روان شناسى

موعظه، مسئله اى رایج در جوامع مذهبى است که در آموزه هاى دینى به آن توجه خاص شده است. این مقاله درصدد است تا ابعاد این پدیده را از منظر آیات و روایات مورد بررسى قرار داده، سپس ارتباط این مفهوم را با روان شناسى بررسى نماید تا معلوم شود آیا مفهومى مانند «وعظ و موعظه» را مى توان در روان شناسى نیز پى گیرى کرد یا خیر؟ و اگر جواب مثبت است، کیفیت آن چگونه مى باشد؟ در نهایت، به شرایط تأثیرگذارى موعظه پرداخته و آن را از منظر دینى و روان شناختى مورد بررسى قرار داده است.

زبان، به تعبیرى، غریزه اى است که در علوعم شناختى از آن به "عضو ذهنى ، یک استعداد یا" یک شیوه " تعبیر مى شود، مهارتى پیچیده، تخصصى است که به طور همزمان از ابتداى تولد انسان، بدون هیچ تلاش اگاهانه یا آموزش صورى و رسمى، درو جود کودک حضور دارد. از آنجا که این امر با دانش رو ان شناسى و اعصاب شناختى تعامل دارد، براى دانش پژوهان علوم انسانىواجد اهمیت بسیار است." زبان " بدو ن به کارگیرى آگاهى از منطق بنیادینش، به طور کیفى در هر انسان وجود دارد،و از نظر عقلى در زمرهء عام ترین توانایى ها فر ایند اطلاعاتى است. از دور ان ما قبل تاریخ، ادبیات دو وظیفه مکمل را انجام داده است، یکى گسترش افق هاى مطالعات میان رشته اى( اعم از ارادى، عاطفى، معرفت شناسانه) در ضمیر آگاهانهء انسان، دیگرى تلفیق اعتقادات، احساسات، تمایلات درو ن ذهنى لازم براى بقا در محیط هاى پیچیده اجتماعى بشرى...

در حوزه انسان شناسى، دو رویکرد عمده «انسان شناسى فلسفى» و «انسان شناسى تجربى» دنبال مى شود. این پژوهش به دنبال آن است که آراى دو انسان شناس معاصر را به نمایندگى از این دو رویکرد درباره ذاتیات انسانى مقایسه کرده، آثار اشتراکات و اختلافات مبنایى آنها را در علوم انسانى بررسى کند. ازاین رو از میان فیلسوفان مسلمان آراى آیت اللّه محمدتقى مصباح متکى بر منابع اسلامى و حکمت متعالیه، و از میان روان شناسان انسان گرا آراى آبراهام هارولد مزلو متکى بر فلسفه رمانتیک، فلسفه اگزیستانسیالیسم و دیدگاه تجربه گرایى را مدنظر قرار داده است. این پژوهش در نتیجه گیرى، متوجه اشتراکات محدود و ظاهرى و اختلافات بسیار و ریشه اى این دو متفکر درباره این مسائل اساسى شده است؛ به گونه اى که اختلافات یادشده موجب گردیده تا ایشان در مقام توصیف پدیده هاى انسانى، تبیین روابط میان آنها، تعیین موضوعات و مسائل تحقیق، و انتخاب ابزار و منابع شناخت، به گونه متفاوت بیندیشند، و در مقام دستور و تعیین هنجارهاى رفتارى نیز در ارزش گذارى، سیاست گذارى، و توصیه نسبت به رفتارها و مسائل انسانى، داورى هایى متعارض داشته باشند.