مطالب

زمینه و هدف: دوزبانگی عبارت از حالتی است که فرد به زبان دیگری غیر از زبان مادری خود آموزش می بیند و این خود مشکلاتی را برای اقلیت های زبانی به خصوص در تحصیل فراهم می کند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه هوش هیجانی دانش آموزان یک زبانه ( فارس ) و دوزبانه ( فارس- بلوچ ) و نقش آن در نگرش نسبت به یادگیری زبان انگلیسی انجام شد. روش: طرح پژوهش توصیفی، از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر چابهار در سال تحصیلی 93-1392 بود که به صورت نمونه گیری طبقه ای 240 دانش آموز (120 فارس و 120 بلوچ) انتخاب شده و پرسشنامه های هوش هیجانی (شات و همکاران، 1998) و نگرش و انگیزش یادگیری زبان انگلیسی (گاردنر، 1985) را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تی گروه های مستقل، تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که دانش آموزان دوزبانه در مقایسه با دانش آموزان یک زبانه از تنظیم هیجانی بالاتری برخوردارند. بین نگرش نسبت به یادگیری زبان انگلیسی در دانش آموزان یک زبانه و دوزبانه تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین بین هوش هیجانی دانش آموزان یک زبانه و دو زبانه تفاوت معناداری مشاهده نشد (0/01 > p ). نتیجه گیری: نگرش نسبت به زبان انگلیسی پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی دانش آموزان است اما متغیر هوش هیجانی پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی در درس زبان انگلیسی نیست؛ در نتیجه تغییر نگرش های دانش آموزان فارسی زبان نسبت به اهمیت و ضرورت یادگیری زبان انگلیسی می تواند مفید باشد.

این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه آرامش روانی همسران، بر اساس منابع اسلامی صورت گرفت. برای جمع آوری آموزه های دین اسلام، روش توصیفی مورد استفاده قرار گرفته است و برای ارزیابی روایی و اعتبار مقیاس، از روش پیمایشی استفاده شده است. ابزار استفاده شده در کنار آزمون محقق ساخته، پرسش نامه حالت- رگه اضطراب اسپیلبرگر می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که تأمین نیازهای مالی، ارضای نیازهای جنسی و عاطفی و ایمان مناسب و متناسب، همسران چهار عامل اصلی در ایجاد آرامش روانی همسران می باشند. روایی محتوای سازه مذکور توسط کارشناسان خبره تأیید شده است. روایی ملاک با محاسبه ضریب همبستگی مقیاس حاضر با پرسش نامه حالت- رگه اضطراب اسپیلبرگر در سطح 05/0 معنادار می باشد. روایی سازه، با محاسبه همبستگی هر یک از خرده آزمون ها با نمره کل و همچنین همبستگی خرده آزمون ها با یکدیگر در حد مطلوبی قرار دارد. اعتبار آزمون نیز با اجرا بر روی نمونه 108 نفری و محاسبه آلفای کرونباخ برابر با 924/0، تأیید شد.

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی بازتوانی شناختی مبتنی بر رایانه بر بهبود حافظه کاری و عملکرد اجرایی بیماران زن مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس بود. در این مطالعه که با طرح پیش آزمون-پس آزمون با پیگیری دو ماهه اجرا شد؛ 36 زن مبتلا به ام اس با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در 3 گروه 12 نفره جایگزین شدند و گروه های آزمایش و پلاسیبو به ترتیب، تحت آموزش توان بخشی شناختی مبتنی بر رایانه و توان بخشی فیزیکی قرار گرفتند و گروه گواه نیز مداخله ای دریافت نکرد. کلیه شرکت کنندگان جلسه اول و آخر توسط آزمون های ویسکانسین و پاسات ارزیابی شدند. پژوهش در مدت 21 جلسه و در شهر اراک اجرا و داده ها با مدل تحلیل واریانس چند متغیره با اندازه گیری مکرر توسط نرم افزار SPSS-24 تحلیل شدند. یافته ها حاکی از آن بود که اثر اصلی عامل زمان(پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری) بر نمرات حافظه کاری و عملکرد اجرایی معنادار است.همچنین اثر تعامل زمان در گروه بر نمرات حافظه کاری و عملکرد اجرایی معنادار می باشد. نتیجه گرفته می شود بازتوانی شناختی مبتنی بر رایانه بر بهبود عملکردهای اجرایی بیماران زن مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس اثربخش است؛ لذا توصیه می شود این مداخله در مراکز درمانی در کنار سایر روشهای درمانی به کار گرفته شود.

