جاذبه های طبیعی

امروزه گردشگری به عنوان یک صنعت پویا، با ارزش ها و دیدگاه های خاص خود، اهمیت بــسیاری در اقتصاد یافته است. این صنعت ضرایب بالایی را در، درآمدزایی، اشتغال زایی و انباشت سرمایه دارا می باشد که خود از کنش متقابل اجزای تشکیل دهنده آن ناشی می شود. بر این مبنا جاذبه های طبیعی در چارچوب عرضه محصول گردشگری، با توجه به رشد 20 درصدی طبیعت گردی در دهه های آینده قرن حاضر از جایگاه خاصی برخوردار است. سرزمین ایران با داشتن توان های مطلوب و زیاد طبیعی در زمینه های ژئومورفولوژیکی، ژئولوژیکی، هیدرولوژیکی، اقلیم و حیات گیاهی و جانوری، توانایی توسعه این صنعت جهت دستیابی به گردشگری پایدار را در صورت ترسیم راهبردهای آینده دارا می باشد. از این رو شناسایی گونه هایی بر پایه توان های محیطی در سطوح ملی و فراملی برای خلق راهبردهای گردشگری ضروری است؛ تا زمینه های کسب درآمد ارزی، اشتغال زایی و همچنین شادابی جمعیت جوان جامعه و پاسخگویی به تقاضای آنان را مهیا نماید. در این مقاله سعی شده تا به اختصار این مباحث مورد بررسی قرار گیرد.

ز جمله موضوعات مهم در برنامه ریزی گردشگری، شناسایی تفاوتهای موجود در خصوص نحوه گذران اوقات فراغت ساکنین شهری است، این مطالعه، نگاهی جغرافیایی به موضوع اوقات فراغت در شهر مشهد دارد، به عبارتی در هر پهنه فضایی، چه الگویی از گذران اوقات فراغت قابل مشاهده است؟ و اینکه برنامه ریزی گردشگری در شهر مشهد چه رویکردی را در قبال این الگوها مدنظر قرار دهد؟ سطح مطالعه، مناطق 13 گانه شهرداری مشهد می باشد، برای این منظور نظرات شهروندان هرمنطقه در خصوص گرایش به جاذبه های مهم گذران اوقات فراغت پیرامون شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفت، نتایج اولیه به تفکیک منطقه، با استفاده از نرم افزار ArcGIS، در پایگاه اطلاعات مکانی، ذخیره و گرایش ساکنین مناطق به هرجاذبه جهت گذران اوقات فراغت در قالب نقشه های گوناگون مشخص گردید، نتایج این مرحله گرایش به 10 جاذبه (شامل 6 جاذبه مذهبی و 4 جاذبه طبیعی) پیرامون شهر مشهد را نشان داد، استفاده از آزمون تحلیل واریانس وجود تفاوت معنادار بین گرایشهای ساکنین هر منطقه به جاذبه های فوق الذکر را تایید کرد که به نوعی نشان از تفاوت نگرش شهروندان در خصوص گذران اوقات فراغت در شهر مشهد است، در ادامه از طریق استانداردسازی داده های به دست آمده از گرایشهای ساکنین و نمایش آنها بر روی نمودار پراکنش، الگوی گذران اوقات فراغت هر یک از مناطق شهر مشهد تعیین گردید، نتایج این مرحله نشان داد که در 4 منطقه الگوی گذران اوقات فراغت، گرایش به جاذبه های طبیعی، در 2 منطقه گرایش به جاذبه های مذهبی، در 4 منطقه گرایش به ترکیبی از جاذبه های طبیعی و مذهبی و در 3 منطقه نیز گرایش ضعیف به هر دو دسته جاذبه ها وجود دارد، همچنین نتایج تحلیل همبستگی بیانگر آن بود که بین سطح تحصیلات و درآمد سرپرست خانوار و گرایش به جاذبه های طبیعی رابطه مثبت و درخصوص گرایش به جاذبه های مذهبی رابطه منفی وجود دارد، همچنین ارتباط مستقیمی بین نزدیکی به جاذبه های طبیعی و گرایش شهروندان وجود دارد اما در خصوص جاذبه های مذهبی چنین رابطه ای مشاهده نمی شود،

