خلاقیت شناختی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین خلاقیت هیجانی با خلاقیت شناختی و نقش ویژگی های شخصیتی در تبیین خلاقیت هیجانی و خلاقیت شناختی بود. بر این اساس 206 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز انتخاب و سیاهه خلاقیت هیجانی آوریل، آزمون خلاقیت عابدی و پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت گلدبرگ بر آنها اجراء شد. پایایی و روایی ابزارهای ذکر شده به دست آمد. تحلیل نتایج نشان داد که بین خلاقیت شناختی و خلاقیت هیجانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از بین پنج عامل شخصیتی، عوامل گشودگی در تجربه، برون گرایی پیش بینی کننده مثبت و معنادار خلاقیت هیجانی و خلاقیت شناختی؛ عامل توافق پذیری پیش بینی کننده مثبت و روان نژندی پیش بینی کننده منفی خلاقیت شناختی بودند.

مقدمه: برای افزایش خلاقیت صدها راه وجود دارد، اما روش های جدید باید مبتنی بر آموزش غیرمستقیم و متناسب با سرگرمی های به روز کودکان و نوجوانان باشد. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر نوروفیدبک آلفا/تتا و بیوفیدبک تغییرپذیری ریتم قلب (HRV) بر خلاقیت هیجانی و شناختی کودکان دبستانی شهر اصفهان است. روش: نمونه ی پژوهش 90 کودک هفت تا 12 ساله (51 دختر و 39 پسر) بودند که هم داوطلب شرکت در جلسات بودند و هم ملاک های ورود به پژوهش را داشتند. آزمودنی ها به صورت تصادفی در پنج گروه آزمایشی (بیوفیدبک تغییرپذیری ریتم قلب، نوروفیدبک آلفا در مکان های Pz, P3, P4, P4-P3 ) و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). برای اندازه گیری سازه های مورد نظر، فرم والد آزمون های خلاقیت هیجانی آوریل (1999) و فرم تصویری خلاقیت شناختی تورنس (1962) در سه مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری اجرا و آزمون هوش ریون و فرم والد سیاهه ی نشانه های مرضی کودکان نیز پاسخ داده شد. گروه های بیوفیدبک تغییرپذیری ریتم قلب و نوروفیدبک، آموزش را در 15 جلسه ی 45 دقیقه ای و سه بار در هفته به صورت انفرادی دریافت کردند. فرض پژوهش این بود که بیوفیدبک تغییرپذیری ریتم قلب و نوروفیدبک آلفا/تتا می تواند خلاقیت هیجانی و شناختی کودکان دبستانی در مراحل پس آزمون و پیگیری را افزایش دهد. یافته ها: داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه های تکراری تحلیل شدند و نتایج نشان دادند که آموزش نوروفیدبک آلفا/تتا در مکان های P3 و Pz و بیوفیدبک تغییرپذیری ریتم قلب توانسته اند در هر دو مرحله ی پس آزمون و پیگیری، خلاقیت شناختی و هیجانی را افزایش دهند (0/05و 0/01 > P ) . نوروفیدبک P Z بر خلاقیت شناختی و بیوفیدبک تغییرپذیری ریتم قلب بر خلاقیت هیجانی اثر بیشتری داشته اند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، از این روش ها می توان برای افزایش خلاقیت شناختی و هیجانی استفاده کرد.

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر بازی های ایفای نقش بر خلاقیت شناختی و هیجانی کودکان مقطع ابتدایی انجام شد. برای انتخاب نمونه ، نخست به چهار منطقه از مناطق 14گانه شهر اصفهان برای شرکت در دوره های افزایش خلاقیت آگهی داده شد. سپس 30 نفر از کودکان 7 تا 12 سال که ملاک های ورود را داشتند، به عنوان نمونه انتخاب و به تصادف در دو گروه بازی ایفای نقش و کنترل قرار گرفتند. بازی های ایفای نقش به صورت گروهی و در 10 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد. اثربخشی بازی ها با استفاده از آزمون خلاقیت تورنس (1974) و آزمون خلاقیت هیجانی آوریل (1999) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان دادند این بازی ها می توانند نمره های افراد را در دو مقیاس خلاقیت شناختی (سیالی و ابتکار) و دو مقیاس خلاقیت هیجانی (آمادگی و نوگرایی) افزایش دهند. بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت بازی ایفای نقش یک فعالیت مرجح برای ارتقای خلاقیت کودکان است.

