شناسایی عوامل وضعیتی مؤثر بر تحمل ابهام رهبران با رویکرد تحلیل مضمون (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تحمل ابهام یکی از شایستگی های مهم رهبران است که در اثربخشی تصمیمات آن ها در شرایط ابهام نقش چشمگیری دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل وضعیتی مؤثر بر شایستگی تحمل ابهام رهبران، طراحی الگوی جامعی از این عوامل و نیز ارائه راهکارهایی به منظور ارتقای این شایستگی بر مبنای عوامل یادشده صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش که با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد، عبارت اند از خبرگان دانشگاهی و خبرگان اجرایی وزارت نفت که تجربه مدیریت و تصمیم گیری در شرایط ابهام را دارند. نمونه گیری این پژوهش، هدفمند و به روش گلوله برفی انجام شد. داده ها نیز از طریق مصاحبه با 19 نفر از خبرگان گردآوری و با روش کدگذاری سه مرحله ای و تحلیل شبکه مضامین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پایایی پژوهش با محاسبه ضریب توافق کاپا تأیید شد و یافته ها نیز به تأیید سه نفر از خبرگان دانشگاهی رسید. پس از تجزیه و تحلیل داده ها، عوامل وضعیتی مؤثر بر تحمل ابهام رهبران در دو مضمون فراگیر عوامل درون سازمانی (ویژگی های شغل و ویژگی های سازمان) و عوامل برون سازمانی (ویژگی های صنعت، عوامل فرهنگی و عوامل اجتماعی) دسته بندی شدند. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد عوامل درون سازمانی به همراه عوامل برون سازمانی بر میزان تحمل ابهام رهبران مؤثر هستند.Identifying Situational Factors Affecting Leaders' Tolerance of Ambiguity Using Content Analysis Approach
Tolerance of ambiguity is one of the important competencies of leaders that plays a significant role in the effectiveness of their decisions in ambiguous conditions. This study aimed at identifying the situational factors affecting the competency of leaders' ambiguity tolerance, developing a comprehensive model of these factors, and also provide solutions to improve this competency based on these factors. The statistical population of this study, which is conducted using qualitative research of thematic analysis, comprised academic and executive experts of the Iranian Ministry of Petroleum who were experienced in decision-making and management in ambiguities. Sampling of this study was done purposefully by snowball method. The data were collected through interviews with 19 experts and analyzed via three-step coding process and thematic network analysis. The reliability of the research was also confirmed via calculation of the kappa coefficient. The findings were given to three academic experts and were approved. The situational factors affecting the leaders' ambiguity tolerance were categorized into two comrehenstive themes of internal organizational factors (job characteristics and organizational characteristics) and external organizational factors (industry characteristics, cultural factors, and social factors). The findings of this study showed that internal and external organizational factors affect the leaders' ambiguity tolerance.
تبلیغات
