مطالب مرتبط با کلیدواژه

بحران طبیعی


۱.

تحلیلی بر نقش پدافند غیرعامل در کلان شهر تبریز با رویکرد مدیریت بحران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی پدافند غیرعامل بحران طبیعی مدیریت شهری تحلیل عاملی کلان شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۸ تعداد دانلود : ۴۵۷
 مدیریت بحران مجموعه ای از چاره جویی ها و تصمیماتی است که در مقابله با بحران انجام می شود و هدف آن کاهش روند بحران، کنترل و رفع بحران است. پدافند غیرعامل به ویژه در زیرگروه بحران های انسانی پدیده ای پویا و متحرک است. ازاین رو می تواند در اولویت تلاش های علمی و پژوهشی قرار بگیرد. بنابراین نقش پدافند غیرعامل در این زمینه پررنگ تر شده است. هدف اصلی این پژوهش تحلیل نقش پدافند غیرعامل در مواقع بروز بحران های طبیعی در سطح کلان شهر تبریز است. این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از نظر روش، توصیفی تحلیلی است. برای بررسی و تحلیل سؤالات استنباطی چندگانه از آزمون تحلیل عاملی استفاده شده است. از نظر کارشناسان نتایج تحلیل عاملی عوامل سازمانی، عوامل جغرافیایی و اقلیمی و همچنین عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مربوط به برنامه ریزی پدافند غیرعامل در کلان شهر تبریز بیانگر این است که مجموع همگی گویه ها بار عاملی بالاتر از 50 درصد را نشان می دهند و این بدین معنی است که ارتباط و همبستگی بین عوامل مورد بررسی (کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی)، فضای عاملی را به طور کامل پوشش داده است. از نظر کارشناسان، نتایج برنامه ریزی پدافند غیر عامل در کلان شهر تبریز نشان داد که تحلیل عاملی عوامل سازمانی با بار عاملی90/87 %، تحلیل عاملی عوامل جغرافیایی و اقلیمی با بار عاملی75/64 %، تحلیل عاملی عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی  با بار عاملی 99/79 % و همچنین تحلیل عاملی عوامل جغرافیایی و اقلیمی با بار عاملی75/64 % فضای مفهومی متغیر را پوشش می دهند؛ لذا نتیجه گیری می شود که متغیرهای مورد بررسی در ارتباط با برنامه ریزی پدافند غیرعامل دارای اعتبار بوده، ارتباط آن ها را مورد تائید قرار می دهند.
۲.

واکاوی نقش علمی و پزشکی روحانیت در مواجهه با بیماری های فراگیر در ایران؛ ازبرآمدن صفویه تا سقوط قاجار(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: روحانیت بحران طبیعی بیماری های فراگیر صفویه قاجار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۱۳
تاریخ جوامع مختلف از دیرباز شاهد بروز بیماری های فراگیر و بحران های زیستی مختلفی بوده است. بحران هایی که در عرصه های مختلف اجتماعی حیات بشر به صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرگذار بوده و پیامدهای مادی و معنوی گسترده ای را به دنبال داشته است. در این بین روحانیون و عالمان دینی نقش مؤثری را در مسئولیت های اجتماعی بر عهده داشته اند؛ اما آنچه در این میان کمتر مورد توجه قرار گرفته، فعالیت روحانیون و عالمان دینی در حوزه سلامت و بهداشت عمومی است. این تحقیق با تکیه بر منابع کتابخانه ای و روش توصیفی تحلیلی در پی پاسخ به این مسئله است که روحانیون چه نقشی را در مواجهه با بیماری های فراگیر حد فاصل ظهور سلاطین صفویه تا پایان عصر قاجار بر عهده گرفته اند؟ با بررسی و تحلیل گزاره های تاریخی چنین می توان استنتاج نمود که عالمان دینی در کنار مسئولیت های دینی با اقداماتی همچون تألیف کتاب، فراگیری دانش پزشکی، معالجه بیماران و مشارکت در ساخت بیمارستان، به نقش آفرینی در این دسته از بحران ها پرداخته اند.
۳.

