چکیده

آیت‌الله دکتر محمد مفتح 27 خرداد 1307 در یک خانواده مذهبی در همدان متولد شد. اولین معلم او فردی به‌نام شیخ محمود بود. وی پس از طی تحصیلات مقدماتی در حوزه همدان راهی حوزه علمیه قم شد و در محضر بزرگان و فقهای شیعه به کسب علم پرداخت و همزمان با احراز درجه اجتهاد موفق به اخذ درجه دکترای الهیات از دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران شد. او مبارزات سیاسی خود را با شروع نهضت امام خمینی آغاز نمود. ضمنا به سازماندهی و هدایت طلاب همدانی مقیم حوزه علمیه قم و انقلابیون همدان اقدام کرد. با قیام امام خمینی در سال‌های 1341 تا‌ 1343 او در منابر و مجالس عمومی به انتقاد و افشاگری علیه دولت و رژیم شاه پرداخت که بارها دستگیر، تبعید و سرانجام ممنوع المنبر شد.

متن

پس از ممنوعیت از منبر در فعالیت‌های خود، شیوه‌ای نو اتخاذ کرد که تمرکز فعالیت‌های فرهنگی در دانشکده الهیات و معارف اسلامی و مسجد جاوید از آن جمله بود، چنانچه پس از سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای در مسجد جاوید هر دو دستگیر شدند و مسجد نیز تعطیل گردید. در آستانه اوج‌گیری نهضت اسلامی یعنی سال‌های 56 55، امام جماعت مسجد قبا شد که در جریان انقلاب اسلامی یکی از مهم‌ترین کانون‌های هدایت و سازماندهی بود.
وی علاوه بر مبارزات سیاسی در مسائل علمی تخصصی خود هم صاحب نظر بود که تالیف مقالات متعدد گواه آن است. دکتر مفتح در کنار استاد مطهری و آیت‌الله بهشتی از اعضای موسس و اصلی و سخنگو و اولین دبیرکل جامعه روحانیت مبارز تهران بود. بین آیت‌الله مطهری و دکتر مفتح رابطه دوستانه و محبتی برقرار بود و در فعالیت‌هایی که داشتند، چه فرهنگی و چه سیاسی و مبارزاتی، از نظریات یکدیگر استفاده می‌کردند.
از ویژگی‌های او یکی این بود که فعالیت‌های سیاسی وی هم رنگ فرهنگی داشت، تاسیس مجمع علمی اسلام‌شناسی و انتشار پژوهش‌های ارائه شده در این مجمع به همراه مقدمه‌های فاضلانه ایشان یکی از موارد متعدد خدمات فکری و فرهنگی او است. دکتر مفتح از اعضای شورای انقلاب بود و پس از انقلاب، سرپرستی دانشکده الهیات دانشگاه تهران و کمیته منطقه 4 تهران را نیز به عهده داشت. در مدت کوتاه تصدی در دانشکده الهیات، این دانشکده محل رفت و آمد شخصیت‌های برجسته علمی داخلی و خارج از کشور بود.
وی از جمله شخصیت‌های فعال و موثر انقلاب اسلامی ایران بود و از همین رو آماج کینه و حمله استکبار جهانی و ایادی داخلی آن قرار داشت که سرانجام در 27 آذر 58 مقابل دانشکده الهیات به دست گروهک منحرف فرقان به همراه دو پاسدارش، جواد بهمنی و اصغر همتی به شهادت رسید.
وی قبل از ترور بارها به صورت تلفنی تهدید شده بود. گروه فرقان که مدعی پیروی از راه و اندیشه‌ شریعتی بود، در توجیه اقدامات تروریستی خود به یکی از رایج‌ترین واژه‌هایی که دکتر علی شریعتی طی سا‌ل‌های مبارزه، در میان انقلابیون و مبارزین پراکنده، یعنی «زر و زور و تزویر» استناد می‌کردند. در اثر چنین سطحی نگری از مفاهیم یاد شده و عدم تشخیص مصادیق واقعی آنها، حسن اقرلو، یکی از معدومین گروه فرقان، مفتح را متهم به عضویت در باند تزویر کرده و بیان می‌کند که سه ضلع زر، زور و تزویر عامل انحراف هستند. کمال یاسینی عامل ترور دکتر مفتح محمود کشانی، محمد نوری و حسن نوری از گروه تروریستی فرقان در این عملیات شرکت داشتند. بعدها روز شهادت دکتر مفتح به عنوان روز وحدت حوزه و دانشگاه نامگذاری گردید.
منابع:
1. نیکبخت، رحیم. زندگی و مبارزات آیت‌الله شهید دکتر محمد مفتح، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1384.
2. کردی، علی. گروه فرقان، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.
3. رجبی، محمدحسن، علمای مجاهد، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1382.
   
پنجشنبه 10 اردیبهشت 1388        

تبلیغات