بررسی نقش مساجد در ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مساجد از صدر اسلام تاکنون نقش مؤثری در عرصه های مختلف زندگی مسلمانان و به خصوص ملت ایران ایفا کرده اند، از این رو، در این تحقیق به بررسی نقش مساجد به عنوان یک نهاد مردمی مؤثر در ترویج سبک زندگی ایرانی- اسلامی پرداخته شده است.این تحقیق برمبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و برمبنای ماهیت و روش، نوعی تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام مساجد موجود در جمهوری اسلامی ایران است که در حال حاضر، بیش از 70 هزار[1] مسجد برآورد شده است که از بین مساجد موجود بیشتر نظر بر روی ارکان مساجد (بانیان و هیأت امنا، نمازگزاران و امام جماعت) فعال مانند مساجد جامع و بازار است و متخصصان مسائل اجتماعی که در حال حاضر، در دانشگاه های کشور و به خصوص استان تهران مشغول به تدریس و پژوهش می باشند. روش نمونه گیری هدفمند و حجم نمونه این پژوهش 100 نفر بود که با استفاده از فرمول محاسبه نمونه برای جوامع محدود محاسبه شد، که از این تعداد 34 نفر از بین متخصصان مسائل اجتماعی و فرهنگی در دانشگاه ها، 32 نفراز  نمازگزاران و 34 نفر از بین بانیان و هیأت امنای مساجد انتخاب شدند.برای گردآوری داده های این تحقیق از هر دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. ابزار گردآوری داده های این تحقیق پرسشنامه با ضریب پایایی آلفای کرونباخ 9/0 بود.در تحلیل داده های این تحقیق از آمار توصیفی شامل میانگین، واریانس و انحراف معیار همچنین آمار استنباطی شامل آزمون کولموگروف – اسمیرنوف و آزمون t تک گروهی استفاده شده است.نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده اثر مستقیم مساجد بر ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی است؛ همچنین ابعاد دینی و مذهبی، اجتماعی و فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، امنیتی و نظامی مساجد با ترویج سبک زندگی در همه ابعاد مطرح شده دارای سطح معنی داری صفر و خطای انحراف میانگین کمتر از 5/0 می باشد که حاکی از آن است که مساجد می توانند در ترویج سبک زندگی اسلامی- ایرانی به میزان چشم گیری مؤثر باشند.