امروزه برنامه درسی به عنوان قلب نظام های آموزشی محسوب می شود. برنامه درسی دوره ابتدایی فرصتی است جهت رشد شخصیت کودک در ابعاد مختلف تربیتی که بعد تربیت جنسی یکی از ساحت های مهم تعلیم وتربیت است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی تربیت جنسی در دوره ابتدایی انجام شده و پژوهشی از نوع کیفی است که با روش پدیدار شناسی و درسال 1395 انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل اساتید و اعضای هیئت علمی علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه تهران، علامه طباطبائی و بوعلی سینای همدان کارشناسان تربیت جنسی در سطح استان همدان انتخاب شد. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. لذا با 17 نفر مصاحبه انجام شد و کار تا اشباع نظری پیش رفت. ابزارمورد استفاده مصاحبه نبمه ساختاریافته با متخصصان است<strong>.</strong> برای تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل تفسیری بهره گرفته شد. یافته ها حاکی از آن بود که مضامین ناظر بر اهداف برنامه درسی تربیت جنسی در سه سازه اصلی (شناختی، نگرشی، مهارتی) تکیه دارد. دربخش محتوای آموزشی توجه به ارزش ها و فلسفه تربیت جنسی، توجه به منابع مبتنی بر ارزش ها (قرآن، سنت، عقل، فطرت) توجه به اصول حاکم بر آموزش و پرورش، توجه به منابع تدوین محتوا برنامه درسی تربیت جنسی. در بخش روش های آموزشی اصل تفاوت در حقوق و تکالیف شرعی، روش عبرت آموزی و... در بخش ارزشیابی آموزشی نیز استفاده از ویژگی های سایر عناصر برنامه درسی تربیت جنسی، استفاده از دو معیار اساسی قرآن و سنت پیامبر و... شناسایی شدند. در نهایت این طور نتیجه گرفته شدکه برنامه درسی طراحی شده ناظر بر توجه به ابعاد مختلف برنامه درسی از جمله هدف، محتو، روش وارزشیابی است و مبانی برنامه درسی از جمله مبانی روانشناختی، اجتماعی و فلسفی آن با توجه به فلسفه حاکم بر جامعه تدوین شده است. در واقع برنامه حاضر بازتابی از ارزش های فرهنگی اجتماعی جامعه می باشد.

کیفیت نظام سنجش آموخته ها به عنوان یکی از مهم ترین فرایندهای تحول آفرین در نظام آموزشی، نحوه و میزان یادگیری و توسعه مهارت های زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. تحولات در حوزه سنجش کلاسی، سه رویکرد «سنجش از، برای و به مثابه یادگیری»  (AOL, AFL, AAL)را پشت سر گذاشته است؛ رویکرد سنجش به مثابه یادگیری به عنوان جدیدترین رویکرد، با هدف گیری و فراهم سازی شرایط مناسب، زمینه شکل گیری و تقویت شایستگی های دانش آموزان به عنوان شهروندان مستقل، انعطاف پذیر و منتقد را فراهم می کند. در این مطالعه، بهمنظور واکاوی میزان آگاهی و نحوه به کارگیری رویکردهای سه گانه سنجشی به وسیله معلمان، سه مرحله متوالی الف) مرور پیشینه پژوهش و مصاحبه با متخصصان برای شناسایی نشانگرها به تفکیک رویکردهای سه گانه سنجش؛ ب) اجرای پرسش نامه برای اندازه گیری میزان آشنایی معلمان با رویکردهای سه گانه و ج) تدوین سیاهه رفتار و مشاهده عملکرد سنجشی 11 معلم در فرایند کلاس، طی شد. انتخاب نمونه، به شیوه هدفمند و در دسترس بوده است. داده های مرحله دوم، با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته و با بررسی دیدگاه 34 نفر از معلمان گردآوری شد. برای افزایش اعتبار نتایج پرسش نامه و مبتنی بر راهبرد چندسویه سازی، سیاهه رفتاریتهیه و عملکرد 11 معلم نیز مشاهده شد. مقایسه میانگین رتبه ها با استفاده از آزمون فریدمن نشان داد که تفاوت معناداری بین رعایت مصادیق سه رویکرد وجود دارد؛این تفاوت به گونه ای است که رویکرد سنجش از یادگیری (AOL)با 96 درصد، بیش ترین میزان رعایت مصادیق در کلاس ها را به خود اختصاص داده است و رعایت مصادیق مربوط به رویکردAAL ، با 40 درصد، کمترین میزان را در کلاس ها داشته است. رعایت نکردن 59 درصد از مصادیق مربوط به رویکرد AAL در کلاس های مشاهده شده، ضرورت توجه و آموزش دوچندان این مهم را مورد تاکید کرد. به طور کلی، نتایج از آگاهی ناچیز و توجه حداقلی به مصادیق رویکرد AALبه عنوان رویکرد زمینه ساز در تربیت شهروندی، حکایت دارد. در حالی که رویکرد AOLکه تناسب ناچیزی با دیدگاه های سازاگرایانه، پرورش شهروندان خلاق و کارآفرین دارد، همچنان تسلط داشته و محور آگاهی و اقدامات سنجشی معلمان را به خود اختصاص داده است. 

