جامعه پذیری ورزشی

مشارکت در فعالیت های بدنی و در پیش گرفتن سبک زندگی فعال، تا حد زیادی به ماهیت ارتباطات اجتماعی و درونی کردن تجارب دیگران به خصوص افراد مهم بستگی دارد. از این رو هدف تحقیق حاضر، بررسی رابطه بین برخی از عوامل جامعه پذیری ورزشکاران جوان شهر رشت با رشد مشارکت ورزشی آنان از منظر جامعه شناختی و تربیت بدنی بوده است. پژوهش حاصر از نوع توصیفی _ پیمایشی و جامعه آماری شامل تمامی جوانان و نوجوانان ورزشکار15 تا 29 ساله شهر رشت است(55807 نفر).نمونه آماری، تعداد400 نفربودند که به صورت نمونه گیری طبقه ای (انتخاب رشته های ورزشی فعال) و تصادفی (انتخاب باشگاه های هر رشته و ورزشکاران) به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن با استفاده از نظر 10 نفر از اساتید تربیت بدنی دانشگاه گیلان تأیید شد و پایایی آن با روش ضریب آلفای کرون باخ، 88/0 به دست آمد. از آمار توصیفی، آزمون های کولموگروف _ اسمیرنوف و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد کلیه ابعاد جامعه پذیری با توسعه مشارکت ورزشی رابطه مثبت و معنی داری دارند. مدل نهایی نتایج نشان داد وزن رگرسیونی سه عامل میزان ورزشی بودن اعضای خانواده، حمایت اعضای خانواده از ورزش کردن و اهمیت دادن مدرسه و معلمان به ورزش، به ترتیب برابر با 89/0، 80/0 و 62/0 است که بیشترین ضریب تأثیر را داشتند. با توجه به نتایج تحقیق به نظر می رسد حمایت های خانواده چه به صورت کلامی و یا مشارکت خود والدین در فعالیت های جسمانی، اثر مهمی در مشارکت ورزشی فرزندان داشته است.

هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر نهادینه سازی فرهنگ ورزش در کودکان ونوجوانان بود. روش تحقیق حاضر توصیفی- پیمایشی و از حیث هدف، کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش را در بخش کیفی صاحبنظران حوزه ورزش کودک و نوجوان و در بخش کمی کلیه معلمان تربیت بدنی کشور( 29700نفر) تشکیل دادند، نمونه آماری در بخش کیفی25 متخصص و در بخش کمی برابر با (122 نفر 66 مرد و 56 زن) دبیر تربیت بدنی به صورت خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مصاحبه با صاحب نظران حوزه ورزش کودکان و نوجوانان و مطالعه مبانی نظری بود، که روایی صوری و محتوایی آن به تایید متخصصان امر رسید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ(82/0) بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش واریمکس استفاده شد. براساس نتایج تحلیل عاملی 6 عامل شناسایی شد که می توانند 732/49 درصد واریانس نهادینه سازی ورزش در کودکان و نوجوان از دیدگاه معلمان تربیت بدنی ایران را براورد نمایند. بنابر این ضروری است عوامل موثر بر نهادینه سازی فرهنگ ورزش در کودکان و نوجوانان مورد توجه خانواده ها و برنامه ریزان ورزش کشور قرار گیرد.

در جهان امروز، ورزش و رویدادهای ورزشی به بخش مهمی از زندگی روزمره تبدیل شده اند. مشارکت ورزشی افراد تحت تأثیر عوامل مختلفی چون جامعه پذیری ورزشی و عوامل ساختاری- اجتماعی شکل می گیرد؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کنش متقابل نمادین قصد دارد به بررسی جامعه شناختی فرایند مشارکت ورزشی بپردازد. بدین منظور، با استفاده از روش کمی و مقیاس های جامعه پذیری ورزشی (سیج، 1980؛ گریندورفر و همکاران، 1986؛ گریندورفر و لوکو، 1987؛ لئو و همکاران، 2004؛ سیسلاک و همکاران، 2004)، هویت ورزشی (سیسلاک و همکاران، 2004)، تعهد ورزشی (کسپر و اندرو، 2008)، محدودیت های اجتماعی- ساختاری (الکساندریس و کارول، 1997؛ لی و همکاران، 2004) و مشارکت ورزشی (کانگ، 2013)، و نمونه ای به حجم 574 نفر از ورزشکاران شهر رشت، با استفاده از مدل معادلات ساختاری فرضیه های پژوهش آزمون شدند. نتایج نشان داد که فرایند مشارکت ورزشی ورزشکاران، در وهله اول به طورکلی با جامعه پذیری ورزشی آغاز می شود. ازطریق فرایند جامعه پذیری و میزان حمایت های دریافتی مختلف، فرایند مشارکت ورزشی اولیه آغاز می شود. در مرحله بعد، با استمرار مشارکت ورزشی، هویت ورزشی ورزشکاران شکل می گیرد. درهمین راستا، با توجه به نقشی که هویت ورزشی در بازتعریف ورزشکاران در جامعه دارد، تعهد ورزشی نیز شکل می گیرد. همچنین، فشارهای ساختاری و اجتماعی نقش تعیین کننده ای در فرایند جامعه پذیری ورزشی، هویت ورزشی، تعهد ورزشی و مشارکت ورزشی ورزشکاران ایفا می کنند.

