بررسی و تحلیل لبه تاریک رفتارهای سازمانی از دیدگاه امیرالمؤمنین(ع) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: هدف محقق در این مقاله، بررسی مفهوم لبه تاریک رفتار سازمانی از نگاه اسلامی با مطالعه مدلها و الگوهای جهانی آن و تأکید بر نامه های امیرالمؤمنین علی(ع) بوده است. روش: تحلیل محتوای کیفی. بر اساس پژوهشهای انجام شده، رفتارهای انحرافی به دو دسته مثبت و منفی دسته بندی می شوند. پدیده لبه تاریک رفتارسازمانی در دسته رفتارهای انحرافی منفی قرار دارد که به دلیل ایجاد هزینه های مالی و غیر مالی هنگفت سالیانه برای سازمانها، مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. یافته ها: در متون دینی به ویژه متون اسلامی و نامه های نهج البلاغه که اغلب خطاب به فرماندهان و مدیران است، این رفتارها به طور مکرر توسط امیرالمؤمنین گوشزد شده است که در مطالعه انجام شده، 49 کد شناسایی و در دو سطح فردی و سازمانی طبقه بندی شد. نتیجه گیری: حضرت برای پیشگیری از این رفتارها، راهکارهایی همچون: شفافیت، عدالت سازمانی، عدم ایجاد اصطکاک اجتماعی، جلوگیری از رقابتهای ناسالم، شایسته سالاری و ایجاد فرهنگ سازمانی را بیان می کنند که برای این رهنمودها به مصداقهایی برگرفته از نامه های امیرالمؤمنین اشاره شده است.