مدرسه غیردولتی

پژوهش حاضر باهدف بررسی دیدگاه های دانش آموزان دختر دوره ی متوسطه در مورد معیارهای اجتماعی-آموزشی انتخاب مدرسه ی غیردولتی انجام شد. روش انجام تحقیق کمّی و از نوع توصیفی - پیمایشی بود. جامعه آماری، دانش آموزان دختر پایه ی یازدهم مدارس غیردولتی شهرستان فیروزآباد بود. حجم نمونه با جامعه مساوی و تعداد 119 دانش آموز بود. ابزار مورداستفاده، پرسش نامه محقق ساخته در دو بعد اجتماعی -آموزشی شامل چهار مؤلفه ی اجتماعی (امور پرورشی، امور انگیزشی، ویژگی های معلمان و نتایج مدرسه) و پنج مؤلفه ی آموزشی (امکانات فیزیکی و آموزشی، کیفیت آموزشی، فناوری اطلاعات، ارزشیابی مستمر و مدیریت مدرسه) با 45 شاخص بود. نتایج نشان داد که دانش آموزان، مؤلفه ی مدیریت مدرسه را مهم ترین معیار انتخاب مدرسه غیردولتی می دانند. هم چنین ویژگی های معلمان و امور انگیزشی در اولویت های بعدی قرار گرفت. ضمن این که از 45 شاخص پرسش نامه، شاخص های آشنایی مدیر مدرسه با شیوه های علمی مدیریت، برخورداری از معلمان متخصص و ارتباطات دائمی معلمان با اولیاء، از دیدگاه دانش آموزان حائز بیشترین اهمیت بودند. در مجموع معیارهای اجتماعی با میانگین 04/5 و معیارهای آموزشی با میانگین 00/5 در انتخاب مدرسه دخالت داشتند.

نقش سرمایه انسانی در پیشرفت کشور مورد تأکید ویژه ای است؛ چرا که موتور پیشرفت هر کشور، نیروی انسانی آموزش دیده است. همواره آموزش وپرورش یکی از ارکان اصلی تأمین نیروی انسانی یک کشور محسوب می شود. ازاین رو دولت ها توجه مضاعفی در بهینه سازی ساختار و محتوای آموزش و پژوهش دارند. مدارس غیردولتی در کنار مدارس دولتی هر کشور نقش به سزایی در بهبود خدمات آموزش دارند. در این پژوهش سعی شده است ویژگی های عمومی مدارس غیردولتی در کشورهای منتخب احصاء شود. هدف از انجام چنین مطالعه ای این است که آموزش وپرورش به عنوان یک سرمایه گذاری ملی دیده شود و این جرقه ای باشد برای خط مشی گذاری در راستای ایجاد انواع مدارس غیردولتی که بهره ورى آموزشی و تربیتی بالایی داشته باشد. این پژوهش از نوع کیفی است و برای انجام آن از روش اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است؛ ابتدا مفهوم مدرسه غیردولتی مورد بررسی قرار گرفته است سپس رهیافت های آن ایجاد مدارس غیردولتی بررسی و تحلیل شد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که مدارس غیردولتی در کشورهای مختلف اساساً معنای متفاوت از یکدیگر دارند و مؤلفه های تمایز بخش مدارس غیردولتی در کشورهای منتخب جهان در پنج محور اصلی 1. نیروی انسانی 2. ساختار مدرسه 3. حدود اختیارات 4. میزان محدودیت 5. عوامل خاص می باشد.

چندین دهه اخیر خصوصی سازی در حکمرانی تربیت  مدرسه ای موردتوجه سیاست گذاران نظام های تربیت مدرسه ای  جهان بوده است. در ایران نیز بعد از انقلاب اسلامی با تصویب قانون مدارس غیرانتفاعی در سال 1367 موردتوجه قرارگرفته است. هدف این مطالعه شناسایی و نقد پیامدهای سیاست خصوصی سازی در زیست بوم تربیت مدرسه ای ایران  است که با روش نقد انجام شده است.  بر اساس یافته های  این پژوهش  سیاست خصوصی سازی  در نظام تربیت  مدرسه ای  ایران نتوانسته است به بهبود کیفی تربیت در مدارس دولتی منجر شود و بعد از سی وپنج سال که از اجرای آن می گذرد، نظام تربیت  مدرسه ای  همچنان دارای کسری بودجه و فقر کیفیت است. از سوی دیگر خصوصی سازیِ تربیت  مدرسه ای    حمایت کننده  جریان توسعه شکاف اجتماعی و بازتولید اختلاف طبقاتی  شده  است. هم چنین سیاست خصوصی سازی این امکان را دارد که اهداف اجتماعی نظام تربیت  مدرسه ای کشور را تهدید و تخریب نماید. لذا لازم است سیاست خصوصی سازی در توزیع تربیت  مدرسه ای به عنوان یک خیر عمومی موردبازنگری قرارگرفته و با بنیان های فرهنگی و تجارب تاریخی کشور تناسب بیشتری پیدا کند. از این رو پیشنهاد می شود که در سیاست های کلان توزیع خیر تربیت مدرسه ای چرخشی آرام از خصوصی سازی به سمت دولتی – خیریه ای سازی صورت گیرد.