بررسی آسمان در نگارگری از آغاز تا سده دهم هجری

چکیده

آسم ان همواره جای گاه وی ژه ای در باورهای که ن و دین ی ای ران داشت ه و تجل ی ق داس ت و پاک ی بوده است. ای ن مقال ه بر آن است تا نشان دهد این جای گاه تا چ ه اندازه در ن گارگ ری ایران ی متجل ی شده و توانسته است نق ش معن ای ی ایف ا کن د. یا با توجه به موضوع داست ان ن گاره ها به کمک بی ان معنا آید. همچنی ن شکل آسم ان در دوره های مختل ف دستخ وش چ ه تغییرات ی ش ده است. در این مقاله سعی شده نقش آسم ان از نظر ساختاری و معنای ی بررسی شود و تفاوت ها و تشابهات نمایش آسمان و عناصر مرتبط با آن همچون ست اره، خورشی د و ابر در دوره های مختلف ن گارگری مطالعه گردد. نت ای ج این تحقیق که به روش توصیفی- تحلیلی بدست آمده نشان دهنده این مطلب است که نمایش آسمان در دوره های مختلف نگارگری از نظر ساختاری تفاوت هایی داشته است؛ این تفاوت ها در مقدار فضایی که به خود اختصاص داده، و زاویه دید و میزان هماهنگی با دیگر اجزاء موجود در نگاره مشهود است. که عناصر مرتبط با آسمان مانند شکل ابرها در ابتدا بر اساس قوانین خاص و خشکی طراحی شده اند در حالی که در دوره های بعدی انعطاف و حرکت بیشتری در کارها دیده می شود. مسأله مهم تر این که از دوره تیموری به بعد نقش آسمان از نظر معنایی نیز پر رنگ تر شده است.