واکاوی درون متنی و برون متنی شعرهای فارسی روی سکه های شاه عباس دوم
آرشیو
چکیده
واکاوی برون متنی و درون متنی در زبان فارسی به معنای تجزیه و تحلیل کلامِ گفتار و نوشتار است و مقصود از آن کشف معانی ظاهری و پنهان در جریان های گفتمانی است. پژوهش حاضر با بررسی شعرهای حک شده روی سکه های دوره شاه عباس دوم، در پی پاسخ گویی به این پرسش هاست: متن شعر فارسی بر روی سکه ها حاکی از چیست؟ آیا معانی درون متنی که از طریق ساختارهای واژه شناسی، دستوری و بلاغی بیان شده اند معنا و مفهوم کلام شاه عباس را مشخص می کنند یا خیر؟ آیا دنیای بیرون متن (فرا زبانی) است که اهداف مورد نظر وی را بر متن شعرهای حک شده تحمیل می کند؟ این پژوهش با تکیه بر منابع کتابخانه ای و به صورت توصیفی-تحلیلی انجام شده است. با واکاوی عوامل برون متنی و درون متنی گفتمان حاکم در شعرهای حک شده روی سکه های شاه عباس دوم، می توان اینگونه نتیجه گرفت که وی بر عوامل برون متنی نسبت به عوامل درون متنی تأکید بیشتری داشته و این مسئله حاکی از اندیشه و نیت شاه عباس برای انعکاس دادن فرهنگ و هویت ملی و تثبیت مذهب تشیع اثنی عشری است.An Intertextual and Extratextual Study of Persian Poems on Safavid Coins During the Reign of Shah Abbas II
Intertextual and extratextual forms of inquiry refer to the same process of discourse analysis and seek to discover open and hidden meanings in discourse. Through a study of the poems engraved on the coins of the period of Shah Abbas II, the present study aims to provide some answers to the following questions: What do the Persian poems on the coins refer to? Do the intertextual meanings conveyed through morphological, syntactic, and rhetorical devices denote the intended meanings of Shah Abbas’s words? Is it extratextual or metalinguistic factors which impose his intended meanings on the engraved poems? Following a library and interdisciplinary (literature and archeology) approach, the author has carried out a descriptive-analytic research in order respond to the mentioned questions. A discourse analysis of such poems demonstrate that Shah Abbas placed greater emphasis on extratextual factors than on intertextual ones,which demonstrates his intention to reflect the Iranian national culture and identity and consolidate the Twelver Shi’ite religion through the use of these poems.