بررسی تطبیقی اشکال تسلسل در صورت های ذهنی و بازنمایی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برخی از اشکال هایی که اندیشمندان غربی به وجود ذهنی وارد کرده اند، ازجمله تسلسل در بازنمایی، نزد فیلسوفان مسلمان هنوز ناشناخته است: اگر دیدگاه وجود ذهنی پذیرفته شود، آنگاه صورت ذهنی دارای «بازنمایی» خواهد بود. ولی خودِ این «بازنمایی» نیز باید دارای «بازنماییِ» دیگری باشد و این «بازنماییِ» دوم نیز باید دارای «بازنماییِ» سوم دیگری باشد و به همین سان به تسلسل می انجامد. افزون بر این تسلسل، هوسرل تسلسل در صورت های ذهنی را نیز پیش کشیده است که همان اشکال تسلسل در وجود ذهنی و علم حصولی است. اینجا فیلسوفان مسلمان این پاسخ درست را پیش نهاده اند که ما به صورت های ذهنیِ خود بی واسطه و به علم حضوری علم داریم نه با علم حصولی و ازراهِ صورت های ذهنی دیگر. پس، تسلسلی در پی نخواهد داشت. برخی گمان کرده اند تسلسل در بازنمایی را نیز با همین راه حل می توان پاسخ داد و حال آنکه چنین نیست. ما می کوشیم برپایه برخی از مبادی فلسفه اسلامی، به ویژه فلسفه سینوی، راه حلی برای این اشکال بیابیم. بااین همه، خواهیم دید که نوعی اشکال تسلسل در صورت های ذهنی و بازنمایی به اندکی از اندیشمندان مسلمان وارد است.A Comparative Study of the Objection of the Infinite Regress in the Mental Images and Representation
Some objections to the mental existence that are proposed by the western thinkers, such as the infinite regress in the representation, are still unknown to Muslim philosophers: if the mental existence view is accepted, then a mental image will have a “representation”. But, the very “representation” must have another “representation” and so on ad infinitum. In addition to this infinite regress, Husserl has also proposed the infinite regress in the mental images – that is the very objection of the infinite regress in the mental existence and acquired knowledge (al–‘ilm al–ḥuṣūlī) well-known in Muslim philosophy. Muslim philosophers have here suggested the true response that we have knowledge to our mental images by means of knowledge by presence (al–‘ilm al–ḥuḍūrī) and immediately not of acquired knowledge and another mental images. So, there will be no infinite regress. Some have thought that the infinite regress in the representation objection too can be resolved by the very response. But it is not the case. We will try to find a resolution to the objection based on some of the principles of Muslim Philosophy; in particular of Ibn Sīnā’s Philosophy. Nonetheless, we will see that Few Muslim thinkers can be truly objected to bear some sort of the infinite regress in the representation and mental images.
تبلیغات
