ها و نهادهای جمعی مانند خانواده، خویشاوندی، اقتصاد و دولت است. دوم اینکه اصول نظری این علوم در گزارش «تاریخ واقعی» جوامع به کار بسته شد و جوامع در یک طیف تکاملی با گذر تدریجی از «وحشی گری» به «تمدن» طبقه بندی شدند. سوم اینکه علوم طبیعی جدید، زیست شناسی با تشریح آناتومیکِ چشم انسان و فیزیک با توضیح نور و نحوه رؤیت اجسام، دیدن انسان را با تشبیه به تکنولوژی عکاسی به مثابه عمل عکس برداری و گرفتن تصاویر عینی توضیح دادند. دیدن انسان عینیّتی به دست آورد که مورخ را در جایگاهِ ناظرِ عینی بی طرفی می گذاشت که ضمن انکار «موضع مورخ»، به ثبت عینیِ تمامی چیزهایی می پردازد که بر حسب ضرورت رخ می دهند و یا باید رخ دهند. تاریخ به مثابه آئینه، دفتر، لوح، فونوگراف، صفحه، عکس، سینما و پرده نقاشی فهم شد که آنچه را در طبیعت رخ می دهد به صورت تصاویر عینی بازنمایی می کند. عینیت، شباهت و تکرار رخدادهای جوامع انسانی در مسیر ترقی، شیوه غالب نگریستن به تاریخ در این دوره بود که با علوم طبیعی جدید ممکن شده است.
۲.

تکنولوژی های جدید و دگرگونی معنایی «علم» و «صنعت» در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۳۵۷
مقاله حاضر به بررسی دگرگونی های معنایی «علم» و «صنعت» در دوره قاجار می پردازد. فرض مقاله این است که دگرگونی رادیکال و بنیادی که در دوره قاجار در تعریف علم و طبقه بندی آن رخ داده است به واسطه ظهور تکنولوژی های جدید بوده است. تکنولوژی های جدید با طبقه بندی شدن در ذیل علوم طبیعی، مسأله علوم نظری را که با تصرف در طبیعت می توانند به منظور اختراع ابزارها و از این رو در خدمت اهداف عملی قرار بگیرند، به وجود آوردند. این مسأله از آنجا ناشی می شود که «علوم طبیعی» در طبقه بندی فارابی- ابن سینایی، علوم نظری هستند که اهداف و کاربرد عَملی ندارند و چیزی مربوط به «نیکبختی آن جهانی» هستند. طبقه بندی که بر مبنای تمایز ارسطویی بین اِپیستِمِه و تِخْنِه، علوم نظری را از آن رو که مرتبط به چیزی است که نمی تواند طور دیگر باشد، غیرعملی و غیرکاربردی معرفی می کند. تکنولوژی های جدید سامان این طبقه بندی را برهم زدند زیرا علوم نظری انگاشته می شدند که به کاربردهای عملی می رسیدند. پیامد این دگرگونی اولاً ظهور مفهومی تکاملی از علم و فهمی از جوامع با سلسله مراتب «متمدن» و «وحشی» است که در نسبتِ زمانی با علم و استفاده کاربردی از آن قرار دارند. ثانیاً طبقه بندی «صنعت» ذیل علم جدید «ثروت» و تعریف آن به عنوان «اعمال مولد ثروت» است. در تعریف جدیدِ صنعت، همه فعالیت هایی که به تولید ثروت منجر می شوند و امروزه در اقتصاد آنها را «زمین، نیروی کار و سرمایه» می خوانیم، از لحاظ جایگاهی که در تولید ثروت دارند، مورد بازنگری و بازسازماندهی قرار گرفتند.
۳.

