جنس دستوری در زبان آمُره ای (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این مطالعه به بررسی جنس دستوری در زبان آمُره ای می پردازد. آمُره ای زبان روستای آمُره از توابع خلجستان استان قُم است و در آن دو جنس دستوری مذکر و مؤنث وجود دارند. پسوند تصریفی نشانه جنس موُنث -a/-iya است. این پسوند در واژه های مختوم به همخوان به صورت -aو در واژه های مختوم به واکه به صورت -iya نمایان می شود. این نشانه ها به اسم، ضمیر، نشانه نکره، صفت و فعل برای تفکیک جنس واژه افزوده می شوند. جنس دستوری فعل، صفت، ضمیر و نشانه نکره براساس جنس هسته گروه اسمی تعیین می شود. جنس حاصل از مطابقه در مابقی اجزای جمله شیوه قاعده مندی برای تشخیص جنس اسامی است. مطابقه جنس فعل و صفت با هر نوع اسم (انسان، جاندار و بی جان) و اسامی جمع نیز مشاهده می شود. اما مطابقه در نشانه نکره تنها در اسامی مفرد منتسب به انسان ها قابل مشاهده است. مطابقه جنس فعل در فعل های زمان گذشته است. در این مطابقه با وجود این که تنها ضمیر سوم شخص مفرد نشانه تصریفی تمایز جنس را دارد و صفات و نشانه حالت تنها با این ضمیر مطابقت دارند، مطابقه جنس در حالت کُنایی فعل گذشته با همه ضمایر قابل مشاهده است. در این زبان و از نظر جنس، فعل های گذشته لازم با فاعل (همراه با نشانه حالت) و فعل های گذشته متعدی با مفعول (با نظام حالت کُنایی) مطابقه دارند.Grammatical Gender in Amora'i Language
This study investigated grammatical gender in Āmora’I language. This language is spoken in Āmora village in Khalajestan rural area in Qom province. It has two grammatical genders: Masculine and Feminine. Feminine gender is marked by inflectional suffixes '-a' and '-iya'. This suffix appears as -a in consonant ending words and -iya in vowel ending words. These markers are added to nouns, pronouns, indefiniteness markers, adjectives and verbs to distinguish the gender of a word. The grammatical gender of the verb, adjective, pronoun and indefinite marker is determined based on the gender of head in noun phrase. The gender agreement is a regular-based method for distinguishing the gender of nouns in the rest of the components of the sentence. The gender agreement of verbs with adjectives is also observed with any type of noun (human, animate and inanimate) and with plural nouns. While indefinite marker agreement can be seen only in singular names attributed to humans. The verb gender agreement is only possible for past tenses. In this agreement, although third person singular pronoun which expresses the gender marker but also, it is true for all other persons.
تبلیغات