هدف از این مطالعه، بررسی میزان مشارکت ورزشی دختران دانشجو و شناخت عوامل اجتماعی موثر بر آن است. مشارکت ورزشی به هرنوع فعالیت بدنی ملایم تا شدید که افراد در خانه، مدرسه یا  اجتماع انجام می دهند گفته می شود. بررسی مشارکت ورزشی دختران  دانشجو از آن رو اهمیت دارد که تحقیقات قبلی نشان می دهد نسبت قابل توجهی از دختران در ایران ورزش نمی کنند. چارچوب نظری مورد استفاده در این تحقیق، چارچوبی ترکیبی است که بر متغیرهای  تعیین کننده میزان مشارکت ورزشی تمرکز می کند.  روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه  بوده است. جامعه آماری این تحقیق 7700 نفر دانشجویان دختر دانشگاه شهید باهنرکرمان است که  381 نفراز آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. از شیوه نمونه گیری سهمیه ای برای انتخاب نمونه ها  استفاده شد. نتایج نشان داد که 4/51 درصد دانشجویان مورد مطالعه مشارکت ورزشی قهرمانی متوسطی داشته اند، 2/47  مشارکت ورزشی همگانی  متوسطی داشته اند و 4/45 درصد، مشارکت ورزشی حرفه ای پایینی داشته اند. بر اساس نتایج آزمون های استنباطی، سرمایه اجتماعی، جامعه پذیری ورزشی، هزینه های ورزشی و حمایت اجتماعی به ترتیب مهمترین متغیرهای اثرگذار بر میزان مشارکت ورزشی دانشجویان دختر هستند. نتایج رگرسیون چند متغیره حاکی از آن است که متغیرهای مستقل، حدود 70 درصد از تفییرات متغیر وابسته را تعیین می کنند. همچنین بر اساس نتایج پژوهش، کاهش بار مسئولیت های شغلی و خانوادگی نقش مهمی در بهبود مشارکت ورزشی دختران جوان دارد. 

هدف از این پژوهش تحلیل و تبیین جامعه شناختی پیامدهای نقش خانواده در جامعه پذیری ورزشی در والیبال است. روش پژوهش حاضر کیفی با روش داده بنیاد و رویکرد گلیزر و از نوع اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش حاضر اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه در رشته های جامعه شناسی، جامعه شناسی ورزشی که در زمینه تحقیق و پژوهش حاضر تخصص و آشنایی لازم را داشته باشند و اینکه حداقل در این زمینه دارای مقالات، کتاب، سابقه آموزشی و پژوهشی و یا سابقه تدریس در این حوزه را داشته باشند و همچنین مربیان و بازیکنان بین المللی رشته والیبال بودند. روش نمونه-گیری به صورت نمونه گیری غیر احتمالی، با انتخاب هدفمند و با حداکثر تنوع یا ناهمگونی استفاده شد. اندازه نمونه در این پژوهش بر مبنای شاخص اشباع نظری برابر با 14 نفر بود. ابزار اندازه گیری مصاحبه باز بود و بر مبنای سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. پیامدها دربردارنده 4 مقوله اصلی نظیر افزایش جامعه پذیری ورزش، پذیرش و اجرای فرهنگ ورزشی در خانواده، کنترل هیجان های عاطفی و دستیابی به جامعه سالم احساس رضایت، دستیابی به اهداف شخصی و جامعه سالم؛ و 3 زیر مقوله از قبیل تقویت روابط درون خانواده، تقویت حمایت درون خانواده و افزایش سطح آگاهی خانواده شناسایی شدند.