تحقیقات حسابداری و حسابرسی

تحقیقات حسابداری و حسابرسی

تحقیقات حسابداری و حسابرسی بهار 1399 شماره 45 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی رابطه بین نقدشوندگی و کارایی سرمایه گذاری با توجه به محدودیت مالی و ریسک عملیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقدشوندگی سهام کارایی سرمایه گذاری محدودیت مالی ریسک عملیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰ تعداد دانلود : ۴۲۷
این پژوهش رابطه بین نقدشوندگی سهام وسرمایهگذاری شرکتها و کارایی سرمایهگذاری را با توجه به محدودیت مالی و ریسک عملیاتی برای نمونهای متشکل از 130شرکت در بازه زمانی 1390 تا 1394 مورد بررسی قرار داده است. بررسی نتایج این پژوهش حاکی از آن است که نقدشوندگی سهام رابطه مثبتی و معناداری با سرمایهگذاری شرکت دارد. به علاوه نتایج نشان میدهد که نقدشوندگی می تواند از طریق کاهش هزینه ها و تسهیلات مالی بهتر از فرصت سرمایهگذاری استفاده کند و منجر به کارایی سرمایهگذاری شود و همچنین نشان داد که نقدشوندگی میتواند موجب کاهش حساسیت بین کارایی سرمایه گذاری و کاهش فرصت سرمایه گذاری شود، به عبارتی هرچه قدر نقدشوندگی بالا باشد کارایی سرمایهگذاری حتی در شرایط کم بودن فرصت سرمایه گذاری افزایش می یابد. علاوه بر این در شرکتهایی با محدودیت مالی و ریسک عملیاتی نقدشوندگی تاثیر بیشتری بر سرمایه گذاری دارد.
۲.

مبانی تعدیل اظهارنظر حسابرس و مدیریت سود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اظهارنظر حسابرس مبانی تعدیل اظهارنظر مدیریت سود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۳۹۶
اظهارنظر حسابرس، معمولا به صورت تعدیل شده و تعدیل نشده، وارد مدلهای پژوهش می-شود. اما، ماهیت و آثار بندهای مبانی تعدیل اظهارنظر حسابرس با یکدیگر متفاوت است. هدف این پژوهش، یافتن پاسخ این پرسش است که آیا نتایج درنظر گرفتن ماهیت بندهای پیش از اظهارنظر حسابرس در مدلهای پژوهش، با نتایج درنظر گرفتن اظهارنظر به تنهایی، متفاوت است؟ بدین منظور، رابطه بین مدیریت سود و اظهارنظر حسابرس و رابطه بین مدیریت سود و بندهای مبانی تعدیل اظهارنظر به تفکیک ماهیت با بکارگیری اطلاعات 142 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سالهای 1387 تا 1393 و با استفاده از مدلهای پنل و پواسن تعمیم یافته آزمون شد. نتایج نشان داد که رابطه بین مدیریت سود و نوع اظهارنظر حسابرس، تنها در یکی از پنج مدل مدیریت سود معنادار است اما رابطه بین مدیریت سود و تعداد بندهای تحریف بااهمیت، محدودیت بااهمیت و ابهام فراگیر، به ترتیب در چهار، دو و یک مدل از پنج مدل مدیریت سود، معنادار است.
۳.

شناخت وظایف حاکمیتی دولت و اهمیت آن در تنظیم برنامه های راهبردی و نظارت بر عملکرد دستگاه ها (بررسی چالش ها، راهکارها، تلاش های صورت گرفته در این خصوص)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امور حاکمیتی تصدی گری ساختار و وظایف دولت برنامه ریزی راهبردی نظارت بر عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۷ تعداد دانلود : ۵۶۲
در کلیه سیستمها و نظامهای حقوقی و سیاسی دنیا، دولتها دارای دو وظیفه و کارکرد اصلی شامل حاکمیتی و تصدیگری میباشند که توسط نهادها و دستگاههای مسئول به اجرا گذاشته میشود. امور حاکمیتی شامل سیاستگذاری، برنامهریزی، نظارت و ارزیابی بهدلیل سطح و جایگاه دارای اهمیت مضاعف است و تصدیگری آن دسته از وظایفی را در بر میگیرد که قابل واگذاری به مردم و بخش خصوصی باشد. در نظام جمهوری اسلامی ایران، دولت در یک فرآیند رو به جلو تغییر و تحولات مثبتی را در این خصوص به عمل آورده است که از این نظر قابل توجه و امعان نظر میباشند.  در این مقاله ضمن بررسی جایگاه حقوقی، قانونی، و ویژگیهای هریک، همچنین نقطهنظرات مربوط به این بحث درخصوص دستگاههای حاکمیتی با ارزیابی روند برخی اقدامات در کشور، پیشنهادها و راهکارهایی برای ارتقای آن و بهمنظور بهرهبرداری در تنظیم اسناد و برنامههای راهبردی و سالیانه، همچنین فرایند ارزیابی عملکرد دستگاههای حاکمیتی ارایه گردیده است.
۴.