هدف از انجام بررسی رابطه مدیریت سواد رسانه ای با هیجان تحصیلی و خلاقیت شناختی دانشجویان دانشگاه شیراز در محیط های سایبری می باشد.روش پژوهش از نظر هدف و ماهیت،کاربردی و از نظر گردآوری داده ها،توصیفی از نوع همبستگی بوده است.جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه شیراز(19300=N ) تشکیل می-دهند.نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی-خوشه ای و فرمول کوکران تعداد 151 نفر تعیین شد. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد خلاقیت عابدی،سوادرسانه ای فلسفی و همکاران و هیجان تحصیلی پکران و همکاران استفاده شد.داده های به دست آمده،با استفاده از آمار توصیفی وضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استاندارد در نرم افزار spss تحلیل شد.نتایج حاصل ازپژوهش حاکی ازآن است که رابطه مدیریت سواد رسانه ای باخلاقیت شناختی و تمامی مولفه های آن مثبت و معنادار می باشد با این حال یافته ها حاکی از آن است که بین مدیریت سواد رسانه ای و هیجان تحصیلی؛ و بین هیجان تحصیلی و خلاقیت شناختی و تمامی مولفه های آن رابطه معکوس(منفی) و معناداری وجود دارد. تاثیر مدیریت سواد رسانه ای بر هر چهار مولفه خلاقیت شناختی مثبت و معنادار می باشد و تاثیر هیجان تحصیلی بر هر چهار مولفه خلاقیت شناختی معکوس(منفی) و معنادار می باشد.

مقدمه: با توجه به اهمیت خلاقیت در حل مسائل زندگی و یافتن راهبردهای نو، شناسایی مولفه های موثر در افزایش خلاقیت ضروری است. بدین منظور، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ساده و چندگانه قدرت تحمل ابهام، انعطاف پذیری شناختی و سبک های تفکر با خلاقیت شناختی و هیجانی در افراد متاهل می باشد. روش کار: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری این پژوهش، افراد متاهل بالای 18 سال ساکن شهر زنجان در سه ماهه اول سال 1400 بود. نمونه های پژوهش با توجه به تعداد متغیرها به تعداد 163 نفر تعیین و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه های انعطاف پذیری شناختی، سبک های تفکر (سبک قانون گذار، قضاوت گر و اجرایی)، تحمل ابهام، خلاقیت هیجانی و خلاقیت شناختی جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام در نرم افزار SPSS-26 انجام شد. یافته ها: نتایج بیانگر وجود رابطه خطی مثبت و معنادار بین انعطاف پذیری شناختی، سبک های تفکر و قدرت تحمل ابهام با خلاقیت شناختی و هیجانی بود (05/0P<). علاوه بر این، یافته های حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که سهم انعطاف پذیری شناختی، قدرت تحمل ابهام و سبک تفکر اجرایی در پیش بینی خلاقیت شناختی 3/36 درصد و سهم انعطاف پذیری شناختی، سبک تفکر قانون گذار و قدرت تحمل ابهام در پیش بینی خلاقیت هیجانی 8/16 درصد می باشد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که ارائه آموزش هایی در زمینه بهبود قدرت تحمل ابهام، انعطاف پذیری شناختی و پرورش سبک های تفکر قانون گذار و اجرایی در میان افراد متاهل می تواند از طریق افزایش خلاقیت شناختی و هیجانی به بهبود شرایط زندگی و حل اختلافات و پشت سر گذاشتن موفقیت آمیز چالش ها کمک کند.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی باور/جهت انگیزشی و خلاقیت شناختی/شخصیتی بر ارتقاء پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. روش پژوهشی، نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون با یک گروه گواه (بدون دوره پیگیری) بود؛ که جامعه آماری آن کلیه دانش آموزان دختر و پسر پایه یازدهم دبیرستان های شهرتهران در سال تحصیلی98-97 بودند؛ که از میان آن ها نمونه ای به حجم 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه گواه) انتخاب و به پرسشنامه های باور انگیزشی پینتریچ و دی گروت (1990)، جهت گیری انگیزشی والرند (1992)، خلاقیت شناختی تورنس (فرم ب، 1993) و خلاقیت شخصیتی عابدی (1372) در دو مرحله پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد متغیرهای باور و جهت انگیزشی و خلاقیت شخصیتی در سطح (0/05> P)، خلاقیت شناختی و معدل در سطح (0/01> P) در بین گروه گواه و آزمایش دارای تفاوت معنادار است. نتایج حاکی از آن است که مداخلات آموزشی باعث ارتقاء پیشرفت تحصیلی شده است در نتیجه مدارس با بکارگیری برنامه های مداخلات آموزشی می توانند به ارتقاء پیشرفت تحصیلی دست یابند.