صنعت گردشگری یکی از مهمترین و پر جاذبه ترین فعالیت ها در جهان امروز است که در تقسیم بندی جهانی پس از نفت و خودرو سازی در رده سوم قرار می گیرد. این صنعت که به عنوان موتور توسعه از آن نام برده می شود به علت اهمیتی که از نظر اقتصادی، اجتماعی دارد روز به روز بیشتر مورد توجه قرار گرفته و دولت ها به آن اهمیت می دهند. این تحقیق که به بررسی جامعه شناختی صنعت گردشگری در استان کرمانشاه می پردازد، بر اساس چارچوب نظریه کارکردگرایی ساختاری رابرت مرتن و نظریه تبادل کاسپارد هومنز و پیتر بلاو استوار است. در این تحقیق 5 فرضیه در رابطه با صنعت گردشگری مطرح و مورد آزمایش قرار گرفته اند، روش جمع آوری آمار و اطلاعات روش میدانی و از ابزار پرسشنامه به صورت بسته وهدایت شده استفاده گردیده است. داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل آماری شده و نتایج حاصله نشان می دهد بین صنعت گردشگری در استان و جاذبه های طبیعی، آثار باستانی و آشنایی با فرهنگ مردم رابطه معناداری وجود دارد. در حالی که دو متغیر وضعیت اقتصادی و اجتماعی تأثیر چندانی در جذب توریست در استان نداشته اند.

اهمیت گردشگری در جوامع جایگاه ویژه ای در فعالیت های علمی و پژوهشی، سیاست گذاری و برنامه ریزی های اقتصادی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است. گردشگری نه تنها موضوع در دست بررسی مسئولان کلان، بلکه موضوع پژوهشی بسیاری از پژوهشگران و اندیشمندان این حوزه نیز قرار گرفته است. این پژوهش این پژوهش با هدف بررسی نقش قابلیت های گردشگری جاده ادویه بر توسعه گردشگری استان فارس به روش کمی انجام شده است. به منظور تعیین شدت و جهت تأثیر متغیرهای مستقل بر میزان توسعه گردشگری جاده ادویه از یک مدل معادله ساختاری بهره گرفته شده است که نحوه سنجش یک متغیر پنهان را با استفاده از دو یا تعداد بیشتری متغیر مشاهده شده تعریف می کند. رابطه اصلی در مدل برای بررسی ارتباط تاثیر قابلیت های گردشگری جاده ادویه بر روی توسعه گردشگری در ناحیه گردشگری جاده ادویه واقع در استان فارس تدوین شده و بر اساس یافته ها میزان این اثر گذاری 61/0 برآورد شده است. به عبارت دیگر 61 درصد از تغییرات توسعه گردشگری ناحیه گردشگری جاده ادویه واقع در استان فارس توسط قابلیت های گردشگری این منطقه تبیین و برآورد می شود.

امروزه ،ژئو پارک ،باعث حفاظت محیط زیست وایجاد مناطق حفاظت شده ،پارک های ملی در سراسر جهان به وجود آمده. اقتصادی منطقه ای ، تحت عنوان ژئوپارک نام گرفتند محدوده مطالعاتی قوری قلعه در استان کرمانشاه ، و شهرستان پاوه قرار گرفته است. از بزرگترین غارهای آبی خاورمیانه به شمار می رود وبادارا بودن قابلیت های بسیار قابل توجه ،توانایی آن را دارد که به یکی از کانون های مهم گردشگری تبدیل شود .از قابلیت های این ژئوپارک برای گردشگری ،اکوتوریسم و در کنار آن ژئوتوریسم است، که می تواند علاوه بر طبیعت گردان داخلی،زمینه ساز جذب گردشگران خارجی شود.در این پژوهش سعی برآن شده که جاذبه ی ژئوتوریستی بررسی شودوبدین منظور نوشتار حاضر را براساس جدول SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد و در نهایت به ارائه راهبردهایی در جهت توسعه گردشگری ودر نهایت توسعه منطقه می پردازد.یافته های مطالعات کتابخانه ای و میدانی بیانگر آن است که توسعه ژئوتوریسم پایدار که ریشه در توسعه پایدار دارد می تواند منجر به اهداف حفاظت از محیط و درآمدزایی رفاه و بهبود کیفیت زندگی جوامع محلی و ارتقاء منابع گردشگری شود.

