آموزش و پرورش تطبیقی

هدف این پژوهش مطالعه ی تطبیقی فعالیت های فوق برنامه در مقطع ابتدایی ایران با کشورهای آمریکا، انگلستان و مالزی، جهت ارائه ی پیشنهادهایی در حوزه فعالیت های فوق برنامه است. این پژوهش از نوع مطالعات تطبیقی می باشد و با استفاده از روش جورج بردی انجام شده است. کشورهای آمریکا و انگلستان به این دلیل که هر یک به نوعی مهد فعالیت های فوق برنامه در جهان بوده اند و مالزی نیز به عنوان کشوری مسلمان که دارای فعالیت های فوق برنامه ی ساختارمند است؛ انتخاب شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد کشورهای مورد مطالعه در فعالیت های فوق برنامه اهداف مشترک و متنوعی را دنبال می کنند، در ایران بر اهداف کلی و حیطه های نگرشی تأکید شده است. کشورهای منتخب بر آشنایی با مذاهب و فرهنگ های گوناگون محلی، منطقه ای و جهانی، درک ارزش های سنت های خود و دیگران و افزایش تحمل و سعه صدر در مقابل فرهنگ های دیگر و ... تأکید دارند، این اهداف در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است. محتوای برنامه ها در ایران از تنوع کمتری برخوردار است و بیشتر به فعالیت های مذهبی اهمیت داده شده است. تفاوت عمده ایران با سایر کشورها در اجرای برنامه ها، این است که زمان و ساعتی مشخص برای این گونه فعالیت ها در مدارس پیش بینی نشده است، میزان مشارکت معلمان درکشورهای مورد مطالعه بیش تر از ایران است. ارزشیابی برنامه ها در کشورهای منتخب به صورت عمل کرد دانش آموزان و گزارش کار می باشد. در پایان این پژوهش، پیشنهادهایی برای بهبود نظام آموزشی ایران در حوزه ی فعالیت فوق برنامه ارائه گردیده است.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی روش شناسی ابن خلدون در مطالعه واقعیت های تاریخی و استنتاج دلالت هایی برای آموزش و پرورش تطبیقی می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش تحلیلی-استنتاجی بهره گرفته شد. ابن خلدون به عنوان یک تاریخ نویس مسلمان توانست با بهره گیری از روش شناسی خاص، روش بدیعی را برای بیان تاریخ ارائه کند تا جایی که برخی او را بنیان گذار «فلسفه تاریخ» دانسته اند. او در کتاب اصلی خودش یعنی «مقدمه»، روش شناسی خود را بیان می کند. روش تطبیقی پایه اساسی کتاب مقدمه است. به طورکلی می توان گفت او با استفاده از جامع نگری و تفکر سیستمی، وقایع و رویدادهای منفک و مستقل را در ارتباط با هم مورد بررسی قرار داده است تا بتواند آنها را در بستر فرهنگی، سیاسی و اجتماعی تفسیر و سرانجام اصولی را استنتاج کند. در آموزش و پرورش تطبیقی، سه روش از کار ابن خلدون شامل روش مشاهده ای، مقایسه ای و تاریخی استخراج و توضیح داده شده است.

در طی چند دهه اخیر رقابت های آموزشی باعث توجه روزافزون اندیشمندان به درک تحولات و نوآوری ها و شیوه های حل و فصل چالش های آموزش و پرورش در دیگر جوامع شده است. در این راستا ، رسالت اصلی علم آموزش وپرورش تطبیقی ، مطالعه انتقادی شباهت ها و تفاوت های آموزشی شایع در بین جوامع و فرهنگ ها است. در ایران مباحث آموزش وپرورش تطبیقی به صورت یک درس سه واحدی دررشته علوم تربیتی و در سطوح کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می شود. تدوین و تالیف کتاب "" آموزش و پرورش تطبیقی : رویکردها ، روش ها و اصول "" مبین تلاشی آگاهانه برای معرفی بیشتر این علم با توجه به بنیان های نظری و اصول حاکم بر آن است.   در مقاله حاضر ، کتاب مذکور از بعد شکل و محتوی مورد بررسی قرار گرفته و به امتیازات و کاستی های آن اشاره  می شود. با توجه به حجم کم و قلت صفحات ، این اثر توانسته است تا حد نسبی خوانندگان را با چارچوبه های کلی و اولیه این علم آشنا سازد. هم چنین مهم ترین کاستی اثر حاضر را می توان فقدان توجه به جریانات معاصر فکری علم آموزش و پرورش تطبیقی دانست.

