۱.
مقدمه: مطالعات پس از بحران در کشور های مختلف، گزارش هایی متناقض را در خصوص شیوع افسرگی بیان نموده اند، اما در کشورمان با وجود حوادث طبیعی فراوان، مطالعات اندکی در این زمینه وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین میزان شیوع افسردگی و ارتباط آن با شاخص های دموگرافیک در دانش آموزان شهر بم پس از زلزله در سال 1382 می باشد. روش ها: این مطالعه یک مطالعه مقطعی- تحلیلی می باشد که در یک نمونه 472 نفری از دانش آموزان دبیرستانی شهر بم انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه 21 سوالی بک (Beck) همراه با مشخصات فردی بود که توسط نرم افزار SPSS نسخه 11 و آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: از 472 دانش آموز، 8/64 درصد زن و مابقی مرد بودند. رده سنی افراد در این پژوهش 14 الی 18 سال بود. 2/74 درصد از افراد دارای درجاتی از افسردگی)خفیف تا شدید) بودند. بین میزان افسردگی و جنس، ازدست دادن یکی از افراد خانواده در جریان زلزله ، به وجود آمدن مشکل جسمی برای خود و یا یکی از افراد خانواده و رضایت از وضعیت زندگی رابطه معنی داری وجود داشت (5%(p<. اما بین میزان افسردگی، سن و تخریب منزل مسکونی در جریان زلزله رابطه معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به بالا بودن میزان شیوع افسردگی در دانش آموزان دبیرستانی شهر بم، برنامه ریزی جامع درخصوص پس از حوادث طبیعی و انسان ساخت لازم و ضروری به نظر می رسد.
۲.
مقدمه: تشکل های امداد رسانی، باید در صدد راه هایی برآیند تا بتوانند مشارکت را به یک هنجار فرهنگی تبدیل کنند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی عوامل مؤثر در جذب دانش آموزان، دانشجویان و جوانان برای عضویت در سازمان جوانان جمعیت هلال احمر می باشد. روش ها: در این مطالعه مقطعی حجم نمونه شامل 381 نفر عضو سازمان جوانان جمعیت هلال احمر شهر تهران هستند که از این تعداد 220 نفر در شاخه دانش آموزی، 88 نفر در شاخه دانشجویی و 73 نفر در شاخه جوانان قرار داشتند. اطلاعات مورد نیاز از طریق رجوع به اطلاعات موجود، اطلاعات ثانویه، مشاهده مستقیم، مصاحبه نیمه متمرکز و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شد. یافته ها: نتیجه گیری: مشارکت در فعالیت های امدادی به خصوص در سطوح جوانان با عوامل متعددی در ارتباط است که لزوم توجه به این موارد در برنامه ریزی های مسئولان می تواند کمک مؤثری در جذب و نگهداری اعضا باشد
۳.
مقدمه: آموزش همگانی مقابله با سوانح نیازمند طراحی و اجرای برنامه های آموزشی مناسبی است که ارتباط مؤثری با مخاطبان خود برقرار سازد و آگاهی های لازم و اساسی را برای آنها فراهم آورد. این پژوهش با توجه به انتشار جزوه های آموزشی جمعیت هلال احمر به منظور بالابردن میزان آگاهی مردم، درصدد بررسی میزان موفقیت این ابزار آموزشی مقابله با اثرات سوانح طبیعی بر افزایش آگاهی افراد نسبت به سوانح می باشد. روش ها: در مطالعه مقطعی حاضر، 1040 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای از مناطق مختلف تهران مورد بررسی قرارگرفتند. در ابتدا به این افراد جزوات آموزشی داده شد و پس از گذشت حدود 2 هفته مجدداً به همان افراد مراجعه و پرسشنامه توسط همان فرد تکمیل شد. یافته ها: میزان آگاهی کلی افراد پیش از ارایه جزوات حدود 62/0 (نسبت پاسخ های درست)، این نسبت در رابطه با زلزله 56/0، در رابطه با آتش سوزی 62/0، در رابطه با سیل 75/0، در رابطه با یخبندان 46/0، در رابطه با مواد آتش زا 68/0، در رابطه با رعد و برق 60/0، در رابطه با جبهه آتش 69/0 و در رابطه با آتشفشان 73/0 بوده است. میزان آگاهی افراد در تمامی زمینه ها پس از مطالعه بروشورهای مربوط تغییر کرد (5%p< (. نتیجه گیری: میزان آگاهی افراد در تمامی زمینه ها پس از مطالعه بروشورها افزایش یافت. میزان آگاهی پاسخگویان بعد از ارایه جزوات آموزشی در بالاترین میزان مربوط به آتشفشان و در پایین ترین رتبه مربوط به آتش سوزی بود.
