گزارش نتایج نخستین فصل کاوش باستان شناختی تپه قلعه قلندران شهرستان شازند
آرشیو
چکیده
تپه «قلعه قلندران » در شهرستان شازند استان مرکزی و در میانه راه اراک به بروجرد قرار گرفته است. تپه دارای مساحتی در حدود یک هکتار و بلندایی در حدود 8 متر از سطح زمین های اطراف و به شکل نسبتاً دایره ای است. نتایج فصل یکم کاوش باستان شناختی تپه که در تابستان 1395 به انجام رسید، بیانگر این است که بخش اعظم تپه قلندران، یک سکوی عظیم خشتی است که با هدف ساختن یک کاخ و یا (با احتمالی کمتر) یک بنای حکومتی ایجاد شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از کارگاه های لایه نگاری، در ابتدا یک تپه خاکی با لایه های متناوب خاک رس و شن و ماسه به ارتفاع چهار متر ایجاد و سپس بر روی تپه خاکی مذکور سکوی خشتی بزرگی به ضخامت دو و نیم متر ساخته شده است. همچنین شواهد نشانگر آن است که بنایی به ابعاد تقریبی 40 در 50 متر با جهت طولی شمال غربی جنوب شرقی بر روی سکوی خشتی مذکور وجود داشته است. بررسی گاهنگاری سکوی خشتی و بنای مرتبط با آن نشان می دهد که سفال های به دست آمده در بین سطوح خشت و برخی یافته های دیگر به دوره تاریخی هخامنشی و یا پیش از آن (دوره ماد)، تعلق دارند. با این حال گاهنگاری دقیق تپه نیازمند پژوهش های آزمایشگاهی است. به جز دوره های احتمالی ذکر شده، یک مرحله سکونتی دیگر بر سطح تپه شناسایی شده است که بنا بر شواهد سفالی (به ویژه سفال های زرین فام) به دوره اسلامی میانه مربوط می شود. در واقع پس از متروک شدن بنای دوره مادها، تپه قلندران به مدت دست کم 1500 سال متروک باقی ماند و سپس در دوره اسلامی مجدداً مورد استفاده قرار گرفت.Report of the Findings of the First Season of Archeological Excavations in Ghal’ah Ghalandaran Hill in Shazand County
The hill of Ghal’ah Ghalandaran is located in Shazand County in Markazi Province midway between Arak and Borujerd. The area of this hill is about 10,000 m2; its height is about 8 m from its surrounding land, and it has a relatively circular shape.The results of the first season of archeological excavations on the hill, which were finished in 2016, demonstrate that Ghal’ah Ghalandaran Hill is mostly a huge adobe platform which was erected with the purpose of building a palace or perhaps a state building. Based the reports of stratigraphy workshops, the constructors initially erected an earthy hill with alternative layers of clay, sand, and gravel with a height of four meters, on which they built an adobe platform with a 250 cm diameter. Available proofs also indicate that there was once a 40×50 m building in the northwest-southeast longitudinal direction on the adobe platform. The chronological study of this platform and the related structure shows that the discovered pottery artefacts between the adobe layers and the other findings belong to the Achaemenid period or before that (Median Period). Nevertheless, an accurate chronology of the hill demands more laboratory research. Apart from the mentioned potential periods, another human residence period has been identified on the hill which, based on clayware findings (particularly golden clayware), is related to the Middle Islamic period. In fact, after the Median structurewas abandoned, Ghal’ah Ghalandaran Hill remained deserted for at least 1,500 years and, then, was used again during the Islamic period.
تبلیغات
