مطالعه ی توصیفی معماری آرامگاه های عصر تیموری

چکیده

آرامگاه ها در معماری و فرهنگ ایران از جایگاه ویژه ای برخوردارند. یکی از اعصاری که در زمینه ساخت و ایجاد تزیینات آرامگاه ها قابل توجه است عصر تیموری می باشد. دوران حکومت تیموریان یکی از درخشان ترین ادوار تمدن اسلامی و دوران اعتلای هنر و معماری محسوب می شود. سبک اصلی معماری تیموری در محدوده ی مثلثی بین سه شهر مشهد، سمرقند و هرات شکوفا شد که بناهای هرات شباهت بیشتری به بناهای خراسان امروز دارد و شاید بتوان آن ها را پلی میان ماوراءالنهر و مرکز ایران دانست. آرامگاه های خانوادگی و نیز بناهایی که بر قبور شخصیت های سیاسی و علمی این دوره ساخته شده به نوعی نمایانگر سبک معماری آن همچون سردرها و گنبدهای مرتفع و پیازی شکل و نیز تزئینات زیبا با غلبه رنگ لاجوردی است که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند. افزون بر این بناها، مساجد و مدارسی نیز متصل و گاه در همجواری آرامگاه ها ساخته می شد که معماری این بخش از مجموعه آثار نیز قابل تحسین است. مجموعه مقابری همچون شاه زنده، گور امیر و نیز زیارتگاه هایی که بر قبور شیخ احمد جامی، ابوبکر تایبادی و ... ساخته شدند از زیباترین ابنیه آرامگاهی این دوره به شمار می روند. در این پژوهش به روش کتابخانه ای و شیوه توصیفی به بررسی موردی معماری و تزیینات آرامگاه های عصر تیموری پرداخته شده است.