۴.
مقدمه: هر فعالیتی، زمانی می تواند به بهترین نحو ارائه شود که پیش بینی ها و برنامه ریزی های لازم در خصوص آن صورت گرفته باشد. با نظر سنجی از افرادی که به طور مستقیم با فعالیت مورد نظر درگیرند، می توان فعالیت ها را متناسب با شرایط آنها، بهتر اجرا کرد. در محلات شهرهای بزرگ طراحی و اجرا شد. روش ها: مطالعه مقطعی حاضر بر روی افراد ساکن شهرهای تهران، اصفهان، شیراز، مشهد و تبریز در سال 1385 انجام شد . ، هر شهر با توجه به مناطق شهرداری تقسیم بندی گردید و در هر منطقه پرسشنامه ای با هدف امکان سنجی تشکیل کانون محلات به صورت تصادفی بین مردم توزیع شد. یافته ها: لزوم تشکیل کانون محلات در شهرهای بزرگ از نظر 76/65 درصد پاسخ دهندگان به میزان زیاد به بالا بوده است و میزان علاقه مندی حدود 81 درصد پاسخ دهندگان به فعالیت در تیم های امدادرسانی کانون محلات، متوسط به بالا بود. نتیجه گیری: مردم شهرهای بزرگ به تشکیل کانون های امدادی و فعالیت در تیم های امدادرسانی کانون محلات علاقه وافری نشان می دهند. به نظر می رسد با توجه به آسیب پذیری کشورمان و علاقه مردم به شرکت در فعالیت های امدادرسانی، تشکیل و سازماندهی کانون های امدادی محلات، امری ضروری است.
۵.
مقدمه:آگاهی آنها و بهره دهی به سازمانهای امدادی است. محتوای آموزش کارمندان باید برمبنای نیاز آنها و اهداف سازمان تنظیم گردد. این مطالعه با هدف بررسی دیدگاه های کارکنان جمعیت هلال احمر استان چهارمحال و بختیاری در خصوص دوره های آموزشی ضمن خدمت در سال 1378 انجام شده است. روش ها: این مطالعه مقطعی در سال 1378 بر روی 90 نفر از کارکنان جمعیت هلال احمر استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. اطلاعات مورد نیاز به وسیله پرسشنامه بیست سوالی محقق ساخته جمع آوری و با استفاده از داده ها، آمار به صورت توصیفی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: درصد از کارمندان، دوره های برگزار شده را خوب و 35 درصد متوسط و 15 درصد نیز ضعیف ارزیابی نمودند. 98 درصد از کارمندان آموزش امداد و کمکهای اولیه را از اهمیت بالایی دانستند و تنها 2 درصد از کارمندان این آموزش ها را درحد متوسط دانستند. 63 درصد ازکارمندان اجرای دوره ها را توسط واحد آموزش و پژوهش در سطح معاونت، پیشنهاد دادند و 28 درصد از کارمندان نیز، اجرای دوره ها را توسط واحد آموزش و زیر نظر معاونت امداد پیشنهاد دادند و تنها 9 درصد ازکارمندان اجرای آموزش به صورت پراکنده توسط واحدها را انتخاب نمودند. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده این است که دوره های برگزارشده توانسته تاحدودی انتظارات کارمندان را برآورده سازد، ولی باتوجه به اینکه نیمی از کارمندان این دوره ها را متوسط و ضعیف ارزیابی نموده اند نیازمند ارائه راهکارهای بهتر و مطلوبتر جهت اجرای دوره های بعد می باشد.
