مطالعات آموزش و یادگیری

درس آمار در میان دانشجویان رشته ی روان شناسی جزء اضطراب آورترین درس های دانشگاهی محسوب می شود. این اضطراب اثرات منفی بر عملکرد دانشجویان در درس آمار می گذارد. هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه ی بین نیاز های اساسی روان شناختی و اضطراب آمار بود. بدین منظور یک نمونه ی ۳۵۰ نفری از دانشجویان رشته ی روان شناسی دانشگاه بین الملل امام خمینی (ره)، دانشگاه پیام نور و دانشگاه تربیت معلم استان قزوین به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای تحقیق شامل پرسش نامه اضطراب آمار مورگان و مقیاس ارضای نیازهای اساسی روان شناختی جوهانسون و فینی بود. روایی پرسش نامه ها با استفاده از روش تحلیل عامل و پایایی آن ها به روش آلفای کرونباخ احراز گردید. یافته های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل هم بستگی بنیادی نشان داد، ابعاد نیاز های اساسی روان شناختی رابطه ی معناداری با میزان اضطراب آمار و عملکرد آمار دارند. هم چنین نتایج تحلیل کانونی یک مجموعه ی معنادار بین نیاز های اساسی روان شناختی و اضطراب آمار را نشان داد. درمجموعه ی اول ابعاد نیاز به خودمختاری، شایستگی و پیوندجویی، رابطه ی منفی و معناداری با اضطراب آمار و رابطه ی مثبت و معناداری با عملکرد در آمار داشتند. درمجموع، با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت، آن دسته از دانشجویان روان شناسی که احساس شایستگی، پیوندجویی و خودمختاری بیش تری دارند، میزان اضطراب آمار کمتر و عملکرد بهتری تجربه می کنند. در پایان نتایج به تفصیل مورد تبیین قرار گرفت.

هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه ی سرمایه های اجتماعی و فرهنگی، فناوری های نوین، دل بستگی و جنسیت با گرایش به تخریب گری در دانش آموزان دبیرستانی می باشد. جامعه ی پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره ی متوسطه استان کرمان بود. با استفاده از نمونه گیری خوشه ای تعداد 806 نفر از دانش آموزان کرمانی (404 نفر) و جیرفتی (402 نفر) به عنوان نمونه انتخاب شدند. با استفاده از ابزارهای محقق ساخته ی گرایش به تخریب گری، سرمایه ی فرهنگی، استفاده از فناوری های نوین و پرسش نامه ی استاندارد سبک دل بستگی والدین و هم سالان، داده ها گردآوری شد. تحلیل داده ها نشان داد که صرفاً دو متغیر استفاده از فناوری های نوین ارتباطی به صورت مثبت و دل بستگی به والدین به صورت منفی، مستقیماً بر گرایش دانش آموزان اثر می گذارد. هم چنین، تمام متغیرهای برون زاد (سرمایه ی فرهنگی، فناوری های نوین، دل بستگی و جنسیت) با واسطه ی تأثیر بر سرمایه ی اجتماعی می توانند بر گرایش به تخریب گری تأثیر بگذارند. دیگر نتایج نیز بیان گر اثر تعدیل گر زیست بوم اجتماعی و تفاوت بین مدل های برآمده از دو شهر کرمان و جیرفت بود. در ادامه با توجه به مبانی نظری و تحقیقات پیشین، یافته ها به بحث گذاشته می شوند.