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان گروهی فعّال سازی رفتاری بر کاهش علائم افسردگی، اجتناب شناختی – رفتاری و افزایش کیفیت زندگی انجام شد. تعداد 40 نفر از دانشجویان مبتلا به افسردگی پس از احراز شرایط پژوهش، انتخاب و در دو گروه درمان فعّال سازی رفتاری (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرارگرفتند. گروه آزمایشی، 8 جلسه درمان فعّال سازی رفتاری را دریافت کرد. شرکت کنندگان، مقیاس افسردگی بک ( BDI-II )، پرسشنامه اجتناب شناختی-رفتاری ( CBAD ) و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت ( WHOQOL-BREF ) را در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل کردند. یافته های پژوهش نشان داد که درمان فعّال سازی رفتاری بر روی کاهش نشانه های افسردگی و اجتناب شناختی- رفتاری اثربخش است امّا بر روی کیفیت زندگی تأثیر معنی داری ندارد. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، درمان فعال سازی رفتاری به شیوه گروهی، بر کاهش نشانه های افسردگی و اجتناب شناختی- رفتاری در دانشجویان مؤثّر است. نتایج این پژوهش می تواند برای متخصصان بالینی و مشاوران در مراکز مشاوره دانشگاهی تلویحات کاربردی داشته باشد.

مقدمه: هیجان می تواند کدگذاری و فرایند تحکیم رویدادها در حافظه را تسهیل نماید. از این رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی حافظه هیجانی بر اساس ابعاد حساسیت پردازش حسی بالا و پایین بود. روش: به این منظور، ابتدا 500 نفر از دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان از طریق  نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از دانشکده ها انتخاب گردیدند، پس از تحلیل نتایج اولیه تعداد 45 نفر از آنان بر اساس نمرات انتهایی توزیع (Z استاندارد) در مقیاس حساسیت پردازش حسی انتخاب شده و در نهایت به منظور آزمون فرضیه های پژوهش، شرکت کنندگان جهت سنجش حافظه هیجانی مورد مطالعه قرار گرفتند. در مرحله اول تصاویر هیجانی برای شرکت کنندگان نماش داده شد و در مرحله دوم بافاصله زمانی 15 روز میزانی بازشناسی تصاویر هیجانی مرحله اول ارزیابی گردید. جهت بررسی نتایج پژوهش، داده ها پس از جمع آوری با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره، کوواریانس تک متغیره، آزمون های تعقیبی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین سه گروه آزمودنی بر اساس حساسیت پردازش حسی تفاوت معناداری در ابعاد حافظه هیجانی وجود دارد. به طوری که گروه با حساسیت پردازش حسی بالا (HSP) در مرحله اول بازیابی حافظه هیجانی، در بیشتر مؤلفه های حافظه هیجانی از افراد با حساسیت پردازش حسی پایین (LSP) نمرات بالاتری را کسب کردند. اما در مرحله دوم بازیابی حافظه هیجانی، افراد با حساسیت پردازش حسی پایین (LSP) عملکرد بهتری داشتند. نتیجه گیری: به نظر می رسد که تفاوت در میزان حساسیت نسبت به پردازش محرک های حسی به عنوان یک جنبه زیستی، نقشی مؤثر در کدگذاری و تحکیم خاطرات هیجانی بازی می کند.

