مطالب مرتبط با کلیدواژه

گزارشگری پایداری


۱.

بررسی تأثیر ویژگی های هیئت مدیره شرکت بر میزان گزارشگری زیست محیطی، اجتماعی و راهبری شرکتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش حسابداری سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۷ 77 - 112

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا گزارشگری پایداری گزارشگری زیست محیطی اجتماعی و راهبری شرکتی ویژگی های هیئت مدیره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۵۰۷
هدف : این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ویژگی های هیئت مدیره شرکت بر میزان گزارشگری زیست محیطی، اجتماعی و راهبری شرکتی طی دوره زمانی 5 ساله از سال ۱۳۹1 تا سال ۱۳۹5 انجام شده است . روش : روش گردآوری داده ها، روش اسنادکاوی و مراجعه به بانک های اطلاعاتی و روش تحلیل داده ها از نوع استنباطی می باشد. این پژوهش از جهت تحلیل آماری از نوع همبستگی و مبتنی بر الگوی معادلات ساختاری است. یافته ها: نتایج نشان می دهد که از بین هشت متغیر هیئت مدیره، متغیرهای نسبت اعضای غیرموظف هیئت مدیره، نسبت مالکیت هیئت مدیره و نسبت زنان هیئت مدیره و نسبت ثبات اعضای هیئت مدیره بر میزان گزارشگری زیست محیطی، اجتماعی و راهبری شرکتی تأثیر مثبت و معنادار و دوگانگی وظیفه مدیرعامل و نسبت تحصیلات هیئت مدیره بر میزان گزارشگری زیست محیطی، اجتماعی و راهبری شرکتی تأثیر منفی و معنادار دارند. بین اندازه هیئت مدیره و تعداد جلسات هیئت مدیره با میزان گزارشگری زیست محیطی، اجتماعی و راهبری شرکتی، رابطه ای مشاهده نشده است. نتایج: نتایج فرضیه های پژوهش، اهمیت نقش ویژگی های هیئت مدیره را بر میزان گزارشگری زیست محیطی، اجتماعی و راهبری شرکتی شرکت و در نتیجه بهبود شفافیت اطلاعات را نشان می دهد.
۲.

عضویت در گروه های تجاری و گزارشگری پایداری شرکت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش حسابداری سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 169-197

کلیدواژه‌ها: گروه های تجاری گزارشگری پایداری توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۲۶۲
هدف: یکی از ویژگی های قابل توجه اقتصادهای نوظهور، نقش با اهمیت گروه های تجاری است. از این رو، در پژوهش حاضر تأثیر عضویت در گروه های تجاری بر سطح گزارشگری پایداری شرکت ها مورد بررسی قرار گرفت. روش:برای سنجش سطح گزارشگری پایداری شرکت ها از چک لیست سازمان گزارشگری جهانی (GRI) استفاده شد. فرضیه تحقیق نیز توسط نمونه ای متشکل از 102 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 تا 1396 و با بهره گیری از الگوی رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر تکنیک داده های ترکیبی مورد بررسی قرارگرفت. یافته ها:نتایج پژوهش نشان می دهد که عضویت در گروه های تجاری موجب بهبود سطح گزارشگری پایداری شرکت ها می گردد. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل اضافی حاکی از آن است که در شرکت های بزرگ تر، رابطه بین عضویت در گروه های تجاری و سطح گزارشگری پایداری قوی تر است. نتیجه گیری: شرکت های وابسته به گروه های تجاری به دلیل نگرانی کمتر نسبت به منافع مالی کوتاه مدت، از انگیزه های بیشتری برای گزارشگری پایداری برخوردارند.
۳.

طراحی الگوی منسجم گزارشگری پایداری شرکت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های حسابداری مالی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۴۲) 23 - 44

کلیدواژه‌ها: اطلاعات پایداری پایداری و توسعه پایدار ذینفعان گزارشگری پایداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۵۴۷
با توجه به گسترش فعالیتهای تجاری در جهان و اهمیت پایداری در حوزههای سازمانی، دانشگاهی و حرفهای، مقوله پایداری جزء نخستین اهداف کشورها و شرکتها قرار گرفته است. اما در کشور ایران توجه کمتری به این موضوع شده است. به عبارت دیگر در حال حاضر شرایط علّی، مداخلهگر و زمینهای؛ راهبردها و پیامدهای این نوع گزارشگری مورد بررسی و کنکاش قرار نگرفته است. بنابراین در این پژوهش تلاش شده است تا الگوی منسجم گزارشگری پایداری شرکتها به روش نظریهپردازی زمینهبنیان طراحی گردد. این پژوهش، پژوهشی کیفی و اکتشافی است. این پژوهش به وسیله مصاحبه عمیق با افراد خبره در حوزه مبانی نظری گزارشگری مالی و علوم اجتماعی، حوزه بازار سرمایه، سازمان صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت محیط زیست اجرا شده و با انجام 23 مصاحبه در سال 1398 به روش نمونهگیری گلوله برفی، به اشباع رسیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد، مهمترین شرایط علّی که موجب اتخاذ گزارشگری پایداری میگردد، الزامات محیطی، مشوقهای محیطی، فشارهای محیطی، ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی کشور، ویژگیهای سیاسی کشور و ویژگیهای محیط بینالمللی است. همچنین یافتههای پژوهش نشان داد که برای دستیابی به گزارشگری پایداری باید راهبردهایی مانند مشخص کردن نهاد مسئول پایداری، تدوین اصول و استانداردهای پایداری، ایجاد کمیته پایداری و مسئولیت اجتماعی در شرکتها، آشنایی و آموزش مقوله پایداری، استقرار نظام کنترل داخلی و گزارشگری اثربخش و استفاده از فناوریهای نوین اتخاذ شود. در نهایت، الگوی منسجم پژوهش نشان داد که گزارشگری پایداری شرکتها، میتواند پیامدهایی از قبیل افزایش اعتماد اجتماعی، افزایش کیفیت زندگی انسانها، حفظ محیط زیست برای نسلهای آتی، رشد بازار سرمایه و افزایش کیفیت گزارشگری را در پی داشته باشد. یافتههای این پژوهش میتواند به توسعه این نوع گزارش در ایران کمک نماید.
۴.

