" مقدمه: هدف این مطالعه مقایسه میزان اثربخشی مداخله شناختی- رفتاری فردی و گروهی در کاهش نشانگان روانشناختی زندانیان است.
روش : تعداد 48 نفر زندانی مرد بهطور تصادفی نظامدار از بین زندانیان مرد انتخاب و سپس بهطور تصادفی در سه گروه با حجم مساوی قرار گرفتند. 16 نفر از این افراد، در جلسات روان‌درمانگری ""شناختی- رفتاری"" فردی و گروهی (درمان همزمان) و 16 نفر فقط در جلسات روان‌درمانگری ""شناختی- رفتاری"" فردی (درمان فردی) شرکت داده شدند. 16 نفر دیگر نیز در فهرست انتظار قرار گرفتند (گروه کنترل). جهت بررسی وضعیت روان‌شنـاختی آزمودنیها قبل و بعد از اعمال مداخله از GHQ و SCL-90-R و مصاحبه تشخیصی توسط روانپزشک براساس ملاک‌های DSM-IV-TR استفاده شد. دادهها نیز با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری مورد تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها : بعد از مداخله، زندانیان هر دو گروه ""درمان همزمان"" و ""درمان فردی""، نسبت به زندانیان گروه کنترل، در شاخصهای آزمون‌های GHQ و SCL-90-R کاهش نشان دادند (001/0> p ).
نتیجهگیری : اگرچه هر دو رویکرد ""درمان همزمان"" و ""درمان فردی"" بر کاهش نشانگان روانشناختی زندانیان مرد تاثیر دارد، اما میزان اثربخشی درمان همزمان بیشتر از درمان فردی است. نتایج پیگیری 5/8 ماه پس از خاتمه درمان حاکی از پایداری اثر مداخلات صورتگرفته روی زندانیان هر دو گروه بوده بهطوریکه طی این مدت هیچ یک از آنها به خاطر انجام مجدد جرم به زندان بازنگشتند.
"
" مقدمه: پژوهـش حاضر به بررسی اثربخـشی روش آمـوزش جراتورزی و ایمنسازی در مقابل تنیدگی بر احساس غربت دانشجویان دختر، با توجه به ویژگی شخصیت و سبک دلبستگی آنان پرداخته است.
روش: 249 دانشجوی دختر سال اول مراکز تربیت معلم، با محدوده سنی 17 تا 35 سال، از طریق پرسشنامههای احساس غربت، سبک دلبستگی و ویژگیهای شخصیت مورد ارزیابی قرار گرفتند. 90 دانشجو بر اساس اکتساب نمره بالاتر از میانگین (1 واحد انحراف معیار بالاتر) و 30 نفر بر اساس اکتساب نمره پایینتر از میانگین (1 واحد انحراف معیار پایینتر) در پرسشنامه ""احساس غربت"" انتخاب شدند. سپس گروه نمونه (کسانی که نمره احساس غربت آنان 1 واحد انحراف معیار بالاتر از میانگین بود)، بهطور تصادفی به 3 گروه دستهبندی شده و در دو گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت شیوههای آموزشی قرار گرفتند. پس از آموزش، احساس غربت 3 گروه مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج آزمون t نشان داد که شیوههای آموزشی بهکاررفته در تغییر احساس غربت دانشجویان موثر بوده است. احساس غربت با ویژگیهای نوروزگرایی بالا و برونگرایی پایین تعیین گردید. میان سبک دلبستگی و احساس غربت تفاوت معنیداری مشاهده نشد.
نتیجهگیری: برنامههای آموزش جراتورزی و ایمنسازی در کاهش احساس غربت و استرس ناشی از حادثه انتقال موثر است. "
" مقدمه: پژوهش حاضر با هدف روشن ساختن نقش میانجیگر سبکهای مقابله با تنیدگی در بررسی رابطه بین استرس تحصیلی و بهزیستی ذهنی انجام گرفت.
روش : در نمونهای متشـکل از 415 آزمـودنی (165 پسـر و 250 دختر)، پرسشنامه استرس زندگی دانشجویی (SLSI) ، پرسشنامه مقابله با موقعیتهای استرسزا (CISS) و مقیاسهای بهزیستی ذهنی (SWS) ارزیابی شد. با استفاده از مدلهای تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی، نقش میانجـیگر سبکهای مقابله در بررسی رابطه بین استرس تحصیلی و بهزیستی ذهنی مورد مطالعه قرار گرفت.
