مطالعات تجربی حسابداری مالی (مطالعات حسابداری سابق)

مطالعات تجربی حسابداری مالی (مطالعات حسابداری سابق)

مطالعات تجربی حسابداری مالی سال 20 زمستان 1403 شماره 84 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مدلی برای گزارشگری مالی شرکت های برق منطقه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استفاده کنندگان از اطلاعات شرکت های برق منطقه ای گزارشگری مالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۳
شرکت های برق منطقه ای سازمان هایی هستند که هردوی اهداف اجتماعی و اهداف مالی را جهت انجام مأموریت های محول شده دنبال می کنند، بنابراین ایفا و ارزیابی مسئولیت پاسخگویی به واسطه اهداف دوگانه ای که دارند، از اهمیتی اساسی برخوردار است. در پژوهش حاضر با بررسی نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان گزارش های مالی این شرکت ها، عوامل اثرگذار در گزارشگری مالی بخش موردمطالعه قرار گرفته است. هدف این پژوهش، ارائه مدلی مناسب با شرایط و ویژگی های محیطی شرکت های برق منطقه ای در ایران است. برای این منظور، داده های موردنیاز پس از مطالعه کتابخانه ای و جستجوی اکتشافی در مبانی نظری و قوانین و مقررات مالی و محاسباتی حاکم بر روابط این اشخاص و با استفاده از پرسشنامه ، جمع آوری و با بهره گیری از روش تحقیق دلفی فازی و آزمون های مناسب آماری، تجزیه و تحلیل شده است. شواهد حاصل از تجزیه وتحلیل دیدگاه های پرسش شوندگان نشان می دهد عامل های اثرگذار در چهار بعد، شامل سازگاری مدل در ارائه میزان دستیابی به اهداف سازمان، اهداف استفاده کنندگان از اطلاعات، سازگاری با قوانین و مقررات مالی و محاسباتی و درنهایت، کنترل بودجه و گزارشگری وضعیت اعتبارات قرار گرفت. خبرگان نیز درباره عامل های پیشنهادی این پژوهش برای طراحی و تبیین مدل گزارشگری مالی شرکت های برق منطقه ای در ایران اجماع نظر موافق دارند.
۲.

بررسی تأثیر ساختارهای راهبری شرکتی بر پذیرش، میزان و کیفیت گزارش های پایداری: کاربست روش مرور سیستماتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: راهبری شرکتی گزارشگری پایداری تحلیل کتابشناختی مرور سیستماتیک چک لیست پریزما

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۴
با توجه به اهمیت گزارشگری پایداری، طی سال های اخیر مطالعات انجام شده در این حوزه افزایش یافته است. بااین وجود به دلیل کاستی های مطالعات اولیه نمی توان بر اساس این یافته ها تصمیم گیری کرد و مطالعات جامع تری موردنیاز است. ازاین رو با توجه به تأثیر با اهمیت سازوکارهای راهبری شرکتی بر گزارشگری پایداری و اهمیت این موضوع از دیدگاه کتابشناختی، طی پژوهش حاضر تأثیر ساختارهای راهبری شرکتی بر گزار شگری پایداری بر اساس نتایج حاصل از مطالعات قبلی و با به کارگیری روش مرور سیستماتیک و تحلیل های کتابشناختی ارائه شد. نمونه پژوهش شامل 47 مقاله خارجی و 32 مقاله داخلی منتشرشده برای بازه زمانی 2013 تا پایان سپتامبر 2023 است. در این مقاله برای تدوین پروتکل مرور از چک لیست پریزما استفاده شد. یافته ها حاکی از آن است که ساختار مالکیت، هیئت مدیره، ویژگی های مدیران اجرایی، عملکرد راهبری شرکتی و کیفیت کنترل های داخلی از عوامل مؤثر بر گزارشگری پایداری هستند. ادبیات پژوهش در خصوص تأثیر عواملی نظیر اندازه و استقلال هیئت مدیره، کمیته های تخصصی پایداری و جبران خدمات مدیران به جمع بندی دست یافته و در خصوص سایر عوامل به یافته های متناقضی دست یافته است. تحلیل یافته های متناقض در خصوص برخی عوامل در پرتو انگیزه های مدیریت، سطوح بلوغ سازمانی، ساختار سازمانی و عوامل نهادی تأثیرگذار بر سازمان نظیر نوع صنعت، فرهنگ، کشور محل فعالیت و قوانین و مقررات قابل توضیح است و درنتیجه استفاده از استانداردهای یکسان برای شرکت های مختلف در بسترهای نهادی متفاوت اثربخش نخواهد بود. 
۳.