قانون مدنی به روشنی ماهیت حق بر حریم را بیان نکرده و آن را در حکم ملک صاحب حریم دانسته است. پاره ای از حقوقدانان، همسان آنچه در برخی دیگر از مقررات آمده، حق یادشده را حق ارتفاق تفسیر کرده اند. در مقابل، برخی حق بر حریم را حق مستقلی در کنار سایر حقوق عینی شناسایی نموده اند. در فقه، در نوعی از حریم مشهور باور به مالکیت صاحب حریم داشته و در نوعی دیگر حق اولویت را ابراز کرده اند. برخی نیز حق بر حریم را به صورت مطلق حق اولویت دانسته اند. با این همه، جمع دیدگاه های فقهی و حقوقی و استقراء در مصادیق حریم در قوانین نشان می دهد که حق بر حریم دو گونه است: حق مالکیت بر حریم (حریم ملکی)، حق ارتفاق بر حریم (حریم ارتفاقی). در حریم ملکی، صاحب حریم مالک حریم است که تنها در اراضی موات ایجاد می شود. اما دولت می تواند اراضی ملکی را برای تأمین حریم اموال عمومی تملک معوض نماید. در حریم ارتفاقی، صاحب حریم حق ارتفاق مثبت یا منفی بر حریم دارد که به عنوان قاعده در اراضی موات محقق می شود. مگر اینکه قانون، حریم ارتفاقی منفی را بر اراضی ملکی نیز تحمیل نماید.

فرض مشهور فقهای شیعه در متعلّق وقف بر مبنای روایات اعیان است. حال سؤالی به ذهن پژوهشگر متبادر می گردد و آن اینکه، آیا توسعه متعلّق وقف به مالکیت فکری و امور معنوی نیز امکان دارد یا خیر؟ نگارنده در مقاله حاضر به روش تحلیلی توصیفی برخلاف پیش فرض مشهور، توسعه متعلّق وقف به غیراعیان را ضمن اثبات مالکیت محصولات فکری و مشروعیّت مالکیت معنوی، مدلّل می نماید، معتقد است وقف امور معنوی نیز از حیث حکم وضعی صحیح است

بی تردید اصلی ترین ماموریت برند، ایجاد و حفظ یک تمایز جذاب و پایدار، با توجه به شرایط و امکانات روز می باشد. امروزه با افزایش تعداد برندها و فشرده تر شدن رقابت بین آن ها، برندهایی که دانش تطبیق درست و سریع با تغییرات اثرگذار محیطی را نداشته باشند، زودتر از گردونه ی ترجیح و انتخاب مصرف کنندگان خارج می شوند. مقاله حاضر، پژوهشی کیفی درباره معنای چابکی در برند است. در فاز نخست، با هدف جمع آوری داده های کیفی، پس از بررسی گسترده ی ادبیات حوزه برندسازی و انواع چابکی، چارچوبی برای طرح پرسش های مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان تدوین گردید. در ادامه، 9نفر از کارشناسان دانشگاهی و اجرایی باسابقه در حوزه بازاریابی و برندسازی ایران از طریق روش نمونه گیری هدفمند (گلوله برفی) انتخاب ش دند. مصاحبه های ترانویسی شده، در فاز دوم به کمک نرم افزار ان ویوو و با روش تحلیل تماتیک استقرایی شش مرحله ای کلارک و براون، کدگذاری گردید. در تحلیل تم استقرایی که به طور منطقی تم های از قبل تعریف شده ای وجود ندارد، الگوها در طول تحلیل و با قرار دادن کدهای باز یا تم های فرعیِ شبیه به هم در یک تم اصلی، آشکار می شوند. به طور خلاصه، در پژوهش جاری از مجموع 239 کد باز و 24 تم فرعی، 3 تم اصلی محرک ها، الزامات، و ویژگی های سازگاری برند، شناسایی شد و مبنای تعریف مفهوم نوینی به نام چابکی برند قرار گرفت. بر این اساس، چابکی برند یعنی سازگاری عملکردی-ارتباطی هوشمندانه، پیوسته، هویت محور و سریعِ برند در برابر محرک های معنادار و قابل اعتنا که به واسطه ی پنج قابلیت اساسی انعطاف نسبی، پاسخگویی کارآمد، حسگری هوشمندانه، قدرت پیش بینی و یادگیرندگی برند به دست می آید.