گزارشگری پایداری: رتبه بندی محرک ها و شاخص ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تجربی حسابداری سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۶ 71 - 114

کلیدواژه‌ها: تحلیل شبکه رتبهبندی شاخص‌ها گزارشگری پایداری محرکها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۴۳۰
گزارشگری پایداری، گزارشی است که اطلاعاتی پیرامون عملکرد اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و راهبری ارائه میدهد. متغیرهای مختلفی میتواند به عنوان محرک گزارشگری پایداری شرکتها در نظر گرفته شود. هدف این پژوهش شناسایی و رتبهبندی محرکها و شاخصهای گزارشگری پایداری است. این پژوهش، پژوهشی کیفی و اکتشافی است. برای رتبهبندی محرکها و شاخصها از روش تحلیل شبکه بهره گرفته شده است. جامعه آماری پاسخدهندگان به سوالات پرسشنامه، افراد خبره در حوزه مبانی نظری گزارشگری مالی و علوم اجتماعی، حوزه بازار سرمایه و حوزه سازمان حفاظت از محیط زیست بوده که در سال 1397 به 23 پرسشنامه پاسخ دادند. یافتههای پژوهش نشان داد که محرکهای گزارشگری پایداری در 5 گروه اصلی و 24 شاخص طبقهبندی میشود. در بین محرکها، محرکهای الزامات محیطی، ویژگیهای حاکمیت شرکتی و ویژگیهای ساختاری شرکت از نظر افراد خبره دارای بالاترین اهمیت بوده و همچنین رتبهبندی شاخصها نیز نشان داد که شاخصهای الزامات قانونی، استقلال اعضای هیئت مدیره و سودآوری دارای بالاترین رتبه میباشند. نتایج این پژوهش میتواند شناخت استفادهکنندگان از گزارشگری پایداری، محرکها و شاخصهای آن را افزایش دهد.
۵.

بررسی ابعاد پایداری مالی در بخش عمومی

نویسنده:
منبع: حسابداری و بودجه ریزی بخش عمومی سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 24 - 36

کلیدواژه‌ها: پایداری مالی گزارشگری پایداری شاخص های پایداری بخش عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۶ تعداد دانلود : ۳۴۷
پایداری مالی در ابتدا مسئله ای بود که فقط برای اقتصادهای توسعه نیافته و در حال ظهور که دارای بازارهای شکننده سرمایه، افزایش بدهی و گسترش بخش دولتی بودند و در معرض اختلالات چرخه ای یا آلودگی مالی قرار داشتند بیان می شد. اما اخیراً نگرانی در مورد پایداری مالی در کشورهای پیشرفته نیز گسترش یافته است که برخی از آنها فرآیندهای مداوم را برای ارزیابی ظرفیت خود برای حفظ موقعیت مالی خود برای مدت طولانی ایجاد کرده اند. مشارکت عمومی در مورد پایداری مالی، می تواند به بخش دولتی کمک کند تا خود را برای نیازهای آینده بهتر آماده کند و خود را شکل دهد. محدودیت عمده روش-های اصلی مورد استفاده برای ارزیابی پایداری مالی بخش دولتی این است که اقدامات مربوط به مواردی هستند که به طور مستقیم با فعالیت های مالی مرتبط هستند. نکته اصلی تحقیق این است که در پایداری مالی بخش دولتی فقط هزینه کمتر از درآمد نیست. تمرکز بیشتر در سطح بین المللی برای به دست آوردن درک بهتر از عوامل اصلی اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی هزینه های عمومی و ارتباطات بین آنها و نه تمرکز بیشتر بر روی ترکیب فعلی آن هزینه، شکل گرفته است. در تحقیق های پیشین توجه فقط به یک بُعد پایداری مالی شده و ابعاد دیگر در نظر گرفته نشده و لازم شد که این تحقیق، تمرکز بر درک عوامل اصلی اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی و پیوندهای بین آنها با پایداری مالی داشته باشد و شاخص های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی مورد بررسی و استفاده قرار گیرند. بررسی ها در این تحقیق نشان می دهد که شاخص های پایداری در سه حوزه زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی و کارایی آنها با یکدیگر و با پایداری مالی دارای جنبه های فراوانی است که باید به آن توجه شود تا دولت ها بتوانند به اهداف خود در زمینه پایداری مالی برسند.
۶.

