مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت

مقدمه: دوره ی تحصیلات دانشگاهی به واسطه ی حضور عوامل متعدد یک دوره فشار زای روانی است. دانشجویان دانشگاه ممکن است پدیده فرسودگی را به این دلیل تجربه کنند که شرایط یادگیری برای آنان سطوح بالایی از تلاش را می طلبد و مکانیسم های حمایتی که راهکارهای کنار آمدن مؤثر با مشکلات را تسهیل می کند، فراهم نمی شود . هدف : هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه فرسودگی تحصیلی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه فرهنگیان هست. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و جامع ه آم اری پژوه ش را کلی ه دانش جویان دانش گاه فرهنگی ان کردستان در سال تحصیلی 96-95 تش کیل دادن د ک ه 121 نف ر از ای ن اف راد براس اس ج دول م ورگان و کرجس ی، با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمون ه پژوه ش انتخ اب ش دند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس فرسودگی تحصیلی برسو و مقیاس سلامت روان (28 GHQ ) استفاده شد. داده های به دست آمده ب ا اس تفاده از نرم افزار SPSS 24 و آزم ون ضری ب همبس تگی پیرس ون و تحلی ل رگرس یون م ورد تجزی ه و تحلی ل ق رار گرف ت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین سلامت روان با فرسودگی تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. سلامت روان به طور معناداری، فرسودگی تحصیلی را پیش بینی می کند و همچنین پیشگویی کننده قویی برای فرسودگی تحصیلی است . نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت بعضی از رشته های دانشگاهی سر فصل های طولانی با کتب حجیم دارند که سبب فرسودگی تحصیلی می شود و به این لحاظ می توانند روی سلامت روان تأثیر منفی بگذارند.

مقدمه: کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال نق ص توجه و بیش فعالی ( ADHD ) نقص دارد. هدف: هدف از این پژوهش بررسی اثر بسته آموزشی تمشک بر کارکردهای اجرایی کودکان دارای نشانه های ADHD است. روش: روش پژوهش حاضر، آزمایشی است. جامعه آماری متشکل از کلیه کودکان 7-4 سال با علائم ADHD در شهر تهران در سال 96-1395 بود که از بین آن ها 30 نفر تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه اختلال نقص توجه و بیش فعالی و پرسشنامه رفتاری کارکردهای اجرایی بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد بسته آموزشی تمشک بر بهبود کارکردهای اجرایی (05/0= P ) و کاهش نشانه های نقص توجه (001/0= P ) کودکان تأثیر معناداری دارد و بهبودها تا پیگیری دوماهه پایدار مانده است. نتیجه گیری: بسته آموزشی تمشک را می توان به عنوان شیوه ای کارآمد برای کاهش نقایص شناختی کودکان دارای نشانه های ADHD به کاربرد.

مقدمه: تأثیر نابسامانی های خانوادگی در ایجاد اختلال های رفتاری و عاطفی کودکان، پژوهشگران را به مطالعه ی تنیدگی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار در این زمینه ترغیب کرده است. هدف: این مطالعه با هدف انطباق و هنجاریابی شاخص تنیدگی والدین ( PSI ) بر روی مادران کودکان تهرانی انجام گردید. روش: مطالعه از نوع توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری مطالعه مادران کودکان 6-4 سال شهرستان تهران بودند که 387 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تعیین روایی شاخص تنیدگی والدین، از پرسشنامه CBCL و حوزه های رشد بلوم کوئیست استفاده شد. برای تحلیل دادها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. یافته ها: ضریب پایایی کل برای شاخص تنیدگی 89 /0 و دامنه همبستگی تنیدگی والدین با پرسشنامه CBCL از 23/0 تا 68/0 محاسبه و همه ضرایب در سطح 01/0 معنی دار بودند. نتیجه گیری: شاخص تنیدگی والدین می تواند به عنوان یک ابزار معتبر در تحقیقات بالینی و غیر بالینی برای مقطع سنی 4 الی 6 سال مورداستفاده قرار گیرد.

