مطالعات طب ورزشی

پس از پیچ خوردگی جانبی مچ پا، حس موقعیت مفصل و توانایی سیستم عصبی مرکزی جهت کنترل عضلات اطراف مفصل مچ پا مختل می شود. تحقیقات گذشته تاثیر انواع کفی و ارتفاع پاشنه را بر تعادل و عملکرد ورزشکاران با ناپایداری مزمن مچ پا بررسی کرده اند، اما مطالعات کمی به بررسی تاثیر ارتفاع ساق کفش بر نسبت هم انقباضی عضلات پرداخته اند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر ارتفاع ساق کفش بر نسبت هم انقباضی عضلات اندام تحتانی ورزشکاران مرد با و بدون ناپایداری مزمن مچ پا در حین اجرای آزمون های تعادلی بود. در یک مطالعه نیمه تجربی تعداد 28 ورزشکار مرد (14 نفر با ناپایداری مزمن مچ پا، 14 نفر بدون ناپایداری مزمن مچ پا) به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای تشخیص ناپایداری مزمن مچ پا از پرسشنامه کامبرلند استفاده شد. فعالیت الکتریکی هشت عضله درشت نی قدامی، نازک نی طویل، دوقلو داخلی و خارجی، نعلی، پهن داخلی و خارجی و دو سر رانی در سه حالت با پای برهنه، با کفش ساق کوتاه و بلند در حین اجرای آزمون زمان ایستادن روی یک پا و آزمون تعادلی Y جهت محاسبه نسبت هم انقباضی اندازه گیری شد. نتایج مطالعه نشان داد که ارتفاع ساق کفش تاثیر معنا داری بر نسبت هم انقباضی عضلات در حین اجرای آزمون تعادلی ایستا دارد (P=0.001) همچنین نتایج آزمون تعقیبی نشان داد در حین اجرای آزمون تعادل ایستا نسبت هم انقباضی در وضعیت پای برهنه بیشتر از کفش ساق کوتاه و بلند بود و نسبت هم انقباضی در کفش ساق کوتاه بیشتر از کفش ساق بلند بود. علاوه بر این، نتایج نشان داد که تاثیر ارتفاع ساق کفش بر نسبت هم انقباضی عضلات در حین اجرای آزمون تعادلی ایستا بین دو گروه متفاوت نبود (P=0.57). از طرف دیگر، ارتفاع ساق کفش تاثیر معنا داری بر نسبت هم انقباضی عضلات در حین اجرای آزمون تعادلی Y داشت (P= 0.001). همچنین نسبت هم انقباضی در جهت خلفی خارجی بیشتر از جهت خلفی داخلی و قدامی بود و نسبت هم انقباضی در جهت قدامی بیشتر از خلفی داخلی بود. علاوه بر این، تاثیر ارتفاع ساق کفش بر نسبت هم انقباضی عضلات در حین اجرای آزمون تعادلی Y بین دو گروه متفاوت نبود (P=0.31). با توجه به اینکه کفش ساق بلند باعث کاهش نسبت هم انقباضی در حین اجرای آزمون زمان ایستادن روی یک پا و آزمون تعادل Y شد، توصیه می گردد جهت کاهش خستگی و پیشگیری از آسیب های ورزشی از این نوع کفش ها در تمرین و مسابقه استفاده گردد.

