مطالعه تطبیقی اعاده دادرسی در نظام حقوقی ایران و مصر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اعاده دادرسی در امور کیفری و مدنی متفاوت است به نحوی که در امور کیفری تنها محکوم علیه، دادستان مجری حکم و دادستان کل کشور آن هم از ناحیه محکوم علیه حق تقاضای تجویز اعاده دادرسی را دارند. در امور حقوقی حسب مواد ۴۲۶ الی ۴۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی؛ اولاً جهات تقاضای رسیدگی مجدد به جهات مندرج در ماده ۴۲۶ است. ثانیاً حسب ماده ۴۴۱ در اعاده دادرسی غیر از طرفین دعوی و قائم مقام آن ها شخص دیگری به هیچ عنوان نمی تواند تقاضای رسیدگی مجدد کند. ثالثاً تقاضا محدود به مهلت است. رابعاً برخلاف امور کیفری که تقاضا به دیوان تقدیم و از ناحیه دیوان تجویز اعاده دادرسی می گردد، در امور حقوقی دادخواست اعاده دادرسی به دادگاه صادرکننده حکم قطعی تقدیم می شود و این دادگاه است که قرار قبولی صادر و وارد رسیدگی مجدد می شود. قانون گذار مصر، اعاده دادرسی در امور کیفری را در مواد 441 الی 457 قانون آیین دادرسی کیفری مصر مورد شناسایی قرار داده و هدف از اعاده دادرسی در امور کیفری را جلوگیری از ضرر و زیان قاضی یا دادگاه به محکوم علیه در اثر اشتباه در صدور حکم دانسته است. بنابراین درخواست اعاده دادرسی توسط دادستانی عمومی، محکوم علیه و در صورت فوت محکوم علیه توسط زوجه یا یکی از اقارب متوفی مورد تقاضا قرار می گیرد، اما اعاده دادرسی در امور مدنی از مواد 241 الی 247 قانون آیین دادرسی مدنی مدنظر قانون گذار مصر قرار گرفته که اغلب با جهات مقرر در حقوق ایران مشابهت دارد. اعاده دادرسی در نظام حقوقی مصر مدعای اصلی جستار تحقیقی حاضر است که تطبیق روند شکلی و ماهوی این سازوکار در حقوق مصر بررسی و همچنین به بنیان های موجود در نظام حقوقی ایران در این خصوص نیز گریزی زده می شود تا افتراق و تشابهات موجود بررسی و مورد مقایسه قرار گیرد.Comparative Investigation of Retrial in the Laws of Iran and Egypt
Proceedings of retrial in criminal and civil cases are different, it means that in criminal matters only the convicted person, the prosecutor executing the sentence and the Attorney General of the country have the right to request the retrial proceedings in civil matters according to articles 426 to 441 of the Iranian Civil Procedure Law; First of all, the reasons for requesting re-trail are the reasons listed in Article 426. Secondly, according to Article 441, no one except the plantiffe and their successor can request a retrial. Thirdly, the request is limited by the deadline. Fourthly, unlike in criminal matters where the request is submitted to the court and the district court prescribes a retrial, in legal matters the retrial petition is submitted to the court that issued the final judgment and the court that issues an acceptance order and retail the proceedings. The legislator of Egypt has also recognized the retrial of proceedings in criminal matters in articles 441 to 457 of the Egyptian Criminal Procedure Law and considers the purpose of the retrial of proceedings in criminal matters to prevent the judge or the court from causing losses to the accused due to a mistake in issuing a sentence. Therefore, the request for retrial by the public prosecutor's office is requested by the convicted person and in the case of the death of the convicted person by the wife or one of the relatives of the deceased, the retrial in civil matters is considered by the Egyptian legislator from articles 241 to 247 of the civil procedure law, which is often with the prescribed directions