جمال خسروی

هدف: پژوهش حاضر در جهت کنکاش بیشتر پیرامون علل پنهانی طلاق و کشف پیامد های مثبت آن صورت گرفته است. هدف اصلی تحقیق جستجو پیرامون عللی است که تا به حال نامکشوف مانده است و یا کم تر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و برخلاف پژوهش های قبلی که عمدتاً در پی تحلیل جنبه های منفی آن بوده اند این تحقیق به دنبال بازیابی لایه های مثبت این موضوع برآمده است. روش: روش تحقیق حاضر از نوع روش کیفی و به شیوه ی Grounded Theory می باشد. نمونه گیری از نوع نمونه گیری نظری است. تعداد نمونه از طریق رسیدن به اشباع نظری انجام گرفته است. یافته ها: نتایج، نشان از وجود 3 دسته عوامل به عنوان مقولات اصلی و در عین حال مرتبط با هم برای به وجود آمدن پدیده ی طلاق می دهند که عبارتند از: ناهمخوانی تبیینی، ناهمخوانی معنایی و ناهمخوانی به روز شدن. نتیجهگیری: مهم ترین جنبه از جنبه های مثبت طلاق بر اساس این پژوهش شامل: بازیابی استقلال، رهایی از قید حیات ناجور و گسترش فردگرایی مثبت در جامعه ی مورد نظر است.

این مقاله می کوشد تا در پرتو نظریه دیرینه شناسانه فوکو، به تحلیل تطورات گفتمانی مفهوم شهروندی، از صورت کلاسیک آن به صورت متکثر و حساس به نیاز گروه های خاص، پرداخته و موانع «امکان شهروندی» پنج گروه اجتماعی خاص را مورد بررسی و طبقه بندی مجدد قرار دهد. همچنین تلاش شده در هر مورد، راهکارهای رفع «امتناع» شهروندی با توجه به مباحث نظری و تجربیات جهانی ارائه شود. تطور مباحث نظری انتقادی و تحولات نهادی شهروندی از یک سو و ایجاد نهادها، گرایش ها و مبانی نظری مستقل علوم اجتماعی در مورد گروه های خاص از دیگر سو، باعث تجدیدنظر در درک ما از شهروندی بر مبنای حقوق گروه های اجتماعی «خاص» شده است. دلایل مشترکی برای حذف کامل یا نسبی گروه های خاص مورد بررسی از حیطه شهروندی وجود دارد، مانند عدم موازنه حقوق و مسئولیت های شهروندی در میان این گروه ها، عدم دسترسی آنان به سپهرهای اجتماعی به معنای عام و دوری نسبی آنان از بازار کار.

پرسش از آرای شبه پوزیتیویستی در باب تاریخ که بین حال و گذشته رابطه برقرار می کند و بر بازآفرینی و بازسازی گذشته تأکید می ورزد؛ و طرح دیدگاه های اندیشمندانی همچون ریکور، فوکو و دریدا که منکر دسترسی به امر تاریخی اند و در نتیجه معتقدند که در پژوهش تاریخی چاره ای جز تکیه بر روایت ها نیست؛ از مهم ترین مبحث هایی است که همواره محل مناقشه و مداقة میان متفکران و فلاسفة اجتماعی در دو سدة اخیر بوده است. نوشتار پیش رو در صدد است با ارائه و تبیین دیدگاه های مذکور، نسبت این دو دیدگاه با حوزة جامعه شناسی تاریخی را مورد واکاوی قرار دهد و سپس پرسش هایی به قرار زیر را به بحث بگذارد: 1. اساساً وضعیت در جامعه شناسی تاریخی چگونه است؟ 2.آیا می-توان جامعه شناسی تاریخی را به جامعه شناسی زمان حاضر تقلیل داد؟ 3. آیا جامعه شناسی تاریخی قابل تقلیل به روایت های گوناگون تقلیل پذیر است؟

هدف اصلی این مطالعه، بررسی اثرات سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی در کنار دیگر عوامل موثر بر سطح کارآفرینی فعالان اقتصادی شهرک صنعتی شهید سلیمی تبریز می باشد. برای این منظور بر اساس پرسش نامه، اطلاعات مورد نیاز از نمونه 121 نفری صاحبان بنگاه های مستقر در شهرک صنعتی شهید سلیمی تبریز در پاییز سال 1395 جمع آوری شده است. سپس با استفاده از مدل معادلات ساختاری و مدل لاجیت رتبه ای مدل اقتصادسنجی تصریح و تخمین زده شد. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که سرمایه انسانی (سطح تجربه) و سرمایه اجتماعی تأثیر مثبت و معنی دار و متغیرهای سرمایه انسانی (سطح تحصیلات) و سرمایه فیزیکی تأثیر منفی و معنی دار بر سطح کارآفرینی افراد داشته است. همچنین متغیرهای نگرش به کارآفرینی، باور به خودکارآمدی و منفعت انتظاری نیز دارای تأثیر مثبت و معنی دار بر سطح کارآفرینی افراد بوده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه ی زیسته ی دختران از تجرد و واکاوی نگرش ها، احساسات و واکنش های آن ها به تجرد و درک معانی ذهنی آنها انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کیفی است. در این پژوهش 16 نفر از دختران مجرد بالای 30 سال شهر بوکان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و داده ها به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش بر اساس کدها و طبقات به دست آمده از تجربه ی زیسته ی دختران مجرد پاسخگو نشان داد که آنها مواردی نظیر احساس عدم پیشرفت، احساس پوچی و سردرگمی در زندگی، احساس سربار بودن در خانواده و افسردگی، تنهایی مزمن، قضاوت و پیش داوری ناصواب، پافشاری خانواده بر تسریع ازدواج، قربانی شدن و فداکاری به خاطر شرایط نامساعد خانواده و ناامنی مالی و اقتص ادی را تجربه می کنند. همچنین مفاهیم به دست آمده نشان داد که تلاش جهت توانمندسازی و کسب مهارت، حفظ سلامت و جوانی و کسب استقلال از مهم ترین استراتژی هایی است که دختران مجرد برای بهبود زندگی خود در پیش می گیرند. 

انسان برای به دست آوردن آب و کنترل آن راه هایی مختلفی را آزموده است. یکی از این راه ها درست کردن سد و آب گیر بوده است. یکی از این نوع سدهایی که در منطقه سقز برای کنترل آب رودخانه ها در فصل بهار تا پاییز استفاده می شد سدسازی با نوعی سازه چوبی با نام ولیر بود. هدف این تحقیق دلایل، شیوه ساخت و به کارگیری ولیر برای کنترل و هدایت آب های رودخانه بود. این تحقیق در چارچوب یک گزارش موردی قابل دسته بندی است. روش تحقیق تجربه زیسته محقق و انجام مصاحبه با مردان روستای سیف آباد در شهرستان سقز بوده است. اطلاعات به دست آمده نشان می دهد که مردم روستا هرسال در فصل بهار این سدها را با چوب و شاخ و برگ درختان می ساختند. سدها آب را از طریق یک جوی بزرگ به سوی مزارع یونجه و سیب زمینی هدایت می کردند. این سدها در فصل پاییز و با آمدن سیلاب های پاییزی خراب شده   و بدون آنکه به محیط زیست آسیبی برسانند از مسیر رودخانه کنار می رفتند. اکنون این نوع سد از بین رفته است و عوارضی بر جای نهاده است. بازاندیشی در مدرنیته تحمیلی، بازگشت به اخلاق و دگرخواهی یکی از راه های پیشنهادی این پژوهش است.