مقدمه: نقایص فرآیندهای شناختی، ویژگی معمول افراد با اختلال طیف اوتیسم است و به نظر می رسد هر نقصی در این فرآیندها ممکن است بر توانایی های و رفتارهای دیگر این گروه تأثیر بگذارد. هدف: در همین راستا این پژوهش با هدف بررسی مؤلفه های سه گانه حافظه فعال در کودکان اوتیسم و مقایسه با کودکان عادی صورت گرفته است. روش: روش پژوهش از نوع علی- مقایسه ای است که بر روی 40 کودک 4 تا 6 سال (20 کودک عادی و 20 کودک مبتلا به اختلال اوتیسم) انجام شد. روش نمونه گیری در دسترس برای کودکان اوتیسم و روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای برای کودکان عادی استفاده شد. ابزارهای مورداستفاده عبارت اند از مقیاس ارزیابی رفتارهای اوتیستیک ، فراخنای ارقام مستق ی م، فراخنای ارقام معکوس و تکلیف بلوک های کرسی بود. داده ها با کمک روش تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاکی از آن است که تفاوت معناداری بین دو گروه در مؤلفه های مجری مرکزی، حلقه واج شناختی و الگوی دیداری-فضایی حافظه فعال وجود دارد (001/0 P ). نتیجه گیری: با توجه به عملکرد پایین مؤلفه های حافظه فعال در کودکان اوتیسم در مقایسه با کودکان عادی، از مداخلات مبتنی بر مؤلفه های حافظه فعال می توان برای کودکان مبتلا به این اختلال استفاده کرد.

مقدمه: یکی از مهم ترین مهارت های زندگی، مهارت خودآگاهی است، این مهارت به فرد کمک می کند تا بتواند شناخت بیشتری نسبت به خود، خصوصیات، نیازها، احساسات و نقاط ضعف و قوت خود داشته باشد . هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش خودآگاهی بر هویت یابی و مسئولیت پذیری در دانش آموزان است. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه سال دوم ناحیه یک شهرستان ساری بودند (۲۸۷۸= N )؛ که پرسشنامه های سبک هویت و مسئولیت پذیری در میان ۲۰۰ نفر از آن ها توزیع شد. به روش نمونه گیری تصادفی ساده 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه (15 نفر آزمایش) و (15 نفر گواه) جای داده شدند و گروه آزمایش ۱۲ جلسه تحت آموزش خودآگاهی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات از پرسشنامه سبک هویت ( ISI-6G ) و مقیاس مسئولیت پذیری روان شناختی کالیفرنیا ( CPI ) برای گردآوری داده ها مورد استفاده قرار گرفت. برای تحلیل داده های آماری میانگین و انحراف معیار و تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد آموزش خودآگاهی باعث افزایش میزان مسئولیت پذیری و ایجاد هویت یابی در دانش آموزان شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده آن است که آموزش خود آگاهی می تواند بر مسئولیت پذیری و هویت یابی در دانش آموزان اثرگذار باشد؛ بنابراین متولیان امر باید سعی کنند نسبت به آموزش خودآگاهی به دانش آموزان تدابیر لازم را اتخاذ نمایند.