اثر پاداش های مالی، ملاحظات بازارکار، شخصیت، ارزش های اجتماعی و آموزش حرفه ای در انتخاب شغل حسابدار بخش عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پاداشهای مالی شخصیت ارزشهای اجتماعی آموزش حرفه ای حسابداری دولتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۳
توسعه سریع دنیای تجارت منجر به ایجاد فرصت های شغلی متعدد برای نیروی کار شده است. افراد معمولا شغلی را انتخاب می کنند که به آن علاقه مند باشند و توانایی لازم را برای ایفای آن داشته باشند. فارغ التحصیلان حسابداری یکی از افرادی هستند که این امکان برایشان وجود دارد که وارد بازار کار شوند و به همین ترتیب حسابداری یک حرفه مهم در دنیای تجارت می باشد. یک فرد با سابقه تحصیلی حسابداری می تواند مشاغل مختلفی از جمله حسابداری دولتی، حسابداری مدیریت، حسابداری مالی و آموزش حسابداری را دنبال کند. در پژوهش حاضر اثر پاداش های مالی، ملاحظات بازار کار، شخصیت، ارزش های اجتماعی و آموزش حرفه ای در مورد انتخاب شغل به عنوان حسابدار بخش عمومی مورد بررسی قرار گرفته است. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه ای که بین 384 دانشجو مقاطع مختلف رشته حسابداری توزیع شد جمع آوری گردید، هم چنین برای تحلیل داده ها از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شد. نتایج نشان داد که پاداش های مالی، ملاحظات بازار کار، شخصیت، ارزش های اجتماعی و آموزش حرفه ای، تاثیر مثبت و معناداری بر انتخاب شغل به عنوان حسابدار بخش عمومی دارد.
۴.

شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر قصد شرکت ها در به کارگیری سیستم های حسابداری دیجیتال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سیستم های حسابداری دیجیتال کیفیت سیستم کیفیت اطلاعات رضایت قصد استفاده مستمر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱ تعداد دانلود : ۱
سیستم های حسابداری دیجیتال به عنوان یک فناوری، نقش مهمی در مدیریت تراکنش های مالی، ثبت داده ها و تسهیل فرایندهای تصمیم گیری دارد. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر قصد شرکت ها در به کارگیری سیستم های حسابداری دیجیتال است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی-پیمایشی است. داده های پژوهش حاضر از طریق توزیع پرسش نامه بین 285 حسابدار جمع آوری شده است. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری انجام شده است. در این پژوهش برای آزمون 11 فرضیه پژوهش، از سه مدل موفقیت سیستم های اطلاعاتی، مدل پذیرش فناوری و مدل انتظار-تأیید و همچنین یک مدل ترکیبی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان دادند کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات، سودمندی ادراک شده، سهولت استفاده ادراک شده، تأیید و رضایت بر قصد شرکت ها در استفاده مستمر از سیستم های حسابداری دیجیتال اثر مثبت و معناداری دارند. درکل، یافته های این پژوهش نشان داد درک هرچه بهتر عوامل مؤثر بر قصد استفاده مستمر از سیستم های حسابداری دیجیتال می تواند نقش مؤثری در پذیرش و استفاده طولانی مدت از آن ها ایفا کند.
۵.

زمینه یابی کارکردهای تفکر استراتژیک بریکولاژ حسابرسان در کنترل وقوع اختلال های سریزشدگی فشارهای حرفه حسابرسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تفکر بریکولاژ فشارهای حرفه حسابرسی سریزشدگی شغلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۳
هدف این مطالعه، زمینه یابی کارکردهای تفکر استراتژیک بریکولاژ حسابرسان در کنترل وقوع اختلال های سرریزشدگی فشارهای حرفه حسابرسی می باشد. این مطالعه به لحاظ روش شناسی، ترکیبی محسوب می شود، چراکه بر اساس مجموعه ای از روش های تحلیل کیفی و کمی، به دنبال دستیابی به اهداف پژوهش می باشد. لذا از طریق فرآیندهای بخش کیفی، ابتدا تلاش شد تا بر اساس دو تحلیل گرندد تئوری و غربالگری محتوایی سیستماتیک، نسبت به شناسایی زمینه های کارکردیِ تفکر استراتژیک بریکولاژ حسابرسان و اختلالِ های ناشی از سرریزشدگی فشارهای حرفه حسابرسی، اقدام شود تا پس از پیاده سازی فرآیند تحلیل دلفی فازی و تأیید پایایی ابعاد شناسایی شده، امکان بسط آن ها به بستر مطالعه ممکن باشد. سپس در بخش کمّی مطالعه، از طریق ماتریس ویکور خاکستری تلاش شد تا نسبت به ارزیابی معیارهای شناسایی شده در حرفه حسابرسی اقدام شود. یافته های مطالعه در بخش کیفی حکایت از شناسایی 36 مضمون مفهومی، 6 مؤلفه ی محوری و 3 مقوله برای متغیر کارکردهای تفکر استراتژیک بریکولاژ حسابرسان و شناسایی 5 اختلال ناشی از سرریزشدگی فشارهای حرفه حسابرسی دارد. در ادامه و باهدف ترکیب این متغیرهای در قالب پیاده سازی فرآیند تحلیل ویکور خاکستری، نتایج نشان داد، با ارتقاء سطح کارآمدی زمینه های مذاکره ای حسابرس بر اساس توسعه تفکر استراتژیک بریکولاژ در حسابرسان می توان انتظار داشت، تعارض ناشی از تساهل با صاحب کار به دلیل سرریزشدگی فشارهای حرفه حسابرسی نسبت به سایر اختلال های شناسایی شده ی دیگر، از قابلیت کنترل پذیری بیشتر برخوردار باشد.
۶.

