قاسم بولو

هدف این پژوهش، ارائه الگویی برای اندازه گیری کیفیت صورتهای مالی می باشد. برای دستیابی به این هدف ابتدا با مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهش و همچنین مصاحبه با خبرگان، مجموعه ای از مولفه ها و شاخص های اثرگذار بر کیفیت صورتهای مالی شناسایی شدند و سپس با اجرای دلفی فازی و نظرخواهی از خبرگان و اجرای تحلیل عاملی تاییدی، شاخصهای اثرگذار بر کیفیت صورتهای مالی شناسایی گردید. پس از آن با انجام فرآیند تحلیل شبکه ای وزن هر یک از شاخص ها ( 7 شاخص ) در تاثیرگذاری آنها بر کیفیت صورتهای مالی تعیین گردید. در نهایت با اندازه گیری هر یک از شاخص ها و محاسبه میانگین موزون اندازه 7 شاخص اندازه گیری شده، اندازه کیفیت صورتهای مالی محاسبه گردید. به منظور اعتبارسنجی الگوی ارائه شده، با بکارگیری یک مدل رگرسیون که برای 57 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران برای سالهای 1394 تا 1396 بکارگرفته شد مشخص گردید که همسو با ادبیات پژوهش، میان اندازه کیفیت صورتهای مالی و اندازه هزینه سرمایه شرکت رابطه منفی معنادار وجود دارد که این امر نشان از معتبر بودن روش ارائه شده برای اندازه گیری کیفیت صورتهای مالی می باشد. نتایج نشان می دهد که میانگین اندازه کیفیت صورتهای مالی 57 شرکت  انتخاب شده به عنوان نمونه طی سالهای 1394 الی 1396 بهبود یافته است

مطالعه و توسعه معیارهای سنجش کیفیت سود و به طور ویژه کیفیت اقلام تعهدی یکی از موضوعات کلیدی در طی حدود سه دهه اخیر بوده است. ادبیات موضوعی حاکی از این است که معیارهای مبتنی بر رگرسیون خطی، عمدتا دارای خطای بالا بوده و لذا در سالهای اخیر، پژوهشهایی جهت اعمال الگوریتم های یادگیری ماشین صورت گرفته است. با این حال، بنیان گذاری این الگوریتم ها بر رویکرد جعبه سیاه، توسعه پذیری و همچنین درجه کاربردی بودن این مدلها را با محدودیت مواجه می نماید. لذا در این پژوهش از الگوریتم مدیریت گروهی داده ها که یک نوع مدلسازی جعبه سفید تلقی می شود جهت پیش بینی اقلام تعهدی استفاده شده است. نتایج به دست آمده با استفاده از داده های ۱۶۴ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۷ و متغیرهای «تغییر در درآمد»، «داراییهای ثابت مشهود»، «جریانهای نقدی عملیاتی دوره جاری»، «جریانهای نقدی عملیاتی دوره گذشته» و «جریانهای نقدی عملیاتی دوره آتی»، حاکی از بهبود سطح خطای این مدلها نسبت به مدلهای خطی می باشد. با توجه به برتری مدل های خروجی تحقیق حاضر از نظر خطای پیش بینی نسبت به مدلهای رایج، یافته های این پژوهش می تواند توسط نهادهای نظارتی، تحلیلگران و حسابرسان در شناسایی موارد احتمالی تحریف اطلاعات مالی شرکتها مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، ارائه الگویی برای سنجش میزان پیچیدگی خوانش پذیری افشائیات توضیحی حسابداری است که با ویژگی های زبان فارسی و گزارش های مالی همخوانی داشته باشد. روش: در مرحله نخست، به منظور شناسایی شاخص ها و مؤلفه های تأثیرگذار برخوانش پذیری افشائیات توضیحی حسابداری، به مرور عمیق ادبیات موضوعی پرداخته شد. سپس از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان؛ شامل متخصصان حوزه حسابداری و زبانشناسی، به تعدیل مؤلفه ها و شاخص های شناسایی شده، از منظر بومی و با نگاه صاحب نظران داخلی، پرداخته شد. به منظور اعتبارسنجی و اجماع در خصوص مؤلفه ها و شاخص های با اهمیت، از تحلیل دلفی فازی استفاده شده است. در نهایت، با استفاده از یک روش تحقیق همبستگی، روش تحلیل عاملی تأییدی، ضریب اهمیت هر یک از مؤلفه ها و شاخص های الگو، استخراج گردید. یافته ها : بر اساس نتایج حاصل از بررسی تحقیقات و مطالعات پیشین، 4 مؤلفه و 15 شاخص شناسایی شدند که پس از نظرخواهی از خبرگان و اجرای دلفی فازی غربالگری، 7 شاخص در الگو باقی ماندند. در نهایت، پس از اجرای تحلیل عاملی تأییدی، ضرایب هر شاخص تعیین و 3 مؤلفه به همراه 5 شاخص مرتبط، الگوی نهایی پژوهش را تشکیل دادند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد پنچ شاخص طول جمله، جداول، نمودار، تعداد حروف و تعداد هجاء، بر میزان خوانش پذیری افشائیات توضیحی حسابداری اثرگذارند و اجزای الگو نهایی پژوهش حاضر را تشکیل می دهند.