۶.
مقدمه:یکی از ارکان تحقق رسالت های سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر، جذب و نگهداری نیروی انسانی داوطلب کارآمد و موثر بوده بنابراین لازم است تدابیری اندیشید تا این مهم به نحو مطلوبی تحقق یابد. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر برجذب و نگهداری گروههای مردمی داوطلب ارائه خدمات داوطلبانه درجمعیت هلال احمر شهر تهران می باشد. روش ها:جامعه آماری شامل اعضا و گروههای داوطلب مردمی بالای 29 سال سن در جمعیت هلال احمر شهر تهران است، که حدودا 1800 نفر می باشد. با توجه به ناهمگن بودن اعضای جامعه، از روش نمونه گیری طبقه بندی شده و جدول مورگان 317 نفر انتخاب شدند که پس از جمع آوری داده ها، با توجه به اهداف و ماهیت تحقیق از روش تحلیل عاملی برای تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها استفاده شد. یافته ها: در بخش جذب از کل واریانس تبیین شده، 590/24 درصد را عامل اول، 667/16 درصد را عامل دوم، 285/16 درصد را عامل سوم و 131/10 درصد را عامل چهارم تبیین می کند و در بخش نگهداری از کل واریانس تبیین شده، 957/19 درصد را عامل اول، 888/14 درصد را عامل دوم، 546/13 درصد را عامل سوم، 305/12 درصد را عامل چهارم و 095/11 درصد را عامل پنجم تبیین می کند. نتیجه گیری: متغیرهای مربوط به سئوالات بخش جذب به ترتیب تحت 4 عامل: ابزارهای تشویقی، ابزارهای فنی ارتباطات و تبلیغات، ابزارهای اطلاع رسانی، و توجه به روابط انسانی قرار گرفتند. همچنین متغیرهای مربوط به بخش نگهداری تحت 5 عامل زیر قرار گرفتند: فرهنگ سازمانی، مدیریت منابع انسانی، مشارکت و کار تیمی، وظایف مدیریت و رهبری، و انگیزش.
۷.
وقوع حوادث طبیعی گسترده، به ویژه در شهرهای بزرگ همواره با پیامدهای منفی، بی نظمی و آشفتگی همراه است. در این میان، نقش نیروهای تخصصی برای نجات جان افراد گرفتار در زیر آوار و رسیدگی اولیه به مجروحین از نظر کمی بسیار محدود می شود، زیرا عامل زمان و وسعت فیزیکی حادثه در موفقیت عملیات نجات حرف اول را میزند. در عملیات امدادرسانی و نجات متغییرهای زیادی دخیل می باشند. تجارب گذشته ثابت کرده در حوادث بزرگی همچون زلزله های ویرانگر، حجم زیادی از فعالیت های نجات توسط خود مردم و در ساعات اولیه پس از حادثه انجام می پذیرد. این اقدامات معمولاً فاقد مدیریت و ساختار از پیش تعریف شده بوده و در مجموع آسیب هایی را به مجروحین و بازماندگان وارد آورده و فرصت های بی شماری را نیز برای نجات جان انسان ها از بین می برد. تربیت نیروهای نیمه حرفه ای در سطح محلات برپایه واحد همسایگی سبب می شود تا فعالیت جستجو و نجات مصدومین با سازماندهی و کیفیت بهتری انجام شده و هدایت نیروهای تخصصی نیز براساس اطلاع رسانی مناسب و به موقع نیروهای مردمی به نحو شایسته تری صورت گیرد. تسریع سازماندهی شده در فعالیت های امدادرسانی و نجات، علاوه براینکه آسیب های جبران ناپذیر را تا به حد قابل قبولی کاهش می دهد، خروج از شرایط بحرانی و بازگشت به وضعیت عادی را نیز شتاب می بخشد. در این مقاله سعی شده است تا بخشی از اطلاعات فنی جستجو و نجات که می تواند در سطح عمومی و همگانی تدریس شود مطرح نماید.