مطالعات نشان می دهد بازسازی لیگامان متقاطع قدامی تاثیر قابل توجهی بر مکانیک بدن طی حرکات انتقالی دارد. لذا هدف از مطالعه حاضر مروری بر مکانیک بدن طی حرکات انتقالی در افراد با بازسازی لیگامان متقاطع قدامی بود. مطالعه حاضر از نوع مروری بود. جستجوی مقالات به زبان فارسی و لاتین از ابتدای سال 1998 تا ابتدای ماه مارس سال 2023 بود که در پایگاه استنادیPubMed, WOS, Scopus, Magiran, ISC و Google scholar انجام گرفت. 18 مقاله در ارتباط با مکانیک بدن طی حرکات انتقالی (راه رفتن، دویدن، پرش، فرود و...) در افراد با بازسازی لیگامان متقاطع قدامی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته های 5 مقاله نشان داد به علت ضعف عضلات و کاهش دامنه حرکتی سبب اختلال در مکانیک حرکت طی راه رفتن می شود. همچنین یافته های یکی از مقالات نشان داد تفاوت در انواع روش های پیوند لیگامان بر مکانیک بدن در حین راه رفتن تاثیرگذار است. بررسی 4 مقاله در حوزه بیومکانیک دویدن پس از بازسازی لیگامان متقاطع قدامی نشان داد تا 12 ماه پس از بازسازی این لیگامان، بیومکانیک حرکت در هنگام دویدن مانند قبل از آسیب بازیابی نمی شود. مطالعه 8 مقاله در حوزه بیومکانیک پرش و فرود در افراد با بازسازی لیگامان متقاطع قدامی نشان می دهد که افراد با بازسازی لیگامان متقاطع قدامی پرش و فرود ضعیف تری نسبت به افراد سالم داشتند. به نظر می رسد افزایش قدرت در عضلات چهارسرران و همسترینگ منجر به بهبود دامنه حرکتی و حس عمقی مفاصل در افراد با بازسازی لیگامان متقاطع قدامی می شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر هشت هفته برنامه تمرینی ثبات مرکزی بر شدت درد و استقامت تنه در کودکان و نوجوانان دارای کمردرد بود. ۳۰ دختر (۱۰-۹ سال) و ۳۰ دختر (۱۵-۱۴ سال) دارای کمردرد غیراختصاصی که شرایط ورود به تحقیق را داشتند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و آزمودنی های هر رده سنی به طور تصادفی در دو گروه کنترل و تجربی قرار گرفتند. ابتدا شدت درد و استقامت عضلات تنه به ترتیب توسط مقیاس آنالوگ دیداری و تست های عملکردی مکگیل در تمامی گروه ها ثبت شد. سپس گروه های تجربی تمرینات ثبات مرکزی را طی هشت هفته و سه جلسه در هفته به طور منظم انجام دادند و در پس آزمون مجددا متغیرهای ذکر شده در تمامی گروه ها اندازه گیری شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون آنالیزکوواریانس استفاده شد. نتایج پژوهش کاهش معنی داری در شدت درد (001/0P<) و همچنین افزایش معنی دار در میزان استقامت عضلات تنه (001/0P<) را در آزمودنی های گروه تجربی نشان داد. در تأثیر برنامه تمرینی بر شدت درد بین گروه های سنی کودک و نوجوان تفاوت معنی داری وجود نداشت، اما در متغیر استقامت تنه بین دو گروه سنی تفاوت معنی داری مشاهده شد (001/0P<) که در گروه نوجوان نسبت به کودک با افزایش بیشتری همراه بود. با توجه به نتایج بدست آمده، انجام تمرینات ثبات مرکزی می تواند در کاهش درد و افزایش استقامت عضلات تنه در کودکان و نوجوانان دارای کمردرد مفید باشد. بنابراین پیشنهاد می شود از مزایای بالقوه این تمرینات در گروه های سنی مورد نظر استفاده شود.

کف پای صاف، یک ناهنجاری است که به علت کاهش قوس طولی داخلی پا ایجاد می شود. این وضعیت می تواند به شکل منعطف و یا سخت بروز کند و شیوع آن در کودکان بالاست. هدف این تحقیق بررسی اثر همزمان شش هفته تمرین اصلاحی شورت فوت و کینزیوتیپ بر قوس طولی داخلی کودکان و نوجوانان با کف پای صاف منعطف بود. در این مطالعه، 36 کودک و نوجوان 8 تا 12 سال به صورت تصادفی به دو گروه تجربی ( 18 نفر) و کنترل ( 18 نفر) تقسیم شدند. گروه تجربی، پروتکل تمرین شورت فوت و کینزیوتیپ را به مدت شش هفته ( سه جلسه در هر هفته) انجام دادند. پس از جمع آوری اطلاعات دموگرافیک، میزان افت ناوی و شاخص عملکرد حس عمقی پا پیش و پس از شش هفته تمرینات شورت فوت و کینزیوتیپ اندازه گیری شد. تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 22) و روش تحلیلی کوواریانس، جهت سنجش تفاوت بین دو گروه با کنترل پیش آزمون، در سطح معناداری 05/0 انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده همزمان از تمرین شورت فوت و کینزیوتیپ، تأثیر مثبتی بر قوس طولی داخلی پای کودکان با کف پای صاف دارد. بر اساس یافته های این تحقیق، این روش می تواند به عنوان یک راهکار پیشنهادی مناسب برای اصلاح کف پای صاف منطعف در نظر گرفته شود.

هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین تأثیر سانیفیکیشن الگوی عضلات و بازخورد بینایی در شرایط خستگی بر تعادل سالمندان بود. در این مطالعه، 20 سالمند سالم (14 زن و 6 مرد) با (میانگین سنی 72/5 ±20/66) سال به صورت داوطلبانه شرکت نمودند. این افراد به طور تصادفی به گروه «سانیفیکیشن الگوی عضلانی»  و «بینایی» تقسیم شدند و در مجموع، طی 8 جلسه در برنامه تمرینی شرکت کردند. شاخص های تعادل (کلی، میانی - جانبی و قدامی - خلفی) در مرحله پیش آزمون و پس آزمون از طریق دستگاه تعادل سنج بایودکس ثبت شد. مدت زمان هر آزمون 20 ثانیه و زمان استراحت بین آزمون ها 10 ثانیه بود. تحلیل داده ها با استفاده از نسخه 22 نرم افزار SPSS  و آزمون تحلیل کواریانس انجام شد. نتایج نشان داد که هشت جلسه برنامه تمرینی تعادل باعث افزایش توانایی تعادل می شود. تحلیل کواریانس تفاوت معناداری بین دو گروه در شاخص کلی پایداری (02/0 =P) و قدامی – خلفی تعادل (04/0 =P) در پس آزمون نشان داد. به این معنا که گروه تمرین با استفاده از سانیفیکیشن الگوی عضلانی عملکرد بهتری در تعادل داشت. تمرینات تعادل درشرایط خستگی، به همراه سانیفیکیشن الگوی عضلانی، به ویژه در بعد زمانی، می تواند موجب بهبود شاخص های تعادل شود.

فعالیت بدنی منظم باعث حفظ و بهبود سلامتی می شود؛ درحالی که رفتارهای کم تحرک با سلامتی ضعیف مرتبط است. هدف پژوهش حاضر بررسی سطح فعالیت بدنی و زمان نشستن روزانه در زنان بزرگسال شهر تهران بود. به این منظور، 312 زن بزرگسال تهرانی (میانگین سنی 15/9±35/35 سال و شاخص توده بدنی 14/4±12/25 کیلوگرم بر مجذور قد) از اقشار مختلف جامعه در سال های 2018 تا 2019 مورد مطالعه قرار گرفتند. در این پژوهش، سطح فعالیت بدنی و زمان نشستن روزانه با استفاده از پرسش نامه بین المللی فعالیت بدنی اندازه گیری شد. داده ها با از آزمون t مستقل برای مقایسه افراد مجرد و متاهل، آزمون مجذور کای و تحلیل واریانس یک طرفه برای بررسی تفاوت بین گروه های سنی و سطوح تحصیلی تجزیه و تحلیل شدند. علاوه بر این، ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن برای بررسی روابط بین متغیرها محاسبه شد. کلیه تجزیه و تحلیل ها در سطح معناداری 05/0p≤ با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 انجام شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سطح فعالیت بدنی شرکت کنندگان شامل: پایین (135 نفر؛ 3/43 درصد)، متوسط (130 نفر؛ 7/41 درصد) و شدید (47 نفر؛ 1/15 درصد) بود. بنابراین شیوع کم تحرکی جسمانی در شرکت کنندگان 3/43 درصد گزارش شد. همچنین زمان نشستن روزانه شرکت کنندگان به این صورت بود: 22 نفر (1/7 درصد) کمتر از 4 ساعت، 43 نفر (8/13 درصد) بین 4 تا کمتر از 6 ساعت، 48 نفر (4/15 درصد) بین 6 تا 8 ساعت و 196 نفر (8/62 درصد) بیشتر از 8 ساعت در روز نشسته بودند. نتایج مطالعه حاضر شیوع بالای کم تحرکی و رفتارهای کم تحرک در زنان بزرگسال تهران را نشان داد. ازاین رو، برای پیشگیری از عوارض کم تحرکی و ارتقای سلامت مادران و نسل آینده، آموزش و ترویج سبک زندگی سالم و فعال در میان زنان جامعه ضروری است.