بررسی تأثیر یادگیری مبتنی بر تیم (TBL)، بر یادگیری حسابداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: یادگیری مبتنی بر تیم TBL یادگیری فعال حسابداری میانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۴۴۰
تقریباً از سال 1984 تا به امروز کمیته و انجمنهای حرفهای حسابداری مانند AAA، IAES و AEC بیان کردهاند که سیستم آموزشی و یادگیری حسابداری نیازمند تغییر است و یکی از مهمترین اشاره آنها مربوط به فقدان یادگیری فعال بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر یادگیری مبتنی بر تیم (TBL) بهعنوان یک تکنیک یادگیری فعال، بر یادگیری دانشجویان حسابداری میانه 1 در مقایسه با روش سنتی (معلم محور)، انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانشجویان حسابداری میانه 1 موسسه آموزش عالی زند شیراز در سال تحصیلی 97-96 میباشد و نمونه مورد مطالعه بر اساس جامعه در دسترس انتخاب و شامل دو گروه حسابداری میانه 1 جمعاً 70 نفر (35 نفر گروه آزمون و 35 نفر گروه کنترل) که هر دو گروه توسط یکی از محققین تدریس شده است. در این پژوهش از پیش-آزمون و پس-آزمون جهت جمعآوری دادهها و از تجزیه و تحلیل کوواریانس برای آزمون دادهها استفاده شده که روایی آزمونها به تأیید 3 نفر از مدرسین دانشگاه رسید است. نتایج نشان دهنده یادگیری بهتر دانشجویان گروه آزمون (TBL) در مقایسه با گروه کنترل (سنتی) است.
۵.

ایفای نقش مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتی با تأکید بر نقش سرمایه فکری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرمایه فکری مسئولیت پذیری اجتماعی سرمایه فیزیکی سرمایه انسانی سرمایه ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۴۱۷
علاوه بر نقش غیر قابل انکار سرمایه فکری در موفقیت بنگاه ها، این دارایی اهمیت روز افزونی برای بازار سرمایه، تصمیم گیرندگان و استفاده کنندگان از صورت های مالی دارد. از طرفی، تقاضای روز افزون ذینفعان از شرکت ها برای پذیرش مسئولیت های اجتماعی، شرکت ها را به درگیر شدن در مسئولیت های اجتماعی و زیست محیطی تشویق کرده است. از این رو هدف این پژوهش، بررسی نقش سرمایه فکری بر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتی است. از سرمایه به کار گرفته شده(سرمایه فیزیکی)، سرمایه انسانی و سرمایه ساختاری به عنوان اجزای سرمایه فکری و از معیارهای KLD برای اندازه گیری مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1391-1395 است. برای آزمون فرضیه ها از تکنیک رگرسیون چند متغیره به روش داده های تابلویی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سرمایه فیزیکی و سرمایه ساختاری با مسئولیت پذیری اجتماعی رابطه منفی و معنادار برقرار است. ولی بین سرمایه انسانی و مسئولیت پذیری اجتماعی هیچ گونه رابطه معناداری مشاهده نشد.
۶.