مقدمه: اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با تکانشگری و نقص در بازداری رفتاری همراه است، خطرپذیری نیز به عنوان جنبه ی مهمی از رفتار تکانشگرانه شناخته می شود. هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه میزان خطرپذیری با در نظر گرفتن علائم بازداری رفتاری در کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/ بیش فعالی با و بدون اختلال سلوک، و مقایسه با کودکان عادی می باشد. روش: در این مطالعه علی- مقایسه ای، 37 کودک دارای نشانه های نارسایی توجه/ بیش فعالی (شامل 23 کودک دارای نارسایی توجه/ بیش فعالی و 14 کودک دارای نارسایی توجه/ بیش فعالی توأم با علائم اختلال سلوک) از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و گرایش به خطرپذیری و میزان بازداری رفتاری این کودکان به ترتیب با آزمون خطرپذیری بادکنکی ( BART ) و آزمون برو-نرو ( Go-Nogo ) اندازه گیری و با نمرات 18 کودک عادی مورد مقایسه قرار گرفت. داده های بدست آمده با استفاده از روش های تحلیل واریانس یک و چندمتغیره با متغیر کنترل مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد، کودکانی که علاوه بر ADHD نشانه های اختلال سلوک را دارا هستند، پیش از کنترل نقایص بازداری بالاترین نمرات را در شاخص های خطرپذیری نسبت به سایر گروه ها کسب کردند ( P<0/05 )، اما پس از کنترل نقایص بازداری، تفاوت معناداری بین نمرات کودکان ADHD+CD و عادی در شاخص های خطرپذیری مشاهده نشد؛ همچنین کودکان ADHD و عادی پیش و پس از کنترل نقایص بازداری رفتاری، در شاخص های خطرپذیری تفاوت معناداری نداشتند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش به نظر می رسد که تکانشگری کودکان ADHD نسبت به کودکان عادی عمدتاً حاصل نقص در بازداری می باشد و این در حالی است که نقص در بازداری به تنهایی پیش بینی کننده رفتار پرخطر و سازش نایافته کودکان ADHD+CD نسبت به کودکان ADHD نبوده و می تواند تابعی از گرایش به خطرپذیری بالا نیز باشد.

مقدمه: ورود به سربازی سلامت روانی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد. یکی از راهکارهای بهبود سلامت روان افراد یادگیری مهارت های تاب آوری است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های تاب آوری بر سلامت روان سربازان بود. روش: نوع مطالعه پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل سربازان وظیفه ستاد انتظامی کرمانشاه بودند که از بین آن ها تعداد 30 نفر به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گماشته شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه 28 سؤالی سلامت عمومی (گلدبرگ و هیلر، 1979) استفاده شد. گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت (به مدت 75 دقیقه و هفته ای دو جلسه) آموزش قرار گرفتند، سپس نتایج با استفاده از تحلیل کواریانس تحلیل شدند. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که مداخله آموزش مهارت های تاب آوری در افزایش سلامت روان سربازان در گروه آزمایش تأثیر معنی داری داشته است (01/0> p ). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که برنامه آموزش مهارت های تاب آوری موجب افزایش سلامت روان سربازان می شود؛ بنابراین این برنامه آموزشی و کارگاه ها و تشکیل گروه های مشاوره و حمایتی می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در جهت بهبود سلامت سربازان مورداستفاده قرار گیرند.

مقدمه: زنان بیمار مبتلا به بیماری ام اس به دلیل وجود استرس و درد نیاز به کمک های مختلفی در زمان درمان جسمی و روانی دارند. هدف : پژوهش حاضر برای تعیین اثربخشی آموزش کمک های روان شناختی اولیه بر بهبود علائم چندوجهی درد و سبک های مقابله با شرایط پراسترس در زنان مبتلا به ام اس انجام شد. روش : طرح این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود که در آن 30 زن مبتلا به بیماری ام اس به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. اعضای هر دو گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون، پرسشنامه چند وجهی درد ( MPI ) و پرسشنامه مقابله با شرایط پراسترس اندلر و پارکر ( CISS ) را تکمیل کردند. درمان شامل آموزش کمک های روان شناختی اولیه بود که به مدت 8 جلسه برگزار شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها : نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که آموزش کمک های روان شناختی اولیه بر بهبود علائم چندوجهی درد ( P<0/05 ) و سبک های مقابله با استرس در زنان مبتلا به ام اس ( P<0/01 ) مؤثر است. نتیجه گیری : با استفاده از آموزش کمک های روان شناختی اولیه می توان علائم چندوجهی درد و سبک های مقابله با استرس در زنان مبتلا به ام اس را بهبود بخشید.