زندگی تحصیلی یکی از مهم ترین ابعاد زندگی اشخاص و جوامع است. موفقیت و رضایت از تحصیل نشان دهنده ی پیشرفت و هدفمند بودن آن جامعه می باشد. در این میان یکی از عواملی که به شکل منفی بر عملکرد تحصیلی فراگیران اثرگذار بوده و اخیراً مطالعاتی را در مدارس و دانشگاه ها به خود اختصاص داده است فرسودگی تحصیلی می باشد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین امیدواری، تاب آوری و هوش هیجانی با فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه کاشان انجام گرفت. برای این منظور، از بین کلیه ی دانشکده های دانشگاه کاشان، سه دانشکده ی مهندسی، علوم پایه و علوم انسانی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و از بین این سه دانشکده تعداد 300 نفر به مقیاس های امیدواری اسنایدر، تاب آوری کانرو و دیوید، هوش هیجانی شوت و مقیاس فرسودگی تحصیلی برسو پاسخ دادند. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای امید، تاب آوری و هوش هیجانی پیش بینی کننده ی منفی فرسودگی تحصیلی می باشند. علاوه بر این، یافته ها حکایت از آن داشت که امید در مقایسه با هوش هیجانی و تاب آوری متغیر پیش بینی کننده ی قوی تری است. بنابراین می توان نتیجه گرفت، ارتقای سطح امید و تاب آوری و هم چنین آموزش دانشجویان و برنامه ریزی های دراز مدت جهت افزایش هوش هیجانی، در کاهش فرسودگی تحصیلی نقش تعیین کننده خواهد داشت.

مطالعه ی حاضر با هدف تبیین رابطه ی علّی بین باورهای خودکارآمدی تحصیلی، حرمت خود تحصیلی، درآمیزی تحصیلی و بهزیستی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی به انجام رسید. برای رسیدن به این مهم، 384 دانش آموز (198 پسر و 186 دختر) دوم تا چهارم دبیرستانی شهر پل دختر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های «بهزیستی تحصیلی» تومینین-سوینی و همکاران، «باورهای خودکارآمدی تحصیلی» زاژاکووا، لینچ و اسپنشاد، «حرمت خود تحصیلی» روزنبرگ، و «درآمیزی تحصیلی» سالمیلا- آرو و آپادیایا را تکمیل کردند. ابزارها از روایی و پایایی مطلوب برخوردار بودند. در تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر برای وارسی مدل علّی بین متغیرهای پژوهش استفاده شد. یافته ها نشان داد که باورهای خودکارآمدی تحصیلی و حرمت خود تحصیلی هم به صورت مستقیم و هم به شکل غیرمستقیم و از طریق درآمیزی تحصیلی بر بهزیستی تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی تأثیر می گذارند. یافته ها بر نقش «خود» رشدیافته در ترغیب فراگیران به مشارکت در امور مدرسه جهت نیل به بهزیستی تحصیلی تأکید دارد. نتایج با توجّه به پژوهش های پیشین به بحث گذاشته شده و پیشنهادهایی به منظور پژوهش بیش تر در این زمینه مطرح شده است.

مطالعه ی حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش ترکیبی بر موفقیت و رضایت فراگیران نظام آموزش فنی و حرفه ای انجام گردید. ازنظر روش، مطالعه ی کنونی شبه آزمایشی با طرح  پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه ی آماری پژوهش، کار آموزان نظام فنی و حرفه ای استان فارس بوده که از میان آن ها دوره ی نصاب سامانه مدیریت هوشمند ساختمان که دارای دو کلاس بود به صورت هدفمند، با روش در دسترس انتخاب گردیده و به صورت تعیین تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. تعداد اعضای نمونه در گروه آزمایش 18 نفر و در گروه کنترل 19 نفر تعیین گردید. به منظور مقایسه ی نمرات آزمون و هم چنین رضایت دو گروه از دوره ی آموزشی از آزمون تی مستقل استفاده و بر این اساس نتایج تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که میزان یادگیری محتوا در دوره ی آموزشی که با رویکرد یادگیری ترکیبی اجرا شده بود به صورت معناداری از یادگیری در گروه سنتی (رودررو) بیش تر بود. افزون بر آن میزان رضایت فراگیران دوره از یادگیری به شیوه ی ترکیبی به صورت معنا داری از رضایت مندی فراگیران در گروه سنتی (رودررو) بیش تر می باشد. بنابراین باتوجه به جایگاه ارزشمند آموزش ترکیبی در افزایش رضایت و موفقیت یادگیرندگان دوره های آموزش فنی و حرفه ای، به کارگیری این رویکرد آموزشی می تواند جزء برنامه های توسعه ی آموزش فنی و حرفه ای قرار گیرد.

