صدر اعظم ناتوان
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
جمشید آموزگار فرزند حبیب‌الله آموزگار (سناتور) در سال 1302 شمسی در تهران به دنیا آمد. وی پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه وارد دانشکده‌های فنی و حقوق دانشگاه تهران شد و سال 1322 در بحبوحه جنگ جهانی دوم برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در دانشگاه <کرنل> آمریکا ثبت‌نام نمود و در رشته مهندسی بهداشت و هیدرولیک درجه دکتری گرفت و مدت 3 سال در سمت دانشیار همان دانشگاه تدریس کرد.متن
سال 1330 به ایران بازگشت و در اداره اصل چهار ترومن که تازه تاسیس شده بود مشغول به کار شد. سال 1334 دکتر جهانشاه صالح وزیر وقت بهداری وی را به معاونت این وزارتخانه انتخاب کرد و پس از 3 سال در کابینه منوچهر اقبال به وزارت کار منصوب گردید. در همان سال به عضویت حزب ملیون درآمد.
سال 1338 از وزارت کار به وزارت کشاورزی رفت و قانون اصلاحات ارضی را به تصویب رسانید. با استعفای دولت اقبال در شهریور سال 1339 از خدمات دولتی کناره گرفت و حدود 3 سال و نیم به کار آزاد (مهندسی مشاور) پرداخت. سال 1342 با تشکیل کابینه حسنعلی منصور به سمت وزیر بهداری انتخاب شد و یک سال بعد در نخستین دولت هویدا سمت خود را حفظ کرد. پس از اولین ترمیم کابینه به وزارت دارایی منصوب شد و تا اوایل سال 1353 یعنی نزدیک به 9 سال در این سمت باقی‌ماند. آموزگار در کنار کارهای مربوط به وزارت دارایی مناصب و نمایندگی‌های متعدد دیگری را در سطح جهانی عهده‌دار بود که از جمله ریاست هیات نمایندگی ایران در اوپک را می‌توان نام برد.
در ترمیم کابینه سوم هویدا (اردیبهشت 1353) به وزارت کشور و سرپرستی سازمان امور اداری و استخدامی کشور منصوب شد.
سال 1354 که به عنوان رئیس هیات نمایندگی ایران در جلسات اوپک در وین شرکت کرده بود، به اتفاق سایر اعضای اوپک توسط یک تروریست بین‌المللی به نام <کارلوس> به گروگان گرفته شد و پس از چند روز با وساطت بعضی از کشورها و پرداخت مقدار قابل ملاحظه‌ای پول آزاد شد.
سال 1355 به جای هویدا به دبیرکلی حزب رستاخیز انتخاب شد و در کابینه نیز سمت وزیر مشاور یافت.
در مرداد سال 1356 از طرف شاه مامور تشکیل کابینه شد. به دنبال فضای باز سیاسی در تهران و شهرستان‌ها تظاهراتی به وقوع پیوست و دولت آموزگار از نیمه دوم سال 1356 با اقدامات گسترده مخالفان در خارج و داخل مواجه شد، در پی آن، وقایع تاریخی مهمی رخ داد که از آن جمله <قیام 19 دی قم> بود که به اعتراف بسیاری از نویسندگان (داخلی و خارجی) جرقه مشتعل‌کننده انقلاب اسلامی بشمار می‌رود.
آموزگار در واکنش به اظهار نگرانی محافل خارجی درخصوص نفوذ گسترده مذهبی‌ها در میان مردم، ساده‌لوحانه، قدرت آنها را رو به زوال اعلام کرد. از ابتکارات شخصی وی در مقابله با راهپیمایی مردم تبریز، اجیر کردن چماقداران برای سرکوبی تظاهرات خیابانی بود. آموزگار که با شدت گرفتن قیام انقلابی مردم ایران به ناتوانی خود در کنترل اوضاع پی برده بود، سرانجام پس از یک‌سال و بیست روز زمامداری در چهارم شهریور سال 1357 از کار کناره گرفت و به بهانه بیماری همسرش از کشور خارج شد. وی ابتدا به ایالت فلوریدای آمریکا رفت، سپس در ایالت میامی مقیم شد و به همراه جهانگیر آموزگار یک شرکت ساختمانی تاسیس کرد. در سال‌های نخست اقامت آموزگار در آمریکا وی با باشگاه <پان امپریال> همکاری داشت. هدف این باشگاه تلاش برای اتحاد ایرانیان مقیم آمریکا و اروپا و طرح نقشه برای مبارزه با جمهوری اسلامی ایران بود. آموزگار هم‌اکنون در پاریس زندگی می‌کند.
