مدیریت دانش اسلامی

تنوعِ کاربردِ واژه دانش، مفهوم این اصطلاح را پیچیده کرده است و به تبع آن درک درست و تعریف مورد توافقی از اصطلاح مدیریت دانش وجود ندارد. همان گونه که در چرایی مدیریت دانش نیز تفاوت نظر است. این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی در تلاش است با بررسی کاربردهای دانش، تبیین کند که منظور از دانش چیست و چه چیزی با مدیریت دانش رخ می دهد که انجام آن را ضروری می سازد؟ ازاین رو؛ پس از بررسی ماهیت دانش در قلمرو ذهنی و عینی و کاربردهای آن، مدیریت دانش را که موضوعی میان رشته ای است از زاویه های مختلف مورد مطالعه قرار داده است و به چرایی مدیریت دانش، بر پایه استراتژی و راهکارهایی استاندارد پرداخته و در جمع بندی، بر کیفیت مدیریت دانش و مدیریت پویا و اجتهاد علمی تاکید کرده است.

از واژه هایی که در حوزه مشکلات مربوط به روابط زناشویی، در سالیان اخیر، متداول شده واژه طلاق عاطفی است. زوجین در طلاق عاطفی گرچه ازنظر قانون، متأهل محسوب می شوند لیکن در حقیقت دل ها جدای از هم است و معمولاً، نفرت، کراهت و شقاق بین زوجین، موج می زند. طلاق عاطفی که معلول علل خاص فردی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است خود، عامل مشکلات دیگری مانند بگومگوهای خانوادگی، فشارهای روحی روانی، ضرب وجرح و دعوا و مرافعه و طلاق رسمی و شرعی می شود. این پژوهش به دنبال این بوده که آیا طلاق عاطفی در منابع فقهی آمده است یا خیر؟. در این مقاله با پژوهشی که در منابع فقهی انجام شده معلوم شد که واژه طلاق عاطفی و به عبارت بهتر فراق عاطفی گرچه در منابع فقهی نیامده ولی در ابواب مختلف فقهی مرتبط با طلاق و فراق زوجین، می تواند سراغ واژگانی را گرفت که در ارتباط با طلاق عاطفی است. این واژگان عبارت اند از: کراهت در روابط زوجین (شامل کراهت زوج از زوجه، کراهت زوجه از زوج و یا کراهت هریک از زوجین با دیگری)، نشوز، شقاق، سوء خلق و جز آن که اهتمام فقه در همه این موارد، اصلاح روابط موجود در طلاق عاطفی است. روش پژوهش از نظر گردآوری، کتابخانه ای و از نظر ماهیت پژوهش، توصیفی تحلیلی است

اعتقاد به مهدویت اعتقادی اسلامی است و از زمان رسول اکرم| همواره مورد توجه بوده و از سوی آن حضرت و بزرگان دینی مورد تأکید قرار گرفته است. مؤید این سخن روایات بسیاری است که فرق و مذاهب اسلامی از پیامبر اسلام| در ارتباط با این عقیده نقل کرده اند. در آن روایات اصطلاحات و شاخصه های مختلفی برای مهدویت و شخص امام مهدی عج مشخص شده است؛ مانند: روایاتی که می گویند: حضرت مهدی عج از فرزندان پیامبر و فاطمه^ و از عترت است و غیبت می کند حضرت مهدی عج از اهل بیت پیامبر| و از عترت آن حضرت است؛ حضرت عیسی عج در زمان ظهور حضرت مهدی عج می آید و پشت سر ایشان نماز می خواند؛ با ظهور وی عدل و داد را در زمین فراگیر می شود و ... شناخت این اصطلاحات و دسته بندی آنها از مهم ترین دست آوردهای این مقاله است که به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع و متون حدیثی اهل تسنن صورت گرفته است. بدین جهت تبیین نظام اصطلاحات مهدوی و دسته بندی آنها از منظر روایات اهل تسنن، مهم ترین اهدافی است که در این مقاله دنبال می شود و این مطلب را می توان از نوآوری های این تحقیق در حوزه مطالعات مهدوی با تأکید بر مدیریت دانش برشمرد.