چالش های گزارشگری پایداری و تغییرات زیست محیطی برای حسابداران بخش عمومی

نویسنده:
منبع: حسابداری و بودجه ریزی بخش عمومی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵) 65 - 71

کلیدواژه‌ها: گزارشگری پایداری تغییرات اقلیمی حسابداران بخش عمومی چالشهای زیست محیطی توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۸۴
گزارشگری پایداری ابتدا در حوزه زیست محیطی و بوم شناسی مطرح بوده است. در بخش عمومی واحدهای نسبتاً کمی این مقوله را دنبال نموده اند که شاید دلیل آن، این واقعیت باشد که بسیاری از واحد-های بخش عمومی، ماهیتاً خیلی آسیب رسان نبوده یا حتی ممکن است در جهت حمایت از محیط زیست فعالیت نمایند. با این حال لازم است دانشی در جهت برآورد هزینه های فعالیت های اجتماعی در حسابداران بخش عمومی وجود داشته باشد؛ چراکه برآورد این هزینه ها در بخش عمومی پیچیده است. مقاله حاضر ضمن تشریح چالش های حسابداران بخش عمومی در گزارشگری این فعالیت ها، برخی مبانی نظری نوین در این زمینه را ارائه خواهد نمود. محققان حسابداری بخش عمومی ناگزیرند ضمن مرجع قراردادن تجربه و عملکرد بخش خصوصی در این زمینه، شکاف بین این دوبخش را بررسی نموده تا از یک سو بر شیوه ها و ابزارهای تولید اطلاعات و از سوی دیگر بر ارائه اطلاعات و کاربران و کاربردهای اطلاعات تمرکز کنند تا در دستیابی به اهداف توسعه پایدار مؤثر باشند.
۷.

نقش اندازه شرکت بر روابط بین گزارشگری پایداری و قیمت سهام

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال پنجم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸۳ 1811-1825

کلیدواژه‌ها: قیمت سهام گزارشگری پایداری اندازه شرکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۱۲۸
هدف: سهم اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش اندازه شرکت بر روابط بین گزارشگری پایداری و قیمت سهام است. قلمرو مکانی این تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و قلمرو زمانی سالهای بین 1393 تا 1399 بوده است. روش: تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد، چنانچه طبقه بندی انواع تحقیقات بر اساس ماهیت و روش را مدنظر قرار گیرد، روش تحقیق حاضر از لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی قرار داشته و از نظر روش نیز در دسته تحقیقات همبستگی محسوب می گردد. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها و اطلاعات، ازروش کتابخانه ای استفاده شد. در بخش داده های پژوهش از طریق جمع آوری داده های شرکت های نمونه با مراجعه به صورت های مالی، یادداشت های توضیحی و ماهنامه بورس اوراق بهادار انجام پذیرفت. بر اساس روش حذف سیستماتیک تعداد 119 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. به منظور توصیف و تلخیص داده های جمع آوری شده از آمارتوصیفی و استنباطی بهره گرفته شده است. به منظور تحلیل داده ها ابتدا پیش آزمون های ناهمسانی واریانس، آزمون F لیمر، آزمون هاسمن و آزمون جارک – برا و سپس از آزمون رگرسیون چند متغیره برای تایید و رد فرضیه های تحقیق (نرم افزار ایویوز) استفاده گردیده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد گزارشگری پایداری بر قیمت سهام تاثیر مثبت دارد و اندازه شرکت بر روابط بین گزارشگری پایداری و قیمت سهام تاثیر گذار است.
۸.

ضرورت تهیه و اطمینان بخشی گزارش های پایداری: دیدگاه حسابرسان و خبرگان صنعت بیمه

نویسنده:
منبع: پژوهش های حسابرسی حرفه ای سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 128 - 156

کلیدواژه‌ها: گزارشگری پایداری اطمینان بخشی حسابرسی مسئولیت اجتماعی صنعت بیمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۱۵۳
روند تهیه و اطمینان بخشی گزارش های پایداری در سطح جهان رو به افزایش است.تشکیل هیات بین المللی گزارشگری پایداری توسط بنیاد استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و نیز تشکیل بخش پایداری در سازمان حسابرسی و انتشار گزارش یکپارچه سال 1399 آن سازمان نوید بخش تحولاتی در سطح بین الملل و کشور در حوزه گزارشگری پایداری است.درایران شرکت های بیمه گزارش پایداری یا یکپارچه به صورت مستقل تهیه نمی کنند.شرکت های مطرح بین المللی که در زمینه بیمه اتکایی با ایران در گذشته همکاری می کردند اقدام به تهیه گزارش پایداری می نمایند و این گزارش ها توسط شخص ثالثی اطمینان بخشی می شود.از همین رو،هدف اصلی این پژوهش بررسی دیدگاه حسابرسان و خبرگان صنعت بیمه نسبت به ضرورت تهیه و اطمینان بخشی گزارش های پایداری است.برای بررسی دیدگاه خبرگان صنعت بیمه ایران نسبت به مؤلفه های گزارشگری پایداری، ذینفعان صنعت بیمه،گزارش های پایداری و اطمینان بخشی آن از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش حسابرسان و متخصصان صنعت بیمه ایران بودند.در ابتدا تعدادی از مصاحبه شوندگان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدندوسپس با استفاده از نمونه گیری گلوله برفی با سایر افراد مصاحبه انجام پذیرفت.39 خبره در نمونه پژوهش حضور داشتند. یافته ها نشان داد که شرکت های بیمه طیف وسیعی ازذینفعان رابه عنوان مخاطبان گزارش های پایداری خود در نظر می گیرند.یافته های پژوهش حاکی از آن است که دیدگاه ها و رویکردهای متفاوتی در خصوص الزامی و اختیاری کردن گزارش های پایداری، دوره زمانی گزارشگری پایداری،واحد تهیه کننده گزارش های پایداری و نهاد اطمینان بخشی به گزارش های پایداری وجود دارد.مصاحبه شوندگان بر اهمیت و ضرورت تهیه گزارشگری پایداری و اطمینان بخشی آن تأکید داشتند.
۹.