این پژوهش به منظور بررسی قابلیت اجرایی برنامه درسی معنوی در دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. بدین منظور، چهار متغیر دانش، نگرش، مهارت و امکانات در دو گروه مدیران و استادان مورد سنجش و بررسی قرار گرفت. پژوهش کاربردی، و از نوع توصیفی پیمایشی است. به تناسب پاسخ به سؤالات تحقیق از روش کمّی استفاده شده است. حجم جامعه شامل تمام مدیران و استادان دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 1396 1395 بوده است. که در این بین 30 نفر از مدیران و 60 نفر از استادان به صورت هدفمند به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای، فریدمن و خی دو برای بررسیهای استنباطی استفاده گردید. نتیجه کلی پژوهش حاکی است که گروه های مخاطب دارای دانش، نگرش و مهارت کافی در زمینه اجرای برنامه ریزی درسی معنوی هستند ولی امکانات دانشگاه فرهنگیان برای اجرای برنامه ریزی درسی معنوی در حد مطلوبی نیست.

هدف از این نوشتار، تبیین حدود مشروعیت در توقف موقت حدود احکام اسلام توسط حاکم اسلامی است. شناخت از معیارهای اهم و مهم و نظام رتبه بندی مصالح حکومتی می تواند به حاکم اسلامی کمک کند تا از بن بست میان مصالح اجتماعی و مصالح شرعی خارج شود. شناخت مصالح و سازوکارهای تغییر در مرزهای قابل تغییر و غیرقابل تغییر آنها می تواند در تطبیق مشروعیت اسلامی بر یک حکومت دین مدار مؤثر باشد. خط قرمزهای منحل کننده یا توسعه دهنده معیارهای اولیه و ثانویه در یک حاکمیت دینی، با اهداف و مقاصد اساسی شریعت رابطه تنگاتنگ دارد. سؤالات اساسی این پژوهش حول محور اهداف و چارچوب های حکومت ترسیم می شوند؛ از جمله اینکه آیا صرفاً حکومت اسلامی موظف به اجرای حدود الهی است یا اهداف دیگری نیز بر وجود آن متصور است که در صورت عدم امکان اجرای حدود الهی نمی توان از آنها صرف نظر کرد؟ سازوکارها و ابزارهای چنین فرایندی چیست؟ حد و مرز توقف حدود الهی توسط حاکم اسلامی تا کجاست؟ این پژوهش به دنبال آن است تا ثابت کند اولویت دهی اهداف حکومت اسلامی بر یکدیگر، تفسیر از مصلحت، منبع و مبنای تحلیل مصلحت، روش، ابزار و متدلوژی کشف و به کارگیری مصلحت، عوامل کشف و اجرای مصلحت، در تحلیل میزان مشروعیت و کارکرد های هر ساختار سیاسی در اسلام مؤثر است.

حقوق اداری به عنوان بازوی اجرایی حقوق اساسی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به سبب تحوّل و پویایی حقوق اداری، لازم است اصول و قواعد این شاخه از علم حقوق استخراج گردد تا در سیر تحول احکام، مصادیق و امور جزئی به سهولت و سرعت تشخیص داده شود. در رابطه با اصول حقوق اداری در غرب، آثاری به انگلیسی و فارسی نگارش یافته است. سوال اصلی مقاله این است که اصول مزبور در سیره حکومتی معصومان علیهم السلام کدام است؟ و چه جایگاهی دارد؟ مقاله حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با روش کتاب خانه ای، به تبیین اصول حقوق اداری در سیره معصومان می پردازد. نتیجه نهایی پژوهش حاضر آن است که برخی اصول حاکم بر حقوق اداری عبارتند از: حاکمیت قانون، عدالت، گزینش بهترین ها، نظارت. این اصول با نگاه الهی تبیین شده و دارای ضمانت اجرای حقوقی در سیره معصومان علیه السلام هستند.