یکی از مباحث مهم فلسفه فقه، ساختار علم فقه است. نظریه ای که این مقاله درصدد اثبات آن است، این است که فقیهان متأخر (قرن 15قمری) از علم حقوق متأثر شده و بیشتر، ساختارهای فقهی ناظر به حقوق پیشنهاد کرده اند. برخی از ساختارها، ساختارهای ناظر به علم حقوق هستند که بر اساس روابط میان این دو علم تعبیه شده و سلوک محورند. تاکنون این ساختارها ارزیابی نشده اند و مزایا و کاستی های آنها مورد بررسی قرار نگرفته اند. دستاورد بحث از این دسته از ساختارها به تصویر کشیدن رویکرد جدید فقیهان به علم حقوق و نوع بهره گیری و تعامل فقه با حقوق در ساختار فقه است و نشان از نزدیک سازی ساختار فقه به ساختار حقوق دارد؛ امری که تا پیش از این دیده نمی شد. در این پژوهش با روش تحلیلی و انتقادی سه مورد از مهم ترین ساختارهای فقهی ناظر به علم حقوق بررسی و نقد می شوند که عبارتند از: ساختار شهید صدر، ساختار آیت الله هاشمی شاهرودی، ساختار آیت الله اراکی.

هدف پژوهش در گام اول برآورد اثرات کسب، ذخیره، اشتراک و بکارگیری دانش بر مدیریت دانش دین بنیان و در گام دوم طراحی مدلی برای فرایند مدیریت دانش دین بنیان به کمک روش مدل یابی معادلات ساختاری، حداقل مربعات جزیی بود. روش پژوهش پیمایشی و از نوع طرح های همبستگی به شیوه تحلیل مسیر و الگوی معادلات ساختاری بود. پژوهش با استفاده از فن دلفی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کارشناسان و خبرگان دینی تشکیل داده است و نمونه گیری به روش هدفمند می باشد. 10 نفر از خبرگان دینی به عنوان نمونه اصلی تعیین شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بوده و برای ایجاد مدل انداز گیری و ترسیم مدل روابط ساختاری از روش مدل یابی معادلات ساختاری (SEM)، حداقل مربعات جزیی (Smart PLS 3. 3) استفاده شده است. در این قسمت از شاخص های میانگین واریانس استخراج شده، آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی، روایی واگرا، روایی همگرا، روایی افتراقی، ضریب R 2 ، Q 2 و GOF استفاده شد. نتایج آزمون حداقل مربعات جزیی حکایت از تأیید فرضیه های پژوهش داشت و بر این اساس مدل اندازه گیری و مدل ساختاری از نظر آماری برازش مناسبی داشتند. نتایج نشان داد فرایند مدیریت دانش دین بنیان شامل کسب، ذخیره، اشتراک و بکارگیری دانش است و این فرایند اثر مثبت و معناداری بر مدیریت دانش داشت.

هدف این تحقیق بررسی تأثیر مدیریت دانش اسلامی بر توسعه سرمایه های انسانی با لحاظ نمودن نقش میانجی اخلاق کار اسلامی میان اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی ایلام می باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و همچنین از نظر هدف در طبقه بندی تحقیقات کاربردی قرار می گیرد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی ایلام که جمعاً به تعداد 502 نفر می باشد. نمونه آماری پژوهش با استفاده از جدول مورگان 215 نفر به صورت تصادفی ساده. تعیین شده اند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد و محقق ساخته که روایی پایایی آن ها مورد تائید هست، استفاده شده است؛ و برای مستندسازی نتایج تجزیه وتحلیل آماری و ارائه راه حل های نهایی، محقق از شیوه آماری و با استفاده از نرم افزار spss اقدام به تجزیه وتحلیل سوألات پرداخته وآزمون فرضیه ها با استفاده از شاخص همبستگی و رگرسیون انجام شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که ارتباط معناداری بین ابعاد مختلف مدیریت دانش اسلامی (خلق دانش، مستندسازی دانش، ذخیره سازی دانش و تسهیم دانش) وتوسعه سرمایه انسانی با درنظرگرفتن نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در دانشگاه های دولتی ایلام وجود دارد.