بررسی و معرفی مسجد تاریخی روستای سویناس مهاباد
آرشیو
چکیده
منطقه کُردستان ایران از مناطقی است که از لحاظ مطالعه و نوع تحلیل معماری، به خصوص در دوره اسلامی، به شدت ناشناخته مانده است. شناخت معماری این منطقه می تواند، درک عمیق تری از وضعیت معماری ایران در دوران اسلامی به دست بدهد. هدف نوشتار پیش رو، معرفی و بررسی ویژگ یهای معماری مسجد تاریخی روستای سویناس در شهرستان مهاباد و مقایسه آن با دیگر مساجد عصر قاجاریه در مناطق کُردنشین، به عنوان مسجدی با سبک بومی است. تصاویر موجود عصر قاجاریه از علی خان والی حاکم مُکریان به مرکزیت مهاباد از روستای سویناس نشان از احداث بنای مسجد به وسیله قادرآغا، مالک روستا و تعلق آن به اواخر عصر قاجاریه دارد. افزون بر آن، مدارک تاریخی مؤید آن است که به سبب توجه خوانین محلّی با احداث عمارت اربابی و بنای مسجد، روستای سویناس اهمیت قابل توجهی یافت و رسماً به عنوان مرکز مذهبی و سیاسی بخش گورک مُکری در عصر قاجاریه بدل گردید. روش پژوهش حاضر به شیو میدانی و کتابخانه ای است و نتایج پژوهش پیش رو نشان می دهد که سبک مساجد قاجاریه در منطقه کردستان و از جمله مسجد سویناس سبکی است بومی - محلّی و تفاوت و تمایز زیادی با الگوهای مساجد ایران از جمله نواحی مرکزی دارد.A Study of the Historical Mosque of Savinas Village in Mahabad
Kurdistan Province is one of the regions in Iran which has remained almost unknown in terms of its architecture, particularly during the Islamic period. The study of the architecture of this province can provide a more profound understanding of Iranian architecture during this period. The purpose of the present paper is to introduce and explore the architectural features of the historical mosque of Savinas village, as a native-style mosque, in Mahabad and compare them with the features of similar examples of the Qajar period in Kurdish-residing regions. The photos taken by Ali Khan Vali, the ruler of Mokryan, which was a Muslim Kurdish emirate centered at Mahabad, from Savinas village during the reign of Qajar kings indicate that this mosque was constructed by Qadir Agha, the owner of the village, during the late Qajar period. Moreover, historical documents reveal that, because of the attention of local rulers, Savinas village turned into a greatly important place after the construction of the ruler’s mansion there, and the mosque was officially recognized as the religious and political center of Mokri Gavarak District in the Qajar period. The findings of this study, which was conducted following the library and field methods, demonstrate that the architectural style of Qajar mosques is of a local and native nature and is greatly different from the style of other Iranian mosques, particularly those in the central regions.
تبلیغات