یافتهها : از بین سبکهای مقابله، تنها سبک مقابله مسالهمدار بهطور معنیداری رابطه منفی بین استرس تحصیلی و مقیاس عاطفه مثبت و تنها سبک مقابله هیجانمدار بهطور معنیداری رابطه منفی بین استرس تحصیلی و مقیاس عاطفه منفی را کاهش دادند. سبکهای مقابله مسالهمــــدار و هیجانمدار، بهطور معنیداری رابطه منفی بین استرس تحصیلی و مقیاس رضایت از زندگی را کاهش دادند.
نتیجهگیری : توجه به نقش میانجیگر سبکهای مقابله در بررسی رابطه بین استرس تحصیلی و بهزیستی ذهنی ضروری است. "
"مقدمه: یکی از بزرگترین منابع تنیدگی در زندگی مدرن، تنیدگی شغلی است. خانواده نیز به عنوان واحد بنیادی و اساسی جامعه از تاثیرات منفی تنش شغلی بینصیب نیست. از جمله مشاغلی که با تنیدگی زیاد در ارتباط است، حرفه خلبانی است. بر این اساس، این تحقیق به مقایسه سطح سلامت روانی خانواده خلبانان نظامی با افراد عادی پرداخته است.
روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی است. جامعه آماری شامل 30 خانواده خلبان نظامی (30 همسر، 47 دختر، 39 پسر؛ در مجموع 116 نفر) و 30 نفر از همسران افراد عادی بود. ابزار مورد استفاده پرسشنامه SCL-90-R و پرسشنامه مشخصات فردی و خانوادگی بوده است. دادههای بهدستآمده با استفاده از آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها: مقایسه نتایج سطح سلامت روانی در همسران خلبانان نظامی و افراد عادی نشاندهنده آن است که بین این دو گروه از نظر شکایتهای جسمانی، وسواسی- اجباری، حساسیت در روابط متقابل، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس مرضی و روانگسستگی تفاوت معنادار وجود دارد (بین 05/0> p تا 01/0> p ). مقایسه سطح سلامت روانی همسران با فرزندان خلبانان نظامی نیز بیانگر تفاوت معنیدار (از 05/0> p تا 01/0> p ) بین آنها از نظر شکایتهای جسمانی، وسواسی- اجباری، افسردگی، اضطراب، ترس مرضی و روانگسستگی است.
نتیجهگیری: وجود تفاوت معنیدار از نظر سلامت روانی بین همسران خلبانان با همسران افراد عادی نشاندهنده تاثیر تنیدگیهای شغل خلبانی در خانواده است. این نتیجه، توجه بیشتر مسئولین نسبت به آثار و پیامدهای نامطلوب تنیدگیهای شغلی به ویژه تنیدگیهای شغل خلبانی روی خانواده را گوشزد مینماید. "
" مقدمه: تحقیقات روانشناختی و عصبروانشناختی جدید نشان میدهند که بهمنظور درک و شناخت ماهیت اختلال اسکیزوفرنیا تمرکز بر نشانگان و ابعاد و علایم خاص این اختلال، مفیدتر از تمرکز بر زیرمجموعههای این اختلال در نظامهای طبقهبندی است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه رابطه بین انسجام فضایی- زمانی با علایم مثبت و منفی در اختلال اسکیزوفرنیا بوده است.
روش: گروه نمونه شامل 50 بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوفرنیا بودند که به وسیله آزمایه انسجام فضایی- زمانی مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافتهها : هر چقدر افزایش میزان علایم مثبت و منفی بیشتر باشد، عملکرد بیماران مبتلا به اسکـیزوفرنیا در آزمایه انسـجام فضایی- زمانی ضـعیفتر میشود.
نتیجهگیری: با افزایش علایم مثبت و منفی، توانایی انسجام فضایی- زمانی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا کاهش مییابد. "
" مقدمه: در فرهنگ اسلامی نماز جمعه دارای جایگاه و اهمیت ویژه‌ای است. لذا بررسی و آسیبشناسی این فریضه، امری مهم و اساسی است. بر این اساس تحقیق حاضر با این هدف انجام شد که عوامل مرتبط با میزان شرکت کارکنان یک واحد نظامی در نماز جمعه را شناسایی نماید.
روش : روش تحقیق زمینه‌یابی (پیمایشی) است. ابـزار مـورد استـفاده برای جمعآوری اطلاعات و سنجش متغیرها، پرسشنامه محققساخته با ابعاد مشخصات دموگرافیک، وضعیت شرکت در نماز جمعه و عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی مرتبط با شرکت در نماز جمعه بود. جامعه آماری پژوهش کارکنان یک واحد نظامی در کشور بودند که تعداد 1205 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونهگیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود.