گزارش پیش بینی سود به عنوان یکی از گزارش های مهم و موثر در تصمیم گیری سرمایه گذاران تلقی می شود. هدف از این مطالعه ارائه چارچوب گزارشگری پیش بینی سود در بازار سرمایه ایران است. برای دستیابی به هدف پژوهش، ابتدا با مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهش و همچنین مصاحبه با 21 خبره به روش گلوله برفی و استفاده از روش تحلیل تم چارچوب گزارشگری پیش بینی سود شناسایی شد. سپس با اجرای روش دلفی فازی و نظرخواهی از 183 خبره با استفاده از پرسشنامه و روش نمونه گیری قضاوتی هدفمند چارچوب گزارشگری مورد اجماع قرار گرفت و چارچوب گزارشگری پیش بینی سود در بازار سرمایه ایران ارائه شد. جامعه آماری پژوهش، اعضا هیات علمی دانشگاه، شاغلان در سازمان های نظارتی، سرمایه گذاران، حسابرسان و تهیه کنندگان اطلاعات مالی بودند. نتایج پژوهش نشان داد که از 122 تم تفصیلی استخراج شده از طریق تحلیل تم در قالب 6 تم اصلی و 14 تم فرعی، 97 تم تفصیلی، اجماع گروه دلفی را کسب نمودند و به عنوان اجزای چارچوب گزارشگری پیش بینی سود شناسایی شدند. عناصر اصلی چارچوب گزارشگری پیش بینی سود عبارت است از کلیات، پیش زمینه ها، مشخصات، پیامدها، چالش ها و ارزیابی. یافته های این پژوهش می تواند راهنمای مناسبی جهت تدوین استانداردهای گزارشگری مالی و اصلاح رویه ها و مقررات باشد.

یکی از اهداف گزارشگری مالی، تهیه و ارائه اطلاعات برای فراهم کردن مبنایی برای تصمیم گیری منطقی سرمایه گذاران و اعتباردهندگان است. بدین منظور ضروری است اطلاعات، مفید و مربوط بوده و توان اثرگذاری بر تصمیم گیری های اقتصادی افراد را داشته باشد. هدف پژوهش حاضر، شناخت مشکلات فعلی افشا در گزارشگری مالی در ایران و تدوین الگوی مناسبی برای بهبود آن با استفاده از تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های انجام شده با صاحب نظران با استفاده از روش تحلیل تم می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل اعضای هیئت علمی، شاغلین نهادهای حرفه ای، مدیران، تحلیلگران و شرکای موسسات حسابرسی است که با روش گلوله برفی، 22 نمونه انتخاب شدند و پس از انجام مصاحبه، داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل تم، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. یافته های پژوهش در قالب سه بخش بسترهای افشا در ایران، مشکلات فعلی افشا در گزارشگری مالی و راهکارهای بهبود افشا ارائه شده است. چالش های موجود در پیاده سازی استانداردها، کاهش کیفیت برخی گزارش های حسابرسی، عدم ارائه برخی اطلاعات مربوط و در مواردی وجود اضافه بار اطلاعاتی، از جمله مشکلات موجود می باشد. بهبود فرایند تدوین و پیاده سازی استانداردها، ارائه رهنمودهایی درباره افشا و بهبود کیفیت حسابرسی می تواند سبب بهبود افشا و در نتیجه ارتقا اثربخشی گزارشگری مالی گردد.

