مطالب مرتبط با کلیدواژه

مکتب امنیتی


۱.

مبانی هستی شناس ی مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مکتب امنیتی نظام بین الملل جمهوری اسلامی ایران فرانظریه هستی شناس ی هویت سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۴۴
یکی از دغدغه های پس از انقلاب اسلامی ایران، با توجه به ارزش های نهفته در آن، مقوله بومی سازی علوم انسانی بوده است که می تواند روند هویت سازی نظام را نیز تقویت کند. رمز کلیدی این امر، فرانظریه های اسلامی است که راه را برای نظریه های دیگر و رویکردها و حتی تاکتیک های گوناگون، به ویژه در زمینه های دفاعی و سیاست خارجی هموار می سازد. همه نظری هها دارای فرانظریه هایی مختص خود هستند که به آنها شکل م یدهند و مقوله های بنیادین آنها را برجسته م یکنند. در فرانظریه ها سه مؤلفه اهمیت اساسی دارند: هستی شناسی، معرف تشناختی و انسان شناسی؛ یعنی نگاهی که به دنیا و نظام هستی دارند، نگاهی که به نحوه شناخت جهان دارند و روزن ها ی که از آن به انسان و فلسفه وجودی انسان م ینگرند. اگر درصدد شناخت نگرش امنیتی جمهوری اسلامی، تبیین یا تجویز آن هستیم، لازم است هستی شناس ی آن را با نگاهی عمیق واکاوی کنیم. نوشتار پیش رو کنکاشی درباره مبانی هستی شناسان ه مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران است و این ایده را مطرح م یکند که به جای اینکه نگرش امنیتی، فیزیکی، مادی و سخت افزارانه باشد، بیشتر غیرمادی، هویتی و نر مافزار انه است. در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران، اهمیت زیادی به عناصر معنوی و هویت ساز داده م یشود، به نحوی که خود در مقابل غیرخود مرزهای مشخصی ایجاد کند.
۲.

مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران: امکان یا امتناع مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مکتب امنیتی علم بومی علم دینی الگوی ایرانی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۷۲
مکاتب امنیتی مختلف هر یک با توجه به مبانی و مبادی نظری و فرانظری و زمینه جغرافیایی خود به نظری هپردازی در باب امنیت پرداخته و تجویزاتی درباره بهبود وضعیت امنیت در کشورها و جهان داشت هاند. با توجه به این مهم، مقاله پیش رو ضمن تأکید بر ضرورت نگاه بومی به امنیت در ایران، سعی دارد با استمداد از مباحث فلسفه علم به بررسی امکان یا امتناع مفهومی «مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران » بپردازد. از دید نگارنده، پاسخگویی به این مسئله، به نوع جوابی بستگی دارد که به امکان «علم بومی به مثابه موضوع » و «علم دینی » داده می شود. نتیجه این بحث، استخراج دو الگو است: یکی، «مکتب ایرانی امنیت » که از انکار علم دینی و پذیرش علم بومی به مثابه موضوع حاصل م یشود و دیگری، «مکتب ایرانی اسلامی » که از اثبات امکان علم دینی و علم بومی به دست می آید. از دید نگارنده، الگوی دوم می تواند با «مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران » ه مپوشانی و انطباق داشته باشد؛ با این حال، تحقق این الگو الزاماتی دارد که در این مقاله به برخی از آنها اشاره شده است.
۳.

مبانی انسان شناختی مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران انسان شناسی اخلاقی و انسان اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۵۴
یکی از راه های درک مناسب هر نظام فکری و اجتماعی، فهم سازه انسانی آن است. جمهوری اسلامی نظامی است که مدعی طرحی نو از انسان و نظام اجتماعی در جهان مدرن است. این نوع برداشت از انسان پایه تمامی سازه های شکل دهنده جمهوری اسلامی، از جمله مکتب امنیتی آن است. درک نوع انسان مورد نظر مکتب امنیتی جمهوری اسلامی نه تنها شناخت بهتری از نظام جمهوری اسلامی فراهم می سازد، بلکه رویکرد و چارچوب رفتار نهادهای دفاعی و امنیتی را برای حفظ نظام روشن می سازد. انسان مورد نظر مکتب امنیتی جمهوری اسلامی انسان اخلاقی مبتنی بر دین اسلام یا انسان اسلامی است. این نوع انسان سازه ای بسیار عالی، جدید و نو از مکتب امنیتی در حوزه مطالعات امنیتی ارایه خواهد داد که در آن، انسان اسلامی مرجع امنیت است. در عین حال، مقاله نشان می دهد که این نوع مبانی انسان شناسی برای اینکه الگو و اسوه برای همه انسان ها باشد، استلزامات امنیتی در جهان امروز دارد که با توجه به تجربه سه دهه جمهوری اسلامی نیازمند توجه بایسته است. این مقاله نه تنها شناخت مناسبی از صورت معنایی مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ارایه می کند، پرتو و افق روشنی نیز برای آینده می گشاید.
۴.

