چکیده

نهضت جنگل یا قیام میرزاکوچک‌خان ‌جنگلی و یارانش در گیلان ازجمله مهم‌ترین و تأثیرگذارترین جنبش‌های مردمی در روزگار معاصر ایران‌ است. این نهضت که در اردیبهشت 1294 هجری شمسی با رهبری میرزا در گیلان آغاز و در 11آذر 1300 هجری شمسی با درگذشت او پایان پذیرفت به رغم مساعی ارزنده شماری از کاوشگران تاریخ همچنان برای بسیاری از افراد علاقه‌مند به میهن و حتی بسیاری از دانشجویان رشته تاریخ ناشناخته مانده است.

متن

   ناشناخته‌بودن نهضت جنگل یا شناخت ناکافی از ماهیت و چیستی این جنبش به آن‌گونه که در مقدمه کتاب آمده، چنان است که آرای صاحب‌نظران و خبرگان تاریخ دراین‌باره در بیشتر موارد واجد تناقض، تضاد و تفاوت‌های افزون است. امیر نعمتی لیمائی، در مقام گردآوری کننده مجموعه‌، ظاهرا به دنبال آن نبوده تا دریابد باور کدامین دسته از تاریخ‌پژوهان در این زمینه با واقعیت تطابق بیشتری دارد بلکه هدف وی تنها در دسترس قرار‌دادن اصلی‌ترین منبع شناخت افکار سردمداران جنگل، یعنی روزنامه جنگل بوده است که از لابه‌لای اخبار، مقاله‌ها و تحلیل‌‌های مندرج در آن می‌توان به اندیشه‌های برپادارندگان این نهضت پی برد.
روزنامه جنگل طی دوران حیات خویش در حدفاصل سال‌های 1338 ـ 1335 و در 3دوره مجزا انتشار 39 شماره را شامل شد. در این کتاب 36 شماره از شمارگان منتشر شده روزنامه جنگل گردآوری شده است.
از 3 شماره واپسین آن براساس آنچه تدوینگر کتاب در مقدمه کوتاه خویش آورده به‌رغم جستجوی بسیار اثری یافت نشده و در نتیجه این مجموعه بدون این 3 شماره است. ناگفته پیداست عدم انتشار سری کامل روزنامه‌ها از ارزش کتاب تاحدی می‌کاهد و مجموعه را ابتر می‌نمایاند، اما با تعمق بیشتر درمی‌یابیم که این کار نه تنها چندان بی‌ارج و قدر نبوده است که کاری ارزشمند نیز به‌شمار می‌آید. این نکته از آنجا روشن می‌شود که شماره‌هایی از جنگل پیشتر به صورت کتاب چاپ و عرضه شده بود، اما آن کتاب از سویی تنها مشتمل بر 31 شماره دوره نخست نشر جنگل بود و به این جهت مجموعه‌ای ناقص به‌شمار می‌آمد و از دگر سوی خواندن مطالب آن به سبب چاپ به شیوه عکسبرداری از روی نسخه‌های خطی و چاپ سنگی روزنامه برای افرادی که چندان آشنایی و عادت به خواندن نسخ خطی نداشتند، دشوار می‌بود. 5 شماره از 8 شماره دوره‌های دوم و سوم را نیز روبرت‌واهانیان طی 2 مقاله مجزا درشماره‌های 25 و 33 فصلنامه گیلان ما به طبع رسانیده بود، بالطبع خوانندگان اقرار خواهند کرد که دسترسی به شماره‌هایی از یک فصلنامه با تیراژ محدود برای همگان میسر نیست. در حقیقت آنچه سبب می‌شود به این کتاب بتوان به رغم برخی کاستی‌هایش، ارزش افزونی بخشید، کامل‌ بودن آن در قیاس با دیگر مجموعه‌های عرضه شده روزنامه جنگل است.
کتاب مجموعه روزنامه‌های جنگل (نشریه نهضت جنگل) به کوشش امیر نعمتی لیمائی و به همت امیدمهر در سال 1389 منتشر شده است.

 پنجشنبه 28 مرداد 1389    

   تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روزنامه جام جم می باشد. هرگونه استفاده غیرقانونی از مطالب سایت پیگرد قانونی خواهد داشت .
 

تبلیغات