جهانی شدن تأثیرات مختلفی را بر کلان شهرها بر جای نهاده است که از مهم ترین آن ها می توان به تغییر در شیوه مصرف اشاره کرد. تغییرات در شیوه مصرف موجب تغییر در کاربری اراضی (از شکل سنتی به مدرن) و بروز مشکلات فراوانی می شود. در همین راستا، پژوهش حاضر، محله سعادت آباد در منطقه 2 شهرداری تهران را به عنوان نمونه موردی برگزیده است تا عوامل تأثیرگذار بر تغییر در شیوه مصرف ساکنان را مورد بررسی قرار دهند. حجم جامعه آماری 30 هزار نفر است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 380 نمونه به صورت غیراحتمالی انتخاب شده اند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی- عملی می باشد. داده ها و اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. در تحلیل داده ها علاوه بر مباحث کیفی و توصیفی از آزمون های استنباطی پیرسون و رگرسیون نیز استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که کاربری های با اولویت اول و ضروری (خرده فروشی ها، نانوایی ها، سوپری ها و...) کمترین سهم را در سال 1393 با مقدار 9.16 درصد به خود اختصاص داده اند درحالی که کاربری های با اولویت چهارم و کاربری های غیرضروری (پیتزافروشی، کافی شاپ و ...) سهم خود را با 48 درصد، نسبت به سال 1385 و ماقبل افزایش داده اند. متغیرهای جهانی شدن، شیوه مصرف را تحت تأثیر قرار داده است؛ بطوریکه بیشترین ضریب همبستگی میان رفت وآمد به خارج از کشور و استفاده از کاربری های جدید با مقدار 0.527 مشاهده می شود.

گردشگری از صنایع پر سودی است که بسیاری از کشورها در آن سرمایه گذاری کرده اند و همچنین این صنعت باعث تماس کشورهابا یکدیگر شده و بر فرهنگ مردم آنها نیز اثر می گذارد. امروزه با افزایش درآمد و کاهش زمان کار، تقاضا برای گردشگری افزایش یافته است. طبیعت گردی (اکوتوریسم) که زیر مجموعه ای از گردشگری به شمار می رود از جمله صنایعی است که نه تنها باعث حفظ اکوسیستم ها و ایجاد محیط سالم برای زیست می شود بلکه بخش عظیمی از هزینه های جاری کشور را تامین می کند و موجب کاهش معضل بیکاری می گردد. ایران از دیدنی ترین مناطق جهان و اصفهان نیز یکی از زیباترین شهرهای ایران است، لیکن با وجود ظرفیت های بالای اصفهان برای جذب گردشگران، فقدان آمار قابل اطمینان، برنامه ریزی علمی را برای توسعه ی بازار اکوتوریسمی این شهر مشکل می گرداند. در این مقاله گردشگران داخلی اصفهان در فروردین سال 1390 جامعه ی آماری و تعداد 400 نفر آنان حجم نمونه ی این پژوهش بوده اند که با استفاده از روش آماری واستنباطی، تاثیر متغیرهای موثر بر تقاضای اکوتوریسم داخلی برآورد گردیده است.