یافتهها : دو عامل ""نگرش و اعتقاد به نماز جمعه"" و ""میزان تقیدات مذهبی افراد"" بیشترین تاثیر را در شرکت یا عدم شرکت در نماز جمعه داشت. همچنین میزان شرکت در نماز جمعه با جنسیت، سابقه جبهه، سابقه جانبازی و نوع عضویت کارکنان ارتباط داشت.
نتیجهگیری : افزایش تقیدات مذهبی، تلاش برای بهبود نگرش و افزایش اعتقاد نسبت به نماز جمعه، انجام اقداماتی در جهت فراهم‌سازی تسهیلاتی برای شرکت افراد به صورت خانوادگی و در قالب گروههای همکاران، هممحلی، هممسجدی و سایر گروهها در نماز جمعه و فراهم‌سازی تسهیلات تردد رایگان و راحت به نماز جمعه، میتواند موجب افزایش میزان مشارکت افراد در نماز جمعه شود. "
" مقدمه: مطالعات اندکی در رابطه با جنبههای مختلف روانپزشکی تالاسمی ماژور و نیازهای مشاورهای روانپزشکی و اجتماعی بیماران مذکور در دسترس است. هدف مطالعه حاضر، تعیین وضعیت جنبههای مختلف کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور بالای 15 سال در استان مازندران در سال 1386 بر اساس سن، جنس، وضعیت تحصیلی و شدت علایم بالینی بیماری است.
روش : این پژوهش، مطالعهای توصیفی- مقطعی است. در این پژوهش از چهار ابزار سنجش جهت جمعآوری اطـلاعات شـامل پرسشنـامه خودسـاخته جمعیتشناختی، پرسشنامه ارزیابی سلامت عمومی با ساختار کوتاه ( SF-36 )، پرسشنامه تجدیدنظرشده فهـرست علایـم 90 سئوالی ( SCL-90-R ) و پرسشنامه بیست سئوالی ارزیابی رضایت از زندگی ( LSI ) استفاده شد.
یافتهها : 687 (08/41%) بیمار تالاسمی ماژور از مجموع دعوتشدگان به مطالعه، پرسشنامههای تحقیقاتی مربوطه را بهطور کامل تکمیل نمودند. بر اساس پرسشنامه ( SF-36 )، 329 نفر (9/47%) برای میزان فعالیتهای جسمی دارای شاخص عالی بودند. بر اساس پرسشنامه ( SCL-90-R )، 446 نفر (9/64%) دارای شاخص کلی بیماری بیشتر از 7/0 و در نتیجه فاقد سلامت روانی بوده و 141 نفر (5/20%) از افراد دارای شاخص کلی بیماری بین 4/0 تا 7/0 و در نتیجه مشکوک به بیماری روانی بودند. در نهایت، 100 نفر (6/14%) دارای شاخص کلی بیماری کمتر از 4/0 بوده و در نتیجه سالم در نظر گرفته شدند. بیماران مذکور دارای میانگین نمرات 95/5 ± 5/20 با محدوده نمرات 2 تا 37 بر اساس پرسشنامه ( LSI ) بودند.
نتیجهگیری : بیماران مبتلا به تالاسمی در معرض ابتلا به انواع مختلف اختلالات روانپزشکی بوده و در نتیجه نیازمند مشاوران روانپزشکی مجرب هستند. "
" مقدمه: گرچه امروزه رشد روزافزون تکنولوژی امکان رفاه و آسایش خانواده‌ها را فراهم نموده است، ولی با وجود فواید فراوان عاملی تهدید کننده برای جوانان نیز به حساب میآید. با توجه به ویژگیهای منحصربهفرد اینترنت که میتواند موجب استفاده طولانی مدت و بیش از اندازه و در نتیجه وابستگی و اعتیاد جوانان به این شبکه جهانی شود، این تحقیق کیفی، با هدف شناخت واقعی و عمیق از تجربه جوانان در زندگی با اینترنت انجام شده است.
روش : در این تحقیق از روش کیفی پدیدارشناسی تفسیری بنر استفاده شده است. روش اصلی جمعآوری اطلاعـات در این مطـالـعه مصــاحبــههــای نیمهسازمانیافته با 12 جوان ایرانی وابســته به اینترنت بود که از طریـــق نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. تجزبه و تحلیل دادههای حاصل با روش درونمایهای بنر انجام شد.