بررسی اثر هاله ای بر کارراهه حرفه ای حسابرس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اثر هالهای کارراهه حرفهای حسابرس تردید حرفهای هویت حرفهای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۲۶۰
سوگیری یا خطای ادراکی نوعی انحراف از واقعیتها در تصمیمگیری یا قضاوت محسوب میشود که عملکردهای فردی را تحت تاثیر منفی تغییر میدهد. این موضوع در حرفه حسابرسی نیز مستثنی نیست و حسابرس شیفته و مجذوب یک ویژگی یا خصیصه از عملکرد شرکت یا صاحبکار دچار این سوگیری میشود و باعث میگردد تا قضاوت وی دچار انحراف از واقعیت شود. لذا هدف این پژوهش بررسی اثر هالهای بر کارراهه حرفهای حسابرس میباشد. دورهی پرسشگری از آزمودنیها 6 ماه از آذر ماه ۱۳۹۷ تا خرداد ماه 1۳۹۸ بود. جامعهی آماری پژوهش حسابرسان شاغل زیر نظر سازمان حسابرسی بودند که در قالب دو گروه آزمایش و کنترل مشارکت داشتند. ابزار پژوهش پرسشنامه بود که برای سنجش اثر هالهای از پرسشنامه اودَنیل و همکاران (۲۰۰۵) و برای سنجش کارراهه حرفهای از پرسشنامه درایز (۲۰۱۰) الهام گرفته شده است. برای تحلیل آزمون فرضیههای پژوهش از آزمونهای روش مانوا چند متغیره، تحلیل واریانس اندازههای مکرر و همچنین آزمونهای تعقیبی برای مقایسه زمان استفاده شد. نتایج پژوهش در قالب فرضیه اول نشان داد حسابرسانی که عدمسوگیری هالهای را دارا هستند، در مقایسه با سایر حسابرسان، هویت حرفهای بالاتری دارند. همچنین براساس نتیجه فرضیه دوم مشخص گردید، حسابرسانی که عدمسوگیری هالهای را دارا هستند، در مقایسه با سایر حسابرسان، تردید حرفهای بالاتری دارند.
۷.

تاثیر اجتناب مالیاتی بر چسبندگی هزینه با تاکید بر استراتژی تجاری شرکت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اجتناب مالیاتی چسبندگی هزینه استراتژی تجاری شرکت رفتار نامتقارن هزینه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۳۷۸
چسبندگی هزینه ها به این علت رخ می دهد که مدیران، منابع مرتبط با فعالیت های عملیاتی را به طور موثر تعدیل می کنند. برنامه ریزی های اجتناب از مالیات، صرفه جویی مالیاتی را برای شرکت به ارمغان می آورد. منابع مالی حاصل از اجتناب مالیاتی در تصمیمات مدیران تاثیر می گذارد و در تعدیل هزینه ها به آنان کمک می کند و به طور غیر مستقیم باعث تغییر در رفتار هزینه ها می شود. هدف اصلی این پژوهش شناسایی تاثیر اجتناب مالیاتی بر چسبندگی هزینه ها با تاکید بر استراتژی های تجاری شرکت می باشد. تحلیل فرضیه ها بر اساس نمونه ای که از 90 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که بین سال های 1389 تا 1394 در بورس حضور داشته اند، صورت گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اجتناب مالیاتی بر چسبندگی هزینه ها تاثیر معنی داری دارد. هم چنین نتایج حاصله حاکی از آن است که استراتژی تجاری شرکت بر ارتباط بین اجتناب مالیاتی و چسبندگی هزینه تاثیرگذار می باشد؛ به نظر می رسد که موقعیت های استراتژیک بر تصمیمات مدیران درباره حفظ منابع موثر بوده که این امر در تغییرات سیستماتیک رفتار هزینه منعکس می شود.
۸.