ظهور سوژه کودک در دوره قاجار: مقدمه ای در باب مادیت تاریخ اندیشه ها در ایرانِ معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۲۵۰
مقاله حاضر به مطالعه ظهور سوژه کودک در دوره قاجار می پردازد و از لحاظ نظری، مبتنی بر رویکرد میان رشته ایِ مطالعات تکنولوژی است. در مواجه با گردآوری داده های دست اول، از تکنیک «پارادایم نمایه» یا «اندیشیدن با موردها» (موشکافی جزئیات برون متنی) و در تحلیل داده ها از تکنیک «اندیشیدن به نحوه اندیشیدن» (تحلیل استعاره ها) استفاده شده است. پیش نهاده (تز) مقاله آن است که در دوره قاجار، تکنولوژی عکاسی به عنوان مدلی شناختی برای توصیف طفل و نحوه اکتساب دانش او قرار گرفته است. طفل به عنوان مقوله ای منعطف و پذیرنده فهم شده است که دیده ها (محسوسات) و شنیده های (منقولات) خود را ضبط و یا از آنها تصویربرداری می کند. دیدنِ کودک منفعل و از این رو ابژه نظارت شده است و قدرت (در معنای باروَر و تولیدکننده سوژه ها) از طریق معرفت شناسی عکاسانه اِعمال می شود. نظارت به معنی مراقبت و کنترل بر تمامی چیزهایی است که طفل در حضور آنها است؛ زیرا حضور و یا «بودن در پیش چیزی» برای اطفال معنای نظری یعنی «تأثیرپذیری» و یا تصویر برداشتن پیدا کرده است. طفل هرچیزی را که در برابرش قرار دارد، چون ماشینِ خودکارِ عکس برداری، ثبت و ضبط می کند. مقاله ردپایِ  اِعمال قدرت از طریق معرفت شناسی عکاسانه را  در مکان هایی که کودک در آنجا حضور داشته است (خانه، کوچه ها، مکتب خانه ها و مدارس جدید) پیگیری می کند.
۴.

بررسی جامعه شناختی سهم عوامل ساختاری و یادگیری اجتماعی در بزهکاری نوجوانان مناطق حاشیه نشین شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوجوان بزهکاری عوامل ساختاری بی سازمانی اجتماعی آنومی اجتماعی یادگیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۱۴۴۸ تعداد دانلود : ۸۶۷
نوجوانان، سرمایه ی اصلی هر جامعه ای محسوب می شوند که در پویایی و تداوم حیات نظام اجتماعی و رشد و توسعه ی همه جانبه ی آن، نقش بسزایی دارند؛ از طرفی، مسأله ی بزهکاری این قشر می تواند یک مانع جدی در راه شکوفایی استعدادهای فردی و توسعه و ترقی قلمداد شود. بنابراین مطالعه ی حاضر با هدف شناخت سهم عوامل ساختاری یادگیری اجتماعی در تبیین بزهکاری نوجوانان مناطق حاشیه نشین شهر تبریز نگاشته شده است.روش تحقیق مورد استفاده در پژوهش حاضر پیمایش است و جامعه ی آماری پژوهش شامل نوجوانان پسر 14- 19 سال به تعداد 53866 نفر شهر تبریز بوده که از این تعداد 320 نفر از طریق نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه ی نهایی انتخاب شده اند. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و LISREL استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی متغیر بزهکاری نوجوانان با متغیرهای مستقل ساختاری یعنی آنومی اجتماعی، بی سازمانی اجتماعی، سن، پایگاه اجتماعی و اقتصادی و ساختار خانواده معنادار نبوده است؛ اما با ابعاد یادگیری اجتماعی یعنی تعاریف مثبت از مذهب(18/0-= R)، تعاریف مثبت از قانون(17/0-= R) و شانس دستیابی به اهداف مثبت (18/0-= R) معکوس؛ ولی با تعاریف خنثی از عمل بزهکارانه (301/0r=)، بزهکاری دوستان (636/0= R)، افسردگی (14/0= R)، روابطی منفی با والدین (209/0= R) مثبت بوده است. نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیونی بزهکاری نشان داد که از بین ابعاد یادگیری اجتماعی، بُعد بزهکاری دوستان بیشترین تأثیر را بر بزهکاری نوجوانان داشته است و تمام متغیرهای باقی مانده در این مدل، 32 درصد از واریانس این متغیر را تبیین نموده اند؛ همچنین در مدل معادلات ساختاری، متغیرهای ساختاری نظری (آنومی اجتماعی و بی سازمانی اجتماعی) به عنوان علل دور، سبب فضاسازی بر روی یادگیری اجتماعی بزهکاری می شوند و فضای یادگیری اجتماعی نیز به عنوان علل نزدیک بزهکاری و کجروی تولید می کند
۵.