سرزمین ایران دارای زمینه های بالقوه محیطی گسترده،در جهت افزایش و توسعه حجم فعالیتهای گردشگری می باشد این جاذبه های توریستی و زمینه ها در دو دسته تقسیم می شوند : یکی جاذبه های طبیعی و دیگری جاذبه های یادمانی و تاریخی که از تنوع و گوناگونی زیادی برخوردارند. شرائط طبیعی ومرفولوژیکی ویژه روستاها،عدم یکنواختی ،خصوصیات متنوع طبیعی وانسانی منحصر به فرد روستاها، شاخصه های مهمی برای جلب و جذب گردشگران است.علاوه بر آن شیوه های معیشتی،غذا ها، پوشش، آداب ورسوم،جشن ها،سوگواریها،معماری، فضاها و سکونتگاها، خانه های خشت و گلی،سنگی و چوبی،آلاچیق،سرپناههای موقت،مزارع و باغات و مساجد وامامزاده ها و نیز صنایع متعدد و متنوع دستی همچنین محصولات لبنی،باغی،گیاهان دارویی،زینتی وچشمه ها وآبراهه ها،آثار قنوات و غیره همه از ویژگیهای محیط روستایی است که مشتاقان فراوان دارد. شهرستان سیاهکل و بخش دیلمان با دارا بودن قابلیتهای بالا به عنوان سرمایه ای عظیم دربخش گردشگری ایران است و به همین دلیل ارزش شناختی ویژه ای به جهت توسعه و گسترش صنعت گردشگری دارد. در این مقاله، تلاش شده است جلوه هایی از جاذبه های گردشگری منطقه را در حد توان نشان داده شود. در این راستا،منابع و مواد اطلاعاتی به روش کتابخانه ای و میدانی تهیه شده تا قابلیت های موجود منطقه را شناسایی کرده تا بدین وسیله گامی در جهت حفظ چشم اندازها و ذخایر میراث فرهنگی باشیم. و زمینه شکوفایی هرچه بیشتر این منطقه درجذب گردشگران داخلی و خارجی فراهم گردد.

تنوع زیستی گونه های گیاهی و جانوری بیابانهای ساحلی از جاذبه خاصی برای استفاده گردشگر برخوردار است. هدف این مطالعه تعیین مدل شایستگی تفرج کنندگان علمی یا زیست شناسان در منطقه حفاظت شده بیابانی با تاکید بر بیشترین حضور زوج سم در مسیر است. در این بررسی از پارامترهای محیطی و اکولوژیکی دما، پوشش گیاهی، خاک، منابع آب و جاذبه های طبیعی (چشم انداز پوشش گیاهی: زیرمدل شایستگی گیاهان آندمیک، آسیب پذیر، کم خطر و نادر، نوع حیات وحش و تراکم حیات وحش)، ارتفاع و پارامترهای زیرساختار استفاده شد. نتایج نهایی شایستگی تفرج کنندگان علمی نشان داد که 4/35 درصد در طبقه شایستگی بامحدودیت زیاد و 6/64 درصد در طبقه شایستگی N قرار گرفته است. از عوامل محدود کننده تفرج کننده در منطقه حفاظت شده می توان به ترتیب منابع آب (44598 هکتار، 100%)، توپوگرافی: ارتفاع (8/28935 هکتار، 8/64%) و شیب (2923/4 هکتار، 6/7 % ) و از عوامل افزایش دهنده می توان به دما (15663 هکتار، 2/35%)، جاذبه های طبیعی مانند چشم انداز پوشش گیاهی (54/12415 هکتار، 8/27%) و حیات وحش (4/7701 هکتار، 3/17%) و تنوع گونه های گیاهی بومی اشاره نمود.

 وجود مناطق بیابانی و کویری نادر و جذاب در ایران و امکان بهره مندی به شکل طبیعت گردی (اکوتوریسم)، پرداختن به مبحث توسعه ی طبیعت گردی بیابان را پراهمیت و ضروری ساخته است. با وجود محدودیت های زیستی، چشم اندازهای ویژه ی زیبا و خیره کننده این نواحی می تواند به عنوان نقاط مهم جذب کننده گردشگر امروزی مطرح گردد و فواید اقتصادی و اجتماعی حاصل از آن، به توسعه ی بهتر شرایط زیستگاهی این مناطق بی انجامد. اکوتوریسم بیابان با رویکرد توسعه پایدار، از یک سو به عنوان موتور محرکه ی اقتصاد مناطق بیابانی و کویری، اقتصاد محلی را تنوع بخشنده و وضع اقتصادی ساکنان نواحی بیابانی را اعم از شهرنشینان، عشایر و روستانشینان متحول می نماید و از دیگر سو تاثیرات فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی مطلوبی را به همراه دارد. این مقاله درصدد است تا با بیان اهمیت و ضرورت توسعه   ی طبیعت گردی بیابان و نقش طبیعت گردی بیابان در اقتصاد ملی و منطقه ای و پیامدهای اجتماعی آن، راهبردهایی منتج از بررسی جاذبه های اکوتوریسمی مناطق بیابانی ایران، ظرفیت ها و پتانسیل های آن و نقش اجتماعی مردم و مدیران در توسعه ی اکوتوریسم بیابان در ایران را، با امکان سنجی جاذبه های طبیعی این نواحی و با رویکرد توسعه ی پایدار اکوتوریسمی ارائه دهد.

