مسئله های هستی شناختی و معرفت شناختی نگارش تاریخ انقلاب اسلامی
آرشیو
چکیده
انقلاب اسلامی همچون همه انقلاب ها، پدیده ای چندلایه، چندساحتی و بسیار پیچیده است و تاریخ نگاری آن به دلیل نقش آفرینی دین و رهبران دینی و نیز شعارها، آرمان ها و فرایندهای متفاوتی که پشت سر نهاده است، از دیگر انقلاب ها دشوارتر و مناقشه آمیزتر است. به باور نگارنده دشواری ها و پیچیدگی های تاریخ نگاری انقلاب اسلامی را می توان به چهار دسته هستی شناسی، معرفت شناسی، روش شناسی و منبع شناسی تقسیم بندی کرد. این مقاله صرفاً به پاره ای از دشواری های هستی شناسانه و معرفت شناسانه تاریخی انقلاب می پردازد و مسائل روش شناسانه و منبع شناسانه انقلاب را به پژوهش دیگری می سپارد. بنابراین، پرسش اصلی این است که شاخص ترین مسئله های هستی شناسانه و پیچیدگی های معرفت شناسانه تاریخ انقلاب اسلامی کدام اند؟ مقاله با روش توصیفی تحلیلی و بر پایه رهیافت کلان نگر تاریخی که در اینجا جایگزین نگرش های جزئی نگر شده است، می کوشد مهم ترین مسئله های هستی شناختی و معرفت شناختی تاریخ انقلاب را نشان دهد. براساس نتایج پژوهش، انقلاب اسلامی همانند همه انقلاب ها باتوجه به گسست، تنش و برخورد شدیدی که در حیات اجتماعی سیاسی ایرانیان پدید آورد به قطب بندی ها، دودستگی های نخبگان و جامعه، چالش های اجتماعی اقتصادی، کشاکش روایت ها و سرانجام به تاریخ نگاری آشتی ناپذیر در ایران انجامید. ازآنجاکه انقلاب اسلامی هنوز یک جریان زنده و یک فرایند جاری است، همچنان درهم تنیدگی قدرت و حقیقت را در عرصه تاریخ نویسی در پی دارد و به خوانش های ناهمسان از تاریخ انقلاب، آرمان های انقلاب و جنگ روایت های پساانقلابی می انجامد و موجب می شود پیچیدگی ها و دشواری های نگارش تاریخ انقلاب همچنان ادامه یابد.متن
Ontological and Epistemological Problems of Historiography of Islamic Revolution in Iran
The Islamic revolution, like all revolutions, is a multi-layered, multi-faceted and very complex phenomenon, and its historiography, due to the role of religion and religious leaders, as well as the different slogans, ideals and processes it has gone through, is other revolutions are more difficult and controversial. According to the author, the difficulties and complications of historiography of the Islamic Revolution divides into four categories: ontology, epistemology, methodology, and source ology. This article only deals with some of the ontological and historical epistemological difficulties of the revolution and leaves the methodological and source-related issues of the revolution to another research. Therefore, the main question is what are the most significant ontological problems and epistemological complications of the history of the Islamic Revolution? The article shows the most important ontological and epistemological issues of the history of the revolution with a descriptive-analytical method and based on the macro-historical approach that has replaced the micro-historical approaches here. Finally, the article concludes that the Islamic revolution, like all revolutions, due to the rupture, tension and severe confrontation it created in the socio-political life of Iranians, has reached a pole. The divisions, the divisiveness of the elites and the society, socio-economic challenges, the conflict of narratives and finally led to an irreconcilable historiography in Iran. Since the Islamic revolution is still a living stream and an ongoing process, it still follows the entanglement of power and truth in the field of history writing, and leads to heterogeneous readings of the history of the revolution, the ideals of the revolution, and the war of narratives. It results in a post-revolution and causes the complications and difficulties of writing the history of the revolution to continue.