تحلیل و ارزیابی متغیرهای موثر بر ارتقای تاب آوری شبکه معابر شهری در برابر بحران های طبیعی وانسان ساخت (نمونه موردی: مناطق 5 گانه حوزه شرقی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری شبکه معابر بحران طبیعی خطرپذیری تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۷
شبکه معابر ارتباطی از مهمترین عناصرساختار کالبدی شهربه ویژه بعدتاب آوری معیاری برای سنجش میزان توانایی نظام شهری برای جذب تغییرات وسازمان دهی مجدد تغییرات حاصل از اختلالات، پایداری شهر و ظرفیت سازی می باشد. حوزه شرقی شهرتهران همواره درمعرض خطرات شدید احتمالی ناشی از بحران های طبیعی و انسان ساخت می باشد..هدف پژوهش،تحلیل وارزیابی متغیرهای موثربر ارتقای تاب آوری، تشخیص وتفکیک عوامل اثرگذار برآسیب پذیری وکاهش تلفات و خسارات ناشی از بروز بحران دربرابربحران های طبیعی وانسان ساخت در ﺷﺒﮑﻪ معابرﺷﻬﺮی ناشی از زلزله در حوزه شرقی تهران است. روش این پژوهش از نظر هدف کاربردی و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. داده های مورد مطالعه با استفاده از منابع کتابخانه ای و همچنین بررسی های پیمایشی و میدانی به دست آمده است.برای تحلیل داده ها ازتکنیک و مدلAHP، با استفاده از نرم افزار Expert choice وGIS بهره گرفته شده است.نتایج نشان می دهدکه: با بکارگیری هفت معیار در دو طبقه کلان با توجه به تراکم جمعیتی و انسداد معابر منطقه 13،بیشترین آسیب پذیری معابر را بزرگراه امام علی و بسیج و محورهای منتهی به آنها، براساس الگوی سفر ساکنین شبکه ارتباطی بخش شمالی حوزه مناطق 4 و 8 با تاکید بر بزرگراه همت و امام علی بیشترین انسداد،معابر با توجه به درجه محصوریت مرتبط به مناطق 14،13 و 15،شناسایی ظرفیت های اجتماعی ساکنین مربوط به منطقه 15،فرسودگی کالبدی مناطق 14،13و15، ومولفه تراکم ساختمانی مناطق 8 و 13بیشترین آسیب پذیری را در زمان حوادث و بحران ها خواهند داشت.
۴.

سامانه فرماندهی حوادث در مواجه با بحرانهای طبیعی

کلیدواژه‌ها: مدیریت یکپارچه سازمان بحران طبیعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۶۴
با وجود تلاش های اثربخش بسیاری که در گذشته برای مدیریت شهر انجام شده است، اما در برخی موارد نبود قوانین، مقررات و دستورالعمل های کارا و اجرایی و نیز ناهماهنگی بین شهرداری ها، سازمان های دولتی و ارگان های ذی نفع، نواقصی را در بخش های مختلف اداره شهر در مواجه با بحران به همراه داشته است. امروزه شهرنشینی شتابان، موقعیت جغرافیایی نامناسب مراکز جمعیتی، عدم توجه به پهنه بندی خطرات، عدم تحقق برنامه های توسعه منطقه ای، رشد نامتوازن مناطق، نزدیکی مراکز جمعیتی به یکدیگر و افزایش تراکم جمعیتی سبب شده است تا در زمان وقوع بلایای طبیعی، با سوانحی بزرگ مقیاس مواجه شویم که این موضوع چالش های جدی را ایجاد می نماید. از طرفی به جهت هزینه بر بودن اقدامات پیشگیرانه در مواجه با سوانح طبیعی به ویژه در کشورهای درحال توسعه، لزوم پرداختن به مدیریت حین بحران جهت پاسخگویی سریع واثربخش به سوانح، به امری غیرقابل انکار بدل شده است. رشد شتابان شهرنشینی وگسترش بی رویه شهرها، معضلات و پیچیدگی هایی را به همراه داشته است. از پیامدهای این پدیده، شدت یافتن ضرب اهنگ تغییر فضایی_ کالبدی شهرها به طور اعم در مرا کز شهری، بافت های کهن و اصولاً بخش های مرکزی شهرها بطوراخص بوده است که اغلب سبب افت منزلت های اجتماعی، نابسامانی در سازمان فضایی_کالبدی، زوال اقتصادی و نا کارآمدی کارکردی در این محدود ه ها شده است؛ و در نتیجه می توان گفت وسعه شهر و مدیریت بحران مروری بر گذشته نشان می دهد که وقوع بلایای طبیعی نظیر سیل، زلزله و غیره، معمولاً تأثیرات مخرب و زیانباری بر سکونتگاه های انسانی باقی گذارده و تلفات و خسارات سنگینی به جا گذاشته است. لذا از دیدگاه ایمنی، بهترین و مناسب ترین اقدام لازم، جداسازی انسان از منطقه خطر است؛ چرا که نمی توان خطر را محدود یا به طور کامل تحت کنترل درآورد.