۸.
مقدمه: بیماری ایدز درحال تبدیل شدن به مسأله حاد بهداشتی و اجتماعی در کشور می باشد. هدف اصلی این مقاله، مطالعه نقش جمعیت هلال احمر در کنترل وپیشگیری از عفونت HIV و ایدز است. روش ها: روش تحقیق ، توصیفی وابزار تحقیق، پرسشنامه است. جامعه آماری شامل کلیه افرادی است که تحت پوشش فعالیت ها و اقدامات آموزشی، مشاوره ای و حمایتی جمعیت هلال احمر و مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری وابسته به آن در چهار استان؛ کردستان، کرمانشاه، گلستان و همدان قرار دارند. تعداد نمونه های تحقیق را 222 نفر از مراجعان مراکزمشاوره استانهای چهارگانه فوق تشکیل می دهند. یافته ها: ارزیابی پاسخگویان در باره نقش جمعیت هلال احمر در کنترل و پیشگیری از عفونت HIV و ایدز در سطح بالاتر از «متوسط » (157/3 از 5) قرار گرفته است. نتیجه گیری: برای ارتقاء نقش و جایگاه جمعیت هلال احمر نبایستی یک بعدی به موضوع کنترل و پیشگیری از عفونت HIV و ایدز نگاه کرد بلکه نگاه سیستمی و توجه به نقش حمایت های مختلف می تواند در سازگاری بیماران با وضعیت بیماری خود و خروج از انزوای اجتماعی و همچنین ایجاد گرایش مثبت نسبت به عملکرد ارگانهای ذیربط، تأثیر به سزایی داشته باشد.
۹.
بنای «یاری رسانی به دیگری» نیاز به زیربنا و مبانی محکمی دارد تا بتواند پایدار، استوار و پابرجا بماند و برخورداری از پشتوانه قانونی منجر به تعمیق و گسترش فرهنگ یاری رسانی و همچنین تضمین هر چه بهتر اجرای آن در سطح جامعه خواهد گردید. پرسش های مطرح در این زمینه از این قرارند که آیا چنین مبانی وجود دارد و اگر چنین است آن مبانی کدامند؟ موضوع کمک به دیگری از چه منابع قانونی برخوردار است؟ و در نهایت آنکه، در صورت خودداری افراد از کمک به دیگری چه مسئولیتی متوجه ایشان خواهد گردید؟ قسمت اول این نوشتار در پی آن است تا به جستجوی این مبانی و بنیان ها پرداخته و در این اثناء نشان دهد که کمک کردن و دستگیری از دیگران خصوصاً در مواقعی که خطر جانی آنها را تهدید می کند از چه اهمیت اخلاقی و عقلانی بالایی برخوردار است. چنانکه این امر بارها توسط انبیاء الهی و مصلحان مورد تاکید قرار گرفته و از دیرباز تا کنون در کانون بحث و بررسی اندیشمندان و فیلسوفان از نحله های فکری گوناگون بوده و شایسته است که سرلوحه کار انسانها قرار گیرد. انسانهایی که به قول شیخ اجل سعدی «اعضای یک پیکرند» و در خلقت «از یک گوهرند» و چه نیکوست که «چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار». در قسمت دوم به جستجوی منابع قانونی این موضوع در نظام حقوقی ایران پرداخته خواهد شد. در قسمت سوم اشاره مختصری به مسئولیت ناشی از خودداری افراد از کمک به دیگری و در دو قسمت پایانی ضمن ذکر نکاتی در خصوص ماده واحده قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی، به عنوان مهمترین متن قانونی در این خصوص، به برخی از چالش های موجود در این زمینه اشاره خواهد شد.