امروزه، توسعه نیافتگی نواحی روستایی و کمبود فرصت های اشتغال سبب شده است که هر ساله تعداد کثیری از جمعیت روستایی به سوی شهرها مهاجرت کنند. یکی از جدیدترین شیوه های غلبه بر چالش های اقتصادی، توسعه کارآفرینی روستایی است. کارآفرینی روستایی نیازمند شناخت امکانات و محدودیت ها، و آگاهی از فرصت ها و موانع است. در پژوهش حاضر، این ضرورت ها در روستاهای پیراشهری لار در چارچوب مدل SWOT صورت بندی شد. جامعه آماری تحقیق را جمعیت 20700 نفری سکونتگاه های روستایی تشکیل می داد. بنابراین، یک جامعه نمونه 377 نفری با استفاده از رابطه کوکران تعیین شد و مورد پرسشگری قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که برای رسیدن به توسعه کارآفرینی، اتخاذ راهبرد جهشی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است،راهبردی که از طریق تشکیل تعاونی های تولیدی کارآفرینی با حمایت نظام بانکی، توسعه خدمات الکترونیک برای دستیابی سریع به اطلاعات و فرصت های اشتغال، و حمایت سازمان های رسمی از کارآفرینان قابل تحقق خواهد بود.

مطالعه حاضر، با هدف بررسی نقش محصولات فرعی جنگل و مرتع در معیشت روستاییان بخش زرین آباد شهرستان دهلران، با استفاده از پرسشنامه به روش پیمایشی انجام شد. گردآوری داده ها به شیوه نمونه گیری طبقه بندی شده با تخصیص متناسب صورت گرفت. برای تحلیل داده ها، از آماره های توصیفی (میانگین رتبه ای، توزیع فراوانی، درصد تجمعی، و توزیع درصد) و استنباطی (آزمون دو جمله ای و آزمون همبستگی اسپیرمن) استفاده شد. نتایج نشان داد که بین روستاهای مورد مطالعه از نظر نقش محصولات فرعی جنگل و مرتع تفاوتی وجود ندارد؛ و 32/12 درصد از میانگین درآمد سالانه هر خانوار روستایی را درآمد حاصل از برداشت محصولات فرعی جنگل و مرتع تشکیل می دهد که از این میزان، سهم محصولات فرعی جنگلی 54/8 درصد و سهم محصولات فرعی مرتعی 78/3 درصد است؛ همچنین، از نگاه روستاییان، بین بهره برداری از محصولات فرعی جنگلی و مرتعی و ایجاد اشتغال، کسب درآمد، کاهش فقر و جلوگیری از مهاجرت رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.

فرایند سیاستگذاری فرهنگی به صورت کلی شامل سه مرحله تدوین، اجرا و ارزیابی می باشد. مرحله تدوین به عنوان زیربنا و پایه ی سایر مراحل، از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است و هر حاکمیتی سعی می کند با استفاده حداکثری از نظرات کارشناسان و خبرگان، به گونه ای سیاست های فرهنگی خود را تدوین کند که در مرحله اجرا با کمترین چالش و آسیب مواجه شود. در نظام جمهوری اسلامی ایران به دلیل ماهیت دینی و اسلامی نظام، حضور حوزه علمیه با شان "نماینده دین"، در تدوین سیاست ها یک ضرورت انکارنشدنی است. با گذشت نزدیک به چهار دهه از انقلاب اسلامی، نقش و جایگاه حوزه علمیه در این عرصه، فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است و هنوز به جایگاه مطلوب خود نرسیده است. در این مقاله ضمن مصاحبه با 14 نفر از مسئولین و صاحب نظران در حوزه علمیه و حاکمیت و با استفاده از روش تحلیل مضمون، 63 چالش پیش روی کنشگری حوزه علمیه در تدوین سیاست های فرهنگی شناسایی شده است. این چالش ها در قالب سه مضمون کلان چالش های معرفتی، زمینه ای و مدیریتی طبقه بندی شده اند.