بازاندیشی درباره الگوی مهاجرت روستا- شهری در ایران بر اساس پارادایم پیوند کارگزاری/ ساختار (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مهاجرت به خودی خود یک «مسألة اجتماعی» نیست، بلکه رفتاری است که در یک فضای اجتماعی صورت می­گیرد و چنانچه پیامد دردسرآفرین داشته باشد، ناشی از شرایطی است که این عمل اجتماعی در آن فضا شکل و جهت می­گیرد و یا به عبارتی متأثر از ناهماهنگی بین کردار اجتماعی و فضای اجتماعی است. در این پژوهش روند مهاجرت داخلی در ایران طی چند دهة گذشته بررسی و واکاوی می­شود. چارچوب نظری این تحقیق پارادایم پیوند کارگزاری/ ساختار است و با کمک گرفتن از رویکرد بوردیو دربارة رابطة میان ساختار یا میدان و کارگزاری یا عادت­واره، به ارزیابی روند برون- کوچی روستاییان از خاستگاه و زادگاه خودشان و پیامدهای مسأله­دار آن در فضاهای روستایی و شهری پرداخته­ایم. البته در پایان به این نتیجه رسیده­ایم که هرچند رویکرد بوردیو، چارچوب مناسبی برای چنین پژوهشی است ولی برای تکمیل بحث لازم است از دیدگاه های دیگر نیز کمک گرفته شود.