مبانی و سازوکارهای نهادی انتخاب عمومی در اقتصاد اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از چالش های اساسی در حوزه های عمومی، که به یک مسئله مهم در اقتصاد سیاسی جدید تبدیل شده، صیانت از منافع عمومی در مقابل منافع شخصی است. این چالش در اقتصاد متعارف به عنوان یک واقعیت میدانی و مبتنی بر مبانی آن، پذیرفته شده و تعدیل آن از طریق خصوصی کردن بسیاری از حوزه های عمومی به عنوان یک راه حل، موردتوجه قرار گرفته است. در پاسخ به این پرسش که راه حل اقتصاد اسلامی برای مشکل انتخاب عمومی چیست؟ نتایج تحقیق حاضر که با روش توصیفی_تحلیلی و در چارچوب نظریه کلان اقتصاد اسلامی انجام شده، حاکی از آن است که در اقتصاد اسلامی، مشکل انتخاب عمومی دستِ کم در تئوری وجود ندارد؛ زیرا تعارض منافع عمومی با منافع شخصی از طریق بسط منافع شخصی به منافع کوتاه مدت دنیوی و منافع بلندمدت اخروی و قرار گرفتن منافع جمع در راستای منافع بلندمدت فرد برطرف شده است. در عمل نیز، سازوکارهای نهادی اقتصاد اسلامی مانند سازوکارهای قانونی، اخلاقی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، اجازه نمی دهند منافع عمومی قربانی منافع خصوصی افراد شود و مشکل انتخاب عمومی آن گونه پدید آید که در اقتصاد متعارف وجود دارد. این سازوکارها در هماهنگی کامل با یکدیگر، زمینه های انتخاب عقلایی براساس عقلانیت تکامل یافته را برای افراد فراهم می کنند که به موجب آن، منافع عمومی را جدا از منافع شخصی بلندمدت خود نمی بینند. این مفهوم از انتخاب عمومی برای اقتصاد ایران بسیار اهمیت دارد که اقتصاد مقاومتی با رویکرد اسلامی است.Foundations and Institutional Mechanisms of Public Choice in Islamic Economy
One of the basic challenges in the public spheres, which has become an important issue in the new political economy, is the protection of public interests against personal profiteering. This challenge has been accepted in conventional economics as a field reality and based on its foundations, and its modification through the privatization of many public areas has been considered as a solution, which has not had much effect in facing the extent of the problem of public choice. In response to this question, what is the solution of Islamic economics for the problem of public choice? The results of the current research, which was carried out with a descriptive-analytical method, indicate that, based on the foundations of Islamic economics, there is no problem called public choice, at least theoretically, because the conflict of public interests with personal interests through the expansion and development of personal interests into short-term worldly interests. And the long-term interests of the hereafter and putting the interests of the group together with the long-term interests of the individual have been eliminated. From a practical point of view, the institutional mechanisms of Islamic economy such as legal, moral, economic, social and political mechanisms, if they are institutionalized in the society, will realize the desired general choice of Islam. These mechanisms, in complete coordination with each other, provide the grounds for rational choice based on developed rationality for people, due to which, they do not see the public interest apart from their long-term personal interests. This concept of public choice is very important for Iran's economy, which is a resistance economy with an Islamic approach.