بررسی استانداردها، رهنمودها و وضعیت انتشار گزارشگری پایداری در صنعت بیمه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه بیمه سال سی و هفتم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۴۶) 203 - 237

کلیدواژه‌ها: گزارشگری پایداری توسعه پایدار صنعت بیمه استانداردها رهنمودها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۲۱۷
هدف : گزارشگری پایداری به افشای مسائل زیست محیطی، اجتماعی و راهبری می پردازد. اما، در صنعت بیمه ایران تاکنون رهنمودی در خصوص گزارشگری پایداری تهیه نشده و هیچ شرکتی بیمه ای نیز گزارش پایداری تهیه نکرده است. لذا، پژوهش حاضر با هدف بررسی استانداردهای گزارشگری پایداری در صنعت بیمه جهانی و مقایسه تطبیقی آنها و همچنین بررسی وضعیت انتشار گزارشگری پایداری شرکت های بیمه در سطح جهان انجام شده است. روش شناسی : از تحلیل محتوا برای بررسی وضعیت گزارشگری پایداری در صنعت بیمه استفاده شده است. تفاوت ها و تشابهات استانداردها و رهنمودهای گزارشگری پایداری از طریق مقایسه تطبیقی بررسی شده است. یافته ها : نتایج نشان داد نوع نگاه استانداردها و رهنمودهای پایداری به ذینفعان مختلف گزارش ها متفاوت است. استاندارد ابتکار گزارشگری جهانی بر تمام ذینفعان تمرکز دارد. درحالی که استانداردهای هیئت استاندارد حسابداری پایداری بر سرمایه گذاران تأکید دارد. اصول بیمه پایدار و استانداردهای مربوط به هیئت استانداردهای حسابداری پایداری، خاص صنعت بیمه است؛ درحالی که استانداردهای ابتکار گزارشگری جهانی بر صنعت خاصی تمرکز ندارد. همچنین یافته ها بیانگر این است که وضعیت انتشار گزارشگری پایداری در صنعت بیمه رو به افزایش بوده و استفاده از حسابرسان و مؤسسات حسابرسی برای اطمینان بخشی گزارش ها، در اولویت قرار دارد. نتیجه گیری : وجود رهنمودها و چارچوب های مختلف درباره گزارشگری پایداری، ضرورت وجود یک چارچوب یکپارچه در خصوص گزارشگری پایداری را روشن می سازد. در واقع، مقایسه پذیری گزارش های پایداری به خاطر تنوع رهنمودهای مختلف دشوار شده است. شرکت های بیمه کشور می توانند با استفاده از رهنمودها و استانداردهای گزارشگری پایداری، اقدام به شناسایی مؤلفه های خاص گزارشگری صنعت بیمه نمایند. با توجه به فشار ذینفعان و تأکید نهادهای بین المللی مانند سازمان ملل متحد و روند رو به رشد الزامی شدن گزارشگری پایداری، یافته های تحقیق بر لزوم تهیه گزارش های پایداری توسط شرکت های بیمه ایرانی تأکید دارد.
۱۰.

تاثیر گزارشگری پایداری بر ارتباط بین کیفیت حسابرسی و سایر ساز وکارهای راهبری شرکتی با تکنیک های حسابداری مدیریت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش حسابرسی سال ۲۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۸۸ ۲۵۴-۲۱۹
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۰۴
پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی فعالیت شرکت ها، گزارشگری پایداری را به عنوان یکی از موضوعات چالش برانگیز تحقیقات حسابداری مطرح ساخته است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر گزارشگری پایداری بر رابطه مستقیم و غیر مستقیم کیفیت حسابرسی و سایر ساز وکارهای راهبری شرکتی بر به کارگیری تکنیک های حسابداری مدیریت انجام شده است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، تعداد 66 شرکت پذیرفته شده در صنایع خودرو و قطعات، فلزات اساسی، سیمان و گچ و محصولات شیمیایی در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1391 تا 1396 به روش نمونه گیری حذف سیستماتیک انتخاب شد و جهت آزمون فرضیه ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری که از نوع رگرسیون خطی چند گانه به شمار می آید استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که کیفیت حسابرسی و سایر ساز وکارهای راهبری شرکتی به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق متغیر میانجی گزارشگری پایداری بر به کارگیری تکنیک های حسابداری مدیریت تأثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین یافته های دیگر پژوهش نشان داد که به دلیل سطح افشای بالاتر اجزای گزارشگری پایداری در صنعت فلزات اساسی تاثیر غیر مستقیم کیفیت حسابرسی و سایر ساز وکارهای راهبری شرکتی بر به کارگیری تکنیک های حسابداری مدیریت نسبت به سایر صنایع نمونه پژوهش قوی تر است. شواهد گویای این مطلب است که ساز وکار راهبری شرکتی از طریق کاهش عدم تقارن اطلاعاتی موجب افزایش کمیت و کیفیت گزارشگری پایداری و به کارگیری تکینک های حسابداری مدیریت جهت تهیه اطلاعات دقیق و مربوط برای تصمیم گیری در خصوص کاهش و حذف اثرات زیا ن بار پیامدهای اقتصادی، زیست محیطی ، اجتماعی و راهبری فعالیت های شرکت ها می گردد.
۱۱.