امروزه توانمندسازی و ایجاد فرصت برای به کارگیری و انتقال آموخته های کارکنان به موقعیت شغلی از کلیدی ترین دغدغه های مدیران سازمان در آموزش های سازمانی به شمار می رود. انتقال آموزش فرآیندی است که با ارزیابی آن می توان نقاط قوت و قابل بهبود را شناسایی کرد و دستیابی به اهداف سازمانی را تسریع بخشید. عوامل مختلفی بر فرآیند انتقال آموزش در سازمان تأثیرگذار هستند؛ به طور ویژه عامل فردی دربرگیرنده ی آن دسته از ویژگی های مربوط به فراگیر است که در انتقال آموخته ها به محیط کار تأثیر می گذارد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی نقش عامل فردی در انتقال اثربخش آموزش های ضمن خدمت کارکنان بانک انصار به محیط کار می باشد. با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای ساده بر حسب متغیرهای جمعیت شناختی، سنوات خدمت و مدرک تحصیلی تعداد 535 نفر از کارکنان بانک انصار کشور، انتخاب شدند و مقیاس پژوهشگر ساخته بین آن ها توزیع گردید. نتایج نشان داد که 1) اهمیت ابعاد آمادگی یادگیرنده، انگیزه انتقال، انتظارات از نتایج عملکرد، انتظار از نتایج انتقال، خودکارآمدی یادگیرنده، از میانگین معیار بالاتر می باشد؛ 2) از بین ابعاد متعدد عامل فردی مؤثر بر انتقال آموزش، بالاترین میانگین متعلق به خودکارآمدی عملکرد و پایین ترین میانگین متعلق به نتایج فردی مثبت می باشد؛ 3) بین اهمیت ابعاد هفت گانه عامل فردی در انتقال اثربخش آموزش به محیط کار از دیدگاه کارکنان با مدارک تحصیلی مختلف تفاوت معنادار وجود دارد و 4) بین اهمیت ابعاد هفت گانه عامل فردی در انتقال اثربخش آموزش به محیط کار از دیدگاه کارکنان  با سنوات خدمت مختلف تفاوت معنادار وجود دارد. به طور کلی می توان گفت که عامل فردی یکی از مهم ترین عوامل مؤثر بر انتقال آموزش کارکنان به محیط کار می باشد. بر این اساس لازم است برنامه ریزان و مدیران آموزشی در ارزیابی و تقویت ابعاد مرتبط با این عامل در سازمان ها توجه ویژه ای داشته باشند.

پیشرفت هر جامعه به کارآمدی نظام آموزشی آن وابسته است. در نظام آموزشی موفق معلمان نقش بسیار مهمی دارند. اعتقاد بر این است که عملکرد خوب دانش آموزان به کارآیی نحوه تدریس معلمان آن ها وابسته است. انگیزه ی پیشرفت می تواند پیامدهای مهمی در ارتباط با یادگیری و عملکرد تحصیلی داشته باشد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی بین روش تدریس معلمان تربیت بدنی با انگیزه ی پیشرفت دانش آموزان انجام شد. بدین منظور، از جامعه ی آماری دانش آموزان (درس تربیت بدنی) دبیرستانی شهر کرمان، جمعاً تعداد 88 معلم و 440 دانش آموز به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند. پرسش نامه ی سبک تدریس هرمنس (۱۹۷۰) و پرسش نامه ی انگیزه ی پیشرفت موسی پور (۱۳۷۷) به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات به مشارکت کنندکان ارائه شد. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی شامل تحلیل هم بستگی و رگرسیون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روش تدریس دانش آموزمحور با انگیزه ی پیشرفت دانش آموزان رابطه ی مثبت و روش تدریس معلم محور با انگیزه ی پیشرفت دانش آموزان رابطه ی منفی داشتند. هم چنین معلوم شد روش تدریس دانش آموزمحور، به شکل مثبت و روش تدریس معلم محور به صورت منفی انگیزه ی پیشرفت را پیش بینی می کند. بر اساس یافته ها، ضرورت توجه بیش تر نظام تعلیم و تربیت به روش های تدریس دانش آموزمحور برای افزایش انگیزش پیشرفت و بهره مندی از پیامدهای تحصیلی و انگیزشی آن به بحث گذاشته شده اند.