تحلیل محتوای کیفی موانع شفافیت در رسانه های خبری ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع شفافیت در رسانه های خبری ایران انجام شده است. بدین منظور تعداد 52 نفر از مدیران و متخصصان رسانه، ارتباطات، جامعه شناسی و حقوق با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و با روش تحلیل محتوای کیفی و پرسشنامه عمیق نیمه ساختارمند مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها شامل موانع شفافیت رسانه ای در دو بخش "درون سازمانی" و "برون سازمانی" بود. موانع درون سازمانی شامل13 مقوله: "فقدان امنیت شغلی و مالی اصحاب رسانه "، "مشکلات مالی و اقتصادی رسانه ها"، "وجود رانت در رسانه ها"، "فقدان شایسته سالاری"، "نبود محتوای حرفه ای مخاطب محور"، "کمبود زیرساخت های فناورانه"، "خودسانسوری و ترس اصحاب رسانه" و...؛ و موانع برون سازمانی شامل 15 مقوله: "پایین بودن نقدپذیری مسؤولان"، "ضعف قوانین و مقررات رسانه ای"، "نبود چارچوب شفاف آزادی رسانه ها"، "نبود نظام صنفی رسانه ای کارآمد"، "وجود رسانه های دولتی انحصاری"، "نبود مدیران کارآمد رسانه ای در مناصب دولتی"، "انفعال مردم در برابر رسانه ها"، "نگاه ابزاری دولتمردان به رسانه ها"، "عدم پاسخگویی به نیازهای رسانه ها" و... بود. یافته ها نشان داد که یکی از راهکارهای عملی مقابله با بحران های اجتماعی و اقتصادی امروزی و مبارزه با فسادهای ساختاری، ایجاد جریان آزاد اطلاعات و توجه به شفافیت رسانه ای است.Qualitative Content Analysis of Barriers to News Media Transparency in Iran
The aim of this study was identifying barriers to news media transparency in Iran. For this purpose52 members of managers, researchers and activists in media, communication, sociology and law were selected with Purposive sampling and studied by qualitative content analysis and a semi-structured deep questionnaire. Findings included barriers to media transparency in both "Intra-Organizational" and "Extra-Organizational". Extra-organizational barriers included 13 categories: "Lack of job security of media owners", "Financial problems of the media", "rent in the media", "lack of meritocracy", "lack of professional content", "lack of hardware infrastructure", "self-censorship" and external barriers included 15 categories: "lack of job security", "lack of media freedom framework", "lack of a media organization", "state media monopoly",... .Findings show that creating free flow of information and paying attention to media transparency is one of the practical solutions to deal with social and economic crises and fight against structural corruption.