وضعیت افشای ابعاد زیست محیطی، اجتماعی و راهبری در صنعت بیمه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حسابداری و منافع اجتماعی دوره ۱۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۷) 1 - 32
تعداد بازدید : ۲۴۴ تعداد دانلود : ۱۶۱
هدف: صنعت بیمه نقش مهمی در توسعه پایدار ایفا می کند و به طور مستقیم و غیرمستقیم بر عملکرد پایداری سایر صنایع و جامعه تأثیر می گذارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان افشای مؤلفه های پایداری در صنعت بیمه است. روش: در این پژوهش الگوی مستخرج شده در پژوهش محمودخانی، رحمانی، همایون و نیاکان (1400) که با تحلیل محتوای گزارش های پایداری خارجی بدست آمده بود با بررسی استانداردها و رهنمودهای پایداری و کسب نظرات خبرگان تعدیل و تکمیل شد. سپس با استفاده از تحلیل محتوای کمی میزان افشای مؤلفه های پایداری در سطح صنعت بیمه بررسی شد. گزارش فعالیت هیئت مدیره 7 شرکت بیمه عضو بورس و اوراق بهادار و 19 شرکت بیمه عضو فرابورس ایران برای سال 1398 تحلیل محتوا شد. یافته ها: طبق یافته ها، ابعاد زیست محیطی، اجتماعی و راهبری، سه بعد اصلی گزارشگری پایداری صنعت بیمه است. نتایج نشان داد که بین افشای مؤلفه های زیست محیطی، اجتماعی و راهبری در مقایسه های دو گانه و سه گانه مولفه های پایداری در سطح 26 شرکت بیمه تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: در گزارش فعالیت هیئت مدیره بیشترین افشا مربوط به بعد راهبری بوده و هیچ نوع افشایی در خصوص مؤلفه تغییر اقلیم انجام نشده است. یک دلیل توجه بیشتر به بعد راهبری به آیین نامه حاکمیت شرکتی در صنعت بیمه برمی گردد که شرکت های بیمه آن را اجرایی می کنند. دانش افزایی: یافته های این پژوهش موجب غنای ادبیات پژوهشی گزارشگری پایداری در صنعت بیمه می شود و نتایج آن می تواند مورد استفاده شرکت های بیمه برای تهیه و بهبود گزارشگری پایداری واقع شود.
۱۲.

راهبرد عملی بهایابی بر مبنای فعالیت با رویکرد پایداری (مطالعه موردی: شرکت بهینه سازی مصرف سوخت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی در صنعت نفت و انرژی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۶ ۱۹۸-۱۷۷

کلیدواژه‌ها: بهایابی مبتنی بر فعالیت گزارشگری پایداری ابعاد پایداری شرکت ایفکو بهینه سازی مصرف سوخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۴
در این تحقیق با رویکردی نوین، به دو موضوع بهایابی و پایداری به صورت توأمان پرداخته می شود و طبق بررسی ها و سوابق تحقیق این رویکرد در نوع خود بدیع و برای اولین بار انجام شده است. با استفاده از رویکرد استقرایی و بر اساس نقش و مأموریت ویژه ای که شرکت بهینه سازی مصرف سوخت در صنعت نفت و انرژی دارد، ابتدا ابعاد پایداری، اولویت ها و نقش آن ها بر اساس نظر خبرگان و متخصصان حوزه انرژی (پایداری) احصاء و بر آن اساس بهای تمام شده فعالیت ها و محصولات شرکت محاسبه و درنهایت بهای تمام شده محصولات و خروجی های شرکت با در نظر گرفتن ابعاد پایداری نشان داده می شود. صرفه جویی رخ داده بر اساس میزان سرمایه گذاری و یا به تعبیر دیگر بهای تمام شده خروجی های شرکت (بر مبنای فعالیت) پس ازلحاظ نمودن نقش ابعاد پایداری ارائه و نشان داده می شود که هر یک از پروژه های (محصولات) شرکت، چه نقش و تأثیر متفاوتی در هر یک از ابعاد پایداری دارند.
۱۳.

چارچوب شناسایی مؤلفه های با اهمیت پایداری در صنعت بورس با استفاده از رویکرد تحلیل سلسله مراتبی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های حسابداری مالی سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۲) 27 - 62