با توجه به اهمیت موضوع این تحقیق به دنبال ارائه مدلی برای شناسایی عوامل اثرگذار بر چسبندگی هزینه ها می باشد. . جامعه آماری نخست این پژوهش، شامل خبرگان و جامعه آماری دوم، شامل شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران می باشد با توجه به شرایط و قیدهای اتخاذ شده، تعداد 30 شرکت به عنوان جامعه مورد بررسی انتخاب شد و مدل نهایی پژوهش بر اساس داده های بدست آمده از این شرکت ها مورد آزمون قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها ترکیبی از دو روش مطالعه کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شده است که پایایی و روایی آن تایید شده است در این پژوهش با استفاده از روش دلفی و بکارگیری تکنیک های غربالگری فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مدل پژوهش برای شناسایی عوامل اثرگذار بر چسبندگی هزینه های شرکت های بورسی تعیین شده است. نتایج نشان داد در پایان دلفی 47 زیرمعیار به عنوان عوامل تاثیرگذار بر چسبندگی هزینه ها مورد شناسایی قرار گرفته است که این عوامل با توجه به ماهیت آنها در 5 دسته اصلی به شرح زیر طبقه بندی گردیده. تحلیل معادلات ساختاری تفسیری نشان داده است، ویژگیهای مالی مرتبط با شرکت، سازوکارهای حاکمیت شرکتی، ویژگیهای مرتبط با مدیریت بیشترین تعامل را با هم دارندو بیشترین اثرگذاری را بر چسیندگی هزینه ها دارند. بعد از این سه عامل با تاثیرگذاری کمتری عوامل اقتصادی بر چسبندگی هزینه ها موثرند و در نهایت کمترین تاثیر را عوامل سیاسی جغرافیایی بر چسبندگی هزینه ها دارند.

هدفهای پژوهش حاضر، تعیین شاخص های ارزیابی عملکرد فعالیتهای فنی وعمرانی وحمل ونقل وترافیک شهرداری تهران ، بررسی کفایت و قابلیت شاخص های موجود و همچنین ارزیابی قابلیت های سیستم حسابداری جهت تحقق مسئولیت پاسخگویی عملیاتی می باشد. درراستای تحقق این اهداف، ابتدا مبانی نظری وپیشینه پژوهش های مربوط به ارزیابی عملکرد شهرداری های کشورهای توسعه یافته وقوانین ومقررات مربوطه مطالعه وشاخص های این نوع ارزیابی تعیین گردید و از طریق بکارگیری روش دلفی فازی ونظرخواهی از خبرگان شاخصهای شناسایی شده مورد اجماع قرار گرفت. پس ازآن، به منظور تعیین شاخص های بااهمیت ازبین شاخص های مورد اجماع از آزمون "تحلیل عاملی تاییدی"استفاده گردید .افزون بر این ،کفایت وقابلیت شاخص های ارزیابی عملکرد موجود در شهرداری تهران به منظور تحقق مسولیت پاسخگویی عملیاتی، از طریق مقایسه شاخص های ارزیابی عملکرد موجود با شاخص های مورد اجماع جامعه تخصصی ارزیابی گردید . در نهایت، قابلیتهای سیستم حسابداری مورد عمل شهرداری تهران برای تامین اطلاعات مورد نیاز جهت بکارگیری شاخص های مورد اجماع خبرگان نیز مورد ارزیابی قرار گرفت . نتایج تحقیق نشان دادکه از57 شاخص ارزیابی عملکرد فعالیتهای فنی وعمرانی وحمل ونقل مستخرجه ازمبانی نظری و پژوهش های انجام شده،51شاخص اجماع اعضای گروه دلفی راکسب نمود اما با انجام تحلیل عاملی تاییدی تنها29 شاخص آن از اهمیت بالاتری برخورداربود. از سوی دیگر، نتایج تحقیق نشان داد، شاخص های ارزیابی عملکرد موجود درشهرداری تهران از قابلیت مورد انتظار برای اندازه گیری عملکردفعالیتهای فنی وعمرانی وحمل ونقل و ترافیک برخوردار است. افزون برآن،سیستم حسابداری مورداستفاده شهرداری تهران قادر به تأمین اطلاعات موردنیاز جهت ارزیابی عملکردعملیاتی فعالیتهای فنی وعمرانی وحمل ونقل وترافیک می باشد.