ظهور رویکرد رادیکالیسم در اِعمال تغییرات بنیادی در حرفه ی حسابداری: آزمون روش کیفی تعاملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رادیکالیسم تغییرات بنیادی مکاتب حسابداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۲
انتظارات اجتماعی به واسطه ی تغییر رویکردهای جوامع از منظرهای مختلف فرهنگی، فناوری و اقتصادی امروزه از حسابداری متحول شده است و دیگر، کارکردهای گذشته این عرصه نمی تواند اقناع کننده ی نیازهای در حال تغییر ذینفعان تلقی شود. لذا ظهور رویکرد رادیکالیسم به عنوان یکی از زمینه های مکتب تفکر انتقادی، عرصه هایی مثل حسابداری را تشویق به اعمال تحولات بنیادی می نماید. هدف این مطالعه، ارزیابیِ ظهور رویکرد رادیکالیسم در اِعمال تغییرات بنیادی در حرفه ی حسابداری، بر اساس آزمون روش کیفی تعاملی در بازار سرمایه می باشد. روش شناسی این مطالعه به لحاظ نوع نتیجه، کاربردی و از منظر هدف، در دسته مطالعه های اکتشافی قرار می گیرد. بر اساس ماهیت جمع آوری، این مطالعه را می بایست در دسته پژوهش های آمیخته قرار داد. به طوری که در فاز کیفی این مطالعه از تحلیل مضمون بهره برده شده است تا زمینه های نوظهور رویکرد رادیکالیسم در اِعمال تغییرات بنیادی در حرفه ی حسابداری از طریق تحلیل محتوا و مصاحبه با خبرگان مشخص گردد. سپس از طریق تحلیل دلفی، پایایی ابعاد شناسایی شده بررسی گردید تا درنهایت فاز کمّی مطالعه، بر اساس فرآیندهای تحلیل کیفی/تعاملی، اقدام به ارزیابی مقایسه ی زوجی یک ماتریس « »، نماید تا محرک ها و پیامدهای سیستمی پدیده ی مطالعه را در قالب یک الگوی علّت و معلولی مشخص کند. نتایج مطالعه در بخش کیفی، طی 12 مصاحبه حکایت از شناسایی 278 کد باز اولیه، 36 مضمون پایه؛ 7 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر دارد. در بخش کمّی نیز نتایج نشان داد، تمرکز بر رویکرد رادیکالیسم می تواند با تغییر زمینه های فلسفی حرفه ی حسابداری، به اثربخشی کارکردهای گزارشگری رقابتی در سطح شرکت های بازار سرمایه منتج گردد. در تفسیر نتایج مطالعه حائز اهمیت است که بیان گردد، بسط رادیکالیسم حرفه ای به عنوان یک ظرفیت ایجادکننده ی تحول در حسابداری می تواند با شکستن چارچوب های مرجع و پیش فرض های متعصبانه ی گذشته، فرصت های جدیدی برای توسعه ی پایدار و مشروعیت حرفه ی حسابداری ایجاد کند
۷.

زمینه های محرک تملّک گرایی حاکمیتی شرکت های خانوادگی: بازتاب نظریه حکمرانی کادیلو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه کادیلو تملّک گرایی حاکمیتی مالکیت خانوادگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۲
هدف این پژوهش زمینه های محرکِ تملک گرایی حاکمیتیِ شرکت های خانوادگی بر اساس الهام از نظریه حکمرانی کادیلو می باشد. در این پژوهش ابتدا از طریق فرآیند غربالگری سیستماتیک نسبت به تعیین اهرم های تقویت کننده تملک گرایی حاکمیتی اقدام گردید و طی مراحل تحلیل فازی تلاش شده تا اهرم های شناسایی شده به لحاظ پایایی موردبررسی قرار گیرند. نتایج در بخش کیفی از وجود شش اهرم تقویت کننده ی تملک گرایی حاکمیتی در شرکت های خانوادگی حکایت دارد که طی مراحل تحلیل دلفی فازی مشخص گردید، تمامی ابعاد مورد تأیید پایایی قرار گرفتند. سپس بر اساس فرآیند وارسی اعتباری مشخص شد، مطلوب ترین تحلیل فازی بر اساس امتیازهای مشارکت کنندگان، تحلیل فازی سلسله مراتبی بر اساس نوع تودیم می باشد. نتایج در بخش کمی نشان داد، بر اساس مبنای فازی تودیم، بارزترین اهرم تقویت تملک گرایی حاکمیتی در شرکت های با مالکیت خانوادگی در سطح شرکت های بازار سرمایه ایران، اهرم، عدم استقلال هیئت مدیره می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره‌ها:
۷۹