تحول روزنامه نگاری دینی در ایران معاصر؛ مطالعه تطبیقی محتوای روزنامه های اطلاعات و کیهان بین سال های 85- 1335 (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
روزنامه نگاری دینی از ژانرهای رسانه ای است که در نزدیک به دو قرن تجربه روزنامه نگاری چاپی در کشور، هنوز هیچ روزنامه ای خبرنگار ثابت در حوزه ادیانندارد. این پژوهش به مطالعه تطبیقی محتوای مطالب دینی روزنامه های کیهان و اطلاعات در سیزده روز اول ماه محرم طی سال های 1335 تا 1385 می-پردازد . در این مطالعه به روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند 118 روزنامه بررسی و 1126 مطلب با موضوع مذهبی استخراج و به روش تحلیل محتوای کمی، کدگذاری و تجزیه و تحلیل شدند. مقایسه میان محتوای دو روزنامه حاکی است که موضوعات دینی، کارکرد و ژانر آن ها طی دو دوره مورد بررسی دچار تحول شده است. استفاده از سبک خبر در سه دهه پس از انقلاب افزایش و در مقابل آگهی های دینی کاهش یافته است. در حالی که عمده مطالب منتشر شده در دوره قبل از انقلاب دارای کارکرد آموزشی و تبلیغ دینی بوده است؛ در سال های پس از انقلاب کارکرد خبری و ارشادی با تمرکز بر زندگینامه بزرگان دینی بیشتر غالب است. کارکرد آموزشی در روزنامه کیهان و کارکردهای تبلیغ دینی و خبری در روزنامه اطلاعات مشهودتر است. همچنین دو روزنامه از نظر تعداد و اندازه مطالب قبل و بعد از انقلاب روندی متضاد دارند.Religious Journalism Evolution in Contemporary Iran
Abstract Religious journalism is a popular genre that has received less exposure among the studies of the Iranian press. For nearly two centuries of print journalism in the country, no national newspaper has regularly reported on religious matters. This paper provides a comparative review of the content of the two dailies; Kayhan and Ettela’at, during of the first thirteen days of the month of Muharram from 1956-2006. The results showed a significant relationship with 99% confidence between the two papers regarding style, subject, function, size, and place of content and photos. The use of the news genre increased in the three decades after the revolution of 1979 and decreased in the face of religious advertisements. In the pre-revolutionary period, the function of religious education and preaching was prominent, and in the years after the revolution, the informative and guidance function with a focus on the biographies of religious leaders became more prevalent. The educational function is more evident in the Kayhan Daily, and the religious publicity function was more prominent in the other one. Indeed, the two newspapers have the opposite trend in terms of the number and size of articles before and after the revolution period.
تبلیغات