بوم گردی بعنوان یکی از شاخه های صنعت گردشگری تقریباً 27 درصد سفرهای بین المللی را در بر می گیرد و چنانچه به صورت مناسب مدیریت شود، می تواند به اشتغال محلی، فرصت های توسعه ی بومی و حفظ محیط طبیعی منجر گردد. این پژوهش با هدف بوم گردی در توسعه اقتصادی دهستان پنجهزاره انجام شده است. پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق آن نیز که بر پژوهش موردی استوار است، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری در این تحقیق، کارشناسان و صاحبنظران سازمانها و مؤسسات دولتی و خصوصی فعال در حوزه گردشگری شهرستان بهشهر است. حجم نمونه بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران 70 نفر بصورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار سنجش در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و برای اثبات فرضیات از آزمون کای اسکوئر (خی دو) استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بوم گردی در ایجاد و توسعه اشتغال، افزایش میزان سرمایه گذاری و ارتقای سطح زندگی مردم دهستان پنجهزاره تأثیر مثبت و مؤثر دارد.

گردشگری به عنوان یکی از پویاترین فعالیت های اقتصادی عصرحاضر، نقش مهمی در توسعه پایدارمحلی ایفا می-کند. امروزه نهادهای متولی صنعت گردشگری در سراسر دنیا به امورگردشگری در طبیعت و در ورای آن لزوم حفاظت محیط زیست بیش از هر زمان دیگری اذعان دارند. براین اساس شناخت پتانسیل های طبیعی مناطق و برنامه ریزی توسعه آن ها برای جذب اکوتوریست و بالا بردن سطح توسعه در مناطق از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شهرستان لنجان به دلیل جاذبه های طبیعی نظیر آبشارشاه لولاک، دهکده ساحلی زاینده رود، گردنه رخ، دریاچه قایق رانی حسین آباد و برخورداری از آب و هوای مناسب می تواند نقش مهمی در جذب گردشگر داشته باشد. هدف از این پژوهش، شناسایی جاذبه های طبیعت گردی شهرستان لنجان، برنامه ریزی و ارائه راه کارهای مناسب برای توسعه گردشگری به ویژه طبیعت گردی است. در این مطالعه که با استفاده از پرسش نامه تنظیم شده است، با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی ضمن مطالعات کتابخانه ای، با پرسش از تعدادی از گردشگران داوطلب در مناطق طبیعت گردی شهرستان لنجان پتانسیل های طبیعت گردی این شهرستان بررسی شد و سپس از نرم افزار SPSS و آزمون هایی مانند یومان ویتنی، کروسکال والیس، آزمون همبستگی پترسون و نکویی برازش برای تجزیه و تحلیل استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که توانمندی های طبیعت گردی منطقه بیشتر از دیگر جاذبه های گردشگری منطقه است. عدم شناخت پتانسیل های طبیعی منطقه در عدم توسعه طبیعت گردی موثر بوده است. هم چنین برنامه ریزی توان های اکوتوریستی شهرستان می تواند در توسعه آن موثرباشد.