منابع:
1. باقر عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، چ تهران: نشر گفتار، نشر علم، 1380، 34 30. V2. جمشید آموزگار به روایت اسناد ساواک، تهران: وزارت اطلاعات، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382.
پنجشنبه 12 دی 1387
سال 1338 از وزارت کار به وزارت کشاورزی رفت و قانون اصلاحات ارضی را به تصویب رسانید. با استعفای دولت اقبال در شهریور سال 1339 از خدمات دولتی کناره گرفت و حدود 3 سال و نیم به کار آزاد (مهندسی مشاور) پرداخت. سال 1342 با تشکیل کابینه حسنعلی منصور به سمت وزیر بهداری انتخاب شد و یک سال بعد در نخستین دولت هویدا سمت خود را حفظ کرد. پس از اولین ترمیم کابینه به وزارت دارایی منصوب شد و تا اوایل سال 1353 یعنی نزدیک به 9 سال در این سمت باقی‌ماند. آموزگار در کنار کارهای مربوط به وزارت دارایی مناصب و نمایندگی‌های متعدد دیگری را در سطح جهانی عهده‌دار بود که از جمله ریاست هیات نمایندگی ایران در اوپک را می‌توان نام برد.
در ترمیم کابینه سوم هویدا (اردیبهشت 1353) به وزارت کشور و سرپرستی سازمان امور اداری و استخدامی کشور منصوب شد.
سال 1354 که به عنوان رئیس هیات نمایندگی ایران در جلسات اوپک در وین شرکت کرده بود، به اتفاق سایر اعضای اوپک توسط یک تروریست بین‌المللی به نام <کارلوس> به گروگان گرفته شد و پس از چند روز با وساطت بعضی از کشورها و پرداخت مقدار قابل ملاحظه‌ای پول آزاد شد.
سال 1355 به جای هویدا به دبیرکلی حزب رستاخیز انتخاب شد و در کابینه نیز سمت وزیر مشاور یافت.
در مرداد سال 1356 از طرف شاه مامور تشکیل کابینه شد. به دنبال فضای باز سیاسی در تهران و شهرستان‌ها تظاهراتی به وقوع پیوست و دولت آموزگار از نیمه دوم سال 1356 با اقدامات گسترده مخالفان در خارج و داخل مواجه شد، در پی آن، وقایع تاریخی مهمی رخ داد که از آن جمله <قیام 19 دی قم> بود که به اعتراف بسیاری از نویسندگان (داخلی و خارجی) جرقه مشتعل‌کننده انقلاب اسلامی بشمار می‌رود.
آموزگار در واکنش به اظهار نگرانی محافل خارجی درخصوص نفوذ گسترده مذهبی‌ها در میان مردم، ساده‌لوحانه، قدرت آنها را رو به زوال اعلام کرد. از ابتکارات شخصی وی در مقابله با راهپیمایی مردم تبریز، اجیر کردن چماقداران برای سرکوبی تظاهرات خیابانی بود. آموزگار که با شدت گرفتن قیام انقلابی مردم ایران به ناتوانی خود در کنترل اوضاع پی برده بود، سرانجام پس از یک‌سال و بیست روز زمامداری در چهارم شهریور سال 1357 از کار کناره گرفت و به بهانه بیماری همسرش از کشور خارج شد. وی ابتدا به ایالت فلوریدای آمریکا رفت، سپس در ایالت میامی مقیم شد و به همراه جهانگیر آموزگار یک شرکت ساختمانی تاسیس کرد. در سال‌های نخست اقامت آموزگار در آمریکا وی با باشگاه <پان امپریال> همکاری داشت. هدف این باشگاه تلاش برای اتحاد ایرانیان مقیم آمریکا و اروپا و طرح نقشه برای مبارزه با جمهوری اسلامی ایران بود. آموزگار هم‌اکنون در پاریس زندگی می‌کند.
منابع:
1. باقر عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، چ تهران: نشر گفتار، نشر علم، 1380، 34 30. V2. جمشید آموزگار به روایت اسناد ساواک، تهران: وزارت اطلاعات، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382.
پنجشنبه 12 دی 1387
تبلیغات