آینده پژوهی در تحقیقات و آموزش حسابداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی آینده تحقیقات حسابداری آینده حسابداری آموزش حسابداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۶ تعداد دانلود : ۴۰۱
در سالهای اخیر،تحقیقات و آموزش حسابداری تحت فشارهای مختلفی جهت  تغییر در شیوه های  تحقیق فعلی خود قرار گرفته است و نهاد های مختلفی در دنیا از جمله  کمیسیون تغییرات در آموزش حسابداری (AECC) 1 و سایر نهادهای حرفه ای ،با صدور بیانیه هایی پیشگامان ایجاد تغییر در تحقیقات و آموزش حسابداری بوده اند این بیانیه ها بر شیوه های تحقیق و آموزش خلاقانه و اهمیت آن در توسعه تحقیقات حسابداری تاکید دارند. از اهداف این پژوهش کشف معیارهای مناسب جهت پیش بینی و آینده نگری در حسابداری و بهبود تدوین و بکارگیری استانداردهای حسابداری می باشد.در واقع هدف بطور خاص بررسی آینده تحقیقات حسابداری و کشف مسایلی است که به بهبود سبک یادگیری حسابداری مربوط می شود.از دیگر اهداف این مقاله اینست که پیش بینی می گردد تحقیقات و پژوهشهای آینده حسابداری در سطح بین المللی در راستای اندازه گیری اثرات اجتماعی گزارشات مالی و حسابداری و ایفای وظیفه مباشرت اجتماعی و تاکید بر اندازه گیری و گزارشگری اثرات معاملات بر جامعه پیرامون خود ، نزدیک کردن تحقیقات و پژوهشهای حسابداری به روشهای عملی حسابداری در حوزه ی عمل ،تلاش در جهت تدوین استانداردهای بین المللی حسابداری به منظور پاسخگویی به نیاز حرفه در سطح عمل و در سازمانها و نهادهای چندمنظوره و تدوین روشهای حسابداری جدید به منظور پاسخگویی ورفع نیازهای جدیداستفاده کنندگان و تصمیم گیرندگان در فضای اقتصادی و کسب و کار جدید می باشد. در ادامه مقاله با بررسی سیرتاریخی تحول و تطور حسابداری وتشریح موانع موجودبین تحقیقات حسابداری و نیازهای حرفه در سطح عمل می پردازد .
۹.

توان توضیح دهندگی بازده های سهام بوسیله نوسانات نامتعارف (ریسک غیرسیستماتیک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بازده سهام نوسانات نامتعارف (ریسک غیرسیستماتیک) عامل اندازه عامل ارزش عامل مومنتوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۱۸۶
هدف اصلی این پژوهش، آزمون ارتباط بین بازده سهام و ریسک غیرسیستماتیک در قالب سه مدل قیمتگذاری داراییهای سرمایهای، سه عاملی فاما و فرنچ و چهار عاملی کرهارت و سپس مورد مقایسه قرار دادن توان توضیحدهندگی بازده سهام بوسیله ریسک غیرسیستماتیک در هریک از این سه الگو میباشد. نمونه مورد استفاده در این مطالعه که بر اساس روش غربالگری بدست آمده مشتمل بر 118 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1390 تا پایان 1396 میباشد. پژوهش پیشرو از منظر هدف کاربردی بوده و در حوزه تئوری اثباتی قرار میگیرد. از حیث نحوه گردآوری دادهها، روش پژوهش مورد مطالعه، توصیفی و از نوع همبستگی بوده و نوع گردآوری اطلاعات و دادهها برای پژوهش مورد نظر کتابخانهای میباشد. در این پژوهش برای آزمون فرضیهها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است و روش آماری مورد استفاده دادههای پانل میباشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیههای پژوهش بیانگر آن است که بین بازده سهام و نوسانات نامتعارف (ریسک غیرسیستماتیک) در هر سه مدل پژوهش ارتباط معناداری وجود دارد و توان توضیحدهندگی بازده سهام بوسیله ریسک غیرسیستماتیک در الگوی چهار عاملی کرهارت نسبت به سایر مدلها بیشتر است.
۱۰.