کلیدواژه‌ها: گزارشگری پایداری AHP فازی صنعت بورس ابعاد پایداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۱۱
هدف این پژوهش، ارائه چارچوبی جامع از مؤلفه های با اهمیت پایداری صنعت بورس ایران به سبب ادغام در استراتژی ها، اندازه گیری، ارزیابی و گزارشگری عملکرد پایداری است. به منظور شناسایی مهم ترین موضوعات پایداری در صنعت بورس ایران، یافته های پژوهش احمدی و همکاران (1401) مبنا در نظر گرفته شد که مبتنی بر تحلیل محتوای گزارش های پایداری صنعت بورس اوراق بهادار خارج از ایران و مشتمل بر 33 مؤلفه اصلی و 352 زیرمؤلفه است. به سبب تدوین یک چارچوب بومی، از مشارکت 21 نفر از متخصصان صنعت برای انطباق مؤلفه های پایداری بورس های خارجی با توجه به فرهنگ و محیط کشور ایران استفاده شده است. پس از نهایی شدن چارچوب پایداری صنعت بورس ایران، به منظور ارزیابی اهمیت و اولویت بندی مؤلفه های اصلی پایداری با در نظر داشتن دیدگاههای خبرگان، از رویکرد AHP فازی استفاده شده است. با توجه به تأثیرات اقتصادی گسترده بورس ها از منظر تأمین مالی بنگاه های اقتصادی و دولت (ازطریق مالیات کارمزد معاملات و انتشار اوراق)، یافته های این پژوهش حاکی از اولویت مؤلفه های بعد اقتصادی نسبت به سایر ابعاد است. مؤلفه های اقتصاد کلان، دولت و سایر مقررات گذاران و اعتماد و اطمینان دارای بیشترین اهمیت نسبی در میان کلیه مؤلفه ها هستند. همچنین، با توجه به آلایندگی اندک شرکت های بورس، اولویت نسبی مؤلفه های بعد زیست محیطی نسبت به سایر ابعاد در این صنعت کمتر است.    
۱۴.

رتبه بندی ابعاد و شاخص های گزارشگری پایداری در شهرداری ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حسابداری و منافع اجتماعی دوره ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۸) 33-54

کلیدواژه‌ها: تحلیل سلسله مراتبی شهرداری ها گزارشگری پایداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۵۴
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد و شاخص های گزارشگری پایداری شهرداری ها و شناسایی وزن و رتبه آنها می باشد. به بیانی دیگر این پژوهش به دنبال رتبه بندی ابعاد و شاخص های پایداری در شهرداری ها است. روش: به همین منظور الگوی پیشنهادی گزارشگری پایداری شهرداری ها مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، میزان وزن و رتبه ابعاد و شاخص های آن ارائه گردید. یافته ها: به طور خلاصه می توان بیان داشت که رتبه ابعاد گزارشگری پایداری به ترتیب شامل 1. ویژگی های گزارش؛ 2. عوامل تعالی و پیشرفت؛ 3. مدیریت و سرمایه انسانی؛ 4. کار و تولید؛ 5. اقتصادی و 6. ع وامل زیست محیطی بوده است. نتیجه گیری: با توجه به عدم تقارن اطلاعاتی در شهرداری ها و با عنایت به بی اطلاعی شهرداری ها از اهمیت افشای داوطلبانه از جمله اطلاعات پایداری برای ذینفعان یا به عبارتی شهروندان، یافته های پژوهش می تواند به عنوان راهکاری برای تغییر مدیریت سازمانی شهرداری ها، شفافیت در کلیه امورات شهرداری ها نظیر امور مالی (اقتصادی)، خدمات شهری و فضای سبز (زیست محیطی) و مسئولیت اجتماعی، پاسخگویی به نیازهای کلیه ذینفعان در نظر گرفته شود. دانش افزایی: این تحقیق و نتایج حاصل از آن می تواند گام موثری برای ایجاد درک و انگیزه لازم جهت این امر و توجه دادن به مدیران و تدوین کنندگان مقررات برای لحاظ نمودن این مقوله در اهداف گزارشگری داوطلبانه یا الزامی به ذینفعان با نگرش توسعه پایدار باشد. .
۱۵.

تاثیر افشای پایداری شرکت بر هزینه حقوق صاحبان سهام و ریسک غیر سیستماتیک

نویسنده:
منبع: چشم انداز حسابداری و مدیریت دوره ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۸۰ (جلد ۳) 240 - 253

کلیدواژه‌ها: گزارشگری پایداری ریسک هزینه حقوق صاحبان سهام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۰۳
توجه به گزارشگری پایداری در سال های اخیرا توجه فزاینده ای به خود جلب کرده است. گزارشگری پایداری در یک تعریف کلی شامل افشای اطلاعات مالی و غیر مالی است. یکی از مهم ترین عوامل موثر بر ریسک شرکت ها و هزینه های تامین مالی آن ها، عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه های نمایندگی است. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر افشای پایداری شرکت بر هزینه حقوق صاحبان سهام و ریسک غیر سیستماتیک است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی می باشد. برای جمع آوری داده های آن از صورت های مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران و برای تحلیل آن ها از نرم افزار ایویوز نسخه 10 استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش 105 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1395 الی 1400 می باشد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین افشای پایداری و هزینه حقوق صاحبان سهام و ریسک غیر سیستماتیک رابطه منفی و معناداری وجود دارد. به این معنی که با افزایش افشای پایداری، ریسک غیر سیستماتیک و هزینه حقوق صاحبان سهام کاهش پیدا می کند.
۱۶.