هدف این پژوهش مطالعه ی تطبیقی خدمات مشاوره و راهنمایی در مدارس ایران و آمریکا جهت شناسایی نقاط قوت و ضعف این خدمات در حوزه ها ی برنامه ریزی و اجرایی در راستای ارائه پیشنهادات است. این پژوهش تطبیقی در قالب توصیفی- مروری و بر اساس روش جرج بردی انجام شده است. مهم ترین منابع و ابزارهای اطلاعاتی برای این پژوهش کتب، اسناد و منابع علمی که به موضوع پژوهش مربوط می شوند را شامل می شود. برای شناخت خدمات مشاوره و راهنمایی در آموزش و پرورش هر دو کشور، محتوای خدمات فعلی، استانداردها و شایستگی های مورد نیاز و اهداف سازمان برای آینده ی حرفه ی مشاوره و راهنمایی در مدارس مورد بررسی قرار گرفت و داده های مورد نیاز از منابع موجود، انتخاب، سازماندهی و سپس شباهتها و تفاوت های آنها مشخص و با یکدیگر مقایسه و تفسیر شدند. بر اساس یافته ها، در محتوای خدماتی، استانداردهای مدون برای مشاوران و اهداف آینده، کشور آمریکا در مواردی با ایران شباهت دارد، ولی از مهم ترین تفاوت ها و خلع های شناسایی شده می توان به علل ناکارآمدی نظام مشاوره و راهنمایی آموزش و پرورش، عدم تنظیم محتوای خدمات مشاوره ای مدون از سوی وزارتخانه، بی اعتنایی و عدم آگاهی از استانداردها و شایستگی های مشاور مدرسه و کمبود نیروی مشاوره جهت تحقق اهداف سند تحول بنیادین اشاره کرد و در آخر با توجه به نقصان های شناسایی شده، پیشنهاداتی ارائه گردیده است.

نقش سرمایه انسانی در پیشرفت کشور مورد تأکید ویژه ای است؛ چرا که موتور پیشرفت هر کشور، نیروی انسانی آموزش دیده است. همواره آموزش وپرورش یکی از ارکان اصلی تأمین نیروی انسانی یک کشور محسوب می شود. ازاین رو دولت ها توجه مضاعفی در بهینه سازی ساختار و محتوای آموزش و پژوهش دارند. مدارس غیردولتی در کنار مدارس دولتی هر کشور نقش به سزایی در بهبود خدمات آموزش دارند. در این پژوهش سعی شده است ویژگی های عمومی مدارس غیردولتی در کشورهای منتخب احصاء شود. هدف از انجام چنین مطالعه ای این است که آموزش وپرورش به عنوان یک سرمایه گذاری ملی دیده شود و این جرقه ای باشد برای خط مشی گذاری در راستای ایجاد انواع مدارس غیردولتی که بهره ورى آموزشی و تربیتی بالایی داشته باشد. این پژوهش از نوع کیفی است و برای انجام آن از روش اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است؛ ابتدا مفهوم مدرسه غیردولتی مورد بررسی قرار گرفته است سپس رهیافت های آن ایجاد مدارس غیردولتی بررسی و تحلیل شد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که مدارس غیردولتی در کشورهای مختلف اساساً معنای متفاوت از یکدیگر دارند و مؤلفه های تمایز بخش مدارس غیردولتی در کشورهای منتخب جهان در پنج محور اصلی 1. نیروی انسانی 2. ساختار مدرسه 3. حدود اختیارات 4. میزان محدودیت 5. عوامل خاص می باشد.