تحلیل عوامل و محرک های موثر بر شادابی خانوارهای روستایی شهرستان تربت حیدریه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

از مفاهیم جدید مباحث امروزی توسعه پایدار روستایی شادابی و سرزندگی است. احساس شادی از ضروریترین خواستههای فطری و نیازهای روانی انسان به شمار میرود. سازمانها و نهادهای مرتبط با توسعه از شادابی به عنوان یکی از شاخصهای مهم توسعه پایدار روستایی یاد کرده اند. در سند چشم انداز 20 ساله جمهوری اسلامی نیز بر لزوم توجه به نیروی انسانی سالم و فراهم کردن زمینه های تعالی استعدادهای انسانی و پرورش انسانهای کارا، متعهد و با نشاط تاکید شده است. با این وجود از موارد مهم برای بررسی شادابی نواحی روستایی، شناسایی عوامل اثرگذار برآن می باشد. بر این اساس هدف تدوین این پژوهش بررسی محرک های موثر بر شادابی ساکنین نواحی روستایی بوده است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. ابزارگردآوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه از نمونه ای منتخب مشتمل بر 210 خانوار از جامعه آماری خانوارهای روستایی شهرستان تربت حیدریه(N= 23105) با استفاده از تخمین شخصی و به روش نمونه گیری سهمیه ای بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج سنجش میزان شادابی خانوارهای روستایی با استفاده از پرسشنامه فوردایس باتوجه به کسب امتیاز 361 حاکی از آن است که شادابی خانوارها در سطح مطلوبی قرار داشته است. نتایج بدست آمده از مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که مدل استاندارد مرتبه دوم شادابی و سرزندگی خانوارها به ترتیب ضرایب مسیر متاثر از عامل اقتصادی با ضریب مسیر 0/41 دارای بیشترین بار عاملی می باشد. سپس به ترتیب عامل نهادی- مدیریتی با ضریب0/37، عامل اجتماعی با ضریب 0/28، عامل شخصی- روانشناختی با ضریب 0/28، عامل کالبدی با ضریب 0/27، عامل زیست محیطی با ضریب 0/21، عامل برخورداری با ضریب مسیر0/18 و نهایتا عامل جغرافیایی با ضریب 0/14 در مرتبه های بعدی قرار دارند. مقدار p کلیه پارامترهای لامدا در مدل فوق حکایت از تأیید کلیه روابط دارد.