آزادی وعدالت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آزادی عدالت امنیت مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۴۳
مقاله حاضر با تکیه بر آموزه های مکنون در آثار رهبران فکری انقلاب اسلامی، به بررسی مناسبات آزادی و امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران م یپردازد . از نظر نگارنده، در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران، از آنجا که عدالت زمینه ساز امنیت و امنیت نیز زمینه ساز آزادی است، عدالت زمینه ساز آزادی دانسته شده و در نتیجه به تقدم عدالت بر آزادی در این مکتب امنیتی حکم داده میشود . البته تقدم عدالت بر آزادی نه به مفهوم تک عاملی بودن تحقق آزادی، بلکه به مفهوم تقدم عدالت در زمینه سازی تحقق آزادی است. این تقدم همچنین به مفهوم ک ماهمیت بودن ارزش آزادی در مکتب امنیتی مذکور نبوده، در برابر بر اهمیت آزادی به مثابه ثمره عدالت و امنیت دلالت دارد .
۵.

الگوی امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مکتب امنیتی الگوی امنیت جمهوری اسلامی ایران امام خمینی حیات طیبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۵
جمهوری اسلامی ایران نظامی مکتبی و توحیدی است و بسیار بدیهی است که برای ترسیم الگوی امنیتی این نظام سیاسی به منابع اصیل اسلامی همانند قرآن کریم مراجعه شود. به همین دلیل ودر راستای دستیابی به چنین الگوی قرآنی، در مقاله حاضر مفهوم، جایگاه و ابعاد مهم امنیت، و سازوکارهای تأمین آن برمبنای قرآن کریم تبیین و ضمن اشاره هایی به دیدگاه امام خمینی)ره(، تلاش شده است نشان داده شود که این کتاب آسمانی و به تبع آن، اندیشه امام خمینی)ره( و مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران دارای دیدگاه متعالی، مدرن و کارامد درباره مفهوم متحول و پیچیده امنیت، به ویژه در ابعاد هم هجانبه معنوی، فردی، اجتماعی، سیاسی، نظامی و ... است. در تبیین الگوی قرآنی مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران باید اذعان کرد که از یک سو، ایمان و امنیت معنوی، سرچشمه و مبنای اصلی تمام ابعاد امنیت و سازوکارهای تأمین آن بوده، بین این ابعاد و سازوکارها، ه مپیوندی و توازن عمیقی برقرار است؛ ضمن آنکه هرگونه امنیتی در هر بُعد از ابعاد آن، در نهایت، ریشه در ایمان و اعتقادات معنوی و الهی دارد و هرگونه ناامنی در هر عرصه ای، بالاخره ریشه اش به بی ایمانی و صفات متقابل ایمان، مانند: شرک، کفر، ظلم، استکبار و ... برم یگردد. از سوی دیگر، مؤمن و صفات ایمانی، اصلی ترین خاستگاه صدور کنش های امنیت زاست و می توان در استنتاج نهایی گفت که بسترسازی حیات معنوی طیبه و حسنه برای تربیت و تهذیب افراد در حوزه رفتارهای فردی و اجتماعی و دوری کردن آنها از حیات سیئه و غیرایمانی، اصلی ترین سازوکار برای برقراری امنیت، در الگو و مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران است.
۶.

مرجع امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مرجع امنیت ایران قدرت ملی مکتب امنیتی اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۶۶
از مهم ترین عناصر تحلیلی مفهوم امنیت در هر مکتب امنیتی، مرجع امنیت است که در پاسخ به سوال امنیت برای چه کسی یا برای چه چیزی شکل م یگیرد. ضرورت مرجع امنیت از آن جهت است که در غیاب آن نه مسأله های امنیتی)تهدیدها( می تواند مطرح باشد و نه اهداف و غایات امنیتی موضوعیت پیدا م یکند. مرجع امنیت مانند مفهوم امنیت، محل اختلاف و مناقشه است و امنی تپژوهان براساس فلسفه آگاهی، ب هویژه مسائل مرتبط با هستی شناسی و معرفت شناسی، مرجع یا مراجع خاصی انتخاب کرده اند. بر همین اساس، سؤال پژوهش حاضر این است که مرجع یا مراجع امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران کدام ا ند و چه رابطه ای میان این مراجع وجود دارد. فرضیه پژوهش این است که مرجع امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی چندبعدی و ترکیبی است و مشتمل بر اولوی تبندی نظام، اسلام و جامعه است و در عین حال، رابطه ای تعاملی میان آنها وجود دارد. برای تبیین فرضیه پژوهش، از اسناد بالادستی مانند: قانون اساسی، سند چش مانداز توسعه در افق 1404 و بیانات حضرت امام خمینی)ره( و مقام معظم رهبری بهره خواهیم جست. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات بنیادی کاربردی است و از روش توصیفی تحلیلی استفاده خواهد شد .
۷.