یافتهها : به طور کلی 4 درونمایه اصلی و 8 درونمایه فرعی از نتایج این پژوهش استخراج شد. درونمایههای اصلی عبارتند از: 1- دنیای اینترنت به عنوان ایدهآل مجازی جوانان؛ 2- اینترنت و تغییر در سبک زندگی؛ 3- اینترنت حصاری برای تنهایی؛ 4- اینترنت و تغییر در وضعیت جسمی- روانی.
نتیجهگیری : اینترنت با داشتن شرایط دلانگیز و کاذب مجازی، بهخصوص برای جوانان، میتواند باعث گسیختگی تمام ابعاد زندگی آنها شده و ارتباطات سازنده این سنین را به عمق انزواطلبی و تنهایی بکشاند که نتیجه استفاده افراطی از این تکنولوژی است. این نتیجه، لزوم تلاش همگانی برنامهریزان آموزشی و پژوهشی و گسترش فرهنگ استفاده درست از این تکنولوژی را یادآوری میکند. "
" مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی و تبیین تجارب اوایل کودکی بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری، به مقایسه سبکهای دلبس ـ تگی و مکانیزمهای دفاعی این بیماران با افراد عادی پرداخته است.
روش : روش تحقیق پژوهش حاضر پسرویدادی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه زنان مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری ساکن شهرستان یزد که در فاصله سه ماهه اول سال 1385 به بیمارستان بهمن یزد مراجعه کرده بودند، تشکیل میدهند. نمونه پژوهش شامل تمامی مراجعهکنندگانی بود که در روزهای زوج به بیمارستان فوق مراجعه کرده و توسط روانپزشک بیمارستان مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری تشخیص داده شده بودند. گروه مقایسه نیز شامل هشتاد زن از جامعه عادی بود که از نظر سن و تحصیلات تا جای ممکن همتای گروه نمونه بودند. بـرای اندازهگیری سبکهای دلبستگی از فرم فارسی هنجاریابیشده فهرست دلبستگی بزرگسال (AAI) و برای اندازهگیری مکانیزمهای دفاعی از فرم فارسی هنجاریابیشده پرسشنامه مکانیزمهای دفاعی استفاده شد. برای تحلیل دادهها از شاخصهای توصیفی و برای مقایسه میانگینها از آزمون T برای گروههای همبسته استفاده شد.
یافتهها : میزان سبکهای دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا در افراد مبتلا به وسواس بهطور معنیداری بیشتر از افراد بهنجار است. میزان مکانیزمهای رشدیافته در افراد بهنجار بیشتر از افراد مبتلا به وسواس است.
نتیجهگیری: اولاً بین بیشحمایتکنندگی و کمتر پاسخگو بودن والدین و علایم اختلال وسواسی- اجباری همبستگی وجود دارد. ثانیاً درمان اختلال وسواسی- اجباری با افزایش قابلملاحظه استفاده از مکانیزمهای دفاعی رشدیافته همراه است. "
" مقدمه: هدف از انجام این تحقیق بررسی اختلالات توجه و ادراک در افراد دارای اسکیزوفرنی و مقایسه آنها با افراد عادی است.
روش: روش تحقیق آزمایشی و روش نمونهگیری بهصورت تصادفی است. 30 بیمار اسکیزوفرن به صورت تصادفی از بیماران بستریشده در بیمارستانهای اعصاب و روان شهر تهران (روزبه، مرکز روانپزشکی رازی و سرخهحصار) و 30 نفر از افراد عادی و طبیعی جامعه در دو گروه (آزمایش و گواه) بهصورت کاملا تصادفی انتخاب شدند. ابزار بهکار گرفتهشده در این تحقیق، دستگاه واکنشسنج است که زمان پاسخگویی افراد به محرکهای نوری و صوتی را در یک هزارم ثانیه میسنجد.
یافتهها : بین نمرات میانگین دو گروه تفاوت معنیداری وجود دارد. به این معنی که افراد اسکیزوفرن، زمان بیشتری برای پاسخ به محرکهای نوری و صوتی نسبت به گروه گواه صرف میکردند.
نتیجهگیری: افراد اسکیزوفرن، به دلیل اختلالات عاطفی و هیجانی و خلق و خوی افسرده که باعث اختلال در توانایی و عملکرد آنها میشود، نمیتوانند به محرکهای صوتی و نوری پاسخ سریع دهند.
"