تاثیر کیفیت حسابرسی بر اساس رتبه بندی موسسات حسابرسی بر مدیریت سود اقلام تعهدی و واقعی در عرضه اولیه سهام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت حسابرسی عرضه اولیه سهام مدیریت سود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۳۰۹
هدف این پژوهش بررسی فعالیت های مربوط به مدیریت سود با تجزیه و تحلیل  کیفیت حسابرسی در زمان عرضه اولیه سهام می باشد.  به این منظور ارتباط مدیریت سود در عرضه اولیه سهام  شرکت هایی که توسط موسسات حسابرسی درجه اول در رتبه بندی جامعه حسابداران رسمی ایران حسابرسی شده اند  و سایر شرکت ها مورد مقایسه قرار می گیرند. جامعه آماری این تحقیق شرکتهای عرضه اولیه شده در بورس و فرابورس است که از سال 1384 تا سال 1396 در بورس و فرابورس پذیرفته شده باشند. شواهد بدست آمده گویای آن است که سهام شرکت هایی که برای اولین بارعرضه می شوند و توسط موسسات حسابرسی درجه اول حسابرسی می شوند سطح پایین تری از مدیریت سود اقلام تعهدی و مدیریت سود اقلام واقعی دارند.
۱۱.

جایگاه حسابرسی داخلی و نحوه عملکرد آن در نظام بانکی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حسابرسی داخلی بانک کمیته بال اطمینان بخشی مشاوره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۶ تعداد دانلود : ۴۳۴
هدف این مقاله، بررسی جایگاه حسابرسی داخلی و نحوه عملکرد آن در نظام بانکی ایران است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات، میدانی است. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه و مصاحبه بوده که اطلاعات در تابستان سال 1394 جمع آوری گردیده است. جامعه مورد مطالعه بانکهای دولتی و خصوصی ایران بوده که به طور تصادفی 5 بانک (از میان بانکهای دولتی، ملی و از میان بانکهای خصوصی، انصار، شهر، سینا و کارآفرین) انتخاب شدهاند و برای تجزیه و تحلیل دادهها ازآزمون t مستقل در سطح اطمینان 95/0 استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که ارتباط حسابرسی داخلی با مدیریت ارشد در بانکهای انصار، شهر و سینا مناسب میباشد. نقش و اهمیت حسابرسی داخلی توسط مدیریت ارشد و سایر کارکنان در بانک های انصار، شهر و کارآفرین شناخته شده است. نقش مشورتی حسابرسی داخلی تنها در بانکهای انصار و شهر چشمگیر است. به جز بانک ملی، در سایر بانکها حسابرسان داخلی از دانش و تجربه کافی در خصوص فعالیت خود برخوردار هستند و در همه بانکها حسابرسان داخلی از آموزشهای کافی جهت بهبود فرآیند حسابرسی بهرهمند میشوند.
۱۲.

ارائه مدلی از واکنش سرمایه گذاران و اعتباردهندگان به رفتار سودهای واقعی و پیش بینی شده فصلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: یش بینی سود مسیر انتظاراتی سود تغییرات سود آتی سود غیرمنتظره تعدیل سود پیش بینی شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۲۶۰
ارزش اصلی سود به افشای اطلاعاتی بستگی دارد که توسط منابع دیگر افشا نشده و محتوای اطلاعاتی سود و ارزشمندی آن فقط وابسته به مقدار اطلاعاتی که در اختیار بازار میگذارد نیست. بلکه به زمان افشا، تأخیر و تعجیل در افشای اخبار خوب و بد میباشد که سرمایه گذران و اعتباردهندگان براساس آن واکنش و اقدام مینمایند. به همین منظور در این پژوهش سعی شده تا بر اساس 4 حالت مختلف مسیر انتظاراتی سود، که در هرکدام از آنها اخبار متفاوتی بیان میشود، آزمون فرضیات انجام گیرد. برای این کار، دادههای مربوط به تعداد 120 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از الگوی رگرسیونی دادههای ترکیبی برای دوره زمانی بین سالهای 1388 تا 1396 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان میدهند که میتوان با بررسی مسیر انتظاراتی ایجاد شده در خصوص سود شرکتها حرکت پیش بینی سود و بازده غیر عادی سهام را پیش بینی کرد. اما نمیتوان محتوای اطلاعاتی سودهای فصلی را مدلسازی نمود. همچنین رفتار اعتباردهندگان را زمانی که استمرار خبر خوب و عدم استمرار خبر خوب داشته باشیم نمیتوانیم مدلسازی کنیم اما زمانی که استمرار اخبار بد و عدم استمرار اخبار بد داشته باشیم میتوانیم با استفاده از ریسک اعتباری رفتار اعتباردهندگان را مدلسازی نماییم.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۹