کارگزاران امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مکتب امنیتی امنیت پایدار کارگزاران امنیت کارگزاران رسمی و غیررسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۴۹
مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر معیارهای سه گانه عزت، حکمت و مصلحت نظام در برگیرنده محورهای پنج گانه امنیت پایدار نظام جمهوری اسلامی ایران در دو بعد نرم و سخت است که رهاورد آن تضمین تمامیت ارضی، استقرار و الگو سازی شیوه حکومت و انسجام اجتماعی در فرایند تبدیل سازی ملت به امت اسلامی است. دراین میان، نقش کارگزاران امنیت (رسمی غیررسمی) در مکتب امنیتی براساس راهبردهای حفظ وضع موجود، واقعیت های موجود، فرصت محوری، دفاع تهاجمی و بازدارندگی در معادله سازی تهدید فرصت و مدیریت امنیتی آن مبنای این نوشتار خواهد بود. هدف این مقاله، جانمایی کارگزاران امنیت در لایه های حاکمیتی و بیان مأموریت ها و وظایف آنان است. پرسش اصلی مقاله آن است که: «جایگاه و کارکرد کارگزاران امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی چیست؟» این مقاله ازنظر روشی و به لحاظ ماهیت، کیفی است و به لحاظ هدف، کاربردی و ازطریق روش گردآوری اسنادی (تحلیل محتوا) و قضاوت خبرگی (فن دلفی) اقدام به استخراج مدل مفهومی مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران و جایگاه کارگزاران در دو بعد (رسمی و غیررسمی) نموده  است. براساس روش بیان شده، چهار لایه: حکومت، امنیت اجتماعی، مکتب امنیتی نظام و امنیت پایدار ترسیم و برمبنای آن کارگزاران امنیتی در لایه های چهارگانه فوق مشخص و تبیین شده اند.
۸.

بررسی مکاتب امنیتی موجود در ادبیات حوزه مطالعات امنیتی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مکتب امنیتی امنیت نظریه مطالعات امنیتی انتظام ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۹
پژوهش حاضر تلاشی مقدماتی در جهت احصاء و صورتبرداری از دستاوردهای نظری حوزه مطالعات امنیتی در جهت زمینه سازی و تمهید تبیین مکتب امنیتی و انتظامی نظام جمهوری اسلامی است. در این پژوهش ضمن بررسی پیشینه نظری و عملی موجود در پژوهش های صورت گرفته، تعاریف ودیدگاه های موجود در موضوع  نظم و امنیت، و دیگر مفاهیم اصلی همچون مکتب و مکتب امنیتی در چارچوب بررسی مکاتب امنیتی موجود در ادبیات حوزه مطالعات امنیتی اختصاص دارد. آشنایی با سبک های نظریه پردازی و مفهوم سازی در عمل و دستاوردهای مفهوم سازی و صورتبندی های نظری در کنار آگاهی از رهیافت ها و محتوا و مفاهیم مکاتب موجود در مطالعات امنیتی از اهداف اصلی این پژوهش بوده است. دستاوردهای این تحقیق گویای آن است که مکتب با دیگر سازه های نظری تمایزی اساسی دارد و به اجرا در آمدن صورت ذهنی نظم و امنیت مطلوب نیازمند الزامات و لوازم و ابزارها و کارگزارانی است.که همه باید در صورتبندی نظری از تعریف تا مقوله سازی ها و ابعاد  و سطوح نظم و امنیت در نظر گرفته شود. ویژگی دیگر مکتب به نسبت دیگر سازه های نظری همانند نظریه، گفتمان و پارادایم این است که مکتب هم در حوزه نظر و هم در حوزه عمل انسجام و تصلب خاصی دارد. پیوستگی سطوح نظری(ایده) و سطوح عینی وعملی(ساختار، سازمان، اجرا و عمل) بسیار زیاد است.