"امر موقت" و توسعه هویت حرفه ای دانشجویان دکتری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۶۳
در چند سال اخیر، تعداد دانشجویان دکتری افزایش یافته است. این پدیده، نگرش به فعالیت ها و جایگاه دانشجویان دکتری را تغییر داده و بر فرآیند توسعه هویت حرفه ای آنها تأثیر گذاشته است. در همین راستا این پژوهش سعی دارد توسعه هویت حرفه ای دانشجویان دکتری علوم اجتماعی را بررسی کند. روش تحقیق، نظریه مبنایی است. این مقاله خوانشی عمل گرایانه از روش نظریه مبنایی دارد و مدلی برای منطق کشف آن با استفاده از قیاس محتمل ارائه کرده است که نقش محقق و مفاهیم موجود در پیشینه نظری تحقیق در مراحل مختلف گردآوری و تفسیر داده ها را روشن می کند. داده ها از طرق مصاحبه با 15 نفر از دانشجویان رشته های علوم اجتماعی در دانشگاه علامه طباطبایی گردآوری شده اند. یافته های تحقیق نشان دهنده عدم تعیّن هویت حرفه ای دانشجویان دکتری است. دانشجویان در حوزه های مختلف به صورت موقت، فعالیت های متنوعی انجام می دهند که واکنشی به فقدان چشم انداز موقعیت حرفه ای آنها است. فعالیت های متنوع و موقت دانشجویان دکتری در زمینه های مختلف با مفهوم نظری «امر موقت» توضیح داده شده است تا بتوان تنوع کنش های دانشجویان را در سطح تجربی توضیح داد. به طور خلاصه «امر موقت»، موقعیت زمانی بین حال و آینده نا معلوم است. این موقعیت ابهام آمیز، شکننده و سیّال است. فرد در این موقعیت نمی تواند نقش و جایگاه خود را در آینده تشخیص دهد. بنابراین به تناسب نیاز و برآوردهای ذهنی خود آموزش های متفاوتی می بیند و فعالیت های مختلفی در میدان های مختلف انجام می دهد. بر این اساس عدم تعیّن هویت حرفه ای، تاکتیک ارادی دانشجو برای رویارویی با «امر موقت» است.    
۶.

تأثیر فرهنگ سازمانی گروه های آموزشی بر رعایت اخلاق علم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه اجتماعی شناختی اخلاق علم خود-تنظیمی اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۹۶
تحقیق حاضر به بررسی تأثیرات فرهنگ سازمانی گروه های آموزشی بر پیروی دانشجویان تحصیلات تکمیلی از اخلاق علم می پردازد. ابتدا با استفاده از نظریه شناختی- اجتماعی مدلی برای تشخیص مکانیزم های اساسی تاثیرگذار بر فرایند رعایت اخلاق علم در گروهای آموزشی ارائه شد. سپس با روش پیمایش و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای و نمونه گیری متناسب با حجم (PPS)، داده ها جمع آوری شدند. تحلیل یافته ها نشان می دهد که اولاً وضعیت فرهنگ سازمانی در ابعاد مختلف در دانشگاه های مورد مطالعه چندان مطلوب نیست، دوماً فرهنگ سازمانی تاثیراتی مستقیم بر روی رعایت اخلاق علم دانشجویان تحصیلات تکمیلی دارد، یعنی با افزایش سطح مطلوبیت فرهنگ سازمانی گروهای آموزشی میزان رعایت اخلاق علم بیشتر می شود. معادله ی رگرسیونی نیز با متغیرهای در نظر گرفته شده توانستند 28 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند.
۷.

