بررسی توصیفی کتب قرآن و هدیه های آسمان دوره ابتدایی از منظر آموزش آموزه های دینی
آرشیو
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی توصیفی کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمانی دوره دبستان، پایه اول تا ششم از منظر میزان توجه به تعلیم آموزه های دینی بود. روش پژوهش، از نوع تحلیل محتوای کمّی- توصیفی بوده و جامعه آماری کلیه کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمانی دوره دبستان بود که در سال تحصیلی 1402-1401 در برنامه درسی مدارس تدریس می شدند. در همین راستا، 21 عنوان کتاب، 289 درس، 1869 صفحه و 979 تصویر به صورت سر شماری، مورد تحلیل قرار گرفت. واحد زمینه در این مطالعه تحلیلی، صفحه و واحد ثبت، تصویر و مضمون بود. فرایند کدگذاری به شیوه قیاسی و براساس مولفه های آموزه های دینی (آموزه های اعتقادی، اخلاقی- ارزشی، مناسکی- عملی/ عبادی، عاطفی) انجام گرفت. یافته ها نشان داد، از مجموع 5169 فراوانی مشاهده شده در مضمون و تصویر، مولفه آموزه های اعتقادی با 1720 مضمون و 130 تصویر(1850 مورد، 79/35 درصد) بالاترین فراوانی و پس از آن با اختلاف ناچیز، آموزه های مناسکی- عملی/ عبادی با 1406 مضمون و 394 تصویر(1800 مورد، 82/34 درصد) قرار دارد. مولفه ارزش های اخلاقی- ارزشی با 1324 مضمون و 1599 تصویر (1483مورد، 69/28 درصد) و آموزه های عاطفی با 34 مضمون و 2 تصویر (36 مورد، 69/0 درصد) در رتبه های بعدی قرار دارند. در نتیجه آموزه های اعتقادی و مناسکی- عملی بیشترین فراوانی و مولفه آموزه های عاطفی کمترین فراوانی را دارند و اغلب آموزش ها متن محور هستند. بنابراین پیشنهاد می شود که براساس نیازهای دانش آموزان این دوره، آموزه های عاطفی و استفاده بیشتر از قابلیت های تصویر در کتب قرآن و هدیه های آسمان مورد توجه برنامه ریزان قرار گیرد.A Descriptive Study of the Books of the Qur’an Education and Hedyehāye Āsemāni in the Elementary School from the View of Teaching Religious Lessons
The purpose of the present research is the descriptive study of the books of the Qur’an education and Hedyehāye Āsemāni in the 1st to the 6th grade of elementary school with respect to their consideration to teaching religious lessons. The research method was the analysis of quantitative-descriptive content and the statistical population consisted of all books taught for the Qur’an Education and Hedyehāye Āsemāni in the elementary school in 2022-2023. In this regard, 21 books, 289 lessons, 1869 pages, and 979 pictures were analyzed by survey method. The field unit in this analysis was page and the registration units were pictures and content. The coding procedure was conducted by comparative method based on components of religious lessons (belief, moral-value, ritual-practical/prayer, emotional0. The results showed that from among 5169 observed frequencies, the component of belief with 1720 content and 130 pictures (1850 cases, 35/79%) had the highest frequency. Then, with a trivial difference, there were ritual-practical/prayer lessons with 1406 content and 394 pictures (1800 cases, 28/69%) and then emotional lessons with 34 content and 2 pictures (36 cases, 0/69%). As a result, belief and ritual-practical instruction had the highest frequency and emotional instruction had the lowest frequency and the education was mostly content-centered. Therefore, it is suggested that based on the needs of students at this stage, the experts pay more consideration to the emotional instruction and more usage of pictorial potentials in books of the Qur’an Education and Heyehāye Āsemāni.