این پژوهش با هدف بررسی ادراک از محیط کلاس با عزت نفس، عملکرد تحصیلی و خلاقیت شناختی کودک انجام گرفت. طرح تحقیق حاضر از نظر هدف بنیادی و از نظر روش از نوع توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه اماری این پژوهش دانش آموزان دختر پایه چهارم و پنجم ابتدایی ناحیه 5 تبریز در سال تحصیلی 1400-1401 به تعداد 3184 نفر می باشد. برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شد لذا طبق روش نمونه گیری تصادفی ساده 341 نفر از بین آنها انتخاب گردید. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه ادراک کودک از محیط کلاس (OCDQ-RS)، پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت و پرسشنامه خلاقیت شناختی عابدی بود. با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه همزمان روابط بین متغیرها مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد بین ادراک کودک از محیط کلاس با عزت نفس (93/0)، عملکرد تحصیلی (60/0 =r) و خلاقیت شناختی کودکان رابطه وجود دارد (71/0 =r). 9/88 درصد از واریانس عزت نفس توسط ادراک کودک از محیط کلاس، 5/40 درصد از واریانس عملکردتحصیلی توسط ادراک کودک از محیط کلاس و 3/52 درصد از واریانس خلاقیت شناختی توسط ادراک کودک از محیط کلاس تبیین شد و با توجه به نتایج جدول پیش بین ادراک از محیط کلاس با عزت نفس (37/20 =t و 01/0>p) ، عملکرد تحصیلی (90/2 =t و 01/0>p) و خلاقیت شناختی کودکان (06/7 =t و 01/0>p) معنادار می باشند

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نگرش به دنیای مجازی و خودکارآمدی تحصیلی با خلاقیت شناختی در دانش آموزان دختر مقطع اول متوسطه در شهر کرمان انجام شده است. روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری آن را کلیه دانش آموزان دختر مقطع اول در شهر کرمان در سال 1401 -1400 که به تعداد 1557 نفر می باشند. نمونه پژوهش حاضر 308 نفر از دانش آموزان دختر که بر اساس فرمول کوکران و به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات سه پرسشنامه دنیای مجازی کیم و همکاران (2005)، پرسشنامه خلاقیت شناختی عابدی (1372) و پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی جینک و مورگان (1992) استفاده شده است. داده های تحقیق با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون در قالب نرم افزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که نگرش به دنیای مجازی و خودکارآمدی تحصیلی با خلاقیت شناختی رابطه معنادار دارد. مولفه های نگرش به دنیای مجازی (نیت استفاده، نگرش، مفید بودن درک شده در استفاده از سیستم، سهولت درک شده در استفاده از سیستم، سازگاری، تأثیر اجتماعی، لذت درک شده) با خلاقیت شناختی رابطه معنادار دارد. مولفه های خودکارآمدی تحصیلی (استعداد، کوشش، بافت) با خلاقیت شناختی رابطه معنادار دارد.