ارائه ی الگوی گزارشگری پایداری با رویکرد تئوری داده بنیاد در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد مالی سال ۱۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۶۴) 207 - 222

کلیدواژه‌ها: گزارشگری پایداری رویکرد تئوری داده بنیاد بورس اوراق بهادار تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۷۵
هدف از اجرای این پژوهش ارائه ی الگوی گزارشگری پایداری با رویکرد تئوری داده بنیاد در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر داده ها آمیخته اکتشافی و از نظر روش اجرا از نوع داده بنیاد است. جامعه آماری در بخش کیفی 12 نفر از خبرگان به روش نمونه گیری گلوله برفی و در بخش کمی 2184 نفر از مدیران و کارشناسان بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده 317 نفر انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه بود. نتایج علی بخش کیفی شامل 5 مولفه الزامات محیطی، مشوق های محیطی، فشارهای محیطی، ویژگی های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور و ویژگی های محیط بین الملل، نتایج زمینه ای بخش کیفی شامل 4 مؤلفه ویژگی های محیط شرکت، ویژگی های اقتصادی کشور، مشوق های مالی و محیط حسابداری و مالی کشور، نتایج مداخله گر بخش کیفی شامل 6 مولفه ویژگی های ساختاری شرکت، ویژگی های حاکمیت شرکتی، رقابت در صنعت، ویژگی های رفتاری مدیران و ویژگی های عملکردی، نتایج راهبردهای بخش کیفی شامل 6 مؤلفه استقرار نظام کنترل داخلی، آموزش مقوله پایداری، مشخص کردن نهاد مسئول پایداری، تدوین اصول و استانداردهای پایداری، تقویت و استفاده از فناوری های نوین و تشکیل کمیته پایداری در شرکت ها و نتایج پیامدهای بخش کیفی شامل 5 مؤلفه حفظ محیط زیست برای نسل های آتی، افزایش اعتماد اجتماعی، کیفیت گزارشگری مالی، کیفیت گزارشگری مالی، ارتقاء کیفیت زندگی انسا ن ها و رشد بازار سرمایه بودند. در بخش کمی بالاترین رتبه مربوط به شرایط زمینه ای و کمترین شرایط مداخله گر بود. 
۱۷.

ارائه الگوی گزارشگری پایداری برای شهرداری ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش حسابداری سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵۴ 59 - 86

کلیدواژه‌ها: گزارشگری پایداری شهرداری ها توسعه پایدار روش دلفی گروه های کانونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف: با توجه به مزایای توسعه و استفاده از گزارشگری پایداری در شرکت های مختلف و همچنین در سازمان های بخش عمومی و دولتی و بویژه شهرداری ها در راستای حفظ حقوق اجتماعی شهروندان، حفظ منابع محیط زیست و حفظ سرمایه اقتصادی ذینفعان، هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت وضعیت گزارشگ ری پ ایداری در شهرداری ها و تبیین ابعاد و شاخص های گزارشگری پایداری در قالب ارائه الگویی برای این گزارشگری در شهرداری ها است. روش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی ادبیات و مبانی نظری، و همچنین گزارش های پایداری و دستورالعمل ها و استانداردهای پایداری برای شناسایی شاخص های اولیه، و از روش کدگذاری مباحث مطرح شده در گروه کانونی خبرگان برای شناسایی شاخص های نهایی، و در نهایت از روش دلفی برای اعتبارسنجی این شاخص ها استفاده گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که ابعاد گزارشگری پایداری شهرداری ها شامل بعد «اقتصادی»، «زیست محیطی»، «کار و تولید»، «مدیریت و سرمایه انسانی»، «عوامل تعالی و پیشرفت» و «ویژگی های گزارش» بوده است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش گام مؤثری است برای ایجاد شناخت و انگیزه لازم جهت گزارشگری پایداری و جلب توجه مدیران و تدوین کنندگان مقررات به لحاظ نمودن این نوع گزارش در اهداف گزارشگری داوطلبانه یا الزامی به ذینفعان، با نگرش توسعه پایدار باشد.
۱۸.

چالش ها، انگیزه ها و فرصت های صنعت بورس ایران به جهت گزارشگری پایداری و پایداری رویه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حسابداری و منافع اجتماعی دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۹) 127 - 168

کلیدواژه‌ها: صنعت بورس گزارشگری پایداری چالش های پایداری ذی نفعان انگیزه های پایداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
هدف: با توجه به اهمیت پایداری بورس ها، در این پژوهش ضمن شناسایی ذی نفعان با اهمیت صنعت، چالش ها، انگیزه ها و فرصت های در اختیار بورس ها به جهت پایداری رویه ها و همچنین، گزارشگری پایداری مورد بررسی قرار گرفته است. روش: در راستای دستیابی به اهداف پژوهش از ترکیب روش های تحلیل محتوا، گروه کانونی و مصاحبه فردی با 25 نفر از خبرگان صنعت استفاده شد. یافته ها: فقدان چارچوب جامع گزارشگری و خدمات اطمینان بخشی، هزینه های گزارشگری و فقدان فرهنگ گزارشگری پایداری از جمله چالش های با اهمیت است. از سوی دیگر، همسویی با جامعه بین المللی، شهرت، بهبود عملکرد، پاسخگویی و دستیابی به مزیت رقابتی از انگیزه های با اهمیت مدیران در مسیر توجه به موضوعات پایداری است. فرهنگ سازی، مقررات گذاری و طراحی ابزارهای پایدار نیز از جمله فرصت های در اختیار بورس ها به جهت ترویج فرهنگ پایداری در میان ناشران است. همچنین، یافته ها نشان داده است که دولت و مقررات گذاران، هیات مدیره و سرمایه گذاران جزو مهمترین گروه های ذی نفع این صنعت هستند.نتیجه گیری: عدم انتشار گزارشات پایداری، حاکی از تاثیرگذاری بالاتر موانع گزارشگری نسبت به انگیزه های گزارشگری است، از این رو پیشنهاد می شود بسترهای مورد نیاز از طرف نهادهای قانون گذار به جهت انتشار گزارشات فراهم گردد. دانش افزایی: با توجه به نقش راهبردی صنعت بورس در پیشبرد اهداف پایداری، یافته های این پژوهش می تواند در تصمیم گیری نهادهای مرتبط به جهت رفع چالش ها و تقویت انگیزه های گزارشگری پایداری موثر واقع شود.
۱۹.