هدف از پژوهش حاضر واکاوی عوامل مؤثر بر گردشگری ورزشی در منطقه کویری فردوس است. گردشگری و همچنین فعالیت های ورزشی تفریحی باعث ارتقای سفر و تعامل با افراد دیگر و صمیمیت با محیط می شود. معرفی رویدادهای ورزشی و مشارکت شرکت کنندگان داخلی و بین المللی می تواند به درآمد کشور کمک قابل توجهی کند که به آن کمتر توجه شده است. روش تحقیق توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه گردشگران ورزشی در منطقه کویری شهرستان فردوس در بهار 1401 و روش نمونه گیری در تحقیق حاضر احتمالی بوده است. تعداد نمونه آماری با توجه به فرمول کوکران و با توجه به جامعه آماری نامحدود 384 نفر (به تقریب 400 نفر) در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی آن از طریق تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن نیز با استفاده از آلفای کرونباخ سنجش شد و مورد تأیید قرار گرفت. در این پژوهش برای سنجش آمار استنباطی از مدل معادلات ساختاری با نرم افزار آموس استفاده شده است. یافته ها نشان داد، عواملی چون جاذبه های طبیعی، زیرساخت، فرهنگ و مدیریت از عوامل تأثیرگذار بر جاذبه های گردشگری در منطقه کویری فردوس هستند. بیشترین تأثیرگذاری متعلق به عوامل و جاذبه های طبیعی با 49% با سطح معناداری 001/0 بود. نتایج نشان داد، برخی از قابلیت های این منطقه و مناطق نمونه گردشگری مانند شهر تون، باغستان، آبگرم معدنی فردوس و سایر جاذبه های متنوع گردشگری، تاریخی و تفرجگاهی معرفی شده است که از راهبردها و سیاست های زیرساختی لازم جهت جذب گردشگران و حمایت از سرمایه گذاری در این بخش نام برده شده است. با توجه به موقعیت بکر و کویری شهرستان فردوس از حیث جاذبه های طبیعی و پس از آن فرهنگی و مدیریتی می توان از این شهرستان جهت برگزاری ورزش های متناسب با کویر و برگزاری دیدارهای چندجانبه و مسابقه های کویری استفاده کرد. شناسایی مزایا و محدودیت های کویر لوت و برنامه ریزی برای آن ها می تواند نقش مؤثری در توسعه مناطق هم جوار داشته باشد و به توسعه پایدار منطقه ای منجر شود.

توسعه گردشگری بر مبنای ورزش در هر منطقه ای موجب رونق گردشگری و بالتبع باعث توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می شود. در این مقاله تلاش شده است در مرحله نخست عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان با تأکید بر جاذبه های طبیعی ورزشی شناسایی گردد و در مرحله بعدی این عوامل به جهت اقدامات لازم برای اجرای موفقیت آمیز استراتژی ها اولویت بندی شوند. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. نمونه تحقیق به صورت تمام شمار از جامعه آماری و به تعداد 120 نفر می باشد. برای دستیابی به اهداف تحقیق، از پرسشنامه محقق ساخته عوامل توسعه گردشگری ورزشی (با تأکید بر جاذبه های طبیعی ورزشی) استفاده شد که روایی پرسشنامه توسط 15 تن از اساتید تأیید و پایایی آن در یک مطالعه مقدماتی با 30 نفر آزمودنی دارای آلفای کرونباخ 75/0 محاسبه گردید. همچنین به منظور تحلیل داده ها، از روش های آماری توصیفی و استنباطی از نرم افزار spss (نسخه 21) استفاده شد. با توجه به نتایج، جاذبه های مربوط به کوه نوردی و غارنوردی با میانگین رتبه (55/3)، جاذبه های مربوط به ورزش های آبی و فصلی با میانگین رتبه (26/3) و جاذبه های مربوط به شکار و صید و تپه نوردی و طبیعت گردی به صورت مشترک با میانگین رتبه (87/2) از بالاترین اهمیت در توسعه گردشگری ورزشی استان لرستان برخوردار هستند.  با توجه به نتایج تحقیق، امید است سرمایه گذاری در بخش زیرساختی برای جاذبه های طبیعی گردشگری ورزشی از قبیل کوهنوردی و غارنوردی، ورزش های آبی و فصلی در استان لرستان مورد توجه مدیران در بخش گردشگری قرار گیرد.