طراحی شخصیت

شخصیت های خیالی نامتعارف در دنیای داستان و فیلم انیمیشن از ویژگی های ظاهری و توانایی های فرا واقعی برخوردارند که جلوه ی آنها را از دیگر شخصیت های داستانی و فیلم کنش زنده متمایز می کند. ظاهر، رفتار و توانایی شخصیتها درآثار منتخب داستانی و انیمیشن ماهیت آنها را مشخص می کند. این مفاهیم به صورت متفاوت در شخصیتهای نامتعارف ابداعی مشاهده می شود. پژوهش حاضر به روش کیفی و با استفاده از توصیف و تشریح بر مشترکات شخصیتهای تخیلی - ابداعی متمرکز شده تا چارچوبی مشخص برای جایگاه شخصیتهای نامتعارف ابداعی متمایز از سایر شخصیتهای فیلمهای انیمیشن فراهم آید و بتوان برای خلق شخصیتهای نامتعارف ابداعی جدید از آن بهره جست. یافته ها نشان می دهد در خلق چنین شخصیتهایی ابتدا باید ظاهر نامتعارف آنها را مد نظر قرار داد تا فرآیند تجسم شخصیت فرضی جدید روشن شود، یا ترکیب شکلی از پدیده ها، موجودات واقعی همچنین برساخته های خیالی بوجود آید. در طراحی شخصیت نامتعارف ابداعی باید به ویژگی های پیکرگردانی و به تناسب رفتار و توانایی حرکتی خاص آنها توجه شود، این تناسب می تواند بر اساس نقش و کارکرد شخصیت در روایت تنوع پیدا کند.

انیمیشن از مهم ترین قالب های برنامه سازی تلویزیونی ایران است. گروه های سنتی متنوعی- بویژه کودکان و نوجوانان- به تماشای برنامه های شبکه های مختلفی چون پویا و امید می نشینند. در رقابت سخت بین شبکه های تلویزیونی صداوسیما و شبکه ها ی خارجی و رسانه های مختلف، انیمیشن هایی موفق می شوند که مخاطب خود را بهتر شناخته و تولیدات مفهومی خود را براساس نظرات آنها پایه ریزی کنند. هدف این پژوهش، سنجش نگرش کودکان ایرانی پیرامون ظاهر بصری شخصیت ها در انیمیشن تلویزیونی است. بر همین اساس، مؤلف با استناد به پاسخ پرسش نامه هایی که به مخاطبان کودک در سراسر ایران ارائه شد، این پژوهش را انجام داده است. جامعه آماری پژوهش، شامل کودکان پسر و دختر 6 تا 11 سال (مقطع ابتدایی سال های اول و دوم) در کشور بود. پرسش نامه ها نیز بر سنجش میزان علاقه مندی کودکان شاخص هایی مانند رنگ، لباس، مو، چشم و دیگر شاخص هایی از این قبیل متمرکز بود. کودکانی با تفاوت های فرهنگی- اجتماعی از پنج ناحیه کشور (ساری، مشهد، زاهدان، بندرعباس، یزد، سنندج و تبریز) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و با گردآوری پرسش نامه های حضوری و تجزیه وتحلیل داده ها به صورت توصیفی، این پژوهش از بین 1393 نفر فراوانی بین دختر و پسر به انجام رسید. علاقه مندی بیشتر کودکان ایرانی به رنگ های گرم، فضای بومی و سنتی، خطوط منحنی، منظم، اشکال پرداخت شده، اندام متوسط، قدبلند، ابروهای ناپیوسته، موهای روشن، چشم روشن شخصیت ها بود این ویژگی ها، شاخص هایی هستند که می توانند برای خلق برنامه های تلویزیونی، موردتوجه هنرمندان انیمیشن قرار گیرند تا براساس سلیقه مخاطبان، آثاری جذاب تولید کنند.

تولیدات پویانمایی به دلیل آزادی تام در خلق شخصیت های رؤیایی و فضاهای تخیلی، نسبت به سایر گونه های نمایشی، امکان بیشتری را در استفاده از فانتزی بصری در خود دارند. هدف این پژوهش، بررسی دقیق نحوه تشریح شکل ظاهری موجودات مینوی در اسطوره های ایران، برای روایت صحیح داستان ها و افسانه های ایرانی همگون با نگرش ماهوی ایرانی به موجودات اساطیری است که با توجه به ماهیت آن، در هنر پویانمایی قابل بازنمایی و استناد خواهد بود. برای مقایسه و مطابقت دقیق، موجودات مذکور از لحاظ کارکرد به دو دسته : سپنته (خیر) و انگ ره (شر) تقسیم شده اند. هر دو دسته، از لحاظ توانایی و موقعیت، طبقه بندی شده اند و براساس متون کهن ادب پارسی، نشانه های ظاهری و نحوه بازنمایی هر کدام، استخراج و مشخص شده است. این پژوهش، از نوع توصیفی- تحلیلی است و به روش کتابخانه ای، با رویکرد گفتمان رشته ای (اقتباسی) انجام شده و در آن، از روش استنباطی (کیفی) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد با توجه به دوگانه باوری یا ثنویت همه آفرینش در بیشتر متون کهن ایرانی، سپنته مینوان و انگره مینوان به راحتی قابل تشخیص و تصویرند. نیروی خیر همواره با هیبتی معمولی، با تعابیری کلی و به دور از ذکر جزییات، نورانی، خوشبو و زیبا توصیف می شود. در مقابل، نیروی شر، غول پیکر، سیه چرده یا ابلق، با اعضای نامتعارف بدن، حیوان نما و در نقطه مقابل ایزدان وصف شده است.