مقدمه و هدف: هدف این پژوهش حاضر که با هدف بررسی رابطه ی بین آموزش مجازی و خلاقیت شناختی با نقش واسطه ای رضایتمندی تحصیلی انجام شد، روش شناسی پژوهش:این تحقیق از جمله ی پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره ی متوسطه ی دوم شهر فیروزآباد در سال تحصیلی 1401-1400 به تعداد 4470 نفر بود که از بین آنها و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 350 نفر دانش آموز انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های خلاقیت راودسپ (1999)، پرسشنامه ی آموزش الکترونیکی اوزتکین، زنیو و ازگور (2011) و پرسشنامه ی رضایت تحصیلی هیوبنر (2001) استفاده شد. روایی و پایایی ابزارها با استفاده از تحلیل گویه و ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که میزان خلاقیت شناختی دانش آموزان، بالا تر از حد متوسط می باشد. همچنین، نشان داد که بین آموزش مجازی و خلاقیت شناختی دانش آموزان رابطه ی آماری معناداری وجود دارد. بین آموزش مجازی و رضایتمندی تحصیلی دانش آموزان رابطه ی آماری معناداری وجود دارد. بین رضایتمندی تحصیلی و خلاقیت شناختی دانش آموزان رابطه ی آماری معناداری وجود دارد. به طور کلی، بین آموزش مجازی و خلاقیت شناختی با نقش واسطه ای رضایتمندی تحصیلی دانش آموزان رابطه ی آماری معناداری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: . مسئولان آموزش و پرورش با برنامه های شاد و متناسب با نیاز و علاقه مندی دانش آموزان می توانند زمینه های خلاقیت آنان را فراهم نمایند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی فراشناخت ولز بر باورهای غیرمنطقی و خلاقیت شناختی در بین دانش آموزان با ناتوانی درماندگی آموخته شده انجام شد. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه یازدهم شهر رشت در سال تحصیلی 1401-1400 به تعداد 581 نفر بود که تعداد 40 نفر داوطلب واجد شرایط به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در 2 گروه (آزمایش و گواه) وارد مطالعه شدند. هر دو گروه پرسشنامه های باورهای غیرمنطقی (IBQ) جونز (1968) و خلاقیت شناختی (CCQ) عابدی (1372) را تکمیل کردند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه (هر جلسه 60 دقیقه) تحت آموزش گروهی فراشناخت (MTP) ولز (2002) قرار گرفت. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون تفاوت معناداری در سطح (05/0>P) بین پس آزمون گروه آزمایش و گواه در باورهای غیرمنطقی و خلاقیت شناختی دانش آموزان با درماندگی آموخته شده وجود داشت. با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش گروهی فراشناخت ولز در کاهش باورهای غیرمنطقی و افزایش خلاقیت شناختی دانش آموزان مؤثر بوده است.

هدف از انجام این پژوهش مدل یابی یادگیری خودگردان مبتنی بر خلاقیت شناختی با توجه به نقش میانجی هوش موفق در دانش آموزان دوره دوم ابتدایی استان کرمان انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی استان کرمان، در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 170066 نفر بود. که 310 نفر بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای، از 4 شهرستان (راور، بافت، بم، رفسنجان) به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد خلاقیت شناختی (CT) عابدی (1372)، هوش موفق (SIQ) استرنبرگ و گریگورنکو (2002) و یادگیری خودگردان (SLQ) نقوی (1401) استفاده شد. سپس نمره گذاری با نرم افزار آماری SPSS نسخه 23 و تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزار AMOS-23 انجام شد. نتایج نشان داد که بین هوش موفق و یادگیری خودگردان رابطه معناداری وجود دارد (01/0>P). همچنین نتایج نشان داد مسیرهای غیرمستقیم یادگیری خودگردان مبتنی بر خلاقیت شناختی با نقش میانجی هوش موفق دانش آموزان معنادار بود. بر اساس یافته ها، مدل نهایی از برازش مطلوبی برخوردار بود (01/0>P). یافته های این پژوهش می توانند بر طراحی برنامه های درسی تاثیر گذاشته و موجب هدایت دانش آموزان در مسیرخلاقیت شناختی مؤثر و استفاده از هوش موفق برای حل مسائل، توسط معلمان و طراحان می شود.