تحلیل باستان شناختی سازه نقر شده بر سکه های شاهان محلی پارس (فرترکه ها)
آرشیو
چکیده
سکه های شاهان محلی پارس از جمله اسناد مهم برای شناسایی و بازسازی تاریخ ایالت پارس باستان در دو عصر سلوکی و اشکانی محسوب می شوند. هدف از این پژوهش که با روش توصیفی و میدانی انجام می شود، شناسایی سازه نقر شده بر پشت برخی از سکه های شاهان محلی پارس است. سکه های مورد مطالعه در این پژوهش بیست عدد بوده که اکنون در موزه بانک سپه نگهداری می شوند. ده عدد از این سکه ها متعلق به گروه اول و دوم شاهان محلی پارس است. ابهامات درباره این سازه، سبب شده تا پژوهشگران و باستان شناسان نظریات مختلفی را در این خصوص ابراز دارند. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، دلیل نقر این سازه بر سکه ها با توجه به آثار و شواهد موجود باستان شناسی پیشینه مذهبی آن بوده است چنانکه در سازه منسوب به کعبه زردشت در نقش رستم نیز این امر قابل مشاهده است. نقر این سازه در ضرب سکه ها به مرور زمان دچار تغییر و تحولاتی شده و همین امر موجب افت ظرافت هنری در ضرب این سکه ها شده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و کتابخانه ای به این مهم پرداخته است.An Archeological Analysis of the Image on the Coins of Local Persian Kings (Fratakra or Prtrk)
The coins of the local kings of Persia are among the important tools used in the study and reconstruction of the history of ancient Pars during the Seleucid and Arsacid periods. The purpose of this study was to explore and identify the image engraved at the back of some of the coins of the local kings of Pars using a descriptive-field method. The coins which were examined in this research consisted of 20 coins which are now preserved in Sepah Bank Museum. Ten of them belong to the periods of the first and second groups of the local kings of Pars. The existing ambiguities regarding this image have led researchers and archeologists to present different views in this respect. Given the present archeological proofs, the findings of this study indicate that the main reason behind depicting this image was its religious background. The same can be observed regarding an image attributed to Ka’ba-ye Zartosht ( the Ka’ba of Zoroaster) in Naqš-eRostam. The engraving of this image on coins gradually underwent some changes, which resulted in the decline of artistic subtlety in minting such coins.