گزارشگری پایداری؛ عبور از گزارشگری سنتی

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال ۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲۲ 34-40

کلیدواژه‌ها: گزارشگری پایداری گزارشگری سنتی مدیریت سود نوآوری عدم تقارن اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۹۲
با توجه به گسترش فعالیت های تجاری در جهان و اهمیت پایداری در حوزه های سازمانی، دانشگاهی و حرفه ای، مقوله پایداری جزء نخستین اهداف کشورها و شرکت ها قرار گرفته است. پایداری شرایطی است که در آن وضعیت موجود حفظ شده و در امکانات و شرایط، تغییری حاصل نمی شود. اصطلاح پایداری، از مفهوم وسیع تری با عنوان توسعه پایدار گرفته شده است. توسعه پایدار توسعه ای است که نیازهای نسل فعلی را برآورده می کند بدون آن که توانایی و حق نسل آینده را در تأمین نیازهایش از محیط زیست و منابع طبیعی به مخاطره اندازد. در طی چند دهه گذشته و با افزایش سطح نگرانی ها و آگاهی نسبت به نیاز به توسعه پایدار و همچنین برآورده ساختن انتظارات ذینفعان، شرکت ها هدف خود را از به حداکثر رساندن سود به بهینه ساختن اهداف سه گانه زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی تغییر داده اند. شرکت ها با بهره گیری از راهبرد پایداری و زیست محیطی و انجام نوآوری های مختلف نظیر کاهش انتشار کربن و آلودگی، بازیافت منابع طبیعی و حفاظت از منابع انرژی، آب و دیگر منابع طبیعی اقدام به مشارکت در حفاظت از محیط زیست نموده و اقدام به خلق ارزش زیست محیطی می نماید. در بحث ایجاد ارزش اجتماعی نیز شرکت ها با اتخاذ راهبرد پایداری اجتماعی و انجام پروژه هایی در جهت کاهش فقر، عدالت و برابری اجتماعی مشارکت می نمایند. این دو راهبرد در کنار راهبرد اقتصادی و راهبری شرکتی، زمینه تشکیل راهبرد پایداری شرکت و دستیابی به اهداف گزارشگری پایداری را فراهم می سازند. این پژوهش به ابعاد گزارشگری پایداری پرداخته و چک لیست گزارشگری پایداری را ارائه کرده، همچنین به نقش گزارشگری پایداری در کاهش مدیریت سود و عدم تقارن اطلاعاتی اشاره نموده است.
۲۰.

بررسی رابطه بین مالکیت مدیریتی، مالکیت نهادی و گزارشگری پایداری و تأثیر آنها بر مدیریت سود

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال ۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۳ 42-64

کلیدواژه‌ها: مالکیت مدیریتی مالکیت نهادی گزارشگری پایداری مدیریت سود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۸
هدف پژوهش: بررسی رابطه بین مالکیت مدیریتی، مالکیت نهادی و گزارشگری پایداری و تأثیر آنها بر مدیریت سود می باشد. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر بر مبنای هدف، از نوع کاربردی و از نقطه نظر روش استنتاج، از نوع توصیفی– تحلیلی می باشد. قلمرو تحقیق بازه زمانی 7 ساله از 1393 تا 1400 را در بر گرفته و مکان تحقیق بورس اوراق بهادار تهران و شرکت های پذیرفته شده در بورس می باشد. به منظور بررسی صحت فرضیه های پژوهش، از رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر داده های ترکیبی با اثراث ثابت و از نرم افزار ایویوز 11 استفاده شده است. یافته های پژوهش: نتایج فرضیه های پژوهش نشان داد که که مالکیت مدیریتی بر گزارش پایداری تاثیر معنی دار و منفی دارد. مالکیت نهادی بر گزارش پایداری تاثیر معنی دار و مثبتی دارد. گزارش پایداری بر مدیریت سود تاثیر معنی داری ندارد. بحث و نتیجه گیری: نظریه سهامداران توضیح می دهد که مشارکت سهامداران که یکی از آن ها مدیریتی است برای دستیابی به اهداف شرکت بسیار مهم است. هر چه مالکیت مدیریتی در شرکت بیشتر باشد، افشای گزارش پایداری را افزایش می دهد. بر اساس تئوری ذینفعان، مالکیت نهادی حق کنترل مدیریت را از طریق یک فرآیند نظارت موثر دارد. بر اساس نظریه سهامداران، پارادایم پذیرفته شده برای توضیح این موضوع است که چرا شرکت ها در فعالیت های اجتماعی و زیست محیطی به عنوان یک استراتژی برای به حداکثر رساندن بازده سرمایه گذاری بلندمدت و موفقیت تجاری پایدار شرکت می کنند.