عوامل مؤثر بر جامعه پذیری دانشجویان دکتری با نقش محقق؛ مطالعه موردی دانشجویان دکتری دانشگاه تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشگاه تبریز جامعه پذیری دانشجویان دکتری نقش محقق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲۱ تعداد دانلود : ۱۳۳۴
این مقاله براساس پژوهشی در بین 134 دانشجوی دکتری از رشته های مختلف دانشگاه تبریز تدوین شده است. هدف از ارائه این مقاله بررسی عوامل مؤثر برجامعه پذیری دانشجویان دکتری با ایفای نقش های محققی1 در دانشکده های مختلف دانشگاه تبریز است. چارچوب نظری تحقیق بر اساس الگوی جامعه پذیری دانشجویان دکتری وایدمن و همکاران است. در تحقیق حاضر دو دسته از عوامل، از مدل وایدمن اتخاذ شده که شامل جوّ حمایتی گروه آموزشی برای فعالیت های پژوهشی، حمایت های علمی استادان، تشویق دانشجویان به فعالیت های علمی، تعاملات دانشجویان با همکلاسی ها و همـکاری های دانشگاهی(متغیرهای درون گروه آموزشی) و متغیر عضویت در سازمان های تخصصی پژوهشی ( متغیر بیرون از گروه آموزشی) است. متغیرهای زمینه (جنس و رشته) برای ارائه این فرضیه که جامعه پذیری در بین رشته های مختلف و جنس ها (زن و مرد) تفاوت دارد. به تحقیق اضافه شده است. این تحقیق با روش پیمایش و با استفاده از پرسش نامه انجام شده و داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزارSPSS تجزیه و تحلیل آماری شده اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که متغیر های درنظر گرفته شده برای جامعه پذیری دانشجویان دکتری به میزان اندکی توانسته اند ایفای نقش محقق به وسیله دانشجویان دکتری را توضیح دهند (210/0=²R). فرضیه تفاوت جامعه پذیری در بین دو جنس هرچند تأیید نشد، اما آزمون (T-Test) برای گروه های مستقل نشان داد که گروه آموزشی در قبال دو جنس به صورت یکسانی برخورد نمی کند و نیز بین دو جنس در عضویت سازمان های تخصصی پژوهشی تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین فرضیه تفاوت جامعه پذیری در بین رشته-های مختلف با آزمون F تأیید شد. دستاورد تحقیق حاضر ضمن بدیع بودن آن در زمینه تحقیق دربـاره جامعه پذیری دانشجویان دکتری در ایران، نشان دادن تأثیر اندک گروه آموزشی بر جامعه پذیری دانشجویان (هم سو با مطالعات دیگر در این زمینه) است. همچنین برای سیاست گذاران کلان آموزشی برای سیاست گذاری برای ایجاد جو گروه آموزشی که بتواند هرچه بیش تر دانشجویان دکتری را با نقش-های حـرفـه ای خود آشنا سازد، می تواند مفید باشد.
۸.

حکمرانی خوب در آیینه ی «کتاب دده قورقود»(بازخوانی یک متن کهن ادبی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: حکمرانی خوب کتاب دده قورقود آذربایجان رویکردهای سه گانه رویکرد اخلاقی متون کهن ادبی تحلیل محتوای کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۵۲۳
هدف مقاله ی حاضر بررسی نشانه ها و رگه هایی از حکمرانی خوب در متون کهن است. کتاب دده قورقود به عنوان یکی از متون کهن ادبی زبان ترکی اوغوزی مشتمل بر یک مقدمه و دوازده داستان می باشد که از روزگاران قدیم توسط آشیق ها یا هنرمندان مردمی آذربایجان در قالب ادبیات شفاهی حفظ و به نسل های بعد منتقل شده است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی از دو روش بهره برده است: 1 تاویل متن (رویکرد گادامر) و 2 تحلیل محتوای کیفی (فنون کاربرد قیاسی و تکوین استقرایی مقوله ها). جهت مقایسه و اطمینان از صحت از سه متن استفاده شده است: متن محرم ارگین (ترکی)، متن جفری لوئیس (انگلیسی و ترجمه فارسی حریری اکبری و عذبدفتری) و متن بهزاد بهزادی (از نسخ گوناگون با ترجمه فارسی). با کاربرد قیاسی مقوله های متن مورد مطالعه، معرف های ویژه ای از حکمرانی خوب در قالب سه رویکرد اصلی آن، مدیریتی، اقتصادی و سیاسی حقوقی، شناسایی شدند. از سوی دیگر تکوین استقرایی مقوله های متن، معرف های دیگری نیز تشخیص داده شدند که فراتر از سه رویکرد اصلی، رویکردی دیگر و در واقع جدیدی را برای حکمرانی خوب مطرح می کنند: رویکرد اخلاقی.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان